هیات تخصصی مالیاتی، بانکی
شماره پــرونـــده : هـ ع/9803775 شماره دادنامه :9909970906011444 تاریخ : 1399/11/28
شـاکــی : شرکت بازرگانی ره آورد سبز آریا
طرف شکایت : وزارت صنعت، معدن و تجارت- سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان
موضوع شکایت و خواسته: ابطال نامه شماره 79529/60 مورخ 1398/03/13 و ابلاغیه شماره 85918/60 مورخ 1398/03/25 وزارت صنعت، معدن و تجارت و ابطال نامه مورخ 1398/08/26 سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان
شاکی دادخواستی به طرفیت وزارت صنعت، معدن و تجارت- سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان به خواسته ابطال نامه شماره 79529/60 مورخ 1398/03/13 و ابلاغیه شماره 85918/60 مورخ 1398/03/25 وزارت صنعت، معدن و تجارت و ابطال نامه مورخ 1398/08/26 سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد :
- نامه شماره 79529/60 مورخ 1398/03/13 وزارت صنعت، معدن و تجارت
«جناب آقای دکتر کسرایی پور
مدیرکل محترم سیاست گذاری ارزی بانک مرکزی ج.ا.ا
سلام علیکم، احتراما، با عنایت به طرح تصمیمات کمیته بند 3-4 مصوبه کارگروه تنظیم بازار با حضور نمایندگان بانک مرکزی در جلسه امروز کارگروه ملی تنظیم بازار کشور (مورخ 1398/02/13) مقرر گردید دریافت ما به التفاوت ارزی به ازای هر دلار 4800 تومان از محموله‌های تامین ارز شده کره، حبوبات، چای و کاغذ که که از تاریخ 1398/03/18 (بعد از پایان ماه مبارک رمضان) از گمرکات کشور ترخیص می‌گردد و محموله‌های ترخیص شده قبل از تاریخ فوق با ارز 4200 تومان مشمول رصد و پایش و عرضه با نرخ مصوب سازمان حمایت بر مبنای ارز 4200 تومان می‌باشد. با توجه به تعطیلی پیش رو و ابلاغ مصوبه تنظیم بازار بعد از تعطیلات خواهشمند است دستور فرمایید ابلاغیه لازم به بانک‌های عامل و گمرک صادر گردد.
محمد رضا کلامی- مدیرکل دفتر برنامه ریزی تامین، توزیع و تنظیم بازار»
- ابلاغیه شماره 85918/60 مورخ 1398/03/25 وزارت صنعت، معدن و تجارت
«سازمان صنعت، معدن و تجارت 31 استان و جنوب استان کرمان
موضوع: مابه‌التفاوت ارزی کره، حبوبات، چای و کاغذ
با سلام و احترام، به پیوست تصویر نامه شماره 79529/60 مورخ 1398/03/13 مدیر کل محترم دفتر برنامه ریزی، تامین توزیع و تنظیم بازار وزارت متبوع در خصوص دریافت ما به التفاوت ارزی از محموله‌های تامین ارز شده کره، حبوبات، چای و کاغذ ارسال و به اطلاع می‌رساند؛ محموله‌های تامین ارز شده کره، حبوبات، چای و کاغذ که از تاریخ 1398/03/18 از گمرکات کشور ترخیص می‌گردد مشمول دریافت مابه‌التفاوت ارزی به ازای هر دلار 4800 تومان خواهد بود. همچنین محموله‌های ترخیص شده اقلام مذکور قبل از تاریخ فوق با ارز 4200 تومان مشمول رصد، پایش و عرضه با نرخ مصوب سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان بر مبنای ارز 4200 تومان می‌باشد. خواهشمند است مراتب را یادداشت و به متقاضیان اطلاع رسانی گردد.
سید مهدی نیازی- مدیر کل دفتر مقررات صادرات و واردات»
- نامه مورخ 1398/08/26 سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان
«مدیر عامل شرکت ره آورد تجارت سبز
موضوع: واردات حبوبات بعد از 1398/03/18
سلام علیکم، احتراما پیرو مکاتبات و اطلاع رسانی های قبلی به آگاهی می‌رساند :
از آنجاییکه براساس اطلاعات دریافتی از گمرک ج.ا.ا از تاریخ 1398/03/18 تا 1398/05/31 میزان 678 تن حبوبات توسط آن شرکت وارد کشور گردیده است و نظر به اینکه براساس ابلاغیه شماره 79529/60 مورخ 1398/03/13 دفتر برنامه ریزی تامین، توزیع و تنظیم بازار وزارت صنعت، معدن و تجارت کلیه محموله‌های حبوبات ترخیص شده بعد از تاریخ 1398/03/18، مشمول پرداخت مابه‌التفاوت به ازای هر دلار 4800 تومان از محموله‌های تامین ارز شده می‌باشد. مقتضی است، با قید فوریت اصل و تصویر برابر اصل اسناد واریزی مابه‌التفاوت پرداختی یا تعهد پرداخت مربوطه را حداکثر تا مورخ 1398/09/10 به این دفتر ارسال نمایید.
بدیهی است در صورت عدم ارایه مدارک مورد نظر در موعد مقرر، مطابق قوانین و مققرات مربوطه اقدام خواهد شد.
علیرضا رستمی - مدیرکل نظارت بر محصولات کشاورزی و مواد غذایی»
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :
1- بخشنامه‌ها و مصوبات مورد شکایت، از آن جهت که به تعیین ضوابط برای کالاهای ثبت سفارش یا حمل شده به مقصد ایران می‌پردازد و از آنجا که اقدامات شرکت ره آورد سبز آریا، در واردات حبوبات ناظر به پیش از صدور بخشنامه‌های مذکور است در مغایرت با اصل عطف به ما سبق نشدن قوانین و ماده 4 قانون مدنی می‌باشد.
علاوه بر آن هیات عمومی دیوان عدالت اداری در آرای متعدد به علت عطف به ماسبق نشدن قوانین مصوبات مغایر را باطل نموده است.
در پاسخ به شکایت مذکور، سرپرست اداره کل حقوقی وزارت صنعت، معدن و تجارت به موجب لایحه شماره 326182/60 مورخ 1398/12/11 اعلام نموده است :
1- به استناد تبصره ذیل بند (1) مصوبه شماره 63793/ت 55633هـ مورخ 1397/05/16 هیات وزیران، تعیین و تغییر اولویت ارزی کالاها به وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت، بهداشت، درمان وآموزش پزشکی و جهاد کشاورزی واگذار شده است.
2- طبق مفاد بند (3) مصوبات نهمین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی، ابلاغی طی نامه شماره 70118 مورخ 1397/05/29 رییس جمهور که بندهای (3) و(4) آن به تایید مقام معظم رهبری نیز رسیده است هرگونه تصمیم گیری در مورد نرخ و ضوابط قیمت گذاری و تعیین سهمیه مقداری کالا و خدمات، که به موجب قوانین و مقررات مختلف در اختیار دستگاه ها و شوراهای مختلف قرار گرفته است، منوط به تایید کارگروه تنظیم بازار گردیده است.
3- بر اساس تصمیم جلسه مورخ 1398/03/13 کارگروه تنظیم بازار (موضوع نامه شماره 82131/60 مورخ 1398/03/19) و نامه شماره 79529/60 مورخ 1398/03/13 این دفتر و با عنایت به تغییر گروه کالایی کره، حبوبات، چای و کاغذ از یک به دو، مقرر گردید دریافت مابه‌التفاوت ارزی به ازای هر دلار 4800 تومان از محموله‌های تامین ارز شده کالاهای مذکور که از تاریخ 1398/03/18 (بعد از پایان ماه مبارک رمضان) از گمرکات کشور ترخیص می‌شود، اجرایی گردد و محموله‌های ترخیص شده با ارز 4200 تومان قبل از تاریخ فوق مشمول رصد و پایش و عرضه با نرخ مصوب سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان بر مبنای ارز 4200 تومان باشند.
4- طبق مفاد مصوبه شماره 130424 /ت 56868هـ مورخ 1398/10/10 و همچنین مصوبه شماره 131087/ت57316 هـ مورخ 1398/10/11 هیات وزیران (ناظر بر اصلاح بند (5) اصلاحی تصویب‌نامه شماره 63793/ت55633 هـ مورخ 1398/05/16): در مواردی که تامین ارز بابت گشایش اعتبار اسنادی، ثبت برات اسنادی و حواله ارزی پیش از تاریخ 1397/05/16 از طریق بانک یا سامانه نیما پذیرفته شده و لیکن کالای مربوط ترخیص نگردیده است (به جز کالاهای موضوع بند(1) تصویب‌نامه فوق‌الذکر) بانک عامل موظف است با اخذ تعهدنامه از وارد کننده {که هنگام مطالبه خدمت از بانک، تعهد نامه مربوط به پذیرش تغییرات و نوسانات نرخ ارز و همچنین ایفای نهایی تعهد (تعهد ارایه پروانه ترخیص قطعی کالا) را امضا کرده است}، مبنی بر پذیرش پرداخت مابه‌التفاوت نرخ ارز زمان تامین تا نرخ ارز بازار (بازار ثانویه) زمان ترخیص کالا، معادل بیست و هشت هزار (28000) ریال به ازای هر دلار (و متناسب نسبت به دیگر ارزها) نسبت به صدور اعلامیه تامین ارز به عنوان گمرک جمهوری اسلامی ایران (مجوز ترخیص کالا) اقدام نماید. رفع تعهد ارزی برای این گروه واردکنندگان موکول به ارایه پروانه گمرکی و همچنین پرداخت مابه‌التفاوت مذکور به بانک عامل ( واریز به حساب خزانه داری کل کشور) و حداکثر تا شش ماه از تاریخ ترخیص می‌باشد.
{در مواردی که کالا در هنگام ثبت سفارش و تامین ارز در گروه (1) قرار داشته و هنگام تادیه معادل ریالی در گروه (2) قرار گرفته باشد، مابه‌التفاوت موضوع این بند بر اساس قیمت تعیین شده کارگروه تنظیم بازار برای عرضه کالا به صورت عمده محاسبه و به حساب خزانه داری کل کشور واریز خواهد شد. سایر ترتیبات تابع این بند خواهد بود.}
- سرپرست اداره کل امور حقوقی و تعزیرات سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولید کنندگان به موجب لایحه شماره 78741/98/370 مورخ 1398/11/28 در پاسخ به شکایت مطروحه اعلام نموده است که:
تعیین میزان مابه‌التفاوت، مطابق بخشنامه‌های شماره 156421/98 مورخ 1398/05/09 و شماره 363202/98 مورخ 1398/10/21 بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام گردیده است و این سازمان نقشی در تعیین مابه‌التفاوت ندارد.
نظریه تهیه کننده گزارش:
با مداقه در اوراق و محتوای پرونده، وفق بند (3) مصوبه نهمین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا، موضوع نامه شماره 70118 مورخ 1397/05/29 ریاست محترم جمهور که به تایید مقام معظم رهبری(مد ظله العالی) نیز رسیده است، هرگونه تصمیم گیری در مورد نرخ و ضوابط قیمت گذاری و تعیین سهمیه مقداری کالا و خدمات، که به موجب قوانین و مقررات مختلف در اختیار دستگاه ها و شوراهای مختلف قرار گرفته است، منوط به تایید کارگروه تنظیم بازار گردیده است، بر این اساس کارگروه تنظیم بازار در جلسه مورخ 1398/03/13، دریافت ما به التفاوت ارزی به ازای هر دلار 48000 (چهل و هشت هزار) ریال از محموله‌های تامین ارز شده کالاهای کره، حبوبات، چای و کاغذ که از تاریخ 1398/03/18 از گمرکات کشور ترخیص می‌شود را تصویب کرده است لذا با توجه به مبنای تشکیل شورای عالی هماهنگی اقتصادی که اتخاذ تصمیم در خصوص شرایط خاص اقتصادی کشور است و با توجه به تاییدیه مقام معظم رهبری (مد ظله العالی) در رابطه با مصوبات بالادستی مقررات مورد شکایت که در چهارچوب اختیارات حاصل از اصل پنجاه و هفتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران صورت گرفته، بنابراین مقررات مورد شکایت مغایر با قانون و خارج از اختیار نمی باشد.
مطابق بند 1 ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از آیین‌نامه ها و سایر نظامات و مقررات دولتی و شهرداری ها و موسسات عمومی غیر دولتی در مواردی که مقررات مذکور به علت مغایرت با شرع یا قانون و یا عدم صلاحیت مرجع مربوط یا تجاوز و یا سو استفاده از اختیارات یا تخلف در اجرای قوانین و مقررات یا خودداری از انجام وظایفی که موجب تضییع حقوق اشخاص می‌شود، از جمله صلاحیت ها و وظایف هیات عمومی دیوان عدالت اداری است. نظر به این که نامه مورخ 1398/08/26 سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان فاقد قاعده عام‌الشمول است و به لحاظ موردی بودن از مصادیق حکم مقرر در بند 1 ماده 12 قانون یاد شده محسوب نمی شود و شعب دیوان عدالت اداری نسبت به رسیدگی صالح هستند. تهیه کنند گزارش : صفدر محققی
رای هیات تخصصی مالیاتی و بانکی دیوان عدالت اداری
- خواسته: ابطال نامه شماره 79529/60 مورخ 1398/03/13 و ابلاغیه شماره 85918/60 مورخ 1398/03/25 وزارت صنعت، معدن و تجارت
با مداقه در اوراق و محتوای پرونده، وفق بند (3) مصوبه نهمین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی سران قوا، موضوع نامه شماره 70118 مورخ 1397/05/29 ریاست محترم جمهور که به تایید مقام معظم رهبری(مد ظله العالی) نیز رسیده است، هرگونه تصمیم گیری در مورد نرخ و ضوابط قیمت گذاری و تعیین سهمیه مقداری کالا و خدمات، که به موجب قوانین و مقررات مختلف در اختیار دستگاه ها و شوراهای مختلف قرار گرفته است، منوط به تایید کارگروه تنظیم بازار گردیده است، بر این اساس کارگروه تنظیم بازار در جلسه مورخ 1398/03/13، دریافت ما به التفاوت ارزی به ازای هر دلار 48000 (چهل و هشت هزار) ریال از محموله‌های تامین ارز شده کالاهای کره، حبوبات، چای و کاغذ که از تاریخ 1398/03/18 از گمرکات کشور ترخیص می‌شود را تصویب کرده است لذا مقررات مورد شکایت مغایر با قانون و خارج از اختیار نبوده، به استناد بند « ب » ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392، رای به رد شکایت صادر و اعلام می‌کند. رای صادره ظرف مدت بیست روز از تاریخ صدور، از سوی ریاست ارزشمند دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات گرانقدر دیوان قابل اعتراض است.
دکتر زین‌العابدین تقوی - رییس هیات تخصصی مالیاتی و بانکی دیوان عدالت اداری
نظریه هیات تخصصی
- خواسته : ابطال نامه سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان مورخ 1398/08/26
مطابق بند 1 ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 رسیدگی به شکایات، تظلمات و اعتراضات اشخاص حقیقی یا حقوقی از آیین‌نامه ها و سایر نظامات و مقررات دولتی و شهرداری ها و موسسات عمومی غیر دولتی در مواردی که مقررات مذکور به علت مغایرت با شرع یا قانون و یا عدم صلاحیت مرجع مربوط یا تجاوز و یا سو استفاده از اختیارات یا تخلف در اجرای قوانین و مقررات یا خودداری از انجام وظایفی که موجب تضییع حقوق اشخاص می‌شود، از جمله صلاحیت ها و وظایف هیات عمومی دیوان عدالت اداری است. نظر به این که نامه مورخ 1398/08/26 سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان موردی و فاقد قاعده عام بوده، لذا از مصادیق حکم مقرر در بند 1 ماده 12 قانون یاد شده نبوده و قابل طرح در هیات محترم عمومی دیوان نمی باشد.
دکتر زین‌العابدین تقوی - رییس هیات تخصصی مالیاتی و بانکی دیوان عدالت اداری