رای شماره 1894623 هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری...

هیات تخصصی شوراهای اسلامی

* شماره پــرونـــده: هـ ع/0200056

شماره دادنامه سیلور: 140231390001894623 تاریخ: 1402/07/24

* شاکی: سازمان بازرسی کل کشور

*طرف شکایت: شورای اسلامی شهر آران

*موضوع شکایت و خواسته: بندهای (الف) و (ر) ماده یک تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح‌های عمران و توسعه شهری، بند 2 ماده 3 ذیل جدول محاسبه عوارض بر پروانه ساختمانی در حدتراکم پایه (تک واحدی) و بند 1 توجه موارد ذیل در کلیه تعرفه‌های عوارض سال 1401 لازم‌الرعایه می‌باشد

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

* شاکی دادخواستی به طرفیت سازمان بازرسی کل کشور به خواسته بندهای (الف) و (ر) ماده یک تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح‌های عمران و توسعه شهری، بند 2 ماده 3 ذیل جدول محاسبه عوارض بر پروانه ساختمانی در حدتراکم پایه (تک واحدی) و بند 1 توجه موارد ذیل در کلیه تعرفه‌های عوارض سال 1401 لازم‌الرعایه می‌باشد به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:

ماده 1: عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح‌های عمران و توسعه شهری

الف ـ مالکین کلیه اراضی و املاکی که بر اثر اجرای طرح‌های توسعه و تعویض و اصلاح معابر و میادین در بر معابر و میادین اصلاح شده قرار می‌گیرند می‌بایست علاوه بر کلیه عوارض متعلقه عوارضی معادل یک پنجم ارزش افزوده ملک بر اساس نظریه کارشناسی به شهرداری پرداخت نمایند.

ر ـ در صورتیکه در طرح هادی کاربری اراضی واقع در محدوده خدماتی شهر که در طرح جامع و تفصیلی دارای کاربری تعریف شده می‌باشند، تغییر یابد اراضی تغییر کاربری داده شده مشمول عوارض ارزش افزوده به شرح ذیل میگردد.

ر/1ـ اراضی که در طرح هادی دارای کاربری غیر مسکونی بوده و در طرح جامع و تفصیلی به مسکونی تغییر کاربری داده شده باشد بازا هرمترمربع به میزان (10) برابر ارزش منطقه‌ای مصوب بعنوان عوارض ارزش افزوده از مالک دریافت خواهد شد.

ر/2ـ اراضی که در طرح هادی دارای کاربری غیر مسکونی بوده و در طرح جامع و تفصیلی به تجاری تغییر کاربری داده شده باشند بازا هر مترمربع به میزان (25) برابر ارزش منطقه‌ای مصوب بعنوان عوارض ارزش افزوده از مالک دریافت خواهد شد.

ر/3ـ اراضی که در طرح هادی دارای کاربری مسکونی بوده و در طرح جامع و تفصیلی به تجاری تغییر کاربری داده شده باشد بازا هر مترمربع به میزان (20) برابر ارزش منطقه‌ای مصوب بعنوان عوارض ارزش افزوده از مالک خواهد شد.

ماده 3ـ عوارض بر پروانه ساختمانی در حد تراکم پایه (تک واحدی)

2ـ قیمت منطقه‌ای عبارت است از قیمت ارزش معاملاتی عرصه و اعیان املاک (سال 1401) که توسط شهرداری تهیه و توسط شورای شهر تصویب شده است.

1ـ با توجه به دادنامه شماره 587 مورخ 1383/11/25 و همچنین دادنامه شماره 48 مورخه 1385/02/03 هیات عمومی دیوان عدالت اداری پس از وصول جرایم ساختمانی به نرخ زمان تخلف عوارض متعلقه به نرخ روز محاسبه خواهد شد.

*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:

1ـ ابطال: ابطال بند 2 ماده 3

شورای اسلامی شهر اقدام، تصویب و ابلاغ دفترچه قیمت ارزش معملاتی عرصه و اعیان املاک جهت اجرا به شهرداری نموده است درحالی که شورای اسلامی مستند به تبصره 11 ماده 100 قانون شهرداری اجازه تصویب آیین‌نامه ارزش معاملاتی ساختمان را دارند لذا مصوبه مغایر با ماده 64 قانون مالیات‌های مستقیم و ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت می‌باشد.

2ـ ابطال بند و ماده 1 فصل دوم

الف: مصوبه مغایر با ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت می‌باشد.

ب: به موجب رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 1847 مورخ 1397/09/20 اخذ عوارض ارزش افزوده ناشی از طرح تفصیلی باطل شده است.

3ـ جز 1 مندرج در ذیل ماده 2 صفحه 8

الف: هیات عمومی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه 130 الی 136 مورخ 1400/01/17 با این استدلال که عوارض موضوع مصوبه کاشان سالانه بوده و عدم پرداخت آن موجبی برای وصول در زمان پرداخت با نرخ جدید نمی باشد

حکم به ابطال تبصره 5 تعرفه 134 شورای اسلامی شهر کاشان را نموده است.

4ـ بند ب ماده 1 فصل دوم دفترچه عوارض

الف: به موجب تبصره 6 ماده 100 قانون شهرداری کلیه مالکین مکلف به رعایت بر اصلاحی می‌باشند در صورت تخلف موضوع به کمیسیون ماده ارجاع خواهد شد.

ب: هیات عمومی دیوان عدالت اداری به موجب رای شماره 31 مورخ 1397/01/21 اخذ عوارض چند برابر بعد از ابقا اعیانی را ابطال نموده است.

5 ـ بند د ماده 1 فصل دوم دفترچه عوارض

الف: مصوبه مغایر با تبصره الحاقی بند 24 ماده 55 قانون شهرداری می‌باشد.

ب: هیات عمومی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه 382 مورخ 1396/04/27 اخذ عوارض در کاربری مرتب را ابطال نموده است.

6 ـ بند الف ماده 1 فصل دوم دفترچه عوارض

الف: به موجب رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره 1847 مورخ 1397/09/20 اخذ عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح تفضیلی جدید ابطال شده است.

با عنایت به مراتب مذکور ابطال مصوبات مورد شکایت مورد استدعاست

* خلاصه مدافعات طرف شکایت:

شورای اسلامی شهر آرادان دفاعی ننموده است.

هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری با حضور اعضا تشکیل، پس از ملاحظه پرونده و اسناد و مدارک موجود در آن و بعد از قرایت گزارش عضو ممیز و بـررسی و انجام مشاوره بـه اتفاق آرا اعضا حاضر در جلسه بـه شرح ذیل مبادرت به صدور رای می‌نماید.

*رای هیات تخصصی شوراهای اسلامی:

1ـ طبق بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375 با اصلاحات بعدی، تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می‌شود از جمله وظایف و مسیولیت‌های شورای اسلامی شهر محسوب شده است. و در تبصره یک ماده «50» قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387 و اصلاحات بعدی سال 1400 وضع عوارض محلی جدید که تکلیف آن‌ها در این قانون مشخص نشده باشد، با رعایت مقررات مربوطه تجویز شده است و در بند « ب » رای شماره 79 مورخ 1395/02/21 هیات عمومی دیوان عدالت اداری وضع عوارض صدور پروانه‌های ساختمانی در تراکم پایه و مازاد بر تراکم مغایر قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص نگردیده است.

2ـ در بند 4 ماده 22 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال 1380 با اصلاحات و الحاقات بعدی مقرر گردیده است: « عوارض ناشی از تغییر کاربری و فروش تراکم به اقساط پنج تا ده ساله از شروع بهـره برداری توسط سرمایه گذاران به شهرداری مربوطه پرداخت خواهد شد. » همچنین و در آرا هیات عمومی از جمله رای شماره 1308 ـ 1397/05/09 مصوبات شوراهای اسلامی در وضع عوارض برای ارزش افزوده ناشی از تغییر کاربری مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات تشخیص داده نشده است.

3ـ به موجب تبصره 11 ماده صد قانون شهرداری ها، تصویب آیین‌نامه ارزش معاملاتی ساختمان بعد از پیشنهاد شهرداری از جمله وظایف و مسیولیت‌های شورای اسلامی شهرها است و سالی یکبار هم قابل تجدیدنظر است و ارزش معاملاتی مندرج در ماده 64 قانون مالیات‌های مستقیم مربوط به مالیات بوده و ارتباطی به ارزش معاملاتی ساختمان ندارد تا ناسخ تبصره یازده ماده 100 قانون شهرداری ها باشد و در آرا هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله دادنامه شماره 194 مورخ 1385/03/28، تصویب آیین‌نامه ارزش معاملاتی توسط شوراهای اسلامی مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات تشخیص نگردیده است.

4ـ اخذ عوارض یوم‌الادا می‌باشد و پرداخت جریمه کمیسیون ماده صد براساس ارزش معاملاتی سال وقوع تخلف نافی وصول عوارض برمبنای محاسبه زمان پرداخت نمی باشد. به نحوی که محاسبه و اخذ عوارض دیوان (عوارض بعد از ابقا اعیانی کمیسیون ماده صد) بر مبنای سال وقوع تخلف ساختمانی موجب تشوق به تخلفات ساختمانی خواهد شد. همچنین به موجب دادنامه شماره 1913 مورخ 1397/10/11 هیات عمومی دیوان عدالت اداری وضع عوارض صدور پروانه ساخت برای بناهای احداثی ابقا شده در کمیسیون ماده صد به نرخ زمان پرداخت مورد تایید قرار گرفته است.بنابراین بندهای (الف) و (ر) ماده یک تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از اجرای طرح‌های عمران و توسعه شهری، بند 2 ماده 3 ذیل جدول محاسبه عوارض بر پروانه ساختمانی در حدتراکم پایه (تک واحدی) و بند 1 توجه موارد ذیل در کلیه تعرفه‌های عوارض سال 1401 لازم‌الرعایه می‌باشد. مصوب شورای اسلامی شهر آرادان تعرفه سال 1401 مـغایر قانون و خارج از حـدود اختیارات قانونی نبوده و به اسـتناد مواد 12 و 84 قانون دیوان عدالت اداری اصلاحی سال 1402 رای بـه رد شکایت صادر می‌شود. این رای ظرف بیست روز از تاریخ صدور از سوی رییس محترم دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است.