بسمه تعالی
کلاسه پرونده : 91/172 شماره دادنامه : 2 تاریخ : 1392/06/12
موضوع : ابطال بند 2 دستورالعمل شماره 8937/47/511 ـ 1390/04/17 چهل و یکمین جلسه شورای نظارت بر فعالیت مدارس و مراکز آموزش غیر دولتی
گردش کار : خلاصه دادخواست شاکی با ذکر دلیل مغایرت مصوبه با قانون یا شرع :
شاکی آقای علیرضا برادر حکیم زاده در شکایت تقدیمی به طرفیت سازمان آموزش و پرورش استان مرکزی به خواسته فوق اجمالا بیان داشته : سازمان طرف شکایت طی بخشنامه‌ای نرخ شهریه مراکز آموزش غیر دولتی ( آموزشگاه‌های علمی و زبان خارجی ) را تعیین نموده که در بند 2 این بخشنامه ، صاحبان این آموزشگاه ها را مکلف به دریافت شهریه ثبت نام کنندگان از طریق واریز وجه به حساب بانکی افتتاح شده توسط آموزشگاه نموده است . که این الزام به افتتاح حساب خارج از حدود اختیارات می‌باشد بنابراین جهت کد دادنامه شماره 196 مورخ 1386/04/03 هیات عمومی دیوان عدالت اداری در مورد مشابه که سازمان ثبت اسناد و املاک کشور سردفتران اسناد رسمی را ملزم به افتتاح حساب بانکی و اخذ حق‌التحریر سهم خود از طریق سیستم بانکی نموده بود دیوان به موجب دادنامه صادره دستورالعمل ثبت را ابطال نمود.
همچنین به جهات دیگر دستورالعمل قابل ابطال می‌باشد زیرا اولا مراکز آموزشی غیر دولتی ظاهر در انتفاعی بودن آن است فلذا شهریه متعلق به صاحب آموزشگاه می‌باشد و نامبرده از باب قاعده تسلیط و ماده 30 قانون مدنی متمکن از نحوه نگهداری و برخورداری و مصرف مشروع و قانونی آن می‌باشد و دریافت این شهریه نیز از اختیارات خود صاحبان آموزشگاه است که بصورت نقدی یا بانکی می‌توانند دریافت نمایند . ثانیا به استناد مدلول دادنامه فوق‌الذکر ( دادنامه دیوان ) الزام به افتتاح حساب بانکی و دریافت از طریق آن وضع یک قاعده آمره است که در ما نحن فیه اذن صریح قانونگذار در خصوص چنین الزامی وجود ندارد لذا درخواست ابطال بند 2 دستورالعمل مورد شکایت را دارم .
خلاصه مدافعات مشتکی عنه : طرف شکایت به موجب لایحه مورخ 1391/08/07 ثبت شده به شماره 1615 اعلام داشته : بند 2 دستورالعمل مورد شکایت کاملا قانونی بوده و صراحتا در ماده 17 آیین‌نامه اجرایی قانون تاسیس و اداره مدارس ، مراکز آموزش و پرورش غیر دولتی مصوب 1387 هیات وزیران به شماره 178795/ت044586 ـ 1390/09/12 موسسان را مکلف نموده جهت واریز وجود دریافتی نسبت به افتتاح حساب در یکی از بانک ها اقدام نمایند . ثانیا در خصوص استناد شاکی به رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری در خصوص دفاتر اسناد رسمی این دو دستگاه ( آموزش و پرورش با ثبت اسناد و املاک ) کاملا متفاوت بوده و قیاس انجام شده قیاس مع الفارق می‌باشد . همچنین در ماده 32 و تبصره 1 و 2 ماده 34 قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز غیر دولتی تصریح شده در صورت فوت موسس عزل مدیر مدرسه یا تعطیلی مدرسه در خلال سال تحصیلی اداره آن بر عهده آموزش و پرورش می‌باشد . بنابراین تحت شرایطی آموزش و پرورش حتی حق دخالت مستقیم و اداره آن مراکز را دارد که اداره مدرسه در برگیرنده مسایل مالی و ... را شامل می‌گردد صرفنظر از اینکه اخذ شهریه از طریق سیستم بانکی به نفع موسسان و موجب سهولت و دقت در انجام کار ایشان می‌گردد. تهیه کننده گزارش : حمیدرضا بهرامی
موضوع در جلسه مورخ 1392/06/05 هیات تخصصی آموزشی و پژوهشی مطرح ، رای هیات تخصصی به شرح آتی اعلام می‌گردد.
اعضا هیات به اتفاق آرا عقیده دارند : نظر به اینکه بند 2 دستورالعمل مورد شکایت در راستای ماده 17 آیین‌نامه اجرایی قانون تاسیس و اداره مدارس ، مراکز آموزش و پرورش غیر دولتی تنظیم گردیده و هیچگونه تخلف از مقررات و خروج از اختیارات صورت نگرفته لذا ضمن پذیرش دفاعیات سازمان طرف شکایت به اتفاق نظر بر عدم ابطال دارند.
رای هیات تخصصی
نظر به این که دستورالعمل مورد اعتراض جهت تعیین ترتیبات اجرایی حکم ماده 18 قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز غیر دولتی مصوب 1387 تصویب و ابلاغ گردیده مغایر حکم قانونگذار در ماده قانونی مرقوم و ماده 17 آیین‌نامه اجرایی قانون مذکور نبوده و خارج از حدود اختیارات مرجع صدور نمی باشد و قابل ابطال تشخیص نمی گردد . لذا در اجرای بند ب ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 رای به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می‌نماید . این رای ظرف 20 روز از تاریخ صدور از سوی رییس دیوان یا ده نفر از قضات دیوان قابل اعتراض می‌باشد.
ذبیح اله واحدی-رییس هیات تخصصی پژوهشی و فرهنگی دیوان عدالت اداری