شیوه نامه نحوه اجرای مواد 274 الی 277 قانون مالیات...

1404

مواد 274 الی 277

م

مخاطبان اصلی/ذینفعان

- معاونان محترم سازمان

- مدیران کل محترم دفاتر ستادی سازمان

- ادارات کل امور مالیاتی سراسر کشور

موضوع

شیوه نامه نحوه اجرای مواد 274 الی 277 قانون مالیات های مستقیم

در راستای اجرای مفاد مواد 274 الی 277 قانون مالیات های مستقیم مصوب 1366/12/03 با آخرین اصلاحات و با هدف تسهیل شناسایی، تکریم مودیان از طریق تعامل پیش از طرح شکایت کیفری، همچنین برخورد با مرتکبان جرایم مالیاتی با اولویت پرونده های حایز اهمیت و به علاوه تسریع در رسیدگی به گزارش های واصله از طریق کارگروه های ستادی و استانی موضوع مواد 274 الی 277 قانون مالیات های مستقیم مندرج در «دستورالعمل اجرایی شورای راهبری تحول اداری و مجامع تصمیم گیری» و «نظام نامه نحوه ی فعالیت و تشکیل جلسات شوراها/ ستادها/کمیته ها و کارگروه ها»، موارد ذیل را مقرر می دارد:

ماده 1- نصاب پرونده های حایز اهمیت که وفق مفاد این شیوه نامه دارای اولویت در شناسایی و گزارش دهی جرایم مالیاتی در کارگروه های ستادی و استانی هستند، هر ساله تا پایان فروردین ماه بر اساس میزان بدهی قطعی مالیاتی اعم از اصل و جرایم ناظر بر یک یا چند عملکرد/دوره از سوی دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی تعیین و ابلاغ می گردد و دارای اولویت طرح در کارگروه های فوق خواهد بود. بدیهی است این امر، مانع از طرح سایر پرونده ها به تشخیص مدیرکل ذی ربط و دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی نمی باشد. این نصاب برای سال جاری حداکثر تا یک ماه پس از تاریخ ابلاغ این شیوه نامه از طرف دفتر مذکور اعلام خواهد شد و در خصوص پرونده های قبل از آن نیز جاری است.

ماده 2- نحوه شناسایی و گزارش دهی جرایم مالیاتی به شرح زیر است:

الف) ماموران مالیاتی رسیدگی کننده به پرونده های مالیاتی مکلفند در صورت ظن وقوع جرایم موضوع ماده 274 قانون مالیات های مستقیم صرفا ناظر بر پرونده های موضوع ماده 1 این شیوه نامه، کاربرگ حسابرسی یا سایر کاربرگ هایی که بدین منظور توسط معاونت فناوری های مالیاتی طراحی می گردد را به صورت مستند و مستدل تکمیل نمایند. کاربرگ های مذکور به صورت سیستمی به حسابرس کل مالیاتی مربوطه و دادیار مسیول/دادیار انتظامی مالیاتی ارسال می گردد.

تبصره 1- در صورت بازطراحی مجدد کاربرگ های یادشده به نحوی که از طریق تحلیل اطلاعات مندرج در کاربرگ، ظن وقوع جرایم موضوع ماده 274 قانون مالیات های مستقیم (حتی الامکان کلیه بند های ماده مذکور) به صورت سیستمی و مستند تشخیص و تکمیل گردد، کاربرگ های مذکور جایگزین کاربرگ های موضوع صدر بند الف خواهد شد.

تبصره 2- حکم فوق در خصوص پرونده های ارجاعی از هییت موضوع تبصره (1) ماده 157 قانون مذکور نسبت به مودیان واقعی شناسایی شده نیز جاری است.

ب) حسابرس کل مالیاتی مربوطه پس از صدور برگ قطعی مالیات، مکلف است ظرف ده روز کاری، کاربرگ مربوطه را مورد ارزیابی قرار داده و نسبت به تایید و یا رد گزارش موضوع کاربرگ مستندا اظهارنظر نماید و در صورت تایید با لحاظ نصاب های مندرج در ماده 1، پرونده را همراه با تکمیل فرم های پیوست شیوه نامه جهت طرح در کارگروه استانی در اختیار دادیار مسیول/دادیار انتظامی مالیاتی قرار دهد.

ج) با عنایت به مفاد ماده 276 قانون مذکور، کلیه ماموران مالیاتی که «در هر مرحله» از وقوع جرم مالیاتی مطلع می گردند، مکلفند فارغ از نصاب های موضوع ماده 1 این شیوه نامه، موضوع را به هر طریق مقتضی به مقامات مافوق یا حسابرس کل مالیاتی ذیربط گزارش نمایند.

د) دادیار مسیول/دادیار انتظامی مالیاتی علاوه بر نظارت بر اجرای صحیح بندهای فوق، حداکثر ظرف 10 روز کاری نسبت به بررسی اسناد و مدارک مثبته اقدام و در صورت ظن وقوع جرم، مستندات را به دبیر کارگروه برای طرح در کارگروه استانی ارایه می نماید.

ماده 3- کارگروه استانی ظرف مدت 15 روز کاری، نسبت به تشکیل جلسه، اظهارنظر و تنظیم صورتجلسه اقدام نموده و درصورت احراز وقوع جرم مراتب را به انضمام مستندات کافی و تصریح بدهی قطعی مالیاتی، برای اقدام قضایی به اداره/واحد حقوقی اداره کل مربوطه اعلام می نماید. 15 روز کاری فوق با تقاضای دبیر کارگروه به مدت 10 روز دیگر قابل تمدید می باشد.

تبصره 1- درخصوص پرونده هایی که نصاب و ملاک آن وفق مفاد ماده 1 این شیوه نامه تعیین می شود، مدیرکل امور مالیاتی می بایست گزارش دریافتی از کارگروه استانی را به همراه مستندات مربوطه برای بررسی و اعلام نظر نهایی به کارگروه ستادی ارسال نماید. کارگروه ستادی موظف است ظرف مدت 15 روز کاری تشکیل جلسه داده و نسبت به پرونده مربوطه اتخاذ تصمیم نماید.

تبصره 2- در پرونده هایی که به واسطه اهمیت و فوریت موضوع به هر دلیل، امکان تشکیل فوری کارگروه ستادی وجود نداشته باشد، به تشخیص مدیرکل دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی بدون طرح در کارگروه ستادی، پرونده به اداره کل امور مالیاتی ذیربط ارسال تا به فوریت از سوی اداره/واحد حقوقی اقدامات قضایی لازم را بعمل آورند.

تبصره 3- در صورت ایجاد ظن وقوع جرایم موضوع این شیوه نامه توسط مدیرکل امور مالیاتی یا مدیرکل دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی و عدم امکان تشکیل فوری کارگروه اداره کل امور مالیاتی به تشخیص هریک از مدیران کل مذکور، پرونده با نظارت دادیار مسیول/دادیار انتظامی، مستندسازی شده و با تعیین میزان بدهی قطعی مالیاتی، بدون طی تشریفات این شیوه نامه به اداره/واحد حقوقی اداره کل مربوطه برای طرح دعوی در مراجع قضایی ارسال می گردد. حکم این تبصره مانع از بررسی های آتی پرونده در کارگروه های استانی و ستادی نمی شود.

تبصره 4- حکم تبصره (3) در مورد گزارش مراجع قضایی، انتظامی و سایر مراجع نظارتی درون یا برون سازمانی که به اداره کل امور مالیاتی ذیربط واصل می گردد و دلالت بر ظن وقوع جرایم موضوع مواد 274 و 276 قانون مذکور در پرونده های مالیاتی دارد نیز جاری است. ضروری است با نظارت دادیار مسیول/دادیار انتظامی مالیاتی، کلیه مراحل رسیدگی و دادرسی مالیاتی ناظر بر پرونده مذکور با رعایت قوانین و مقررات موضوعه، خارج از نوبت اجرا گردد.

ماده 4- در خصوص جرم مندرج در صدر بند (3) ماده 274 قانون مالیات های مستقیم (ممانعت از دسترسی ماموران مالیاتی به اطلاعات مالیاتی و اقتصادی خود یا اشخاص ثالث در اجرای ماده 181) شرط داشتن بدهی قطعی مالیاتی ملاک اقدامات موضوع این دستورالعمل نخواهد بود و اولویت پرونده بر اساس نظر مرکز بازرسی، مبارزه با فرار مالیاتی و پولشویی یا هیات بازرسی موضوع ماده 181 قانون مالیات های مستقیم اداره کل تعیین می شود.

ماده 5- در راستای تکریم مودیان از طریق تعامل پیش از طرح شکایت کیفری، اداره/واحد حقوقی پس از ارجاع موضوع توسط دادیار مسیول/دادیار انتظامی مالیاتی، نسبت به دعوت از مودی و تشریح مبانی قانونی اتهام انتسابی، اقدام نموده و لزوم پرداخت بدهی مالیاتی را جهت برخورداری از جهات مخففه در مراجع قضایی متذکر شود و برای پرداخت آن مدت زمان سه ماهه تعیین نماید. بدیهی است در صورتی که پرداخت بدهی توسط مودی از جانب مدیرکل یا کارگروه اداره کل، نشانه ای از نبود عنصر معنوی جرم تشخیص داده شود، موضوع از دستور کار طرح شکایت کیفری خارج گردیده و «خروج از دستورکار طرح شکایت کیفری» به صورت مکتوب به مودی اعلام می گردد. این حکم در خصوص مفاد ماده 4 این شیوه نامه، به شرط دراختیار قراردادن کلیه اسناد و مدارک با تایید موضوع توسط مرکز مبارزه با فررا مالیاتی و پولشویی، جاری است.

تبصره: شیوه نامه اجرایی موضوع این ماده، ظرف یک ماه توسط دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی تهیه و به اداره/واحد حقوقی ابلاغ می گردد.

ماده 6- اداره/واحد حقوقی پس از وصول صورت جلسه کارگروه اداره کل امور مالیاتی مبنی بر احراز وقوع جرم، ضمن ارسال رونوشت صورت جلسه کارگروه مذکور (ظرف 2 روز کاری) به دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی، مدارک و مستندات واصله را از لحاظ قابلیت اقامه دعوی در مراجع قضایی مورد بررسی قرار داده و در صورت وجود نقص، حداکثر ظرف 10 روز کاری، مراتب را کتبا به رییس کارگروه اداره کل امور مالیاتی اعلام می نماید. رییس کارگروه اداره کل امور مالیاتی موظف است ظرف 10 روز کاری مراتب را به واحدهای ذیربط اعلام نماید. واحد مذکور می بایست ظرف 10 روز کاری نسبت به رفع کلیه نواقص، اقدام و مستندات لازم را در اختیار اداره/واحد حقوقی قرار دهد. اداره/واحد حقوقی مکلف است اقدامات قضایی لازم را به فوریت انجام و تا حصول نتیجه نهایی پیگیری نماید.

ماده 7- در مواردی که میزان خسارت وارده به دولت ناشی از اقدامات متهمین (موضوع ماده 277 قانون مالیات های مستقیم) به دلیل مرور زمان موضوع ماده 157 قانون، امکان رسیدگی و مطالبه را نخواهد داشت، ادارات امور مالیاتی موظفند ازطرقی مانند جلب نظر کارشناسان رسمی یا سایر طرق قانونی، اقدام به تعیین میزان خسارت یادشده (اعم از اصل مالیات و جرایم متعلقه) نمایند. اداره/واحد حقوقی می بایست با هدف مطالبه خسارت مذکور، ضمن تنظیم شکواییه، میزان خسارت مذکور را در آن درج نماید. چنانچه مرجع قضایی رسیدگی کننده، در دادنامه های محکومیت قطعی صادره محکوم/محکومین را به جبران خسارات وارده الزام نماید، ضروری است از طریق اجرای احکام کیفری، جبران خسارات وارده پیگیری گردد.

در مواردی که در دادنامه های صادره، نسبت به جبران خسارت وارده اظهارنظری صورت نگرفته باشد، پس از قطعیت دادنامه، اداره/واحد حقوقی نسبت به تنظیم و تقدیم دادخواست به مراجع قضایی ذیصلاح (محاکم حقوقی) اقدام می نماید.

تبصره- چنانچه هیات های بازرسی موضوع ماده 181 قانون مالیات های مستقیم در اثنای بازرسی خود به اسناد و مدارکی از مودی یا سایر مودیان دسترسی پیدا نمایند که مطالبه مالیات آن به جهت مرور زمان و انقضای مهلت مندرج در ماده 157 این قانون میسر نمی باشد، مراتب را «ضمن درج مبلغ ضرر و زیان وارده به دولت مطابق طرق مذکور در صدر ماده 7 این شیوه نامه» به صورت مستند و مستدل به کارگروه استانی ارسال می نمایند.

ماده 8- برای انجام اقدامات قضایی شایسته و جلوگیری از اطاله دادرسی و سو استفاده مرتکبین جرایم مالیاتی،کلیه واحدهای مالیاتی موظفند در مستندسازی پرونده های قضایی و استعلامات مراجع قضایی یا ضابطین دادگستری، همکاری لازم را با اداره/واحد حقوقی ذیربط به عمل آورند.

ماده 9- صرف نظر کردن از شکایت در چهارچوب قوانین و مقررات، توسط دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی به مراجع قضایی اعلام می شود.

سید محمدهادی سبحانیان

رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور

دامنه کاربرد:

1- داخلی R              2- خارجی £

مرجع پاسخگویی:

دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی

تاریخ اجرا:

از زمان ابلاغ

مدت اجرا:

نامحدود

مرجع ناظر:

دادستانی انتظامی مالیاتی و دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی

نحوه ابلاغ:

فیزیکی/سیستمی

بخشنامه های منسوخ (شماره و تاریخ): بخشنامه شماره 200/1402/507 مورخ 1402/05/24