دستورالعمل تامین برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل...

شماره 2330/1/16011 1401/11/27

جناب آقای دکتر اکبرپور

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

به پیوست یک نسخه از مصوبه شماره 2325/1/160 مورخ 1401/11/23 با عنوان دستورالعمل تامین برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت که در شصت و نهمین جلسه کمیته ی دایمی (شورای عالی) پدافند غیرعامل کشور به تصویب رسیده است جهت انتشار در روزنامه رسمی به حضورتان ارسال می‌گردد.

دبیرکمیته دایمی و رییس سازمان پدافند غیرعامل کشور

سرتیپ پاسدار دکتر غلامرضا جلالی

« مسیله پدافند غیرعامل مسیله بسیار مهمی است و هر روزی که می گذرد بر اهمیت پدافند غیرعامل افزوده می‌شود، یعنی شیوه‌های تهاجم دشمنان به نحوی است که پدافند در مقابل آن‌ها در قالب پدافند غیرعامل کاملا پیچیده و مهم و علمی و همه جانبه است. »

مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا (مدظله‌العالی) ـ 1397/08/06

«... در دفاع، ملت ما یکپارچگی کامل دارد و هیچ چیز دیگری تاثیر نمی گذارد، این یک و جمهوری اسلامی خود را آماده نگه می‌دارد و آمادگی خود را حفظ می‌کند این هم نکته دوم، همه دستگاه‌های جمهوری اسلامی از وزارت دفاع، سازمان‌های ارتش و سپاه و دیگر دستگاه‌های مختلف باید این را بعنوان یک دستورالعمل بشناسند و آمادگی ها را روز به روز افزایش دهند.»

مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا (مدظله‌العالی) در دیدار با فرماندهان و مسیولین ارتش جمهوری اسلامی ایران 1394/01/30

تصویب‌نامه

وزیر محترم کشور

وزیر محترم دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح

معاون محترم رییس جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه کشور

رییس محترم کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی

معاون محترم هماهنگ کننده ستادکل نیروهای مسلح

رییس محترم سازمان پدافند غیرعامل کشور

شصت و نهمین جلسه کمیته دایمی (شورای عالی) پدافند غیرعامل کشور به استناد ماده 8 اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور مصوب مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا (مدظله‌العالی) در تاریخ 1401/09/29 تشکیل و دستورالعمل تامین برق اضطـراری مراکز حیاتی، حسـاس، مهم و قابل حفـاظت موضـوع ماده نه اساسنـامه، پیشنهادی آن سازمان را بررسی و به شرح زیر تصویب نمود:

دستورالعمل تامین برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت

مقدمه

زیرساخت برق، از جمله زیرساخت‌های حیاتی و از اهداف اولیه در زمان جنگ می‌باشد که بدلیل وابستگی سایر زیرساخت ها به آن، وقوع تهدیدات بر این صنعت می‌تواند خدمات رسانی و کارکرد مراکز وابسته را مختل نموده و پیامدهای امنیتی در سطح ملی به دنبال داشته باشد؛ براین اساس لازم است برای تامین انرژی الکتریکی موردنیاز مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت در حوزه‌های کلیدی و زیرساخت‌های تامین کننده نیازهای حیاتی و ضروری از قبیل امنیت، بهداشت و درمان، حمل و نقل، غذا و دارو، ارتباطات، انرژی و آب و غیره در شرایط اضطراری، تمهیدات لازم پیش بینی شود تا این مراکز بتوانند برای مدت زمان معین و تا بازگشت به شرایط عادی، کارکردهای اصلی خود را حفظ نموده و تداوم خدمات رسانی داشته باشند.

ماده 1ـ تعاریف و اختصارات

1) کمیته دایمی: کمیته ی دایمی (شورای عالی) پدافند غیرعامل کشور

2) سازمان: سازمان پدافند غیرعامل کشور

3) مولد برق اضطراری: مجموعه‌ای از دستگاه ها و یا تاسیسات بصورت یک واحد تولید برق است که بهره‌برداری از آن بصورت مستقل و یا متصل به شبکه برق سراسری با رعایت نکات فنی و ایمنی، امکان پذیر می‌باشد.

4) مراکز حیاتی: مراکزی که چنانچه تمام و یا قسمتی از آن مورد تعرض یا تخریب واقع شود و یا به کنترل دشمن درآیند، خسارت جبران ناپذیری به کشور وارد می‌شود و یا زندگی عادی مردم مختل می‌گردد.

5) مراکز حساس: مراکزی که چنانچه تمام و یا قسمتی از آن مورد تعرض یا تخریب واقع شود و یا به کنترل دشـمن درآینـد، زیان کلی به کشور وارد می‌شود و یا زندگی مردم تا حدود زیادی مختل می‌گردد.

6) مراکز مهم: مراکزی که چنانچه تمام و یا قسمتی از آن مورد تعرض یا تخریب واقع شود و یا به کنترل دشمن درآیند، مشکلاتی برای کشور ایجاد می‌گردد و یا زندگی بخشی از مردم مختل می‌گردد.

7) مراکز قابل حفاظت: مراکزی که لطمه به آن‌ها می‌تواند وقفه در امور قسمتی از یک شهر ایجاد نماید و نیازهای اصلی مردم، اداره امور شـهر و تـداوم حیـات مردم (شهروندان) به آن وابستـه بوده و حفـاظت و مراقبت از آن‌ها لازم باشد.

8) مشترکین برق: یک شخص حقیقی یا حقوقی که امکان استفاده مجاز از انرژی الکتریکی از طریق دایرکردن خطوط اتصال انرژی و وسایل اندازه گیری لازم، طبق مقررات را دارد.

9) شبکه سراسری: مجموعه مراکز نیروگاهی، پست‌های برق، خطوط، کابل ها و سایر تجهیزات که به منظور انتقال انرژی از محل تولید تا مصرف کننده نهایی متصل شده اند و می‌تواند بصورت فراملی، ملی و منطقه‌ای بهره‌برداری شود.

10) شرایط اضطراری: وضعیتی از شبکه سراسری که با بروز تهدیدات ( قریب الوقوع بودن و یا بعد از وقوع آن‌ها) یا حوادث و اتفاقات عامدانه که منجر به اختلال در بخش‌های مختلف تولید، انتقال، توزیع و مراکز کنترل و فرماندهی و توزیع برق ایجاد می‌شود و نیاز به اقدامات فوق‌العاده برای پاسخ دارد.

11) کارکرد ضروری: فعالیت‌های مرتبط با بخش‌های اصلی هر مرکز که در زمان اضطرار باید استمرار و تداوم داشته باشند و برای ادامه فعالیت آن‌ها تمهیدات لازم پیش بینی گردد.

12) دستگاه اجرایی: کلیه وزارتخانه ها، موسسات دولتی، موسسات یا نهادهای عمومی غیردولتی، شرکت‌های دولتی و کلیه دستگاه‌هایی که شمول قانون بر آن‌ها مستلزم تصریح و یا ذکر نام است از قبیل شرکت ملی نفت ایران، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران، بانک مرکزی، بانک ها و بیمه‌های دولتی، دستگاه اجرایی نامیده می‌شوند. (ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری)

ماده 2ـ مبانی استنادی

1) قانون احکام دایمی برنامه‌های توسعه کشور ـ ماده 58

2) قانون تشکیل سازمان پدافند غیرعامل کشور

3) اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور ـ ماده 10

4) بند"و" از بخش 13ـ4ـ4 ماده 34 قانون نظام مهندسی و کنترل ساختمان ـ مصوب 1374

5) بخشنامه دولت به شماره 135864/36675 مورخ 1385/12/16

6) ابلاغیه وزارت نیرو به شماره 100/30/98785 مورخ 1385/12/08

7) ابلاغیه شرکت توانیر به شماره 3137/4509/11 مورخ 1388/10/15

8) ابلاغیه وزارت مسکن و شهرسازی به شماره 02/1100/14324 مورخ 1386/03/29

9) دستورالعمل تامین برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس و مهم و ضروری شماره 166 مصوب کمیته دایمی 1390

ماده 3ـ حوزه شمول

این دستورالعمل برای کلیه دستگاه‌های اجرایی موضوع ماده 5 قانون مدیریت خدمات کشوری و نیروهای مسلح و مراکز و زیرساخت‌های بخش خصوصی لازم‌الاجراست.

ماده 4ـ هدف

1) حفظ تداوم کارکرد اصلی و استمرار خدمات و پایداری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت در شرایط قطع برق

2) پاسخ به شرایط اضطراری و کاهش پیامدهای ناشی از قطع برق در مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت

3) ارتقا تاب آوری و تسهیل مدیریت بحران‌های ناشی از قطع برق در زیرساخت‌های و مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت

4) کمک به شبکه سراسری در شرایط اضطراری و بروز تهدیدات و حوادث عمدی

ماده 5 ـ ضوابط اجرایی

1) وزارت نیرو موظف است نسبت به تهیه و تدوین ضوابط کلی طرح ساماندهی (تجهیز، تکمیل، پایش، ارزیابی، نظارت بر اجرا) و مدیریت ایجاد سامانه برق اضطراری مراکز مشمول این ابلاغیه اقدام نماید.

2) کلیه مشمولین این ابلاغیه ملزم به تهیه، تامین و تکمیل کلیه نیازمندی ها و تجهیزات موردنیاز مولد برق اضطراری برای مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت خود برابر ضوابط ابلاغی وزارت نیرو می‌باشند.

3) نوع و ظرفیت موردنیاز مولد برق اضطراری برای مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت به میزانی که آن مرکز پایداری، تداوم چرخه خدمت رسانی و استمرار تولید را حفظ نماید با پیشنهاد مرکز و تایید وزارت نیرو تعیین می‌گردد.

4) تضمین تداوم تولید برق و تامین سوخت موردنیاز مولدهای اضطراری تا یک هفته ( مطابق با ابلاغیه وزارت نیرو) برعهده سازمان مربوطه و الزامی است.

5) به منظور پایش و کنترل وضعیت مراکز و زیرساخت‌های کشور از نظر میزان آمادگی پاسخ به شرایط ناشی از قطع برق و تسهیل در مدیریت شرایط اضطراری کشور، وزارت نیرو موظف است ظرف یکسال نسبت به راه اندازی سامانه مدیریت و ثبت اطلاعات مولدهای برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت در سراسر کشور اقدام نماید بطوری که تا انتهای سال 1402 امکان تشخیص و ارزیابی وضعیت مراکز حیاتی، حساس و مهم و قابل حفاظت از نظر میزان آمادگی آن‌ها در تامین برق موردنیاز خود، فراهم گردد.

تبصره: کلیه مراکز و دستگاه‌های اجرایی مشمول این دستورالعمل با همکاری وزارت نیرو و شرکت‌های تابعه موظفند اطلاعات مربوط به تجهیزات تولید برق حوزه ماموریت خود را با رعایت نکات حفاظتی و رعایت آیین‌نامه صیانت و حفاظت از اطلاعات، اسناد و مدارک پدافند غیرعامل طرح ها و پروژهای زیرساخت ها، مراکز و تاسیسات حیاتی، حساس و مهم ـ مصوبه شماره 1086 مورخ 1398/01/24 کمیته دایمی ـ در سامانه مذکور ثبت نمایند.

6) وزارت نیرو موظف است نسبت به بازدید سامانه برق اضطراری مراکز مشمول اقدام و از آمادگی آن‌ها اطمینان حاصل نماید، دستگاه‌های اجرایی مشمول، بخش‌های خصوصی و اتحادیه‌های صنفی در این خصوص با وزارت نیرو همکاری نمایند.

7) اجرای رزمایش های دوره‌ای برای دستگاه‌های اجرایی دارای مراکز حیاتی و حساس هر 6 ماه و برای دستگاه‌های اجرایی دارای مراکز مهم و قابل حفاظت هر سال، یک بار تعیین می‌گردد؛ وزارت نیرو موظف است ارزیابی سالانه از آمادگی مولدهای برق اضطراری در دستگاه‌های اجرایی و مراکز مشمول این ابلاغیه را به دبیرخانه کمیته دایمی گزارش نماید.

8) ارتقا رتبه کاری، احراز صلاحیت ها یا اخذ پروانه کاری برای کلیه مراکز تحت شمول این ابلاغیه مشروط به رعایت و اجرای این دستورالعمل می‌باشد.

9) تعیین سطح مراکز به حیاتی، حساس، مهم یا قابل حفاظت با پیشنهاد کمیته پدافند غیرعامل دستگاه ها و تصویب آن توسط سازمان انجام می‌گیرد.

10) وزارت نیرو و نفت با همکاری سازمان موظفند سیاست‌های حمایتی و تشویقی در راستای اجرای بهینه این دستورالعمل به‌گونه‌ای تهیه و تنظیم نمایند تا ضمن تشویق مشترکین برق غیردولتی و بخش خصوصی به سرمایه گذاری در اجرای طرح مولدهای تولید برق اضطراری مراکز و زیرساخت‌های کشور با بهره‌برداری مطلوب از ظرفیت‌های ایجاد شده در شرایط عادی، آمادگی لازم برای مقابله با شرایط اضطراری ایجاد گردد.

11) وزارت صمت و وزارت نیرو موظفند شرایط لازم را برای توسعه ظرفیت‌های تولید داخل تجهیزات موردنیاز مولدهای برق اضطراری نظیر انتقال دانش و فناوری مولدهای اضطراری، حمایت از شرکت‌های دانش بنیان فعال در این حوزه و بومی سازی انواع مولدهای برق اضطراری را فراهم نمایند.

12) دستگاه‌های اجرایی موظفند اعتبار موردنیاز تامین مولد برق اضطراری مراکز در حال بهره‌برداری را در بودجه سالانه خود پیش بینی و در موافقت نامه با سازمان برنامه و بودجه درج کنند.

13) شرکت‌های دولتی، بانک ها، بیمه ها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت و شرکت‌های مربوط به بخش خصوصی و تعاونی نهادهای عمومی غیردولتی موظف اند اعتبار موردنیاز تامین مولد برق اضطراری مربوط به مراکز مشمول خود را از محل منابع داخلی شرکت پیش بینی و تامین کنند.

تبصره: سازمان می‌تواند هزینه‌های مربوط به تجهیز و تامین برق پشتیبان مراکز و تاسیسات بخش‌های عمومی غیردولتی و خصوصی را بعنوان هزینه مورد قبول مالیاتی، منظور نموده و به مراجع ذی‌ربط اعلام نماید.

ماده 6 ـ مسیولیت و نظارت

1) مسیولیت اجرای این دستورالعمل برعهده بالاترین مقام هر دستگاه اجرایی می‌باشد.

2) نظارت برحسن اجرای این دستورالعمل برعهده سازمان می‌باشد که با استفاده از ظرفیت تمامی دستگاه‌های اجرایی انجام می‌شود و همه دستگاه‌های کشوری و لشکری موظف به همکاری و تعامل با سازمان در این خصوص می‌باشند.

3) نظارت بر اجرای این دستورالعمل در استان‌ها برعهده استاندار بعنوان رییس کمیته پدافند غیرعامل استان و در شهرستان برعهده فرماندار بعنوان رییس کمیته پدافند غیرعامل شهرستان است.

4) در مراکز نظامی و انتظامی، بخش‌های مهندسی و پدافند غیرعامل هر ستاد، ضمن پیگیری تامین مولد های برق اضطراری هر مرکز متناسب با کارکردهای ضروری و موردنیاز، آمادگی آن‌ها را به صورت دوره‌ای و منظم، مورد ارزیابی قرار داده و به طور سالانه به ستاد کل نیروی های مسلح گزارش کنند؛ ستادکل نیروهای مسلح گزارش تجمیعی از اجرای این دستورالعمل در مراکز نظامی و انتظامی را به سازمان اعلام می‌کند.

5) وزارت نیرو موظف است هرگونه قصور و کوتاهی در اجرای این دستورالعمل در زیرساخت‌های پرخطر و مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظتی که قطع برق احتمال وقوع تهدیدات و مخاطرات در آن را افزایش می‌دهد را به سازمان گزارش نماید؛ سازمان بعنوان راهبر، هادی و ناظر اجرای مقررات و ضوابط پدافند غیرعامل گزارش تخلفات صورت گرفته را به مراجع قضایی ذی‌ربط اعلام می‌نماید.

6) قوه قضاییه مستنکفین از این دستورالعمل را به تشخیص سازمان، پیگیری قضایی نموده و وفق مقررات و قوانین امنیتی و دفاعی، اقدام قضایی مناسب انجام می‌شود.

ماده 7ـ این دستورالعمل در هفت ماده و چهل و چهار بند و دو تبصره در شصت و نهمین جلسه کمیته دایمی(شورای عالی) پدافند غیرعامل کشور به تاریخ بیست و نهم آذرماه سال یک هزار و چهارصد و یک هجری شمسی به تصویب رسید.

دستورالعمل تامین برق اضطراری مراکز حیاتی، حساس، مهم و قابل حفاظت مشتمل بر هفت ماده و چهل و چهار بند و دو تبصره که در تاریخ 1401/09/29 در شصت و نهمین جلسه کمیته ی دایمی پدافند غیرعامل کشور به تصویب رسید، به استناد تبصره یک ماده نه اساسنامه سازمان پدافند غیرعامل کشور مصوب مقام معظم رهبری و فرماندهی کل قوا (مدظله‌العالی) جهت اجرا ابلاغ می‌گردد

رییس ستاد کل نیروهای مسلح و کمیته دایمی پدافند غیرعامل کشور

سرلشکر پاسدار محمد باقری