مورخ: 1401/03/21
شماره: 133
آرا هیات تخصصی دیوان عدالت
رای شماره 133 مورخ 1401/03/21 هیات تخصصی مالیاتی ، بانکی دیوان عدالت اداری(مـوضـوع شـکـایت و خـواستـه : ابطال تبصره 4 ماده 23 تصویب‌نامه شماره 127702/ت 59027هـ (مورخ 1400/10/18 هیات وزیران- با موضوع اصلاح آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری مردمی) و اعمال ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری)

شماره پــرونـــده : هـ ع/ 0003506 شماره دادنامه: 140109970906000133 تاریخ: 1401/03/21

* شـاکــی : آقای بهمن زبردست

* طرف شکایت : هیات وزیران

* مـوضـوع شـکـایت و خـواستـه : ابطال تبصره 4 ماده 23 تصویب‌نامه شماره 127702/ت 59027هـ (مورخ 1400/10/18 هیات وزیران- با موضوع اصلاح آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از توسعه صنایع پاییندستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی) و اعمال ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری

* شاکی دادخواستی به طرفیت هیات وزیران به خواسته ابطال تبصره 4 ماده 23 تصویب‌نامه شماره 127702/ت 59027هـ (مورخ 1400/10/18 هیات وزیران- با موضوع اصلاح آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از توسعه صنایع پاییندستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی) و اعمال ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد :

«ماده 23-... تبصره 4- نقل و انتقال سهام و دارایی‌های شرکت ناشر به صندوق سرمایه گذاری پروژه و همچنین نقل و انتقال دارایی‌های صندوق سرمایه گذاری پروژه به شرکت ناشر پس از اتمام پروژه و انحلال صندوق سرمایه گذاری پروژه (تبدیل واحدهای صندوق به سهام، در زمان انحلال شرکت پروژه) به عنوان انتقال سهام و دارایی‌های موضوع تبصره‌های 1 و 2 ماده 143 قانون مالیات‌های مستقیم محسوب نمی شود».

*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:

شاکی به موجب دادخواستی اعلام کرده است:

1. وضع معافیت مالیاتی نیاز به حکم صریح قانون دارد. در حالی که این معافیت، در بند «الف» ماده 4 قانون حمایت از توسعه صنایع پاییندستی نفتخام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی (مصوب 1398) یا سایر مواد قانون مذکور یا اصلاحیه آن، ذکر نشده است. تن ها معافیت این قانون نیز در بند «پ» ماده 4 قانون فوق‌الذکر می‌باشد که معافیت از پرداخت عوارض نقلوانتقال دارایی‌هایی است که تامین مالی آن‌ها از طریق صندوق سرمایه‌گذاری پروژه جهت عرضه به عموم مردم صورت گرفته است.

2. در راستای بند 17 سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی (ابلاغی 1392) و با اخذ ملاک از رای هیات عمومی به شماره 86 (مورخ 1398/01/27) که در آن، مصوبه هیات وزیران در مورد وضع معافیت مالیاتی که در قانون ذکر نشده است را با توجه به اصل 51 قانون اساسی، ابطال نموده است، تبصره مورد شکایت نیز مشمول این امر می‌گردد.

بنابراین تبصره مورد شکایت، مغایر با اصل 51 قانون اساسی، بند «الف» ماده 4 قانون حمایت از توسعه صنایع پاییندستی نفتخام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه‌گذاری مردمی (مصوب 1398)، ماده 143 قانون مالیات‌های مستقیم (مصوب 1366) و رای هیات عمومی به شماره 86 (مورخ 1398/01/27) می‌باشد و اعمال ماده 92 مورد تقاضاست.

*با توجه به ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری (مصوب 1392) که شکایات با درخواست اعمال ماده 92 قانون مذکور را از الزام به رعایت ماده 83 قانون یادشده و تبادل لوایح، مستثنی نموده است، بنابراین لایحه دفاعیه ای ارسال نشده است.

*نظریه تهیه کننده گزارش:

با عنایت به مفاد ماده 7 از قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی مصوب 1388 و تبصره 1 آن که همان مفاد تبصره 1 ماده 143 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1394 می‌باشد ، تمامی درآمدهای صندوق سرمایه گذاری در چارچوب این قانون و تمامی درآمدهای حاصل از سرمایه گذاری در اوراق بهادار و درآمدهای ناشی از نقل و انتقال این اوراق و یا حاصل از صدور و ابطال آن‌ها مشمول مالیات به نرخ صفر بوده و مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیز نمی باشند و از بابت نقل و انتقال آنـها و صدور ابطال اوراق بهـادار یاد شده مالیاتی مطالبه نخـواهد شد و این حکم مندرج در قانون ، در مصوبه مورد شکایت یعنی تبصره 4 ماده 23 تصویب‌نامه شماره 127702/ت59027 هـ مورخه 1400/10/18 هیات وزیران نیز آمده است و فی‌الواقع مصوبه مورد شکایت ، حکم مندرج در قانون را تبیین نموده است چرا که در قانون علی‌الاطلاق ، صندوق سرمایه گذاری مشمول مالیات ( نه مالیات بر درآمد و نه مالیات مقطوع ماده 143 ق.م.م ) قرار نگرفته است و مشمول مالیات به نرخ صفر دانسته است و این امر در قالب عبارت نقل و انتقال بیان شده است ( یعنی هم در جایی که صندوق یاد شده اقدام به فروش می‌نماید و هم اقدام به خرید ) علی‌الخصوص که در مقرره مورد شکایت به درستی بحث انتقال دارایی را از شمول مالیات مقطوع خارج نموده است که علی‌الاصول و بر طبق مبانی این حکم منطبق بر قانون و اصول پذیرفته شده است چون انتقال دارایی مقوله خارج از بحث مالیات مقطوع تبصره 1 و 2 ماده 143 مکـرر ق.م.م است ، بنابراین مقرره مورد شکایت در حدود قانون و مقررات تشخیص داده می‌شود و قابل ابطال نمی باشد.

تهیه کننده گزارش:

یونس داودی

رای هیات تخصصی مالیاتی ، بانکی دیوان عدالت اداری

با عنایت به مفاد ماده 7 از قانون توسعه ابزارها و نهادهای مالی جدید به منظور تسهیل اجرای سیاست‌های کلی اصل 44 قانون اساسی مصوب 1388 و تبصره 1 آن که همان مفاد تبصره 1 ماده 143 مکرر قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1394 می‌باشد ، تمامی درآمدهای صندوق سرمایه گذاری در چارچوب این قانون و تمامی درآمدهای حاصل از سرمایه گذاری در اوراق بهادار و درآمدهای ناشی از نقل و انتقال این اوراق و یا حاصل از صدور و ابطال آن‌ها مشمول مالیات به نرخ صفر بوده و مشمول مالیات بر ارزش افزوده نیز نمی باشند و از بابت نقل و انتقال آنـها و صدور ابطال اوراق بهـادار یاد شده مالیاتی مطالبه نخـواهد شد و این حکم مندرج در قانون ، در مصوبه مورد شکایت یعنی تبصره 4 ماده 23 تصویب‌نامه شماره 127702/ت59027 هـ مورخه 1400/10/18 هیات وزیران نیز آمده است و فی‌الواقع مصوبه مورد شکایت ، حکم مندرج در قانون را تبیین نموده است چرا که در قانون علی‌الاطلاق ، صندوق سرمایه گذاری مشمول مالیات ( نه مالیات بر درآمد و نه مالیات مقطوع ماده 143 ق.م.م ) قرار نگرفته است و مشمول مالیات به نرخ صفر دانسته است و این امر در قالب عبارت نقل و انتقال بیان شده است ( یعنی هم در جایی که صندوق یاد شده اقدام به فروش می‌نماید و هم اقدام به خرید ) علی‌الخصوص که در مقرره مورد شکایت به درستی بحث انتقال دارایی را از شمول مالیات مقطوع خارج نموده است که علی‌الاصول و بر طبق مبانی این حکم منطبق بر قانون و اصول پذیرفته شده است چون انتقال دارایی مقوله خارج از بحث مالیات مقطوع تبصره 1 و 2 ماده 143 مکـرر ق.م.م است ، بنابراین مقرره مورد شکایت در حدود قانون و مقررات تشخیص به استناد بند ب ماده 84 از قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 رای به رد شکایت صادر می‌نماید. رای صادره ظرف بیست روز پس از صدور قابل اعتراض از سوی ریاست محترم یا ده نفر از قضات معزز دیـوان عدالت اداری می‌باشد.

محمد علی برومندزاده

رییس هیات تخصصی مالیاتی بانکی

دیوان عدالت اداری

مورخ: 1399/05/29
شماره: 143 مکرر
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1399/05/29
شماره: 143
قانون مالیات‌های مستقیم