شماره: 201-5
تاریخ: 1399/04/24
صورتجلسه مورخ 1399/04/18 شورای عالی مالیاتی
در اجرای بند 3 ماده 255 قانون مالیات‌های مستقیم
نامه شماره 4814/200/ص مورخ 1399/04/04 رییس کل محترم سازمان امور مالیاتی کشور در خصوص اختلاف شرکت ملی نفت ایران و سازمان امور مالیاتی در رابطه با نحوه محاسبه عوارض آلایندگی موضوع تبصره (1) ماده (38) قانون مالیات بر ارزش افزوده برای سالهای 1393 لغایت 1398 با توجه به بند «ز» تبصره (2) قانون بودجه سال 1393 و بند «و» ماده (1) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2) مصوب 1393/12/04حسب ارجاع وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی موضوع نامه شماره 2/46688 مورخ 1399/04/10 مدیر کل محترم دفتر وزارتی، در اجرای بند (3) ماده 255 قانون مالیات‌های مستقیم در جلسه شورای عالی مالیاتی مطرح گردید.
شرح ابهام:
طبق نظر سازمان امور مالیاتی کشور به شرح بند یک نامه صدرالاشاره، مبنای قیمت فروش برای محاسبه عوارض آلایندگی موضوع تبصره (1) ماده (38) قانون مالیات بر ارزش افزوده، قیمت فروش فرآورده به مصرف کننده نهایی در داخل کشور است و بر اساس نظر وزارت نفت به شرح بند (2) نامه صدرالاشاره، شرکت‌هایی تولید کننده نفت و گاز که در حلقه‌های ما قبل از تولید و فروش فرآورده‌های نفتی و گاز به مصرف کننده نهایی می‌باشند و صرفا به موجب قانون و مقررات ذیربط با دریافت جبران هزینه (کارمزد خدمات) اقدام به تولید و استخراج نفت خام و گاز طبیعی می‌نمایند، کماکان از ماخذ جبران هزینه (کارمزد خدمات) در صورت اعلام سازمان حفاظت محیط زیست مشمول محاسبه عوارض آلایندگی خواهند بود.
اظهار نظر شورای عالی مالیاتی:
با توجه به ابهام مطرح شده در نامه صدرالاشاره، شورای عالی مالیاتی در اجرای بند 3 ماده 255 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1366 و اصلاحات بعدی آن پس از بررسی‌های لازم و شور و تبادل نظر در خصوص موضوع مطروحه به شرح زیر اعلام نظر می‌نماید:
نظر اکثریت:
طبق تبصره 1 ماده 38 قانون مالیات بر ارزش افزوده، واحدهای تولیدی آلاینده محیط زیست که استانداردها و ضوابط حفاظت از محیط زیست را رعایت نمی نمایند، طبق تشخیص و اعلام سازمان حفاظت محیط زیست (تا پانزدهم اسفندماه هر سال برای اجرا در سال بعد)، همچنین پالایشگاه‌های نفت و واحدهای پتروشیمی، علاوه بر مالیات و عوارض متعلق موضوع این قانون، مشمول پرداخت یک درصد (%1) از قیمت فروش به عنوان عوارض آلایندگی می‌باشند.
طبق قسمت اخیر بند (ز) تبصره (2) قانون بودجه سال 1393 و بند (و) ماده (1) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2)، مبنای قیمت فروش برای محاسبه عوارض آلایندگی موضوع تبصره (1) ماده (38) قانون مالیات بر ارزش افزوده، قیمت فروش فرآورده به مصرف کننده نهایی در داخل کشور تعیین گردیده است.
همانطور که در احکام قانونی اخیر الذکر تصریح گردیده است مبنای محاسبه عوارض آلایندگی موضوع تبصره (1) ماده (38) قانون مالیات بر ارزش افزوده قیمت فروش فرآورده به مصرف کننده نهایی در داخل کشور می‌باشد و در مواردی که کالای تولیدی قابل عرضه به مصرف کننده نهایی نباشد تعیین مبنای محاسبه عوارض مشخص نشده است. در این ارتباط هیات محترم وزیران طی بند (5) ماده (2) آیین‌نامه اجرایی بند (الف) تبصره (14) ماده واحده قانون بودجه سال 1399 کل کشور موضوع مصوبه شماره 27261/ت 57700 هـ مورخ 1399/03/19، ماخذ محاسبه عوارض آلایندگی مذکور را برای شرکت‌های تولید نفت و گاز بر اساس ارزش فروش خدمات (کارمزد) اعلام نموده است.
بنابر این با توجه با اینکه قانون مربوط به عوارض آلایندگی موضوع تبصره (1) ماده (38) قانون مالیات بر ارزش افزوده از سال 1394 بر اساس ماده (1) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقرارت مالی دولت (2) بوده و تغییری نداشته و هیات محترم وزیران نیز برای سال 1399 در استمرار حاکمیت قانون مذکور ماخذ محاسبه عوارض آلایندگی را برای شرکت‌های تولید نفت و گاز براساس ارزش فروش خدمات (کارمزد) اعلام نموده است می‌توان با اتخاذ ملاک از مصوبه یاد شده و تا مادامیکه این اصلاح یا مورد ایراد مراجع ذی صلاح قانونی واقع نشده است برای سنوات قبل (1393-1398) نیز بر این منبا عمل نمود.
محمدتقی پاکدامن- محمدرضا شایان پور- سعید آسترکی- عباس خیرخواه- امراله عابدی- حسین بنی صفار- رضا امیدی- احمد جلیلیان- غلامحسن کشاورز- محمدحسن زارع- حسن بابایی- عباس بی نیاز- حمید تهذیبی- رضا سلطانی- سید رضا صادق زاده- محمدرضا سالارفرد- سید کاظم ختمی
نظر اقلیت:
همانطور که در قسمت اخیر بند (ز) تبصره ((2 قانون بودجه سال 1393 و بند (و) ماده (1) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (2) تصریح گردیده است مبنای محاسبه عوارض آلایندگی موضوع تبصره (1) ماده (38) قانون مالیات بر ارزش افزوده از سال 1393 قیمت فروش فرآورده به مصرف کننده نهایی در داخل کشور می‌باشد و در مواردی که کالای تولیدی قابل عرضه به مصرف کننده نهایی نباشد تعیین مبنای محاسبه عوارض مشخص نشده است. لذا با توجه به مراتب فوق، تعیین ماخذ محاسبه عوارض یاد شده در مواردی که کالای تولیدی قابل عرضه به مصرف کننده نهایی نباشد، مستلزم اخذ استفساریه از مجلس شورای اسلامی می‌باشد[1].
سید ناصر ابراهیمی- عباس ورزیده- علی اصغر تراب احمدی- یعقوب مزرعه لی- سید امیرحسین سید صالحی
1. این صورتجلسه با دادنامه هیات عمومی دیوان عدالت اداری به‌شماره‌های 3153 الی 3156 مورخ 1400/11/30 ابطال شد. تصویر دادنامه مذکور به موجب بخشنامه شماره 210/20060/ص مورخ 1400/12/28سرپرست معاونت حقوقی و فنی مالیاتی، ارسال شد.