مورخ: 1401/04/25
شماره: 140431390000206586
آرا هیات تخصصی دیوان عدالت
رای شماره 206586 هیات تخصصی مالیاتی، بانکی دیوان عدالت اداری با موضوع: ماده 5 دستورالعمل ترتیبات ابلاغ الکترونیکی اوراق مالیاتی به شماره 200/1401/531 مورخ 1401/04/25 ابطال نشد
مرجع تصویب : آرا هیات‌های تخصصی دیوان عدالت اداریپنجشنبه 19 تیر 1404
شماره ویژه نامه : 2009سال هشتاد و یک شماره 23383

رای شماره 206586 هیات تخصصی مالیاتی، بانکی دیوان عدالت اداری با موضوع: ماده 5 دستورالعمل ترتیبات ابلاغ الکترونیکی اوراق مالیاتی به شماره 200/1401/531 مورخ 1401/04/25 ابطال نشد

هیات تخصصی مالیاتی، بانکی

  • شماره پرونده: هـ ت/0300158

 

شماره دادنامه سیلور:  140431390000206586  تاریخ: 1404/01/31

  • شاکی: آقای سید مسیح مولانا

*طرف شکایت: سازمان امور مالیاتی کشور

*موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده 5 دستورالعمل ترتیبات ابلاغ الکترونیکی اوراق مالیاتی به شماره 200/1401/531 مورخ 1401/04/25

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

  • شاکی دادخواستی را به طرفیت سازمان امور مالیاتی کشور به خواسته فوق الذکر به دیوان عدالت اداری تقدیم نموده که به هیات عمومی دیوان ارجاع گردیده است.

متن مصوبه مورد شکایت به شرح ذیل است:

ماده 5: اعتراض مودی به صحت ابلاغ الکترونیکی

اعتراض به صحت ابلاغ الکترونیکی، در موارد زیر مجاز بوده و از طریق هیات موضوع ماده 216 ق.م.م قابل رسیدگی خواهد بود.

1ـ مودی، متکی بر دلایل و اسناد و مدارک معتبر اثبات نماید، به دلیل عدم دسترسی به سامانه های رایانه ای/ مخابراتی یا نقص در این سامانه ها از بارگذاری اوراق یا مفاد ابلاغ مطلع نشده است.

2ـ ابلاغ الکترونیکی در شرایطی انجام گرفته باشد که حساب کاربری مودی می بایست غیرفعال بوده و یا مودی از شمول ابلاغ الکترونیکی خارج شده باشد.

  • دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت (حسب مورد با تصریح به مغایرت با قانون یا شرع یا خروج از حدود اختیارات):

    احتراما نظر به اینکه ماده 5 دستورالعمل ترتیبات ابلاغ الکترونیکی اوراق مالیات به شماره 200/1401/538 مورخ 1401/04/25 که توسط رییس کل سازمان امور مالیاتی برای اجرا ابلاغ گردیده در تعارض با برخی از قوانین حاکم وضع شده است. لذا تقاضای ابطال آن به شرح ذیل درخواست می گردد

طبق ماده 216 ق.م.م مرجع رسیدگی به شکایات ناشی از اقدامات اجرایی راجع به مطالبات دولت از اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی که طبق مقررات اجرایی مالیاتها قابل مطالبه و وصول می باشد هیات حل اختلاف مالیاتی خواهد بود. به شکایات مزبور به فوریت و خارج از نوبت رسیدگی و رای صادر خواهد شد. رای صادره قطعی و لازم الاجرا است. همچنین طبق تبصره 1 این ماده در مورد مالیاتهای مستقیم در صورتی که شکایت حاکی از این باشد که وصول مالیات قبل از قطعیت به موقع اجرا گذارده شده است هرگاه هیات حل اختلاف مالیاتی شکایت را وارد دانست  من صدور رای به بطلان اجراییه حسب مورد قرار رسیدگی و اقدام لازم صادر یا نسبت به درآمد مشمول مالیات مودی رسیدگی و رای صادر خواهد کرد. رای صادره از هیات حل اختلاف قطعی است."

از طرفی طبق ماده 5 دستور العمل مورد اعتراض اعتراض به صحت ابلاغ الکترونیکی در موارد زیر مجاز بوده و از طریق هیات موضوع ماده 216 ق.م.م قابل رسیدگی خواهد بود مودی متکی بر دلایل و اسناد و مدارک معتبر اثبات نماید به دلیل عدم دسترسی به سامانه های رایانه ای مخابراتی یا نقص در این سامانه ها از بارگذاری اوراق یا مفاد ابلاغ مطلع نشده است. ابلاغ الکترونیکی در شرایطی انجام گرفته باشد که حساب کاربری مودی می بایست غیرفعال بوده و یا مودی از شمول ابلاغ الکترونیکی خارج شده باشد.

طبق ماده 5 دستورالعمل مورد اشاره مجوز اعتراض به صحت ابلاغ الکترونیکی و شرکت در هیات حل اختلاف موضوع ماده 216 ق.م.م دچار شرط محدود کننده ای شده و مقید به شرایط و ضوابط خاصی شده است صرفا در دو حالت میتوان اعتراض کرد شروط محدودکننده مذکور در شرایطی صادر شده است که طبق حکم ماده 216 ق.م.م و تبصره 1 آن هرگونه اعتراضی به اقدامات اجرایی راجع به مطالبات دولت چه با دلیل مستدل و چه بدون دلیل مستدل توسط مودیان مالیاتی مجوز شرکت در هیات مذکور را دارا است و پذیرش یا عدم پذیرش ادعای مودی و مرجع تصمیم گیری نهایی در این خصوص صرفا در صلاحیت هیات مربوطه می باشد. مضافا این که با استناد به آرا متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری درباره استقلال مراجع قضایی و شبه قضایی از جمله رای 668 مورخ  1358/09/19 که در آن مقرر شده تشخیص صلاحیت مراجع قضایی و شبه قضایی در انجام وظایف محوله على الاصول به عهده مراجع مزبور است و تعیین تکلیف برای مقام قضا و آرا و احکام او جز از طریق مقتن مداخله در امر استقلال قوه قضاییه و مغایر قانون است هر مقرره ای که حکم به چنین تعیین تکلیفی داده باشد. بر خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات است. لذا نظر به این که سازمان امور مالیاتی با وضع مقرره مذکور برای هیاتهای حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده 216 ق.م.م تعیین تکلیف کرده و پذیرش اعتراض مودی را منوط به تحقق شروط تعیین شده در متن دستورالعمل کرده است در نتیجه ماده 5 دستور العمل ترتیبات ابلاغ الکترونیکی اوراق مالیاتی به شماره 200/531/1401 مورخ 1401/04/25 سازمان امور مالیاتی کشور بر خلاف ماده 216 ق.م.م و خارج از حدود اختیارات سازمان امور مالیاتی بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال آن از قضات ارجمند دیوان عدالت اداری تقاضا می گردد.

  • خلاصه مدافعات طرف شکایت:

در خصوص پرونده کلاسه 140331920000408689 و به شماره بایگانی 0300975 موضوع دادخواست سید مسیح مولانا به خواسته ابطال ماده 5 دستور العمل شماره 531/1401/200 مورخ 1401/04/25 موضوع ترتیبات ابلاغ الکترونیکی اوراق مالیاتی، به استحضار می رساند:بر اساس مقرره مورد شکایت؛ اعتراض به صحت ابلاغ الکترونیکی در موارد زیر مجاز بوده و از طریق هیات موضوع ماده 216 ق.م.م قابل رسیدگی خواهد بود: 1ـ مودی متکی بر دلایل و اسناد و مدارک معتبر اثبات نماید به دلیل عدم دسترسی به سامانه های رایانه ای مخابراتی یا نقص در این سامانه ها از بارگذاری اوراق با مفاد ابلاغ مطلع نشده است.2ـ ابلاغ الکترونیکی در شرایطی انجام گرفته باشد که حساب کاربری مودی می بایست غیرفعال بوده و یا مودی از شمول ابلاغ الکترونیکی خارج شده باشد. بنا به ادعای شاکی؛ مقرره فوق اعتراض به صحت ابلاغ و شرکت در هیات حل اختلاف مالیاتی را محدود کرده؛ چرا که هر گونه اعتراض به اقدامات اجرایی راجع به مطالبات دولت چه با دلیل و چه بدون دلیل مجوز شرکت در هیات مذکور را دارا است و پذیرش یا عدم پذیرش ادعا، صرفا در صلاحیت همان هیات است. پاسخ اینکه؛ موضوع ماده معترض عنه اعتراض به صرفا صحت ابلاغ الکترونیکی

است و تمام موارد منصوص قابل پیشبینی برای اعتراض مودی در آن لحاظ شده است. به عنوان نمونه مفاد بندهای (1) (2) تمامی مصادیق از جمله بیماری شخص حقیقی انحلال موارد فورس ماژور تعطیلی غیرموقت و.... را در بر میگیرد، لذا هیچ گونه حالتی که برای اعتراض مودی متصور باشد، از قلم نیافتاده است.

با توجه به موارد فوق رسیدگی و صدور رای شایسته مبنی بر رد شکایت مورد استدعا است.

پرونده کلاسه هـ ت/0300158 در جلسه مورخ 1404/01/17 هیات تخصصی مالیاتی بانکی مورد بررسی و تبادل نظر واقع که با لحاظ عقیده حاضرین (نظر اتفاقی) با استعانت از درگاه خداوند متعال به شرح ذیل مبادرت به انشا رای می نماید:

رای هیات تخصصی مالیاتی بانکی دیوان عدالت اداری

با عنایت به اینکه در مقرره مورد شکایت به شماره 200/1401/531 مورخ 1401/04/25 صادره از سازمان امور مالیاتی در خصوص موضوع اعتراض مودی به جهت ابلاغ الکترونیکی، مقرره گذار هیات ماده 216 ق.م.م را هیات رسیدگی کننده به اعتراض مودی محسوب نموده است و از آنجایی که این هیات وفق مفاد ماده 216 قانون مرقوم در عداد مراجع رسیدگی کننده به این سنخ اعتراضات می باشد و از طرفی مودای مقرره مورد شکایت نافی سایر راه هایی که امکان اعتراض برای مودی در خصوص نحوه ابلاغ الکترونیکی است نبوده و در صدد محدود و محصور نمودن طرق اعتراض و یا امکان اعتراض نمی باشد هر چند عبارت "عدم دسترسی به سامانه های رایانه ای / مخابراتی یا نقص در این سامانه ها" از چنان مفهوم عامی برخوردار است که همه راههایی که بالصراحه در این مقرره آمده یا مستحدثه باشد را شامل می شود و النهایه به نحو صحیح، شیوه رسیدگی به اعتراض مودیان در این خصوص را از حیث مرجع رسیدگی کننده بیان داشته است فلذا مقرره مورد شکایت مخالفتی با قانون نداشته به استناد بند ب ماده 84 از قانون دیوان عدالت اداری رای به رد شکایت صادر می نماید رای یاد شده ظرف بیست روز پس از صدور قابل اعتراض از ناحیه ریاست محترم دیوان عدالت اداری یا ده نفر از قضات گرانقدر دیوان می باشد.

رییس هیات تخصصی مالیاتی، بانکی دیوان عدالت اداری ـ محمدعلی برومندزاده