شماره: 201-48
تاریخ: 1396/12/15
صورتجلسه مورخ 1396/12/15 شورای عالی مالیاتی در اجرای بند 2 ماده 255 قانون مالیات‌های مستقیم
با عنایت به نامه شماره 52200/345 مورخ 1396/19/19 دیوان محاسبات کشور در خصوص نحوه اجرای مقررات ماده 238 قانون مالیات‌های مستقیم، موضوع در اجرای بند 2 ماده 255 ق.م.م در جلسه شورای عالی مالیاتی مطرح گردید.
شرح ابهام:
طبق ماده 238 قانون مالیات‌های مستقیم، در مواردی که برگ تشخیص مالیات صادر و به مودی ابلاغ می‌شود، چنانچه مودی نسبت به آن معترض باشد می‌تواند ظرف سی روز از تاریخ ابلاغ شخصا یا به وسیله وکیل تام‌الاختیار خود به اداره امور مالیاتی مراجعه و با ارایه دلایل و اسناد و مدارک کتبا تقاضای رسیدگی مجدد نماید. مسیول مربوط موظف است پس از ثبت درخواست مودی در دفتر مربوط و ظرف مهلتی که بیش از سی روز از تاریخ مراجعه نباشد به موضوع رسیدگی و...، با توجه به مقررات مذکور ابهامات زیر مطرح می‌باشد:
1- آخرین مهلت انجام رسیدگی موضوع ماده 238 ق.م.م توسط مسیول مربوط از تاریخ مراجعه مودی چند روز می‌باشد. بعبارتی آیا روز انجام رسیدگی به استناد ماده 445 قانون آیین دادرسی مدنی در فرجه زمانی مقرر (30 روزه) قرار دارد یا خیر؟ به طور مثال در صورتیکه تاریخ مراجعه و ثبت اعتراض مودی در تاریخ 1396/07/20 باشد آخرین مهلت رسیدگی و انجام توافق موضوع ماده 238 ق.م.م 1396/08/20 می‌باشد یا 1396/08/21؟
2- آیا رسیدگی انجام شده موضوع ماده 238 ق.م.م در خارج از فرجه زمانی قانونی رسمیت و قابلیت اجرا دارد، یا باید پرونده در هیات حل اختلاف مالیاتی مطرح گردد؟
-3در مواردی که علی رغم اعتراض مودی در موعد مقرر قانونی نسبت به برگ تشخیص یا مطالبه مالیات و یا آرای هیاتهای حل اختلاف مالیاتی و همچنین ابلاغ قانونی برگ تشخیص یا مطالبه صادره نسبت به صدور برگ مالیات قطعی اقدام می‌شود، آیا برگ قطعی صادر معتبر می‌باشد یا خیر؟
اظهار نظر شورای عالی مالیاتی:
با توجه به ابهام مطرح شده به شرح فوق، شورای عالی مالیاتی در اجرای بند 2 ماده 255 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1366 و اصلاحات بعدی آن پس از بررسی‌های لازم و شور و تبادل نظر درخصوص موضوع مطروحه به شرح زیر اعلام نظر می‌نماید:
ابهام اول: آخرین مهلت انجام رسیدگی موضوع ماده 238 ق.م.م توسط مسیول مربوط
نظر اکثریت:
-1درخصوص بند یک ابهام: مقررات ماده 445 آیین دادرسی مدنی ناظر به مواردی می‌باشد که مبدا انجام امری با ابلاغ یا اعلام مشخص شده باشد در حالی که مفاد قسمت اخیر ماده 238 ق.م.م ناظر به وظیفه اداره امور مالیاتی بوده و مسیله ابلاغ به مودی مطرح نمی باشد. همچنین با عنایت به صراحت مذکور در ماده 238 قانون مالیات‌های مستقیم مبنی بر اینکه مسیول مربوط موظف است ظرف مهلتی که بیش از سی روز از مراجعه مودی نباشد به موضوع رسیدگی نماید، لذا روز انجام رسیدگی نیز بعنوان فرجه قانونی مذکور محسوب می‌گردد. در مثال مطرح شده آخرین مهلت انجام رسیدگی مورخ 1396/08/20 می‌باشد.
محمدتقی پاکدامن- محسن توکلی- تاریوردی رایی- عباس ورزیده- رضا جنانی- حسین بنی صفار- محمدتقی رضاییان- غلامرضا مظلوم- غلامعلی طالبی رستمی- علی پدرام- علی اصغر تراب احمدی- حمید تهذیبی- علی نصرتی- رضا سلطانی- محمدرضا شایان پور- سید کاظم ختمی- سید احمد ذبیح نیا- ناصر صادقی
نظر اقلیت:
با عنایت به اینکه در ماده 445 قانون آیین دادرسی مدنی در احتساب مواعد روز اقدام نیز جرو مدت محسوب نمی گردد. اقلیت معتقد به اقدام به همین نحو در مانحن فیه می‌باشد.
سعید آسترکی- سید ناصر ابراهیمی- عباس خیرخواه- عادل بهرامی
ابهام دوم: رسیدگی انجام شده موضوع ماده 238 ق.م.م در خارج از فرجه زمانی قانونی
نظر اکثریت:
-2درخصوص بند دوم ابهام با توجه به اینکه طبق مقررات ماده 238 قانون مالیات‌های مستقیم اختیار قانونی مسیول مربوط در اجرای این ماده صرفا در مهلت مقرر قانونی تعیین شده و رسیدگی پس از فرجه زمانی مذکور فاقد وجاهت قانونی می‌باشد. لذا در صورت عدم رعایت فرجه قانونی مذکور پرونده امر باید به هیات حل اختلاف مالیاتی ارجاع گردد.
محمدتقی پاکدامن- محسن توکلی- تاریوردی رایی- سید ناصر ابراهیمی- رضا جنانی- سعید آسترکی- حسین بنی صفار- محمدتقی رضاییان- غلامرضا مظلوم- غلامعلی طالبی رستمی- علی پدرام- علی اصغر تراب احمدی- حمید تهذیبی- علی نصرتی- محمدرضا شایان پور- سید احمد ذبیح نیا- رضا سلطانی- سید کاظم ختمی- ناصر صادقی- عادل بهرامی
نظر اقلیت :
اقدام رییس امور مالیاتی در اجرای مقررات ماده 238 ق.م.م با فرض صحت فرآیند قانونی می‌باشد و انجام توافق و صدور برگ قطعی و ابلاغ به مودی به معنی مختومه نمودن درآمد مشمول مالیات و از مصادیق ماده 239 قانون مزبور بوده فلذا توافق رییس امور مالیاتی در خارج از مهلت مقرر، تخلف وی محسوب گردیده و قانونگذار در ماده 270 قانون یاد شده چنین موضوعاتی را پیش بینی نموده است. به نظر اقلیت ابطال برگ قطعی و خدشه در حقوق مکتسبه مودی با التفات به اصلاح ماده 33 آیین‌نامه اجرایی موضوع ماده 219 فاقد توجیه قانونی است.
عباس خیرخواه- عباس ورزیده
ابهام سوم: صدور برگ مالیات قطعی علی رغم اعتراض مودی نسبت به برگ تشخیص یا مطالبه مالیات یا رای هیات بدوی در موعد مقرر قانونی و یا در موارد ابلاغ قانونی برگ تشخیص یا مطالبه مالیات
نظر اکثریت:
در مواردی که علی رغم اعتراض مودی در موعد مقرر قانونی نسبت به برگ تشخیص یا مطالبه مالیات و یا رای هیات حل اختلاف مالیاتی بدوی و همچنین ابلاغ قانونی برگ تشخیص یا برگ مطالبه صادره، نسبت به صدور برگ مالیات قطعی اقدام شده باشد با توجه به اینکه طبق مقررات قانون مالیات‌های مستقیم درآمد/ ماخذ مشمول مالیات و مالیات به قطعیت نرسیده است برگ قطعی صادره دارای وجاهت قانونی نبوده و از درجه اعتبار ساقط می‌باشد و لذا پرونده امر حسب مورد در مراجع مذکور در مواد 238، 244 و 247 قانون مالیات‌های مستقیم قابل طرح خواهد بود[1].
محمدتقی پاکدامن- محسن توکلی- رضا جنانی- عباس خیرخواه- حسین بنی صفار- غلامرضا مظلوم- غلامعلی طالبی رستمی- علی اصغر تراب احمدی- علی نصرتی- سید احمد ذبیح نیا- سید کاظم ختمی- ناصر صادقی- رضا سلطانی- علی پدرام
نظر اقلیت:
با توجه به اینکه حکم تبصره (1) ماده (216) قانون مالیات‌های مستقیم صراحتا متضمن صلاحیت هیات حل اختلاف مالیاتی برای رسیدگی به اعتراضات ناشی از به اجرا گذاردن مالیات قبل از قطعیت به هر دلیل می‌باشد. در اینگونه موارد اقلیت معتقد به ضرورت طرح موضوع در هیات مذکور می‌باشد.
سید ناصر ابراهیمی- تاریوردی رایی- عباس ورزیده- سعید آسترکی- محمدتقی رضاییان- حمید تهذیبی- محمدرضا شایان پور- عادل بهرامی
[1] . به موجب دادنامه شماره 140109970906010812 مورخ 1401/10/18 هیات تخصصی مالیاتی، بانکی دیوان عدالت اداری، درخواست ابطال بند سوم رفع ابهام رای شورای عالی مالیاتی به شماره 201-48 مورخ 1396/12/15 رد شده است; تصویر دادنامه مذکور به موجب بخشنامه شماره /210/22919ص مورخ 1401/10/26 معاون حقوقی و فنی مالیاتی ارسال شد.