قانون نظارت مجلس بر رفتار نمایندگان

شماره:20991

تایخ:1391/02/19

پیوست: دارد

 

« قانون نظارت مجلس بر رفتار نمایندگان » که در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ پانزدهم فروردین ماه یکهزار و سیصد و نود ویک مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 1391/01/30 به تایید شورای نگهبان رسیده و طی نامه شماره 4985/474 مورخ 1391/02/09 مجلس شورای اسلامی واصل گردیده است ، به پیوست جهت اجرا ابلاغ می‌گردد .

شماره:4985/474

تایخ: 1391/02/09

پیوست:

در اجرای اصل یکصدو و بیست وسوم ( 123 ) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران قانون نظارت مجلس بر رفتار نمایندگان که به عنوان طرح نظارت مجلس یر امور نمایندگان به مجلس شورای اسلامی تقدیم گردیده بود با تصویب در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ 1391/01/15 و تایید شورای محترم نگهبان به پیوست ابلاغ می‌گردد .

 

ماده 1- به منظور حفظ شان و منزلت نمایندگان و نظارت بر آن‌ها در ابتدای هر دوره مجلس شورای اسلامی و حداکثر سه ماه پس از انتخاب هیات رییسه دایمی، هیات نظارت که از این پس هیات نامیده می‌شود، مرکب از افراد زیر برای همان دوره تشکیل می‌شود:
 
الف ـ یکی از نواب رییس به انتخاب هیات رییسه
ب ـ یک نفر از اعضای ثابت کمیسیون اصل 90 به انتخاب مجلس
پ ـ یک نفر از اعضای کمیسیون قضایی و حقوقی به انتخاب مجلس
ت ـ چهار نفر از سایر نمایندگان به انتخاب مجلس
 
تبصره1- هیات رییسه مجلس مکلف است برای ثبتنام متقاضیان عضویت در هیات یک هفته مهلت تعیین نماید.
 
تبصره 2- هیات رییسه مجلس از بین داوطلبان کمیسیون‌های یاد شده و نمایندگان مجلس به جز اعضای هیات رییسه، شش نفر را انتخاب و به مجلس معرفی میکند.
 
ملاک انتخاب رای اکثریت مطلق نمایندگان حاضر در مجلس است و در صورت عدم انتخاب افراد دیگری توسط هیات رییسه معرفی می‌شوند.
 
تبصره3- هیات از بین اعضای خود یک رییس و دو نایبرییس و دو دبیر انتخاب میکند.
 
ماده 2- هیات صلاحیت رسیدگی به امور زیر را دارد:
 
الف- گزارش‌های واصله درباره سواستفاده و تخلف مالی یا اخلاقی نماینده و درآمدها و هزینه‌های متعارف وی
 
ب- گزارش‌های مربوط به خلاف شیون نمایندگی
 
پ- گزارش‌های واصله درباره اعمال خلاف امنیت ملی کشور و سایر اعمال مجرمانه از بعد انتظامی
 
ت- گزارش هیات رییسه درباره غیبت، تاخیر و بینظمی نماینده موضوع مواد 78 تا 81 و 88 تا 91 آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی
 
تبصره 1- منظور از موارد خلاف شیون نمایندگی رفتار خلاف عرف مسلم نمایندگی است به نحوی که نوعا نمایندگان آن را خلاف شان بدانند.
 
تبصره 2- مراجع رسمی کشور اعم از انتظامی، قضایی و امنیتی موظفند کلیه گزارش‌های واصله علیه نمایندگان را به هیات منعکس کنند.
 
تبصره 3- گزارش‌هایی در هیات قابل رسیدگی است که مشخصات کامل ارسالکننده را دارا باشد مگر اینکه مستندات ارایه شده کافی بوده و یا اعتبار و هویت گزارشدهنده توسط هیات احراز شود.
 
تبصره 4- هر گاه هیات احراز نماید گزارشدهنده جهت هتک حرمت نمایندگان یا تشویش اذهان عمومی یا مسیولین اقدام به تنظیم و ارسال گزارش کرده مکلف است مراتب را با همراه با مدارک مربوطه جهت پیگیری قضایی به مرجع قضایی ارسال کند و رونوشتی از آن را در اختیار نماینده قرار دهد.
 
تبصره 5- تعقیب کیفری نماینده مانع رسیدگی هیات به تخلفات موضوع این قانون و شیون نمایندگی نیست.
 
تبصره 6- هیات ضمن رسیدگی به تخلفات موضوع این قانون، مراتب کیفری آن را به مرجع قضایی ذی‌صلاح اعلام میکند.
 
ماده 3- هیات به گزارش‌های واصله درباره هر یک از نمایندگان به صورت محرمانه رسیدگی مینماید و در صورتی که تخلف را متوجه نماینده بداند، در اولین جلسه از نماینده دعوت و پس از مذاکره با وی و نیز استعلام از مراجع ذیربط تصمیم لازم اتخاذ کند.
 
تبصره- هیات موظف است قبل از صدور رای، دفاعیات نماینده را استماع نماید.
 
ماده 4- هیات با توجه به اهمیت تخلفات و شرایط و موقعیت ارتکاب آن‌ها نسبت به اعمال یک یا چند مجازات ذیل تصمیم میگیرد که طبق ماده 6 آیین‌نامه داخلی مجلس قابل اجراست.
 
الف- تذکر شفاهی بدون درج در پرونده
ب- تذکر کتبی با درج در پرونده
پ- اخذ تعهد کتبی مبنی بر عدم تکرار تخلف
ت- کسر حقوق از یک ماه تا یک سال به میزان یک دوم
ث- محرومیت از عضویت در مجامع و شوراها یا کمیته‌های تحقیق و تفحص
ج- محرومیت از نامزدی برای عضویت در هیات رییسه مجلس و هیات رییسه کمیسیون ها
چ- لغو عضویت در مجامع و شوراها و یا کمیته‌های تحقیق و تفحص
ح- لغو عضویت در هیات رییسه مجلس و هیات رییسه کمیسیون ها
خ- اعلام یک یا چند تخلف نماینده در جلسه غیر علنی توسط رییس مجلس
د- اعلام یک یا چند تخلف نماینده در جلسه علنی توسط رییس مجلس
ذ- محرومیت از شرکت در جلسات مجلس و کمیسیون‌های تخصصی تا سه ماه با پیشنهاد هیات و تصویب مجلس
ر- لغو اعتبارنامه نماینده به پیشنهاد هیات و تصویب مجلس
 
تبصره1- در جلسه رسمی قبل از رایگیری در خصوص اعمال بندهای «ذ» و «ر» این ماده ابتدا گزارش هیات قرایت می‌شود و سپس نماینده مذکور به مدت نیم ساعت دفاعیات خود را مطرح میکند، وی میتواند نیمی از وقت خود را به یکی دیگر از نمایندگان واگذار کند.
 
تبصره 2- اجرای مصوبات مجلس درباره بند «ر» این ماده مستلزم تایید شورای نگهبان است.
 
تبصره 3- در صورتی که هیات تشخیص دهد دارایی نماینده به ناحق افزایش یافته است، تا قبل از انتخابات دوره بعد موضوع را به اطلاع شورای نگهبان میرساند و جهت رسیدگی به دستگاه قضایی ارسال میکند.
 
ماده 5- هر گاه موضوع رسیدگی هیات، گزارش‌های واصله علیه یکی از اعضای هیات مذکور باشد، وی حق شرکت در جلسه مذکور را ندارد.
 
ماده 6- تصمیمات هیات در خصوص اعمال بندهای الف، ب و ت ماده 4 این قانون قطعی است و در سایر این موارد ظرف 10 روز توسط نماینده مربوط قابل اعتراض می‌باشد. در این صورت موضوع در جلسه هیات تجدید نظر متشکل از اعضای هیات رییسه و روسای کمیسیون‌های دایمی مجلس مورد رسیدگی قرار میگیرد.
 
تبصره- تصمیمات هیات تجدید نظر و مجلس درباره نمایندگان در اجرای قانون قابل طرح در مراجع قضایی نیست.
 
ماده 7- نمایندگان در مقام ایفای وظایف نمایندگی موضوع اصل 86 قانون اساسی و ماده 75 آیین‌نامه داخلی مجلس قابل تعقیب و توقیف نیستند و در سایر موارد، احضار نماینده توسط مقامات قضایی از طریق هیات صورت میگیرد و چنانچه رسیدگی قضایی مستلزم بازداشت نماینده باشد، باید مراتب به تایید هیات برسد.
 
تبصره 1- تشخیص مصادیق موضوع اصل 86 قانون اساسی و ماده 75 آیین‌نامه داخلی مجلس با هیات نظارت بر مجلس است.
 
تبصره 2- تخلف از مفاد این ماده از سوی مراجع قضایی مستوجب مجازات انتظامی از درجه 5 تا 7 است.
 
ماده 8-  قوه قضاییه موظف است در اجرای این قانون، شعبه خاصی از دادگاه‌های موجود را جهت رسیدگی به موضوعات ارسالی تشکیل دهد و خارج از نوبت رسیدگی و نهایتا رای قطعی را ظرف 3 ماه به هیات اعلام کند.
 
ماده 9- نمایندگان مجلس مشمول قانون ممنوعیت تصدی بیش از یک شغل مصوب 11 دی 1373 میباشند.
 
ماده 10- دریافت هر گونه هدیه نقدی یا غیرنقدی غیرمتعارف از اشخاص حقیقی یا حقوقی خصوصی یا عمومی و دولتی داخلی یا خارجی تحت هر عنوان توسط نمایندگان ممنوع و مرتکب، مستوجب اعمال مجازات ماده 4 این قانون است.
 
تبصره- دریافت یا اهدای هدایای متعارف در چارچوب ضوابطی است که از سوی هیات رییسه مجلس ظرف 3 ماه تهیه و ابلاغ می‌شود.
 
ماده 11- سو استفاده از اختیارات نمایندگی و اخذ هر نوع امکانات و امتیازات از بخش‌های دولتی، عمومی و خصوصی به هر عنوان و هر شکل، توسط نماینده به نفع خود و اقربا وی به ناحق و اعمال نفوذ و استفاده از سمت نمایندگی برای این منظور و سواستفاده از اطلاعات و اسناد در دسترس وی ممنوع و مرتکب مستوجب اعمال مجازات ماده 4 این قانون است.
 
ماده 12- دستورالعمل اجرایی این قانون و مصادیق به پیشنهاد هیات نظارت به تصویب کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس  شورای اسلامی می‌رسد .

قانون فوق مشتمل بر دوازده ماده در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ پانزدهم فروردین ماه یکهزار و سیصد و نود ویک مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ 1391/01/30 به تایید شورای نگهبان رسید .