امکان استفاده از معافیت فقط صدور پروانه بهره‌برداری می باشد

شماره دادنامه: 81/76

تاریخ:1375/05/20

کلاسه پرونده 74/74080/740114/740121/158 75/59 , 72/61

مرجع رسیدگی – هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی -1- آقای ابراهیم کشوردوست 2- شرکت صنایع پمپ سازی ایران (پمپیران ) 3- شرکت پگاه اصفهان 4- خسرودهقانی 5- شرکت صنایع مس شهیدباهنر 6- شرکت تهران کسری با مسیولیت محدود .

طرف شکایت – ابطال بخشنامه شماره 50158/3558/5/30 مورخ 1373/09/23 و شماره 33962/8595/4/30-1374/08/01 معاون درآمدهای مالیاتی وزارت اموراقتصادی و دارایی

مقدمه : شکایت طی دادخواست‌های تقدیمی اعلام داشته اند : 1- بخشنامه 50158/3558/5/30 مورخ 1373/09/23 معاون درآمدهای مالیاتی وزارت اموراقتصادی و دارایی که مقررات ماده 132 ماده اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1371/02/07 را ناظر به آن دسته از واحدهای تولیدی واجد شرایط دانسته است که مجوز تاسیس آن‌ها از 1371/02/07 به بعد صادر شده یا بشود مغایر بانص صریح ماده مزبور می‌باشد زیرا ماده 132اصلاحی ناظر به واحدهای تولیدی واجد شرایط است که حسب مورد برای آن‌ها کارت شناسایی یا پروانه بهره‌برداری و حذف پروانه در بخشنامه فوق‌الذکر موجب تضییع حقوق آندسته از واحدهای تولیدی است که مجوز تاسیس خود را قبل از تاریخ 1371/02/07 اخذ کرده اند و بموجب قوانین مصوب قبل از 1371/02/07 مشمول معافیت مالیاتی نبوده اند لیکن بعد از 1371/02/07 پروانه بهره‌برداری اخذ و به بهره‌برداری رسیده اند و بموجب مقررات 132 اصلاحی مشمول معافیت مالیاتی شده اند چون نتیجه گیری مندرج در آخر بخشنامه مزبور باستناد مواد 97 و 98 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب اسفندماه 1345 و ماده 132 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1366/12/03 مجلس شورای اسلامی شده است که ناظر به آن دسته از واحدهای تولیدی واجد شرایط خواهد بود که از تاریخ تصویب مواد مزبور از طرف مراجع ذیربط برای آن‌ها پروانه یا کارت تاسیس صادر شده است مقررات قانون سابق نمیتواند ناسخ مقررات لاحق یعنی ماده 132 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1371/02/07 گردد که ناظر به آن دسته از واحدهای تولیدی واجد شرایط خواهد بود که از تـاریـخ تصویب ایـن ماده از طرف مراجع ذیربط برای آن‌ها کارت شناسایی یا پروانه بهره‌برداری صادر می‌شود . 2- بخشنامه شماره 33962/8595/4/30-1374/08/01 همواره صدور مجوز تاسیس و همچنین شروع بهره‌برداری مقدم به صدور کارت شناسایی و پروانه بهره‌برداری است منطوق ماده 132 اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم موید این معناست که اگر بهره‌برداری از یک واحد تولیدی و معدنی قبل از تصویب اصلاحیه آغاز شده باشد , مشمول آثار قانونی قلمداد میگردند درج ثید ” ... از تاریخ بهره‌برداری ... “ در متن قانون آگاهانه و عامدا صورت پذیرفته است و اگر این قید از متن قانون حذف گردد , شمول آثار معافیت مالیاتی به تاریخ صدور کارت شناسایی یا پروانه بهره‌برداری برمیگردد و با درج این قید , شمول این معافیت به تاریخ شروع بهره‌برداری معطوف میگردد معاونت درآمدهای مالیاتی وزارت اموراقتصادی و دارایی ضمن بخشنامه لاحق (1374/08/01 ) همان دیدگاه بخشنامه سابق (1373/09/23 ) را به صورتی دیگر بیان نموده است . نامبرده ضمن بخشنامه اخیر عبارت ” ... از تاریخ بهره‌برداری ... “ مندرج در قانون را محذوف دانسته و مقرر نموده است که اگر یک واحد تولیدی باستناد مجوز تاسیس ماخوذه قبل از تاریخ 1371/02/07 یعنی تاریخ تصویب ماده 132 اصلاحی واحد خود را راه اندازی نموده و به بهره‌برداری رسانیده باشد ولی پروانه بهره‌برداری او بعد از این تاریخ صادر شده باشد مشمول معافیت قرار نمیگیرد بلکه مشمول شرایط و مقررات قبل از قانون مزبور خواهد بود . اگر بخواهیم نظر معاونت مزبور را بپذیریم باید قبول کنیم که عبارت ” ... از تاریخ بهره‌برداری ... “ مندرج در متن قانون عبارت زایدی است زیرا دیدگاه آن معاونت با حذف این عبارت تامین میگردد . تن ها در اینصورت نگرش معاونت یادشده قابل پذیرش است . این برخورد مبتنی بر اشتباه است : حذف عبارت ” ... از تاریخ بهره‌برداری ... “ از متن ماده 132 مارالذکر یعنی اسناد لغو بر مقنن و این عمل قبیحی است . معاونت مالیاتی وزارت اموراقتصادی و دارایی اگر به اعمال صحیح قانون میپرداخت و مبادرت به صدور بخشنامه‌های غیرقانونی نمی نمود منتهی به طرح سوالات مکرر نمیشد و منتج به اعمال شیوه‌های متفاوت نمی گردیده و اشکالی نیز بروز نمی کرده زیرا متن قانون روشن و خالی از ابهام است . نماینده قضایی وزارت اموراقتصادی و دارایی در پاسخ به شکایات شکات طی نامه شماره 10492-91 1374/11/08 اعلام داشته آن دسته از واحدهای تولیدی که تاریخ صدور پروانه بهره‌برداری و نیز تاریخ بهره‌برداری آن‌ها بعد از مقاطع زمانی 1371/02/07 باشد مشمول معافیت موضوع ماده 132 اصلاحی بوده و چنانچه واحد تولیدی بیش از تاریخ 1371/02/07 شروع به بهره‌برداری نموده باشد (ولو با اخذ پروانه بهره‌برداری , بعد از تاریخ مذکور ) با رعایت شرایط مندرج در ماده 132 قبل از اصلاح و تبصره‌های آن محق به استفاده از معافیت مقرر در ماده 132 اشعاری قبل از اصلاح خواهد بود . هـیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ فوق و به ریاست حجه الاسلام و المسلمین اسماعیل فـردوسی پوذ و با حضور روسای شعب دیـوان تـشکـیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آرا به شرح آتی مبادرت به صدور رای مـی نماید : رای هیات ملاک برخورداری از معافیت موضوع ماده 132 اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1371/02/07 صدور کارت شناسایی و یـا پــروانه بـهره بـرداری پس از تصویب قانون مزبور است . بنابراین مدلول بخشنامه‌های شماره 50158/3558/5/30-1373/09/23 و 33962/8595/4/30-1374/08/01 که معاونت مالیاتی فوق‌الذکر علاوه بر شرایط مندرج در اصلاحیه مذکور مقید به عدم شروع بهره‌برداری قبل از تاریخ تصویب اصلاحیه مزبور (1371/02/07) نموده است . خلاف قانون تشخیص و ابطال می‌گردد .

اسماعیل فردوسی‌پور

رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری