شماره پــرونـــده : هـ ع/ 0002911 شماره دادنامه: 140109970906000403 تاریخ: 29/06/1401
* شـاکــی : بنیاد تعاون ناجا
* طرف شکایت : سازمان امور مالیاتی کشور
* مـوضـوع شـکـایت و خـواستـه : ابطال بخشی از بخشنامه‌های شماره 2694/200 ( بند 6 ) و بند 4 بخشنامه شماره 513/1400/200 – 1400/04/06 و بند 2 بخشنامه شماره 5909/4909/211 مورخه 1382/08/26 سازمان امور مالیاتی
* شاکی دادخواستی به طرفیت سازمان امور مالیاتی کشور به خواسته ابطال بخشی از بخشنامه‌های شماره 2694/200 ( بند 6 ) و بند 4 بخشنامه شماره 513/1400/200 – 1400/04/06 و بند 2 بخشنامه شماره 5909/4909/211 مورخه 1382/08/26 سازمان امور مالیاتیبه دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد :
الف – بخشنامه 599/4909/211 – 1382/08/26 ( بند 2 )
" 2- مبالغ اضافی دریافتی از مودیان بابت مالیات‌های موضوع قانون مالیات‌های مستقیم به هر عنوان مشمول پرداخت خسارتی به نرخ ( 5/1 % ) در ماه از تاریخ دریافت مالیات طبق بند ( 1 ) تا زمان استرداد آن خواهد بود که می‌بایست این اضافه دریافتی به مالیات و خسارت متعلقه ظرف یک ماه از تاریخ احراز موضوع از محل وصولی‌های جاری به نفع مودی ذینفع پرداخت شود.
"ب- بند 4 بخشنامه شماره 513/1400/200 – 1400/04/06 "
ماده 4 – در صورتی که فارغ از سال تعلق جریمه ، دریافت خسارت تاخیر موضوع ماده ( 242 ) قانون مالیات‌های مستقیم و تبصره ( 6 ) ماده ( 17 ) قانون مالیات بر ارزش افزوده برای مودیان احراز شده است ، مبالغ خسارت مذکور از جرایم قابل بخشش مربوط به دوره‌ها / سال‌های مالیاتی مورد درخواست ، حسب مورد کسر و سپس نسبت به بخشودگی جرایم اقدم گردد. "
ج- بند 6 بخشنامه شماره 2694/200 مورخه 1400/01/23
" 6- در صورتی که مودیان مالیاتی مشمول خسارت تاخیر موضوع ماده ( 242 ) قانون مالیات‌های مستقیم و تبصره ( 6) ماده (17) قانون مالیات بر ارزش افزوده می‌باشند ، ابتدا باید مبالغ مذکور بودن در نظر گرفتن دوره / سال % منبع مربوط از جرایم مالیاتی کسر و سپس نسبت به بخشودگی جرایم اقدام گردد.
*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :
بنیاد تعاون ناجا در سنوات 1386 و 1390 و 1391 با درخواست واحد مالیاتی ، مبالغی مازاد بر مالیات قطعی و مشخص شده پرداخت نمـوده است که حسب تبصره ماده 242 ق.م.م مشمـول 5/1 درصد خسارت تاخیـر و 1 % جایزه خوش حسابی ماده 190 قانون گردیده است.
واحد مالیاتی مکلف بوده وفق مفاد بخشنامه‌های مورد شکایت ظرف یک ماه از محل درآمد وصول نسبت به پرداخت اقدام نماید که علیرغم مراجعه و اصرار اقدامی معمول نشده است در حالی که در ماده 242 به صراحت و بند 2 بخشنامه شماره 5909/297/203 سال 1385 و بند 4 بخشنامه یاد شده تاکید بر این پرداخت و استرداد شده است.
در حالی که در بخشنامه‌های یاد شده مودیانی که انضباط مالی دارند و با سازمان امور مالیاتی همکاری دارند و مشمول اخذ خسارت تبصره ماده 242 می‌باشند به جای تشویق مورد نظر قانونگذار مشمول تنبیه شده اند و درج عبارت " پس از کسر خسارت تاخیر موضوع ماده 242 " باعث تضییق دایره حکم مقنن می‌شود و برخلاف قانون و خارج از حد و اختیار سازمان امور مالیاتی است تقاضای رسیدگی و ابطال آن را دارم.
* در پاسخ به شکایت مذکور ، مدیر کل دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی به موجب لایحه شماره 11986/212/ص مورخه 1400/10/20 به طور خلاصه توضیح داده است که :
که در راستای جلوگیری از تضییع حقوق دولت و وصول به موقع مالیات و رعایت عدالت مالیاتی ، اقدامات خاصی در قانون از جمله اخذ جرایم و نیز پرداخت مشوق ها و خسارت با لحاظ سوابق مودیان در نظر گرفته است.
بنابراین همانگونه که پرداخت در مالیات و وصول حقوق دولت موجب تعلق جریمه است ، اضافه پرداختی نیز مشمول خسارت دانسته شده است و همانگونه که سازمان امور مالیاتی در بخشودگی جرایم دارای اختیارات است می‌تواند در هنگام تعلق خسارت ، می‌تواند این خسارت را در نحوه اعمال بخشودگی جرایم مالیاتی اعمال نماید و این دو امر باهم در تضاد نمی باشند و البته در خصوص دستورالعمل شماره 5909/4909/211 مورخه 1382/08/26 به موجب دادنامه شماره 618 مورخه 1387/09/10 هیات عمومی ، از حیث تاریخ احتساب ، مورد ابطال واقع شده است. نتیجه اینکه بخشنامه‌های مورد شکایت وفق مقررات تدوین شده اند و مغایرتی با قوانین نداشته تقاضای رد شکایت دارم.
با عنایت به توضیحات طرفین و عقیده اعضای حاضر در جلسه مورخ 1401/06/20 هیـات تخصصی مالیاتی بانکی با استعانت از درگاه خداوند متعال به شرح ذیل اقدام به صدور رای می‌نماید :
رای هیات تخصصی مالیاتی ، بانکی دیوان عدالت اداری
راجع به تقاضای ابطال بند 2 بخشنامه شماره 599/4909/211 مورخ 1382/08/26 سازمان امور مالیاتی که دلالت بر این دارد که مبالغ اضافی دریافتی از مودیان بابت مالیات‌های موضوع قانون مالیات‌های مستقیم به هر عنوان مشمول پرداخت خسارت 5/1 درصد در ماه از تاریخ دریافت تا زمان استرداد به نفع مودی خواهد شد و مفاد این مقرره ، بیان مفاد تبصره ماده 242 قانون مالیات‌های مستقیم می‌باشد که هم تمامی مبالغ اضافه دریافتی را در بر می‌گیرد و هم نرخ پرداخت خسارت توسط سازمان را منطبق با مفاد قانون بیان داشته است و هم مدت زمان پرداخت و نحوه آن را به نحو کاملا منطبق با قانون ( یعنی ماده 242 و تبصره آن ) بیان نموده است و فی‌الواقع مقرره مورد شکایت در راستای بیان حکم مقنن و شیوه اجرای قانون با ذکر عبارات مندرج در قانون بوده و حکم مازاد بر مفاد قانون که موجب تضییع حقوق مودیان شود از آن استنباط نمی شود ، بنابراین به استناد بند ب ماده 84 از قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 رای به رد شکایت صادر می‌نماید. رای مزبور ظرف بیست روز پس از صدور قابل اعتراض از ناحیه ریاست محترم دیوان یا ده نفر از قضات گرانقدر دیوان عدالت اداری می‌باشد.
محمد علی برومند زاده
رییس هیات تخصصی مالیاتی ، بانکی
دیوان عدالت اداری