| مرجع تصویب : هیات عمومی دیوان عدالت اداری | شنبه 29 مرداد 1401 | ||||||||||||||||||||||||||
| شماره ویژه نامه : 1573 | سال هفتاد و هشت شماره 22549 | ||||||||||||||||||||||||||
شماره 0001846 1401/05/03 بسمه تعالی جناب آقای اکبرپور رییس هیات مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران یک نسخه از رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 140109970905810649 مورخ 1401/04/14 با موضوع: «تعرفه عوارض محلی با عنوان عوارض از دکل، آنتن، تاسیسات مخابراتی و ارتباطی در شهر (BTS ) مربوط سال‌های 1399 و 1400 شورای اسلامی شهر دامنه مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد. مدیرکل هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد تاریخ دادنامه: 1401/04/14 شماره دادنامه: 649 شماره پرونده: 0001846 مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری شاکیان: آقایان علی ناظریان جزی و علیرضا طغیانی خوراسگانی موضوع شکایت و خواسته: ابطال تعرفه عوارض محلی با عنوان عوارض از دکل، آنتن، تاسیسات مخابراتی و ارتباطی در شهر (B.T.S ) مربوط به سال‌های 1399 و 1400 شورای اسلامی شهر دامنه گردش کار: شاکیان به موجب دادخواستی واحد ابطال تعرفه عوارض محلی با عنوان عوارض از دکل، آنتن، تاسیسات مخابراتی و ارتباطی در شهر (B.T.S ) مربوط به سال‌های 1399 و 1400 شورای اسلامی شهر دامنه را خواستار شده اند و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده اند که: "هر چند شوراهای اسلامی شهر، بر اساس حکم کلی مقرر در بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخابات شهرداران از صلاحیت وضع عوارض شهری برخوردارند، ولی این صلاحیت را صرفا می‌توانند در خصوص فعالیت‌هایی که در ازای آن‌ها خدمتی به طور مستقیم یا غیرمستقیم از سوی شهرداری ارایه می‌شود، اعمال کنند، که این ضابطه بر عوارض ماهیانه مربوط به دکل ها و آنتن‌های مخابراتی منطبق نیست، زیرا شهرداری ها در موضوع دکل ها و آنتن‌های مخابراتی، ارایه دهنده خدمتی به اپراتورها و شرکت‌های مخابراتی نیستند تا در ازای آن حق دریافت عوارض ماهانه را داشته باشند. دکل ها و آنتن‌های مخابراتی یا در ملک متعلق به مخابرات و اپراتورهای مخابراتی احداث می‌شوند و یا در ملک اشخاص خصوصی و یا شهرداری قرار می‌گیرند که در هر حال، بها و اجاره ملک به مالکین پرداخت می‌شود. از سوی دیگر شهرداری ها در راستای اجرای بندهای 14، 20 و 27 ماده 55 قانون شهرداری ها مبلغی را نیز به عنوان حق صدور مجوز و پروانه تاسیس دکل ها و تاسیسات مخابراتی دریافت می‌کنند که این حق به موجب دادنامه‌های شماره 2403 و 2404ـ 1398/08/14 هیات عمومی دیوان عدالت اداری تایید شده است. در عین حال چنانچه احداث دکل ها و آنتن‌های مخابراتی به موجب ورود زیان و خسارت به معابر عمومی و .. نیز می‌شود، شهرداری ها در چارچوب مقررات ماده 103 قانون شهرداری ها حق دریافت زیان وارده را دارند. از این رو بدیهی است که شهرداری ها پس از دریافت مبالغ فوق، شامل بها یا اجاره محل استقرار دکل، مبالغ مربوط به حق صدور مجوز تاسیس دکل و همچنین زیان ها و خسارات ناشی از احداث دکل ها، دیگر حق دریافت عوارض یا بهای خدمات ماهانه یا سالیانه از دکل ها و آنتن‌های مخابراتی استقرار یافته در فضاهایی که خدمتی در قبال آن‌ها ارایه نمی کنند را ندارد. هیات عمومی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه‌های شماره 1437 ـ 1399/10/16 طبق ماده 91 قانون دیوان عدالت اداری و 1213ـ 1396/12/24 مبنی بر مجاز بودن شورای اسلامی شهر کرمانشاه به اخذ عوارض از دکل ها و آنتن‌های مخابراتی را واجد ایراد قانونی دانسته است و دادنامه‌های مذکور را نقض کرده است و بنابراین وضع و یا اخذ عوارض از مالکین و اپراتورهای مخابراتی بهره بردار از دکل ها و آنتن‌های مخابراتی در قالب عناوینی از قبیل عوارض ماهانه یا سالیانه، حق بهره‌برداری از دکل ها و آنتن‌های مخابراتی جز در حد دریافت هزینه‌های متعارف برای صدور مجوز تاسیس دکل ها و آنتن‌های مخابراتی مبنای قانونی ندارد. به موجب ماده 38 قانون مالیات بر ارزش افزوده، نرخ عوارض شهرداری ها و دهیاری‌ها در رابطه با کالا و خدمات مشمول این قانون تعیین شده است و مطابق ماده 50 قانون مذکور برقراری هرگونه عوارض برای انواع کالاهای وارداتی و تولیدی و همچنین ارایه خدمات که در این قانون تکلیف مالیات و عوارض آن‌ها معین شده توسط شوراهای اسلامی و سایر مراجع ممنوع است و در ماده 52 این قانون نیز برقراری و دریافت هرگونه مالیات غیر مستقیم و عوارض دیگر از تولیدکنندگان و واردکنندگان و ارایه دهندگان خدمات ممنوع شده است و دکل ها و آنتن‌های مخابراتی جزیی از فرآیند تولید و عرضه خدمات نهایی مراجع مذکور هستند و در نهایت خدمت ارایه شده مشمول نرخ عوارض مصرح در ماده 28 قانون فوق‌الذکر خواهد بود، لذا وضع و اخذ عوارض در این خصوص توسط شوراهای اسلامی شهر دامنه با مواد 50 و 52 قانون مالیات بر ارزش افزوده نیز مغایرت دارد. وضع و یا اخذ عوارض از مالکین و اپراتورهای مخابراتی بهره بردار از دکل ها و آنتن‌های مخابراتی در قالب عناوینی از قبیل عوارض ماهانه یا سالیانه، حق بهره‌برداری از دکل ها و آنتن‌های مخابراتی جز در حد دریافت هزینه‌های متعارف برای صدور مجوز تاسیس دکل ها و آنتن‌های مخابراتی مبنای قانونی ندارد و این موضوع در آرای متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله رای شماره 210 ـ 1395/03/18 نیز ذکر شده است با این استدلال که « به موجب ماده 1 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387، عرضه کالا و ارایه خدمات در ایران همچنین واردات و صادرات آن‌ها از تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون از ابتدای سال 1388 مشمول مقررات این قانون قرار گرفته است و در ماده 38 قانون یاد شده نرخ عوارض شهرداری ها و دهیاری‌ها در رابطه با کالا و خدمات مشمول قانون تعیین شده است و مطابق ماده 50 قانون مذکور، برقراری هرگونه عوارض برای انواع کالاهای وارداتی و تولیدی و همچنین ارایه خدمات که در این قانون تکلیف مالیات و عوارض آن‌ها معین شده توسط شوراهای اسلامی و سایر مراجع ممنوع است و در ماده 52 این قانون نیز برقراری و دریافت هرگونه مالیات غیرمستقیم و عوارض دیگر از تولیدکنندگان و واردکنندگان و ارایه دهندگان خدمات ممنوع شده است و دکل ها و آنتن‌های مخابراتی جزیی از فرآیند عـرضه خدمات مخابراتی است و در نهایت این خدمت مشمول نرخ عـوارض مصرح در ماده 38 قانون فوق‌الذکر می‌باشد». همچنین در آرا شماره 1796 الی 1805 و 1808 ـ 1399/10/29، 567 ـ 1396/06/14 و 887 ـ 1396/09/14 به صراحت به ممنوعیت اخذ عوارض برای آنتن ها و دکل‌های مخابراتی تاکید گردیده است. از طرفی در رای شماره 573 الی 574ـ 1395/08/25 دیوان عدالت اداری با رسیدگی طبق ماده 92 قانون دیوان عدالت اداری، با توجه به اینکه شوراهای اسلامی شهر محمدشهر و هشتگرد مفاد رای 1796 الی 1805 و 1808 ـ 1393/10/29 را رعایت نکرده اند، مصوبات شوراهای اسلامی شهرهای مذکور در این خصوص را از تاریخ تصویب باطل کرده است." متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است: الف ـ تعرفه عوارض محلی شهرداری دامنه (عوارض از دکل، آنتن، تاسیسات مخابراتی و ارتباطی در شهر B.T.S ) مربوط به سال 1399:
ب ـ تعرفه عوارض محلی شهرداری دامنه (عوارض از دکل، آنتن، تاسیسات مخابراتی و ارتباطی در شهر B.T.S ) مربوط به سال 1400:
علی رغم ابلاغ دادخواست و ضمایم آن به شورای اسلامی شهر دامنه، تا زمان رسیدگی به پرونده در جلسه هیات عمومی، پاسخی از طرف آن شورا واصل نشده است. هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1401/04/14 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امور هیات عمومی و با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آرا به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است. رای هیات عمومی با توجه به اینکه براساس آرای متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله رای شماره 1437 ـ 1399/10/16 این هیات، اخذ عوارض سالیانه و ماهیانه از دکل ها و تاسیسات مخابراتی و ارتباطی، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص و ابطال شده است، بنابراین با توجه به دلایل مندرج در آرای مذکور هیات عمومی دیوان عدالت اداری، تعرفه مربوط به اخذ عوارض از دکل، آنتن، تاسیسات مخابراتی و ارتباطی از تعرفه عوارض محلی سال‌های 1399 و 1400 شهرداری دامنه، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود. هیات عمومی دیوان عدالت اداری معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین |
|||||||||||||||||||||||||||