مورخ: 1399/11/27
شماره: 1434 تا 1437
آرا هیات تخصصی دیوان عدالت
رای شماره 1434 تا 1437 مورخ 1399/11/28 هیات تخصصی مالیاتی، بانکی دیوان عدالت اداری

هیات تخصصی مالیاتی، بانکی

شماره پرونده : هـ ع/9900043-9901444-9901445-9901548

شماره دادنامه : 1437-1436-1435-9909970906011434 تاریخ : 1399/11/27

شـاکــی : وحید آریامنش- بهرام طهمورثی- فریبا بلالی خانشان- اسماعیل زرگه کوکیا

طرف شکایت : بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران

مـوضـوع شکایت و خـواستـه : ابطال دستورالعمل شماره 299874/97 بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مورخ 1397/08/27

شاکی دادخواستی به طرفیت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، به خواسته ابطال دستورالعمل شماره 299874/97 بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مورخ 1397/08/27، به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده است که به هیات عمومی ارجاع شده است. متن مقررات مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:

- دستورالعمل شماره 299874/97 بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران مورخ 1397/08/27

«به پیوست در صفحات 26، 27 و 28 پرونده کلاسه 9900043»

جناب آقای عسگری

معاون محترم وزیر امور اقتصادی و دارایی و رییس کل گمرک جمهوری اسلامی ایران

جناب آقای تقوی نژاد

معاون محترم وزیر امور اقتصادی و دارایی و رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور

جناب آقای مودودی

سرپرست محترم سازمان توسعه تجارت ایران

با سلام و احترام ؛

در اجرای بند "1" مصوبه شماره 97405 مورخ 1397/07/23 شورای عالی هماهنگی اقتصادی و حسب تصمیمات کمیته بند "2" مصوبه یاد شده از یک سو و در راستای تسهیل اجرای دستورالعمل شماره 210782/97 مورخ 1397/06/20 از سوی دیگر، بدینوسیله "نحوه بازگشت ارز حاصل از صادرات به چرخه اقتصادی کشور" به شرح ذیل ابلاغ می‌شود :

1- کلیه صادر کنندگان کالا و خدمات مکلف به ارایه تعهد بابت برگشت ارز حاصل از صادرات خود به چرخه اقتصادی کشور می‌باشند.

2- بانک مرکزی مکلف است صرفا برای واردات کالا و خدمات صادر کنندگانی تخصیص و تامین ارز نماید که نحوه بازگشت ارز آن‌ها به چرخه اقتصادی کشور مطابق ساختار ذیل مشخص باشد.

3- بازگشت ارز حاصل از صادرات صادر کنندگانی که مجموع صادرات سالانه آن‌ها تا یک میلیون یورو، بیش از یک میلیون یورو تا سه میلیون یورو، بیش از سه میلیون یورو تا ده میلیون یورو و بیش از ده میلیون یورو به شرح ذیل باشد:

الف) تا یک میلیون یورو

- از فروش ارز در "سامانه نیما" معاف است.

- در ازای واردات کالا و خدمات مورد نیاز چرخه تولید یا تجارت خود پس از ثبت سفارش استفاده نماید (واردات در مقابل صادرات خود)

- به صورت مستقیم جهت واردات کالا با تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت به وارد کنندگان دیگر پس از ثبت سفارش واگذار نماید (واردات در مقابل صادرات غیر)

- به صورت حواله یا اسکناس به بانک ها و صرافی‌های مجاز با ثبت در "سامانه نظارت ارز (سنا)" عرضه نماید.

ب) بیش از یک میلیون یورو تا سه میلیون یورو

- مکلف اند 50 درصد ارز صادراتی را به "سامانه نیما" واگذار نماید.

تبصره : تا سقف یک میلیون از فروش ارز در "سامانه نیما" معاف است.

- ما بقی ارز را می‌باید به طریق زیر به چرخه اقتصاد باز گردانند :

- در ازای واردات کالا و خدمات مورد نیاز چرخه تولید یا تجارت خود پس از ثبت سفارش استفاده نماید (واردات در مقابل صادرات خود).

- به صورت مستقیم جهت واردات کالا با تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت به وارد کنندگان دیگر پس از ثبت سفارش واگذار نماید (واردات در مقابل صادرات غیر)

- به صورت حواله یا اسکناس به بانک ها و صرافی‌های مجاز با ثبت در "سامانه نظارت ارز (سنا)" عرضه نماید.

ج) بیش از سه میلیون یورو تا ده میلیون یورو

- مکلف اند 70 درصد ارز صادراتی رادر "سامانه نیما" عرضه نماید.

تبصره : تا سقف یک میلیون از فروش ارز در "سامانه نیما" معاف است.

- ما بقی ارز را بایستی به طرق زیر به چرخه اقتصاد باز گرداند :

- در ازای واردات کالا و خدمات و هزینه‌های بازاریابی مورد نیاز چرخه تولید یا تجارت خود پس از ثبت سفارش استفاده نماید (واردات در مقابل صادرات خود).

د) بیش از ده میلیون یورو

- مکلف اند 90 درصد ارز صادراتی را در "سامانه نیما" عرضه نماید.

تبصره : تا سقف یک میلیون از فروش ارز در "سامانه نیما" معاف است.

- ما بقی ارز را بایستی به طریق زیر به چرخه اقتصاد باز گردانند :

- در ازای واردات کالا و خدمات و هزینه‌های بازاریابی مورد نیاز چرخه تولید یا تجارت خود پس از ثبت سفارش استفاده نماید.

تبصره : فروش در "سامانه نیما" بیش از درصد مشخص شده در هر یک از سه دسته فوق، امکان پذیر است.

4- کلیه صادرات انجام گرفته از تاریخ 1397/01/22 مشمول این مصوبه خواهد بود.

غلامرضا پناهی

دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :

1- بخشنامه مورد شکایت در مغایرت با ماده 13 قانون مقررات صادرات و واردات می‌باشد که کلیه کالاهای صادراتی کشور به جز مواد نفتی و صنایع پایین‌دستی آن‌ها را از ارایه تعهد یا پیمان ارزی معاف می‌داند و از این حیث بخشنامه مورد شکایت در مغایرت با اصل 138 قانون اساسی نیز می‌باشد.

در پاسخ به شکایت مذکور، اداره دعاوی حقوقی بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران به موجب لایحه شماره 168809/99 مورخ 1399/06/02 به طور خلاصه توضیح داده است که :

بخشنامه مورد شکایت در راستای تصویب‌نامه‌های شماره 4353/ت55300هـ مورخ 1397/01/22، 63793/ت55633هـ مورخ 1397/05/16 هیات وزیران و ابلاغیه شماره 8739/55300 معاون اول ریاست جمهور مورخ 1397/02/02 صادر گردیده است و علاوه بر آن بخشنامه مورد شکایت به استناد مفاد مصوبه جلسه مورخ 1397/05/13 شورای عالی هماهنگی اقتصادی مبنی بر : «کلیه صادرکنندگان مکلفند ارز حاصل از صادرات خود را به چرخه اقتصادی کشور بازگردانند و باید برای این موضوع براساس دستورالعمل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران تعهد بسپارند» صادر گردیده است.

علاوه بر آن براساس مصوبات چهاردهمین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی ابلاغی طی نامه شماره 97405 مورخ 1397/07/23 که به تایید مقام معظم رهبری رسیده است، کلیه صادر کنندگان موظفند حداکثر سه ماه بعد از صادرات، ارز حاصل از صادرات خود را در سامانه نیما عرضه کرده یا به ترتیبی که بانک مرکزی معین می‌کند، ارز حاصل از صادرات خود را به چرخه اقتصادی کشور برگردانند.

نظریه تهیه کننده گزارش:

با مداقه در اوراق و محتوای پرونده، وفق مصوبات چهاردهمین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی مورخ 1397/07/10، موضوع بند (1) بخشنامه شماره 97405 مورخ 1397/07/23 ریاست محترم جمهور که به تایید مقام معظم رهبری(مد ظله العالی) نیز رسیده است، «کلیه صادر کنندگان موظفند حداکثر سه ماه بعد از صادرات، ارز حاصل از صادرات خود را در سامانه نیما عرضه کرده یا به ترکیبی که بانک مرکزی معین می‌کند ارز حاصل از صادرات خود را به چرخه اقتصادی کشور برگردانند.»، لذا مقررات مورد شکایت در تبیین حکم مقنن و شیوه‌های اجرایی آن بوده لذا خلاف با قانون و خارج از اختیار نمی باشد.

تهیه کننده گزارش: ابوالقاسم رادنیا

رای هیات تخصصی مالیاتی، بانکی دیوان عدالت اداری

با مداقه در اوراق و محتوای پرونده، وفق مصوبات چهاردهمین جلسه شورای عالی هماهنگی اقتصادی مورخ 1397/07/10، موضوع بند (1) بخشنامه شماره 97405 مورخ 1397/07/23 ریاست محترم جمهور که به تایید مقام معظم رهبری(مد ظله العالی) نیز رسیده است، «کلیه صادر کنندگان موظفند حداکثر سه ماه بعد از صادرات، ارز حاصل از صادرات خود را در سامانه نیما عرضه کرده یا به ترکیبی که بانک مرکزی معین می‌کند ارز حاصل از صادرات خود را به چرخه اقتصادی کشور برگردانند.»، لذا مقررات مورد شکایت در تبیین حکم مقنن و شیوه‌های اجرایی آن بوده لذا خلاف با قانون و خارج از اختیار نبوده، به استناد بند « ب » ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392، رای به رد شکایت صادر و اعلام می‌کند. رای صادره ظرف مدت بیست روز از تاریخ صدور، از سوی ریاست ارزشمند دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات گرانقدر دیوان قابل اعتراض است.

دکتر زین‌العابدین تقوی - رییس هیات تخصصی مالیاتی، بانکی دیوان عدالت اداری

مورخ: 1397/01/22
شماره: 4353/ت55300هـ
تصویب‌نامه و تصمیم‌نامه
معتبر
مورخ: 1397/01/22
شماره: 4353/ت55300هـ
تصویب‌نامه و تصمیم‌نامه
معتبر