مورخ: 1401/09/09
شماره: 628
آرا هیات تخصصی دیوان عدالت
رای شماره 628 مورخ 1401/09/09 هیات تخصصی مالیاتی ، بانکی دیوان عدالت اداری(مـوضـوع شـکـایت و خـواستـه : ابطال اطلاق حکم مندرج در پاراگراف نخست بند ج نامه شماره 10041/232/ص مورخ 1401/06/05 مدیرکل دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیاتی از تاریخ تصویب)

شماره پــرونـــده : هـ ع/ 0101673 شماره دادنامه: 140109970906000628 تاریخ: 09/09/1401

* شـاکــی : آقای بهمن زبردست

* طرف شکایت : سازمان امور مالیاتی کشور

* مـوضـوع شـکـایت و خـواستـه : ابطال اطلاق حکم مندرج در پاراگراف نخست بند ج نامه شماره 10041/232/ص مورخ 1401/06/05 مدیر کل دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیاتی از تاریخ تصویب

* شاکی دادخواستی به طرفیت سازمان امور مالیاتی کشور به خواسته ابطال اطلاق حکم مندرج در پاراگراف نخست بند ج نامه شماره 10041/232/ص مورخ 1401/06/05 مدیر کل دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیاتی از تاریخ تصویب به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد:

" ... در خصوص عایله مندی پرداختی به کارکنان دولت ، به موجب رای شماره 3044/4/30 مورخ 1372/04/24 هیات عمومی شورای عالی مالیاتی ، وجوهی که به عنوان کمک هزینه به عایله و اولاد مستخدمین شاغل و غیر شاغل و حتی مستخدمین متوفی پرداخت می‌گردد ، از شمول فصل مالیات بر درآمد حقوق قانون مالیات‌های مستقیم خارج و معاف از پرداخت مالیات حقوق می‌باشد ... "

*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :

چنانچه در پاراگراف دوم نامه مورد شکایت نیز آمده است مطابق دادنامه شماره 11383 مورخ 1400/12/09 هیات تخصصی مالیاتی بانکی ، کمک هزینه عایله مندی موضوع ماده 86 قانون تامین اجتماعی مشمول معافیت مالیات بر درآمد حقوق فصل سوم باب سوم قانون مالیات‌های مستقیم نمی باشد و چنانچه در پاراگراف نخست بند الف نامه به جز ( 5 ) بند الف تبصره 12 قانون بودجه 1401 بودجه اشاره شد ، مجموع مندرج در احکام کارگزینی ، به استثنای عیدی پایان سال مشمول مالیات است.

اساس رای شورای عالی مالیاتی این بوده است که تعریف درآمد مشمول مالیات حقوق موضوع ماده 83 قانون درباره کمک هزینه عایله مندی مقرر در ماده 9 قانون نظام هماهنگ حقوق صدق نمی نماید و این در حالی است که کوچکترین دلیلی بر وجود تبعیض و تفاوت بین کارمندان نظام هماهنگ و مشمولین تامین اجتماعی وجود ندارد که در دادنامه شماره 73 مورخ 1398/01/27 هیات عمومی نیز این عدم تفاوت بیان شده است. بنابراین تقاضای ابطال از زمان صدور اطلاق پاراگراف نخست بند ( ج ) نامه مورد شکایت در حدی که قایل به تفاوت بین مشمولین این دو نظام حقوقی ( نظام هماهنگ و تامین اجتماعی ) شده و برای محدوده سال 1401 کمک هزینه عایله مندی نظام هماهنگ پرداخت را معاف دانسته است به جهت مغایرت با حکم قانون بودجه سال 1401 و خروج از اختیار ، دارم.

خلاصه مدافعات طرف شکایت :

مدیر کل دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی طی لایحه شماره 15372/212/ص مورخ 1401/07/26 در پاسخ بیان نموده است ، قطع نظر از نامه مورد شکایت صرفا در پاسخ به پرسش ذیحساب و مدیر کل امور مالی معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری صادر شده و از شمول مصادیق ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان خارج است ؛

به موجب مـاده 82 قانون مالیات‌های مستقیم موارد مشمول مالیـات حقوق بیان شده است و طبق ماده 83 یعنی قانـون درآمد مشمول مالیات حقوق و مصادیق آن بیان گردید و طبـق ماده 91 قانون و علی‌الخصوص بند ( 5 ) آن موارد معاف از مالیات حقوق بیان شده است که از جمله آن وظیفه یا مستمری پرداختی است و طبق ماده 9 قانون نظام هماهنگ پرداخت مصوب 1370 کمک هزینه عایله مندی و اولاد مستخدمین به شرح ذیل قابل پرداخت است : که در بند 1 و 2 میزان این کمک هزینه تبیین گردیده است.

به موجب رای صادره از هیات عمومی شورای عالی مالیاتی ( مصوب 1372 ) وجوهی که به عنوان کمک هزینه عایله و اولاد به مستخدمین مشمول استخدام کشوری و قانون نظام هماهنگ پرداخت می‌شود از شمول مالیات بر درآمد حقوق معاف بوده و مشمول مالیات نمی باشند ، پس اولا کمک هزینه اولاد عایله مندی از مصادیق مالیات حقوق یعنی تسلیم نیروی کار مشخص حقیقی در خدمت دیگری نمی باشد. ثانیا پرداخت کمک هزینه یاد شده مشمول بند 5 ماده 91 قانون مالیات‌های مستقیم می‌باشد ، پس مشمول مالیات بر آن در تعارض با مفاد قانون بوده و بخشنامه صادره مخالفتی با قوانین و مقررات ندارد. تقاضای رد شکایت را دارم.

با لحاظ عقیده ابرازی توسط اعضای حاضر هیات تخصصی در جلسه مورخ 1401/08/15 نسبت به پرونده کلاسه هـ ع /0101673 به شرح ذیل با استعانت از درگاه خداوند متعال ، اقدام به انشا رای می‌نماید ؛

رای هیات تخصصی مالیاتی ، بانکی دیوان عدالت اداری

با عنایت به اینکه شکایت شاکی نسبت به ابطال اطلاق حکم مندرج در پاراگراف نخست بند ج نامه شماره 10041/232/ص مورخ 1401/06/15 مدر کل دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیاتی می‌باشد و در نامه معترض عنه با الهام از رای شماره 3044/4/30 مورخ 1372/04/24 هیات عمومی شورای عالی مالیاتی که موضوع معافیت وجوه پرداختی به کارکنان مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت در قالب امور رفاهی و عایله مندی و کمک هزینه اولاد را مورد حکم قرار داده است ، بیان می‌دارد ، پرداخت عایله مندی به کارکنـان دولت و کمک هزینه‌های مذکور به مستخدمین شاغل و غیر شاغل و حتی در قالب پرداخت مستمری ، از شمـول فصل مالیات بر درآمد حقوق خارج می‌باشد ، و اصولا مفاد رای سابق هیات تخصصی ( دادنامه شماره 11383 مورخ 1400/12/09 ) هرگز در مقام بیان موارد مشمول و غیر مشمول در قالب در بحث مالیات حقوق افراد غیر مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت نبوده بلکه تایید مصوبه سال 1372 هیات عمومی شورای عالی مالیاتی در بحث عدم انطباق وجوه مذکور پرداختی به مشمولین قانون تامین اجتماعی در قالب معافیت‌های مالیاتی بوده است چرا که در قانون از آن‌ها ذکری به میان نیامد ، و اصولا در صدد بیان اصل شمول مالیات بر آن‌ها یا عدم شمول مالیات نبوده است در مانحن فیه نیز بخشنامه مورد شکایت به نحو صحیح بیان می‌نماید موارد یاد شده از اصل شمول مالیات بر درآمد حقوق خارج می‌باشند ، فلذا مغایرتی با مقررات نداشته به استناد بند ب ماده 84 از قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیـوان عدالت اداری مصوب 1392 رای به رد شکایت صادر می‌نماید. رای مزبور ظرف بیست روز پس از صدور قابل اعتراض از سوی ریاست محترم یا ده نفر از قضات معزز دیـوان عدالت اداری می‌باشد.

محمد علی برومندزاده

رییس هیات تخصصی مالیاتی بانکی

دیوان عدالت اداری

مورخ: 1366/12/03
شماره: 82
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1394/04/31
شماره: 91
قانون مالیات‌های مستقیم