| مرجع تصویب : هیات عمومی دیوان عدالت اداری | شنبه 7 آبان 1401 | |||||||||||||||||||||||||||||||
| شماره ویژه نامه : 1602 | سال هفتاد و هشت شماره 22605 | |||||||||||||||||||||||||||||||
شماره 9803641 1401/07/12 بسمه تعالی جناب آقای اکبرپور رییس هیات مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران یک نسخه از رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 140109970905811179 مورخ 1401/06/22 با موضوع: «1ـ بندهای 3 و 5 جدول توضیحات، تبصره 4 ذیل جدول قسمت اخیر عوارض تاخیر در اخذ عوارض به صورت تصاعدی دو برابر، بندهای 1 و 2 تبصره 2 عوارض تاخیر در احداث ساختمان از تعرفه 16ـ2 تعرفه عوارض محلی سال 1394 شورای اسلامی شهر ماکو از تاریخ تصویب ابطال شد. 2ـ بندهای 3 و 5 توضیحات جدول، تبصره 4 ذیل جدول، بند 1 تبصره 2 تاخیر در احداث ساختمان ماده 11 تعرفه عوارض محلی سال 1396 شورای اسلامی شهر ماکو از تاریخ تصویب ابطال شد. 3ـ بندهای 3 و 5 توضیحات جدول، تبصره 4 ذیل جدول، بند 1 تبصره 2 عوارض تاخیر در احداث ساختمان ماده 10 تعرفه عوارض محلی سال 1397 از تاریخ تصویب ابطال شد. 4ـ بندهای 3 و 5 توضیحات جدول، تبصره 4 ذیل جدول ماده 10 از تعرفه عوارض محلی سال 1398 شورای اسلامی شهر ماکو از تاریخ تصویب ابطال شد. 5 ـ اطلاق عوارض بهره‌برداری در کاربری غیرمرتبط ماده 19 تعرفه عوارض محلی سال 1397 شورای اسلامی شهر ماکو از تاریخ تصویب ابطال شد. 6 ـ ردیف‌های 2 و 3 عوارض ناشی از اعمال محدوده شهر طرح جدید ماده 19 تعرفه عوارض محلی سال 1397 و ماده 18 تعرفه عوارض محلی سال 1398 شورای اسلامی شهر ماکو ابطال نشد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد. مدیرکل هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یداله اسمعیلی فرد تاریخ دادنامه: 1401/06/22 شماره دادنامه: 1179 شماره پرونده: 9803641 مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری شاکی: سازمان بازرسی کل کشور موضوع شکایت و خواسته: 1ـ ابطـال بندهای 3 و 5 جدول توضیحات، تبصره 4 ذیل جدول قسمت اخیر عوارض تاخیر در اخذ عوارض به صورت تصاعدی دو برابر و بندهای 1 و 2 از تبصره 2 عوارض تاخیر در احداث ساختمان از تعرفه شماره (16ـ2) دفترچه عوارض محلی سال 1394 شورای اسلامی شهر ماکو 2ـ ابطال بندهای 3 و 5 توضیحات جدول و تبصره 4 ذیل جدول و بند 1 از تبصره 2 ذیل جدول مذکور تحت عنوان تاخیر در احداث ساختمان از ماده 11 دفترچه عوارض محلی سال 1396 شورای اسلامی شهر ماکو 3ـ ابطال بندهای 3 و 5 توضیحات جدول و تبصره 4 ذیل جدول و بند 1 تبصره 2 ذیل جدول مذکور تحت عنوان عوارض تاخیر در احداث ساختمان از ماده 10 دفترچه عوارض محلی سال 1397 شورای اسلامی شهر ماکو 4ـ ابطال بندهای 3 و 5 توضیحات جدول و تبصره 4 ذیل جدول مذکور از ماده 10 دفترچه عوارض محلی سال 1398 شورای اسلامی شهر ماکو 5 ـ ابطال ماده 19 دفترچه عوارض محلی سال 1397 شورای اسلامی شهر ماکو تحت عنوان عوارض بهره‌برداری در کاربری غیرمرتبط 6 ـ ابطال ردیف 2 و 3 عوارض ناشی از اعمال محدوده شهر طرح جدید از ماده 19 دفترچه عوارض محلی سال 1397 شورای اسلامی شهر ماکو 7 ـ ابطال ردیف 2 و 3 از ماده 18 از تعرفه عوارض محلی سال 1398 شورای اسلامی شهر ماکو گردش کار: سرپرست معاونت حقوقی و نظارت همگانی سازمان بازرسی کل کشور به موجب شکایت نامه شماره 232047/300 مورخ 1398/09/23 اعلام کرده است که: "به استحضار می‌رساند، مصوبات شورای اسلامی شهر ماکو در خصوص اخذ عوارض تمدید پروانه ساختمانی و اخذ عوارض ورود به داخل محدوده شهر از جهت انطباق با قانون در این سازمان مورد بررسی قرار گرفت که توجه آن مقام را به موارد ذیل معطوف می‌نماید: شورای اسلامی شهر ماکو به موجب بند 16 ـ 2 موجود در صفحات 21 الی 23 تعرفه محلی سال 1394 و ماده 11 موجود در صفحات 18 الی 20 تعرفه محلی سال 1396 موضوع صورتجلسه 223 مورخ 1395/10/20 شورای اسلامی شهر موصوف و ماده 10 موجود در صفحات 16 الی 18 تعرفه محلی سال‌های 1397 و 1398 موضوع صورتجلسات شماره 36 مورخ 1396/11/07 و 78 مورخ 1397/10/26 اقدام به تجویز اخذ عوارض تمدید پروانه ساختمانی نموده است. در حالی که: اولا: به موجب تبصره 2 ماده 29 قانون نوسازی و عمران شهری (مصوب 1347) تکلیف تمدید پروانه ساختمانی و چگونگی اخذ عوارض بابت تمدید پروانه ساختمانی معین شده است. ثانیا: در موارد مشابه هیات عمومی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 1177 مورخ 1396/11/17 مصوبه شورای اسلامی شهر کرج را ابطال نموده است. شورای اسلامی شهر یاد شده بر اساس ماده 18 موجود در صفحات 35 و 36 تعرفه عوارض سال 1397 (موضوع صورتجلسه شماره 36 مورخ 1396/11/07 شورای اسلامی شهر ماکو) و ماده 19 موجود در صفحات 35 و 36 تعرفه عوارض سال 1398 (موضوع صورتجلسه شماره 78 مورخ 1397/10/26) اقدام به وضع عوارض پیرامون ورود به داخل محدوده شهر نموده است. در حالی که: هیات عمومی دیوان عدالت اداری در مـوارد مشـابه و به موجب دادنامه‌های شماره 1958 مورخ 1393/12/11، 426 مورخ 1395/07/06 و 2159 مورخ 1397/12/21 مصوبات شورای اسلامی شهرهای مختلف پیرامون عوارض ورود به داخل محدوده شهر را ابطال نموده است. بنا به مراتب مصوبات ذکر شده در بندهای فوق مغایر با قانون یاد شده و خارج از حدود اختیارات واضع تشخیص و ابطال آن با عنایت به ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری (و لحاظ ماده 13 قانون موصوف) در هیات عمومی دیوان عدالت اداری (به صورت فوق‌العاده و خارج از نوبت) مورد درخواست می‌باشد. متن تعرفه‌های مورد شکایت به شرح زیر است: "الف ـ بندهای 3 و 5 توضیحات جدول، تبصره 4 و بندهای 1 و 2 تبصره 2 ذیل جدول مذکور از تعرفه شماره 16 ـ 2 دفترچه عوارض محلی سال 1394 شورای اسلامی شهر ماکو تعرفه شماره (16 ـ 2) ـ عوارض تمدید پروانه ساختمانی (سال 1394)
تبصره 4: 1ـ تاریخ تمدید پروانه از ابتدای اتمام مهلت پروانه ساختمانی و یا اتمام مهلت آخرین تمدید منظور خواهد شد. بنابراین سپری شدن تاریخ تمدید مانع تمدید نخواهد بود. 2ـ عوارض تمدید اعم از اینکه مالکین قبل از انقضا مهلت پروانه ساختمانی و یا بعد از انقضا آن برای دریافت تمدید و یا به منظور دریافت پایانکار ساختمانی مراجعه کنند: الف: با ارزش منطقه‌ای زمان مراجعه پروانه ساختمانی مربوطه تمدید خواهد شد. ب: در صورت سپری شدن مهلت مراجعه برای تمدید و یا برای دریافت پایان کار ساختمانی ضمن اینکه با ارزش معاملاتی زمان مراجعه برای تمدید و یا تسویه حساب ملاک خواهد بود بلکه برای تاخیر حاصله عوارضی معادل 5/2% به طور ماه شمار به عنوان عوارض دیرکرد برای مبلغ عوارض تمدید از زمان اتمام مهلت پروانه و یا تمدید تا زمان صدور تمدید مجدد یا صدور پایانکار تعلق میگیرد. عوارض تاخیر در احداث ساختمان: همانگونه که در تبصره 2 ماده 29 قانون نوسازی آمده چنانچه مالک هر مرحله از ساختمان خویش را در طول سه سال نخست پروانه ساختمانی (یک سال تجهیز کارگاه به عنوان مهلت شروع و دو سال مدت پروانه ساختمانی) به اتمام نرساند عوارض سطح شهر و یا عوارض نوسازی ملک مربوطه در آن سال دو برابر و به ازای هر سال تاخیر دیگر، عوارض به صورت تصاعدی دو برابر خواهد شد. عوارض تاخیر در احداث و تکمیل پروانه ساختمانی و عدم دریافت پایانکار ساختمانی به شرح زیر خواهد بود. تبصره 2: 1ـ عوارض سطح شهر معادل 5/1% قیمت منطقه‌ای عرصه و اعیانی تعیین می‌شود. 2ـ عوارض نوسازی 5/1% ارزش منطقه‌ای مندرج در ماده 4 قانون نوسازی است که در صورت عدم تکمیل به موقع ساختمان این عوارض می‌تواند به شرح فوق‌الذکر تا 4 برابر افزایش و به 4% ارزش معاملاتی برسد. نحوه استرداد عوارض: 1ـ پروانه ساختمانی در شرایط زیر باطل و عوارض وصولی بعد از کسر کارمزد 10% مبلغ استردادی (از بابت هزینه خدمات) به مودی مسترد خواهد شد: الف: مالک تا زمان تغییر کاربری ملک نسبت به شروع عملیات ساختمانی اقدام ننموده باشد. ب: پروانه ساختمانی از سوی مراجع قضایی ابطال شده باشد. ب ـ بندهای 3 و 5 توضیحات جدول و تبصره 4 و بند 1 از تبصره 2 ذیل جدول مذکور از ماده 11 دفترچه عوارض محلی سال 1396 شورای اسلامی شهر ماکو ماده 11ـ عوارض تمدید پروانه ساختمانی (سال 1396)
تبصره 4: 1ـ تاریخ تمدید پروانه از ابتدای اتمام مهلت پروانه ساختمانی و یا اتمام مهلت آخرین تمدید منظور خواهد شد. بنابراین سپری شدن تاریخ تمدید مانع تمدید نخواهد بود. 2ـ عوارض تمدید اعم از اینکه مالکین قبل از انقضا مهلت پروانه ساختمانی و یا بعد از انقضا آن برای دریافت تمدید و یا به منظور دریافت پایانکار ساختمانی مراجعه کنند: الف: با ارزش منطقه‌ای زمان مراجعه پروانه ساختمانی مربوطه تمدید خواهد شد. ب: در صورت سپری شدن مهلت مراجعه برای تمدید و یا برای دریافت پایان کار ساختمانی ضمن اینکه با ارزش معاملاتی زمان مراجعه برای تمدید و یا تسویه حساب ملاک خواهد بود بلکه برای تاخیر حاصله عوارضی معادل 5/2% به طور ماه شمار به عنوان عوارض دیرکرد برای مبلغ عـوارض تمدید از زمان اتمام مهلت پروانه و یا تمـدید تا زمان صدور تمدید مجدد یا صدور پایانکار تعلق میگیرد. تبصره 2: 1ـ عوارض سطح شهر معادل 5/1% قیمت منطقه‌ای عرصه و اعیانی تعیین می‌شود. نحوه استرداد عوارض: 1ـ پروانه ساختمانی در شرایط زیر باطل و عوارض وصولی بعد از کسر کارمزد به شرح زیر به مودی مسترد خواهد شد: الف: مالک تا زمان تغییر کاربری ملک نسبت به شروع عملیات ساختمانی اقدام ننموده باشد. به صورت داوطلبانه انصراف نماید 20% به عنوان کارمزد کسر خواهد شد. (به شرطی که از 10 میلیون ریال بیشتر نباشد.) ب: پروانه ساختمانی از سوی مراجع قضایی ابطال شده باشد. 5% به عنوان کارمزد کسر خواهد شد. ج: چنانچه مودی از دریافت پروانه ساختمانی قبل از صدور پروانه منصرف شود و یا بعد از صدور پروانه از احداث آن منصرف شود: 2ـ توقف احداث بنا بر اثر حوادث غیر مترقبه (ناشی از زلزله، طوفان، آتش سوزی و ...) که موجب انصراف مالک از ادامه ساختمان شود چنانچه به تایید کمیسیون ماده 77 شهرداری برسد کارمزد تعلق نخواهد گرفت. بندهای 3 و 5 توضیحات جدول و تبصره 4 و بند 1 از تبصره 2 ذیل جدول مذکور از ماده 10 دفترچه عوارض محلی سال‌های 1397 و 1398 شورای اسلامی شهر ماکو ماده 10ـ ضوابط تمدید پروانه ساختمانی (سال 1397 و 1398)
تبصره 4: 1ـ تاریخ تمدید پروانه از ابتدای اتمام مهلت پروانه ساختمانی و یا اتمام مهلت آخرین تمدید منظور خواهد شد. بنابراین سپری شدن تاریخ تمدید مانع تمدید نخواهد بود. 2ـ عوارض تمدید اعم از اینکه مالکین قبل از انقضا مهلت پروانه ساختمانی و یا بعد از انقضا آن برای دریافت تمدید و یا به منظور دریافت پایانکار ساختمانی مراجعه کنند: الف: با ارزش منطقه‌ای زمان مراجعه پروانه ساختمانی مربوطه تمدید خواهد شد. ب: در صورت سپری شدن مهلت مراجعه برای تمدید و یا برای دریافت پایان کار ساختمانی ضمن اینکه با ارزش معاملاتی زمان مراجعه برای تمدید و یا تسویه حساب ملاک خواهد بود بلکه برای تاخیر حاصله عوارضی معادل 5/2% به طور ماه شمار به عنوان عوارض دیرکرد برای مبلغ عوارض تمدید از زمان اتمام مهلت پروانه و یا تمدید تا زمان صدور تمدید مجدد یا صدور پایانکار تعلق میگیرد. 1ـ در صورت پایان نیافتن ساختمان تا مهلت پروانه ساختمانی مربوطه (که سه سـال است)، در سال چهارم (بعد از صدور پروانه ساختمانی) وصول عوارض نوسازی در ازای تاخیر در احداث وفق تبصره 2 ماده 29 قانون نوسازی خواهد بود و خارج از آن عوارض مضاعف می‌باشد. (تبصره 2 ماده 29 قانون نوسازی) 2ـ در پروانه‌های ساختمانی که از طرف شهرداری ها صادر می‌شود باید حداکثر مدتی که برای پایان یافتن ساختمان ضروری است قید گردد و کسانی که در میدان ها و معابر اصلی شهر اقدام به ساختمان می‌کنند باید ظرف مدت مقرر در پروانه‌های ساختمان خود را به اتمام برسانند و در صورتی که تا دو سال بعد از مدتی که برای اتمام بنا در پروانه قید شده باز هم ناتمام بگذارند عوارض مقرر در این قانون به دو برابر افزایش یافته و از آن به بعد نیز اگر ساختمان همچنان ناتمام باقی بماند برای هر دو سالی که بگذرد عوارض به دو برابر ماخذ دو سال قبل افزایش خواهد یافت تا به 4% بالغ گردد ابنیه ناتمام که از طرف مقام قضایی توقیف شده باشد مشمول این ماده نخواهد بود.) 3ـ عوارض تاخیر به ازای هر سال تاخیر به ساختمان‌هایی تعلق میگیرد که مالک نسبت به اتمام آن در مهلت پروانه ساختمانی اقدام ننموده اعم از اینکه پروانه ساختمانی را تمدید و یا بدون تمدید به تکمیل ساختمان ادامه داده و یا اتمام نموده ولیکن نسبت به دریافت پایانکار اقدام ننموده باشد. ماده 19ـ تحت عنوان عوارض ارزش افزوده ناشی از استفاده غیرمرتبط (سال 1397). . . امتیاز نماسازی و اتمام به موقع ساختمان: مالکین در صورت انجام نماسازی از امتیازات زیر بهره مند خواهند شد: الف: چنانچه تا زمان اتمام تمدید اول پروانه ساختمانی، نماسازی تمام جوانب ساختمان که به معابر و یا به ملک همسایگان مشرف باشد، انجام شود، عوارض تمدید دوم معادل 10% عوارض زیربنای ساختمان تعیین می‌شود. 1ـ چنانچه نماسازی تا اتمام مهلت تمدید دوم انجام شود، عوارض تمدید سوم معادل 25% عوارض زیربنای ساختمان تعیین می‌شود. ماده 18ـ عوارض ارزش افزوده ناشی از استفاده غیر مرتبط (سال 1398)
در پاسخ به شکایت مذکور، رییس شورای اسلامی شهر ماکو به موجب لایحه شماره 99604 مورخ 1399/06/10 توضیح داده است که: "پرداخت عوارض یک نوع مشارکت شهروندان در اداره شهر به شمار می‌رود و بسیاری از مشـکلات شهری مانند آلودگی و ترافیک با استفاده از درآمد حاصل از این عوارض برطرف می‌شوند بنابراین نتایج حاصل از پرداخت عوارض مستقیما به خود شهروندان باز می‌گردد. تنوع و گستردگی عوارض و قوانین و مقررات گوناگونی که در این رابطه به تصویب رسیده است مسلما بعضا منجر به اختلاف بین مودی (پرداخت کننده عوارض) و شهرداری می‌شود. علیهذا: با استناد به تبصره یکم ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده و با عنایت به مفاد بند 14 ماده 55 قانون شهرداری ها به منظور کاهش زیان و خسارت ناشی از عملیات ساختمانی و محیط زیست، سیما و منظر شهری، ایمنی عابرین و امنیت شهر و همچنین پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی، شهرداری موظف است در ابتدای هر سال آن دسته از ساختمان‌هایی که در مهلت قانونی مندرج در پروانه عملیات آن‌ها به اتمام نرسیده و نیمه کاره رها شده عوارضی تحت عنوان هزینه تعلیق یا تمدید ساختمان سازی دریافت نماید. همانگونه که مستحضرید حسب مندرجات بند 16 ماده 71 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375/01/03 و اصلاحات بعدی آن «تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن در صلاحیت شورای اسلامی شهر است.» ماده 77 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375/01/03 و اصلاحات بعدی آن مقرر می‌دارد: «شوراهای اسلامی شهر می‌تواند نسبت به وضع عوارض متناسب با تولیدات و درآمدهای اهالی به منظور تامین بخشی از هزینه‌های خدماتی و عمران مورد نیاز شهر طبق آیین‌نامه مصوب هیات وزیران اقدام نماید.» بر اساس ارشادات و راهنمایی‌های سازمان بازرسی و مستندات ارایه شده توسط آن سازمان و برابر ماده 16 تعرفه عوارض و بهای خدمات محلی، شهرداری ماکو بعد از تصویب دفترچه مورد اشاره توسط شورای اسلامی شهر ماکو طبق تبصره 2 ماده 29 قانون نوسازی مصوب سال 1347 در جهت اخذ عوارض تمدید یا تعلیق پروانه ساخت ضمن محاسبه اقدام به اخذ عوارض مورد اشاره از مالکین ساختمان ها می‌نماید و در خصوص اخذ عوارض ورود به داخل محدوده شهر، بدین وسیله اعلام می‌دارد هیچگونه مصوبه‌ای از جانب شورای اسلامی شهر ماکو پیرامون آن به تصویب نرسیده تا ثانیا شهرداری ماکو در مرحله اجرا آن را از مالکین اخذ نماید. النهایه با ملحوظ قرار دادن موارد صدرالذکر توضیحات فوق پیرامون موضوع و مستندات معنونه رسیدگی و صدور حکم شایسته مورد استدعاست." پرونده در اجرای ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 به هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیـوان عـدالت اداری ارجاع شد و این هیات به موجب دادنامه شماره 140109970906010315 مورخ 1401/05/23 بندهای 1، 2، 4 قسمت توضیحات جدول، تبصره ها 1، 2، 3 ذیل جدول، بندهای 1، 2، 3 عوارض تاخیر در احداث ساختمان، بند 3 تبصره 2 عوارض تاخیر در احداث ساختمان تعرفه (16 ـ 2) سال 94، بندهای 1، 2، 4 توضیحات جدول تبصره‌های 1، 2، 3 ذیل جدول، بندهای 1، 2، 3 عوارض تاخیر در احداث ساختمان، بند 2 تبصره 2 عوارض تاخیر در احداث ساختمان، نحوه استرداد عوارض به استثنا کسر کارمزد ماده 11 سال 96، بندهای 1، 2، 4 قسمت توضیحات جدول، تبصره‌های 1، 2، 3 ذیل جدول، بندهای 1، 2، 3 عوارض تاخیر در احداث ساختمان، بند 2 تبصره 2 عوارض تاخیر در احداث ساختمان، نحوه استرداد عوارض به استثنا کسر کارمزد ماده 10 سال 1397، بندهای 1، 2، 4 قسمت توضیحات جدول، تبصره‌های 1، 2، 3 ذیل جدول، بندهای 1، 2، 3 عوارض تاخیر در احداث ساختمان، تبصره 2 عوارض تاخیر در احداث ساختمان، نحوه استرداد عوارض به استثنا کسر کارمزد ماده 10 سال 1398 تحت عنوان عـوارض تمدید پروانه ساختمانی، ردیف 1 جـدول ماده 19 سـال1397 و ردیف 1 جدول ماده 18 سال 1398 تحت عنوان عوارض اجرای طرح‌های توسعه شهری همگی مصوب شورای اسلامی شهر ماکو را قابل ابطال تشخیص نداد و به رد شکایت رای صادر کرد. رای مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رییس دیوان عدالت اداری یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت. «رسیدگی به تقاضای ابطال سایر قسمت‌های تعرفه ها و موارد فوق‌الذکر در دستور کار جلسه هیات عمومی قرار گرفت.» هیات عمـومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1401/06/22 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آرا به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است. رای هیات عمومی الف. اولا قانونگذار در تبصره 2 ماده 29 قانون نوسازی و عمران شهری مصوب سال 1347، روش خاصی را برای تعیین و اخذ عوارض تمدید پروانه ساختمان‌های نیمه تمام پیش بینی کرده است و در آرای متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله آرای شماره 417 ـ 1395/07/13 و شماره 308 ـ 1397/02/18 این هیات، وضع عوارض تمدید پروانه ساختمانی توسط شوراهای اسلامی شهر مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص و ابطال شده است. ثانیا برمبنای ماده 59 قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور مصوب سال 1394 درخواست یا دریافت وجه مازاد بر عوارض قانونی هنگام صدور پروانه یا بعد از صدور پروانه توسط شهرداری ها ممنوع است و براساس تبصره 4 ماده 2 قانون نوسازی و عمران شهری مصوب سال 1347 تا زمان اعلان وزارت کشور عوارض سطح شهر به جای عوارض نوسازی اخذ خواهد شد و درمواردی که عوارض نوسازی اخذ می‌شود، اخذ عوارض سطح شهر فاقد مبنای قانونی است. بنا به مراتب فوق، بندهای 3 و 5 جدول توضیحات، تبصره 4 ذیل جدول قسمت اخیر عوارض تاخیر در اخذ عوارض به صورت تصاعدی دو برابر، بندهای 1 و 2 تبصره 2 عوارض تاخیر در احـداث سـاختمان از تعـرفه (16 ـ 2) تعـرفه عوارض محلی سال 1394، بندهای 3 و 5 توضیحات جدول، تبصره 4 ذیل جدول، بند 1 تبصره 2 تاخیر در احداث ساختمان ماده 11 تعرفه عوارض محلی سال 1396، بندهای 3 و 5 توضیحات جدول، تبصره 4 ذیل جدول، بند 1 تبصره 2 عوارض تاخیر در احداث ساختمان ماده 10 تعرفه عوارض محلی سال 1397 و بندهای 3 و 5 توضیحات جدول، تبصره 4 ذیل جدول ماده 10 تعرفه عوارض محلی سال 1398 شهرداری ماکو که به تصویب شورای اسلامی این شهر رسیده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود. ب. براساس بند 24 ماده 55 قانون شهرداری (الحاقی 1352/05/17): «شهرداری در شهرهایی که نقشه جامع شهر تهیه شده مکلف است طبق ضوابـط مـذکور در پروانـه های ساختمانی نوع استفاده از ساختمان را قید کند و در صورتـی که برخلاف مندرجات پروانه ساختمانی در منطقه غیرتجاری، محل کسب یا پیشه یا تجارت دایر شود، شهرداری مورد را در کمیسیون مقرر در تبصره 1 ماده 100 مطرح می‌نماید...» با توجه به اینکه سازوکار قانونی برخورد با دایر کردن کسب یا پیشه یا تجارتی که برخلاف مندرجات پروانه ساختمانی در منطقه غیرتجاری باشد، در بند قـانونی مذکور بیان شده و اعطا مجـوز برخلاف کاربری و اخذ وجه در قبال آن مغایـر با حکم مقرر در بند 24 ماده 55 و ماده 100 قانون شهرداری است و در آرای متعدد هیات عمومی دیوان عـدالت اداری از جمله آرای شماره 489 ـ 1396/05/24 و شماره 85 ـ1396/02/12 این هیات نیز اخذ عوارض سالیانه بهره‌برداری موقت از ساختمان ها مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص و ابطال شده است، بنابراین اطلاق عوارض بهره‌برداری در کاربری غیرمرتبط ماده 19 تعرفه عوارض محلی سال 1397 شهرداری ماکو که به تصـویب شـورای اسـلامی این شهر رسیده، خلاف قـانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود. ج. برمبنای بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال 1375 با اصلاحات بعدی تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می‌شود، از جمله وظایف و مسیولیت‌های شورای اسلامی شهر محسوب شده و در تبصره 1 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387 وضع عوارض محلی جدید که تکلیف آن‌ها در این قانون مشخص نشده باشد، با رعایت مقررات مربوطه مجاز اعلام شده است. بنا به مراتب فوق، ردیف‌های 2 و 3 عوارض ناشی از اعمال محدوده شهر طرح جدید ماده 19 تعرفه عوارض محلی سال 1397 و ماده 18 تعرفه عوارض محلی سال 1398 مصوب شورای اسلامی شهر ماکو خلاف قانون و خارج از حدود اختیار نیست و ابطال نشد. رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری |
||||||||||||||||||||||||||||||||