رای شماره 2586958 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع:...

شماره 0106924 1402/10/17

بسمه تعالی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری با شماره دادنامه 140231390002586958 مورخ 1402/10/05 با موضوع: «بر مبنای جواز حاصل از ماده 91 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 1402/02/10) ضمن نقض رای شماره 116 مورخ 1387/02/29 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع احتساب ایام تحصیل در دانشکده علوم قضایی جزو سنوات خدمت، لازم‌الاتباع بودن دادنامه شماره 2245 مورخ 1384/12/10 صادره از شعبه پانزدهم دیوان عدالت اداری مبنی بر رد شکایت شاکی برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری در موارد مشابه که بر اساس رای وحدت رویه شماره 116 مورخ 1387/02/29 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مقرر شده بود، منتفی اعلام می‌شود.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد.

مدیرکل هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یداله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: 1402/10/05 شماره دادنامه: 140231390002586958

شماره پرونده: 0106924

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

متقاضی: رییس دیوان عدالت اداری

موضوع شکایت و خواسته: اعمال ماده 91 قانون دیوان عدالت اداری نسبت به رای شماره 116 ـ 1387/02/29 هیات عمومی دیوان عدالت اداری

گردش کار: هیات عمومی دیوان عدالت اداری در مقام رفع تعارض بین رای شماره 1780 ـ 1384/10/10 صادره از شعبه 6 بدوی و رای شماره 2245 ـ 1384/12/10 صادره از شعبه 15 بدوی دیوان عدالت اداری در رابطه با موضوع «احتساب ایام تحصیل در دانشکده علوم قضایی جزو سنوات خدمت» به موجب رای شماره 116 ـ 1387/02/29 رای شعبه 15 بدوی دیوان مبنی بر رد شکایت شاکی را صحیح و موافق قانون دانسته است. استدلال شعبه 15 بدوی دیوان که به موجب دادنامه شماره 2245 ـ 1384/12/10 رای به رد شکایت شاکی صادر کرده است به قرار زیر است:

"نظر به اینکه بر مبنای عمومات و مسلمات قانون استخدام کشوری ایجاد سوابق خدمتی مستخدم مستلزم ثبوت کسورات قانونی ماهیانه از حقوق مالی مستخدم و واریز آن به صندوق بازنشستگی می‌باشد و حال آنکه تا این مرحله از رسیدگی شاکی هیچ گونه دلیل و مدرک مثبته‌ای که موید برداشت کسورات قانونی در دوران تحصیلات وی در دانشکده متبوعه و واریز آن به صندوق مربوطه باشد، ارایه و ابراز ننموده فلذا در وضع موجود اجابت خواسته وی فاقد وجاهت قانونی تلقی و با عدم احراز وقوع تخلفی از مقررات از جانب وزارتخانه مشتکی عنه شکایت شاکی را غیر وارد و ناموجه تشخیص و مستفاد از مفهوم مخالف مستنبط از مقررات شق (پ) بند یک ماده 11 قانون دیوان عدالت اداری حکم به رد شکایت شاکی صادر و اعلام می‌گردد."

اخیرا جمعی از فارغ‌التحصیلان دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری، تجدیدنظر از رای مذکور در راستای حکم ماده 91 قانون دیوان عدالت اداری را درخواست و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده اند که:

"ما امضا کنندگان این تقاضانامه، جمعی از فارغ‌التحصیلان رشته خدمات اداری دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری هستیم که در سال 1371 از طریق آزمون سراسری در رشته خدمات اداری و به صورت بورسیه قوه قضاییه پس از طی مراحل گزینش و مصاحبه وارد دانشکده فوق شدیم. در ابتدای ورود به دانشکده تعهد خدمت دو یا سه برابر زمان تحصیل در دانشکده از ما اخذ و در طول تحصیل حقوق و مزایا دریافت و تمام کسور قانونی از جمله بازنشستگی و مالیات از مستمری‌های ما کسر گردید و تمامی فارغ‌التحصیلان رشته فوق در قسمت‌های اداری قوه قضاییه به کار گرفته شده ایم ولی متاسفانه بعد از مدتی متوجه عدم احتساب سنوات دوران تحصیل در دانشکده به عنوان سنوات خدمتی خویش برخلاف تمامی تعهدات قبلی این رشته و بر خلاف قانون بازنشستگی شدیم که با پیگیری‌های عادی کارساز نشد تا اینکه احد از امضاکنندگان ذیل این تقاضا به نام آقای علیرضا محمدزاده با مراجعه به دیوان عدالت اداری خواستار احتساب ایام تحصیل در دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری جز سنوات خدمتی خویش می‌شود، که شعبه 6 دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 1780 مورخ 1384/10/10 حکم به الزام خوانده به احتساب ایام تحصیل می‌نماید و به موجب دادنامه شماره 1086 مورخ 1384/09/11 در شعبه 8 تجدیدنظر دیوان، دادنامه بدوی تایید و استوار می‌شود.

متاسفانه یکی دیگر از فارغ‌التحصیلان رشته مزبور به نام آقای نادر احمدی نیز در شعبه 15 دیوان شکایت مشابهی را مطرح ولی به دلیل عدم ارایه مدارک مثبته مبنی بر کسور قانونی ماهیانه از حقوق مالی مستخدم و واریز آن به صندوق بازنشستگی در دوران تحصیلات، شعبه مربوطه شکایت وی را غیر وارد تشخیص و رد نموده است. متعاقب آن با درخواست اداره کل امور اداری و استخدامی کارکنان اداری قوه قضاییه در خصوص آرا شعب 6 و 15 دیوان عدالت اداری اعلام تعارض می‌نماید که منجر به صدور دادنامه شماره 116 مورخ 1387/02/29 در پرونده کلاسه 286/87 در هیات عمومی دیوان می‌گردد.

دادنامه شماره 1780 مورخ 1384/10/10 صادره از شعبه 6 دیوان به صورت ماهیتی رسیدگی و به نفع خواهان و با الزام خوانده به احتساب ایام تحصیل به عنوان سنوات خدمتی صادر شده و در شعبه 8 تجدیدنظر اعتراض تجدید نظر خواه رد شده و دادنامه بدوی تایید شده است، در حالیکه رسیدگی دادنامه شماره 2245 مورخ 1384/12/10 شعبه 15 دیوان به صورت شکلی بوده و علت رد دعوی ارایه ندادن مستندات لازم و عدم رفع نقص در مهلت مقرر بوده است و مطابق اصول و محکمات قانونی تعارض در صورتی محقق می‌شود که هر دو دادنامه ماهیتی یا هر دو شکلی باشند، نه اینکه یکی شکلی و به علت نقص در مستندات و دیگری ماهوی و با رسیدگی به تمامی مستندات لازم.

در خصوص استناد هیات عمومی دیوان عدالت اداری به بند (ب) تبصره 60 قانون بودجه سال 1364 و تبصره یک ماده 13 قانون خدمات کشوری، معروض می‌دارد که هیچکدام مبنی بر عدم استخدام و یا عدم احتساب سوابق تحصیلی جز سنوات خدمتی ما نیست و صرفا بیان داشته «احتساب دوران آموزش و تحصیلی جز سابقه خدمت دولتی منوط به حکم صریح مقنن است.»

حال به نظر می‌رسد استناد هیات عمومی دیوان عدالت اداری برای احتساب دوران تحصیل ما در دانشکده علوم قضایی به عدم وجود نظر صریح مقنن، اجحاف در حق حدود 40 نفر از فارغ‌التحصیلان رشته خدمات اداری دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری قوه قضاییه و خادمان صادق امروز در خود مجموعه قوه قضاییه است. لذا استدعا داریم در راستای اعمال مقررات ماده 91 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری دستور بفرمایید رای مزبور مجدد در هیات عمومی دیوان عدالت اداری بررسی و با ابطال آن و تایید رای عادلانه و قانونی شعبه 6 دیوان، احقاق حق گردد."

رییس دیوان عدالت اداری در اجرای مواد 91 و 84 قانون دیوان عدالت اداری موضوع را جهت بررسی مجدد به هیات تخصصی استخدامی دیوان عدالت اداری ارجاع کرد و متعاقب اظهار نظر آن هیات، پرونده در دستور کار جلسه هیات عمومی قرار گرفت.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1402/10/05 با حضور معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آرا به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

در جریان صدور رای وحدت رویه شماره 116 مورخ 1387/02/29 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، بین رای شماره 1780 مورخ 1384/10/10 صادره از شعبه ششم دیوان عدالت اداری که به موجب رای صادره در شعبه هشتم تجدیدنظر دیوان عدالت داری تایید شده بود مبنی بر ورود شکایت و رای شماره 2245 مورخ 1384/12/10 صادره از شعبه پانزدهم دیوان عدالت اداری مبنی بر رد شکایت اعلام تعارض صورت گرفته است که با بررسی آرا صادره بر ورود شکایت مشخص می‌شود که در آرا فوق براساس مستندات ابرازی دریافت حقوق و کسر کسور احراز شده است و این در حالی است که در رای صادره در شعبه پانزدهم دیوان عدالت اداری مبنی بر رد شکایت با این استدلال که تا این مرحله از رسیدگی شاکی هیچگونه دلیل و مدرکی مثبته‌ای که موید برداشت کسورات قانونی در دوران تحصیل در دانشکده متبوعه و واریز آن به صندوق مربوطه باشد ارایه و ابراز ننموده در نتیجه حکم به رد شکایت صادر می‌شود و در نتیجه اساسا تعارضی که حاکی از استنباط متفاوت از حکم واحد قانونگذار به شمار رود در آرای موضوع تعارض ملاحظه نمی گردد و با توجه به اینکه در زمان صدور رای وحدت رویه مورد بررسی موجبی برای اعلام تعارض براساس بند 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1385 درخصوص آرا موضوع این رای وحدت رویه وجود نداشته، لذا برمبنای جواز حاصل از ماده 91 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 1402/02/10) ضمن نقض رای شماره 116 مورخ 1387/02/29 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، لازم‌الاتباع بودن دادنامه شماره 2245 مورخ 1384/12/10 صادره از شعبه پانزدهم دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری در موارد مشابه که براساس رای وحدت رویه شماره 116 مورخ 1387/02/29 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مقرر شده بود، منتفی اعلام می‌شود.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری