رای شماره‌های 97 الی 100 هیات عمومی دیوان عدالت اداری...

شماره هـ/91/1367 1392/03/06

تاریخ دادنامه: 1392/02/16 شماره دادنامه: 97 الی 100

کلاسه پرونده: 91/1416، 1414، 1368، 1367

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقایان: 1ـ محمدعلی صانعی 2ـ محمدرضا صانعی 3ـ سعید علاقه بند با وکالت آقایان فخرالدین بدریان و امیر خانعلی زاده و خانم 4ـ اعظم قربانی

موضوع شکایت و خواسته: 1ـ ابطال مصوبات شورای اسلامی شهر شیروان درخصوص وضع عوارض حذف و یا کسری پارکینگ مورد عمل از سال 1389 الی 1391

2 ـ ابطال مصوبه شورای اسلامی شهر همدان در خصوص وضع عوارض حذف و یا کسری پارکینگ در سال 1392

گردشکار: الف: آقایان محمدعلی و محمدرضا صانعی به موجب دادخواست‌هایی ابطال مصوبه شورای شهر شیروان با موضوع تعرفه نحوه محاسبه عوارض حذف یا کسری پارکینگ مورد عمل از سال‌های 1389 الی 1391 شورای اسلامی شهر شیروان را خواستار شده اند و در جهت تبیین خواسته توضیح داده اند که:

«با سلام، احتراما همان طور که استحضار دارید برابر آرا هیات عمومی دیوان عدالت اداری که آخرین آن دادنامه شماره 770ـ 1391/10/18 است مصوبه شورای اسلامی شهرهای متعدد از جمله بوشهر در خصوص وضع عوارض برای حذف یاکسری پارکینگ به دلیل خلاف قانون و خارج بودن از حدود اختیارات و صلاحیت مرجع وضع کننده ( شورای اسلامی شهر) تشخیص و ابطال شده است، نظر به این که مصوبه شورای اسلامی شهر شیروان (خراسان شمالی) در وضع و تصویب مصوبه مبنی بر نحوه محاسبه عوارض حذف پارکینگ، عینا مشابه مصوبات ابطال شده سایر شهرها ( شوراهای اسلامی شهر) موضوع رای هیات عمومی اخیرالذکر است، لذا ابطال آن را از تاریخ لازم‌الاجرا شدن ( در سنوات 1389 الی 1391) استدعا داریم.»

ب: همچنین آقایان فخرالدین بدریان و امیر خانعلی زاده به وکالت از آقای سعید علاقه بند ابطال مصوبه مذکور مورد عمل از سال 1391 را خواستار شده اند و در جهت تبیین خواسته توضیح داده اند که: «احتراما، همان طوری که استحضار دارید برابر آرا متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری، مصوبه‌های شورای اسلامی شهرهای مختلف در خصوص وضع و اخذ عوارض حذف یا کسری پارکینگ به دلایل خلاف قانون بودن از جمله مغایرت با تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری و ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال 1380، با این استدلال که «... اخذ هرگونه وجه، کالا و خدمات توسط دستگاه‌های اجرایی به تجویز قانونگذار منوط شده است» و نیز به علت خارج بودن از حدود صلاحیت و اختیارات مرجع وضع کننده عوارض ( شورای اسلامی شهر) ابطال شده است که از جمله آن آرا شماره‌های 1481، 1480، 1479، 1478 و 1477 ـ 1386/12/12 و شماره 770ـ 1391/10/18 است. نظر به این که مصوبه‌های شورای اسلامی شهر شیروان در سنوات 1388، 1389 و 1390 موضوع وضع عوارض حذف پارکینگ عینا مشابه مصوبات ابطال شده در آرای مورد اشاره هیات عمومی دیوان عدالت اداری است. با عنایت به این که تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری، تکلیف قانونی اشخاصی را که در خصوص عملیات ساختمانی یا اجرایی موجبات حذف پارکینگ را فراهم کرده اند معلوم کرده است که عبارت است از «... رای به اخذ جریمه‌ای که معادل حداقل یک برابر یا دو برابر ارزش معاملاتی ساختمان برای هر مترمربع فضای از بین رفته پارکینگ است و به تصریح قسمت اخیر تبصره مارالذکر، شهرداری موظف به اخذ جریمه تعیین شده و صدور برگ پایان ساختمان است و اشخاص بیش از حکم قانون تکلیف دیگری در این خصوص ندارند و رسیدگی به این موضوع هم در صلاحیت ذاتی کمیسیون ماده صد قانون شهرداری است و از سایر اشخاص در این خصوص رفع مسوولیت شده است علی هذا وضع عوارض حذف یا کسری پارکینگ از سوی شورای اسلامی شهر برابر تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری و ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال 1380 خلاف قانون و خارج از حدود اختیارات و صلاحیت شورای شهر است. ابطال آن را به استناد قسمت دوم اصل 170 قانون اساسی و ماده 1 و بند 1 ماده 19 و ماده 42 از قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1385/03/09 و تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری و ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت مصوب سال 1380 از آن مرجع ذی صلاح تقاضا داریم.»

متن مصوبه به قرار زیر است:

«شورای محترم اسلامی شیروان

سلام علیکم

احتراما به استناد بند 16 ماده 71 قانون تشکیلات وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی مصوب سال 1375 و اصلاحات بعدی آن و آیین‌نامه اجرایی نحوه وضع عوارض و همچنین اجرایی تبصره (1) ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده بدین وسیله عوارض مشروح ذیل جهت تصویب و اقدامات بعدی ارسال می‌گردد.

نحوه محاسبه عوارض حذف پارکینگ

1ـ عوارض حذف پارکینگ واحدهایی که دارای پروانه ساختمانی قبل از تاریخ 1365/01/01 می‌باشند به میزان مساحت حذف پارکینگ 10% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع به عنوان عوارض حذف پارکینگ دریافت می‌گردد.

2ـ عوارض حذف پارکینگ واحدهایی که دارای پروانه ساختمانی قبل از تاریخ 1365/01/01 الی 1386/01/01 می‌باشند، به میزان مساحت حذف پارکینگ 30% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع به عنوان عوارض حذف پارکینگ دریافت می‌گردد.

3ـ عوارض حذف پارکینگ واحدهایی که دارای پروانه ساختمانی بعد از تاریخ 1386/01/01 می‌باشند، به میزان مساحت حذف پارکینگ 100% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع به عنوان عوارض حذف پارکینگ دریافت می‌گردد.

4 ـ عوارض حذف پارکینگ برای محدوده بازارچه‌های شهرک امام، جمهوری، استقلال، شهرک آزادگان برای طبقه همکف و اول به میزان 15% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع به عنوان عوارض حذف پارکینگ دریافت می‌گردد.

عوارض حذف پارکینگ برای طبقه دوم و بالاتر بر اساس 100% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع دریافت می‌گردد.

5 ـ واحدهای تجاری که دارای سند ششدانگ می‌باشند جهت تجدید بنا، حذف پارکینگ بر اساس 15% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع دریافت می‌گردد.

6 ـ واحدهای مسکونی که بر ملک کمتر از حد نصاب باشد و امکان ورود جهت پارکینگ نباشد بر اساس 50% نرخ روز زمین به ازای هر مترمربع به عنوان عوارض حذف پارکینگ دریافت می‌گردد.

7ـ موارد خارج از ضوابط مصوبه‌های مذکور با پیشنهاد شهرداری و تصویب شورای شهر پاسخ داده می‌شود.»

ج: خانم اعظم قربانی نیز به موجب دادخواستی ابطال کد شماره 0201002 از تعرفه عوارض سال 1392، موضوع تعرفه عوارض حذف یا کسری پارکینگ مصوب شورای اسلامی شهر همدان را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته توضیح داده است که:

«احتراما، به استحضار می‌رساند یکی از مصوبات شورای اسلامی شهرستان همدان که با کد شماره 0201002 در تعرفه عوارض سال 1392 شهرداری همدان درج گردیده است، راجع به وصول عوارض ناشی از حذف پارکینگ و یا کسری آن است.

قانونگذار در خصوص عدم رعایت پارکینگ یا کسری آن به شرح تبصره 5 ماده 100 قانون شهرداری تعیین تکلیف کرده است و در این گونه موارد متخلف براساس رای کمیسیون‌های مقرر در این ماده به پرداخت جریمه محکوم می‌شود. لذا وضع عوارض در مورد عدم رعایت پارکینگ و یا کسری آن خلاف هدف و حکم مقنن است.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری طبق بند «و» رای شماره 1481 و 1480 و 1479 و 1478 و 1477 ـ 1386/12/12 و نیز رای شماره 770- 1391/10/18 مصوبات مشابه تعدادی از شوراهای اسلامی شهرها مبنی بر اخذ عوارض به لحاظ کسری پارکینگ یا عدم تامین آن را ابطال کرده است.

بنا به مراتب یاد شده، ابطال مصوبه شورای اسلامی شهرستان همدان که با کد شماره 0201002 در تعرفه عوارض سال 1392 شهرداری همدان درج شده و اخذ عوارض بابت حذف یا کسر پارکینگ را تجویز کرده است، استدعا می‌شود.»