مرجع تصویب : آرا هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری | شنبه 23 تیر 1403 | ||
شماره ویژه نامه : 1856 | سال هشتاد شماره 23097 | ||
هیات تخصصی شوراهای اسلامی * شماره پرونده: هـ ت/0200239 شماره دادنامه سیلور: 140331390000425645 تاریخ: 1403/02/23 *شاکی: دیاکو خادمی فرزند عبدالقادر *طرف شکایت: شهرداری ارومیه ـ شورای اسلامی شهر ارومیه *موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده 18 تحت عنوان اداره ساماندهی تبلیغات محیطی تعرفه سال 1401 ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ ٭ ـ جهت مشاهده ضمایم و جداول پیوست به پرتال روزنامه رسمی کشور (www.rrk.ir) رجوع شود. * شاکی دادخواستی به طرفیت شهرداری ارومیه ـ شورای اسلامی شهر ارومیه به خواسته ابطال ماده 18 تعرفه عوارض محلی و بهای خدمات شهرداری ارومیه سال 1401 در خصوص اخذ عوارض از تابلو نمایندگی بیمه به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر میباشد: ماده 18: اداره ساماندهی تبلیغات محیطی سازمان سیما، منظر و فضای سبز شهری به عنوان تن ها متولی تبلیغات شهری در اجرای بند 27 ماده 55 قانون شهرداری ها به منظور هماهنگی و یکسان سازی در ضوابط و مقررات مربوط به معرفی و تبلیغات محیطی و ساماندهی امور و پاسخگویی به متقاضیان در زمینه نصب و انجام تبلیغات، ضوابط و تبلیغات محیطی در چهارچوب مطالعات طرح جامع ساماندهی تبلیغات شهری، تابلوی استاندارد به صورت 3 متر در طول دهنه مجاز و ارتفاع متر (جمعا 3 مترمربع) و منصوب در سردرب تعریف میگردد. تابلوهای شناسایی کسب(معرف) که فقط جنبه معرفی محل کسب و حرفه را دارند و فاقد هرگونه آرم، نام و نشانه ای از محصولات و کالاهای تجاری میباشند و همچنین ادارات، ارگان ها، موسسات و دفاتر دولتی، مراکز خیریه، موسسات غیرانتفاعی، مراکز نظامی و انتظامی و کلیه موسسات و دفاتر وابسته به آنها، ناشر آن و فروشندگان کتاب، نشریات و مطبوعات، مراکز آموزشی و ورزشی، مهد کودک ها، مدارس و دانشگاهها به شرط رعایت متراژ و محل نصب در این تعرفه معاف از پرداخت عوارض میباشند مازاد مساحت و همچنین محل نصب غیر از سردرب طبق ضرایب مربوطه محاسبه و اخذ خواهد گردید. صاحبان واحدهای فعال میتوانند جهت معرفی یا راهنمایی عمومی، تابلوهای استاندارد با مجوز از شهرداری در محل فعالیت نصب نمایند. تابلو از نظر ابعاد باید استاندارد باشد و در محل مناسب نصب شود و موجب کندی عبور و مرور و ایجاد مزاحمت نگردد. اصناف واقع در طبقه همکف میتوانند بدون پرداخت عوارض، لوگو و تبلیغات مغازه خود را بر روی سایبان تعبیه نمایند. به شرطی که هنگامی که سایبان باز میشود ارتفاع از زمین حداقل 40/2 متر بوده و عرض سایبان نباید بیش از 5/1 متر باشد. رنگ، ابعاد و مواد سایبان براساس شخصیت کالبدی خیابان مشخص میشود. حروف منصوبه بر نمای بدون چهارچوب با لحاظ ارتفاع بلندترین حرف در طول کل حروف محاسبه میگردد. بدیهی است در صورت وجود چهارچوب تابلو از هر نوع و جنس، صرف نظر از فضای اشغالی محتوای داخل تابلو، مساحت کل چهارچوب محاسبه خواهد گردید. نصب هرگونه تابلو در ارتفاع کمتر از 5/2 متر ممنوع میباشد. تابلوی شرکتهای تولیدی و خدماتی و اشخاص حقیقی و حقوقی که با استفاده از یک علامت و یا نام تجاری ثبت شده با نشان خاص و انحصاری اقدام به ایجاد فروشگاههای زنجیرهای، رستوران های دارای شعبه و امثالهم به صورت فرا منطقهای مینمایند، تبلیغات محسوب شده و مشمول پرداخت عوارض میشوند. نصب و استقرار هرگونه سازه اعم از ریسه رنگی، پارچه و سایر تابلوهای سیار و ... به عمق بیشتر از پیشانی ساختمان که منظر شهری را مختل نموده و یا ایجاد سد معبر و حوادث احتمالی کند، جز در ایام خاص مذهبی و ملی ممنوع بوده و شهرداری موظف است نسبت به جمع آوری سازههای مذکور اقدام نماید. در محاسبه ی هزینه صدور مجوز تابلوی تجاری، اندازه طول و عرض تابلو تا کمتر از یک متر، همان یک متر محسوب و نیز در هزینه جواز نصب، سطح کل قاب و زوار و در تابلو و در تابلوهای دو وجهی یا چند وجهی سطح کل وجوه محاسبه میگردد. تابلوهایی که دارای دو رو میباشند، یک روی آنها 100 درصد بهای مصوب و روی دیگر معادل 70 درصد بهای مصوب محاسبه میشود. هزینه سالیانه در قبوض مربوط به عوارض تابلو منظور و یکجا وصول خواهد شد. در صورت عدم پرداخت هزینه مذکور در مهلتهای تعیین شده شهرداری مجاز و دارای اختیارات کامل است که با تعیین مهلت 10 روزه تابلوهای نصب شده را برداشته و جمع آوری نماید. استرداد تابلو به ذینفع منوط به تسویه حساب کامل (پرداخت هزینه سالیانه تابلو، کلیه عوارض متعلقه، جریمه دیرکرد، هزینه برداشت، حمل و نگهداری تابلو) بوده و نصب مجدد آن با موافقت شهرداری به عهده خود ذینفع خواهد بود در هر صورت ذینفع مکلف به پرداخت کلیه بدهیهای خود خواهد بود. کلیه مودیان ظرف مدت 10 روز پس از دریافت اولین اخطاریه موظف و پرداخت عوارض متعلقه بوده و در صورت استنکاف از این امر شهرداری از طریق مراجع قانونی اقدام خواهد نمود و در این صورت علاوه بر محاسبه مجدد مبلغ عوارض با 5/1 برابر قیمت اصلی، کلیه هزینههای دادرسی مربوطه نیز محاسبه و اخذ خواهد گردید. رعایت کامل مسایل فنی و ایمنی در نصب تابلوها و نگهداری از آنها و مسیولیت جبران بروز خسارات احتمالی جانی یا مالی از هر نوع به عهده اشخاص حقیقی و حقوقی ذینفع خواهد بود. اعمال هرگونه تغییر در شکل، نوع، تعداد و سایر مشخصات در تابلوها منوط به کسب مجوز از شهرداری میباشد. تخلف از این ضوابط موجب برداشتن و جمع آوری تابلوهای متخلفین پس از ابلاغ شهرداری با تعیین مهلت ده روز خواهد بود. رفع هرگونه اختلاف احتمالی بین مستاجر و مالک یا همسایگان محل نصب تابلو در زمینه تابلو نیز به عهده افراد ذینفع است و شهرداری در این باره مسئولیتی نخواهد داشت. در صورت نصب هرگونه تابلو بدون مجوز شهرداری عوارض مربوطه به میزان دو برابر ضوابط محاسبه خواهد شد. انتقال تابلوی منصوبه با حفظ طرح اولیه تا پایان سال مالی بلامانع و رایگان انجام میگردد. تابلوهای فرسوده و نازیبا ضمن دادن مهلت مقرر تعیین شده باید از سطح شهر جمع آوری یا تعویض گردند، در غیر اینصورت شهرداری راسا اقدام به جمع آوری خواهد نمود و عوارض تابلوی مربوطه به همراه هزینههای جمع آوری در هنگام تحویل از مالک تابلو اخذ خواهد گردید. در صورتی که مالک از جمع آوری غیر مجاز خودداری نموده یا امکان جمع آوری به لحاظ مسایل فنی یا هر دلیل دیگر برای شهرداری امکان پذیر نباشد، تعرفه عوارض این قبیل تابلوها به میزان 3 برابر عوارض مصوب از مالک دریافت یا به حساب بدهی ملک منظور میگردد. تعرفه عوارض به صورت سالیانه میباشد. چنانچه تابلوی منصوبه کمتر از یک سال نصب شود. عوارض مربوطه به میزان زمان بهرهبرداری محاسبه و اخذ میگردد که حداقل زمان مورد محاسبه شش ماه میباشد. عوارض کلیه تابلوها، بیلبوردها، استندها و بنرهای تبلیغاتی که در ملک اشخاص مانند پمپ بنزین، توقفگاهها و... نصب شده و ارتباطی با نوع خدمات واحد مربوطه ندارد و همچنین تبلیغات منصوبه بر روی ساختمانهای در حال احداث طبق جدول تعرفه عوارض محاسبه و اخذ خواهد گردید و مالک مجموعه در این گونه موارد مودی میباشد. برای کلیه تابلوهای منصوب و غیر منصوب اعم از مشمول پرداخت عوارض و یا معاف از آن الزاما باید قبل از نصب، با ارایه تاییدیه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین دستگاههای ذیربط، مجوز شهرداری اخذ گردد و شهرداری نیز باتوجه به رعایت اصول و مقررات مربوطه و همچنین برقراری نظم و زیبایی منظر شهری اقدام به صدور مجوز خواهد نمود. بنابراین شهرداری مجاز است بدون اخطار قبلی نسبت به جمع آوری تابلوها و سازههای بدون مجوز اقدام نماید. عوارض تبلیغات محیطی(تابلو) مبلغ عوارض: ضریبی از قیمت منطقهای موضوع ماده ی 64 قانون مالیاتهای مستقیم (مصوب 1380/11/27 با اصلاحیههای بعدی) ضرب در مساحت تابلو ضرب در ضریب عوارض در تعرفه مدت تعلق عوارض: این عوارض سالیانه میباشد. نحوه محاسبه عوارض: عوارض تبلیغات محیطی یا عوارض تابلو به شرح ذیل محاسبه میگردد. A=S×Z×P A = عوارض تابلو S = مساحت تابلوی نصب شده Z = ضریب عوارض در تعرفه و بهای خدمات شهرداری P = قیمت منطقهای نکته: 1ـ باتوجه به قرار گرفتن تابلو بر سردرب مغازه ها، یا به صورت عمود بر پیاده رو (تا عمق 70 سانتی متر) و معابر و یا بر روی دیوارهای شهر (محلهای مجازی که شهرداری تعیین مینماید) ضریب Z میتواند متغیر باشد. 2ـ شهرداری میتواند با تصویب شورای اسلامی شهر برای هر صنف، تابلویی با ابعاد مشخص فقط جهت معرفی شغل، بدون دریافت عوارض، مجوز نصب صادر نماید. ضوابط تابلوهای تبلیغاتی و اطلاع رسانی: 1ـ نصب هرگونه تابلو و پلاکارد در رفیوژ میانی معابر، پیاده روها و همچنین نصب هرگونه تابلوی عمودی بر روی ساختمان که به حریم معابر تجاوز نموده و نیز نصب پلاکارد در کمربندی ها و حریم آثار باستانی و وابسته به دولت توسط اشخاص حقیقی و حقوقی ممنوع است و شهرداری مکلف است تابلوهای منصوبه را جمع آوری نماید. تبصره1: تابلوهای منصوب در حریم ساختمانهای دولتی جهت اطلاع رسانی مرتبط با عملکرد همان مجموعه و نیز تابلوهای راهنمایی رانندگی، تابلوهای راهنمای شهر یا اسامی اماکن عمومی که با اخذ مجوز از شهرداری نصب میشود از موضوع این ماده مستثنی میباشند. تبصره2: نصب هرگونه تابلو که در محیطهای عمومی یا املاک خصوصی روی تجهیزات شهری مانند ایستگاههای اتوبوس، پستهای برق، کیوسک تلفن، تیرها، جدول های کنار معابر، چراغ های تیر برق، شیرهای آتش نشانی، علایم و بزرگراه ها یا تابلوهای دیگر را بپوشاند و نیز بر روی شاخ و برگ درختان ممنوع است. تبصره3: بر روی دیوارها و فضاهای سبز پیرامون ساختمانهای عمومی چون گورستان ها، اماکن مذهبی، کتابخانه ها به جز تابلوهای مربوط به معرفی و جهت یابی خود فضاهای این اماکن، نصب تابلو تبلیغاتی ممنوع است. تبصره4: در صورت درخواست نصب تابلوی راهنما در معابر عمومی از سوی واحدهای تجاری و خدماتی به دلیل نبود دید کافی واحدهای مذکور، پس از بررسی و تایید شکل، محل و جنس تابلو توسط کارشناسان مربوطه سازمان، مجوز نصب تابلوی تک رویه در ابعاد 5/1 متر مربع با ضریب 30 و یا دورویه (هر رویه 5/1 مترمربع) با ضریب 20 طبق ضوابط صادر میگردد. 2ـ استفاده از دیوارهای شهر و بدنه ساختمان ها به عنوان تابلو و یا نوشتن روی آنها و همچنین تجاوز از حد و حدود هر ساختمان برای نصب ممنوع است. لذا متخلفین از این بند موظفند پس از ابلاغ شهرداری حداکثر ظرف مدت 10 روز رفع تخلف نمایند. در غیر اینصورت شهرداری راسا اقدام و هزینههای متعلقه را از متخلف وصول خواهد کرد. تبصره1: نصب فقط یک تابلو در بدنه ساختمان و ارتفاع (نما) ملک شخصی دارای ابنیه، با رعایت ضوابط و مقررات و جوانب ایمنی و کسب مجوز از شهرداری و پرداخت عوارض ممکن میباشد. تبصره2: در مسیرهایی که جداره در حال ساخت و یا در حال نوسازی است و منظر نامطلوبی به بیرون فضای شهر منعکس میکند میتوان از تبلیغات محیطی (با اجرای طرح ارایه شده از سوی سازمان) برای کاهش دید به فضای نامناسب زمینه، بهره جست ارایه پروانه ساخت از شهرداری الزامی میباشد. تبصره3: در صورت نبود دید کافی و به درخواست شخص و یا نبود تابلوی معرف در ملک و با نظر کارشناس سازمان، نصب تابلو روان به ابعاد 70*50 عمود بر ساختمان با ارتفاع 5/2 متر از کف پیاده رو به طوی که طول کل سازه از 120 سانتی متر تجاوز نکند مجاز بوده و معاف از پرداخت عوارض میباشد. در غیر اینصورت نصب تابلو روان غیر مجاز بوده و در صورت تخلف شهرداری موظف به جمع آوری میباشد. 3ـ نصب تابلوهای پزشکی و دندانپزشکی، در درمانگاه های اورژانس، آزمایشگاه ها، کلینیک های شبانه روزی و تخصصی، بیمارستان ها، داروخانه ها، رادیولوژی ها بر سردر یا تابلوی اعلانات بدون پرداخت تعرفه با شرایط ذیل امکان پذیر خواهد بود. الف ـ تابلوی مطب پزشکی، باید ساده و اندازه آن از 50*70 سانتی متر تجاوز نکند. ب ـ اندازه تابلوی وکلای دادگستری نباید از حد مجاز 120*120 سانتی متر بزرگتر باشد. 4ـ نصب کلیه پلاکاردها که جنبه تبریک، تسلیت، تقدیر، تشویق و ... توسط اشخاص حقیقی و حقوقی در رابطه با قهرمانان علمی، ورزشی و انتصاب ها و .... دارد از پرداخت هرگونه عوارض معاف میباشند در هر صورت منوط به اخذ مجوز از شهرداری بوده و در صورت عدم رعایت ضوابط مشخص شده شهرداری مجاز است راسا نسبت به جمع آوری آنان اقدام نماید. 5 ـ نصب کلیه پلاکاردها که جنبه خبری یا تبلیغاتی و...... داشته باشد با مجوز از شهرداری و در محلهای تعیین شده از سوی کارشناسان سازمان و پرداخت هزینه خدمات آن برای هر متر 15 برابر ارزش منطقهای برای معبری که پلاکارد در آن نصب میشود بلامانع است. 6 ـ نصب آگهیهای فرهنگی، هنری و ملی توسط بخش خصوصی معاف از پرداخت عوارض میباشد. 7ـ جمع آوری به موقع تابلوهای موقت و برگرداندن وضعیت محل به حالت اولیه به هزینه و در عهده اشخاص حقیقی و حقوقی ذینفع است در صورت عدم اقدام به موقع، شهرداری وضعیت را به حالت اول برگردانده و هزینه مصرف شده را از ذینفع به نحو مقتضی با افزایش 10 درصد هزینه اضافی وصول خواهد کرد. برای ضمانت اجرای این امر به هنگام صدور مجوز نصب تابلوهای موقت، شهرداری تضمین لازم را قبلا از ذینفع بنا به تشخیص کارشناسی شهرداری اخذ خواهد کرد. تبصره: مبلغ تضمین برای نصب هر آگهی در متراژ 10 متر مربع دو میلیون ریال و در قالب چک خواهد بود. 8 ـ بدون کسب مجوز از ارگانهای مربوطه حق استفاده از وسایط نقلیه برای تبلیغات ممنوع میباشد. تبصره1: وسایط نقلیه خصوصی فقط میتوانند تبلیغات مرتبط با شرکتی که برای آن کار میکنند یا با آن قرارداد بسته اند، بر روی خودرو نصب کنند. تبصره2: تبلیغاتی که بر روی خودرو نصب میشود نبایستی فرم و شکل اتومبیل را تغییر دهد و نباید روی شیشه ها، تایرها و پشت خودرو نصب گردد. 9ـ جهت نصب بالن های تبلیغاتی ارایه مجوز از فرمانداری الزامی میباشد. 10ـ اشخاص حقیقی و حقوقی در صورت داشتن پروانه فعالیت میتوانند در محل استقرار خود جهت معرفی فعالیت خود با پرداخت عوارض سالانه، تابلوهای پشت بامی نصب نمایند. سازه و متعلقات آن باید از نظر استقامت مورد تایید کارشناس نظام مهندسی باشد. 11ـ واگذاری امتیاز بهرهبرداری از تلویزیونهای شهری که مالکیت آنها با شهرداری میباشد براساس ارزیابی کارشناس رسمی و با برگزاری مزایده عمومی خواهد بود. تبصره1: مجوز بهرهبرداری از تلویزیونهای شهری و کلیه سازههای تبلیغاتی صرفا به کانونهای آگهی و تبلیغاتی داده میشود. تبصره2: در نصب سازههای تبلیغاتی جدید در سطح شهر، تلویزیونهای شهری نسبت به دیگر سازه ها دارای اولویت میباشند. تبصره3: حداقل فاصله تلویزیونهای شهری از یکدیگر باید 400 متر باشد. در تقاطعهایی که قابلیت نصب مجدد تلویزیون شهری امکان پذیر باشد در صورتی که با مطالعات تبلیغات محیطی مغایرت نداشته باشد اولویت با بهره بردار موجود میباشد. 12ـ اجرای ماکت های سیار صرفا از طریق کانونهای تبلیغاتی با هماهنگی سازمان با ارایه تاییدیه اکران از واحد مطبوعات و رسانه اداره کل ارشاد تاییدیه محاسبات فنی سازه از کارشناس ذیصلاح نظام مهندسی، تاییدیه اداره استاندارد و ثبت طرح صنعتی امکان پذیر میباشد. 13ـ در زمان ضرورت از قبیل انتخابات کشوری (خبرگان رهبری، ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، شورای اسلامی شهر و روستا) بکارگیری کلیه سازههای تبلیغاتی توسط نامزدهای انتخاباتی با رعایت ضوابط مربوطه بلامانع میباشد.*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت: 1ـ باعنایت به اینکه به موجب آرا صادره از هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله رای شماره 683 مورخ 1395/11/19 ـ 850 مورخ 1394/07/25 حکم به ابطال مصوبات شوراهای اسلامی مبنی بر وضع عوارض از تابلوهای معرف صادر شده است متاسفانه شورای اسلامی شهر ارومیه مغایر با آرا هیات عمومی مبادرت به وضع مصوبه موضوع شکایتی نموده است. 2ـ اخذ عوارض از سوی شهرداری ها میبایست در قبال ارایه خدمات یادشده و این درحالی است که در خصوص تابلوی معرف شهرداری خدماتی ارایه نمی نماید. هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری با حضور اعضا تشکیل ، پس از ملاحظه پرونده و اسناد و مدارک موجود در آن و بعد از قرایت گزارش عضو ممیز و بررسی و انجام مشاوره آرا به اتفاق اعضای حاضر به شرح ذیل مبادرت به صدور رای مینماید. *رای هیات تخصصی شوراهای اسلامی طبق بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات ، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375 با اصلاحات بعدی تصویب لوایح برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام میشود از جمله وظایف و مسیولیتهای شورای اسلامی شهرها است و در تبصره یک ماده (50) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 با اصلاحات بعدی، وضع عوارض محلی جدید رعایت مقررات مربوطه تجویز شده است و همچنین طبق بند 9 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375 و اصلاحیههای بعدی تصویب آییننامههای پیشنهادی شهرداری پس از رسیدگی به آنها با رعایت دستورالعملهای وزارت کشور و همچنین تصویب مقررات لازم به پیشنهاد شهرداری جهت نوشتن هرنوع مطلب و یا الصاق هر نوع نوشته و آگهی و تابلو بر روی دیوارهای شهر با رعایت مقررات موضوعه و انتشار آن برای اطلاع عموم بر اساس بند 25 ماده مذکور از جمله وظایف و مسیولیتهای شورای اسلامی شهرها است و طبق رای شماره 1324 الی 1326 مورخ 1398/06/26 و رای شماره 1308 ـ 1398/06/06 هیات عمومی دیوان عدالت اداری وضع عوارض برای تابلوهای تبلیغاتی و مازاد بر معرف در مصوبات شوراهای اسلامی مغایر قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص نگردیده است. بنابراین ماده 18 موضوع تابلو معرف تحت عنوان اداره ساماندهی تبلیغات محیطی تعرفه سال 1401 مصوب شورای اسلامی شهر ارومیه مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات نبوده و به استناد مواد 12 و 84 قانون دیوان عدالت اداری رای به رد شکایت صادر میشود. این رای ظرف بیست روز از تاریخ صدور از سوی رییس محترم دیوان یا ده نفر از قضات محترم دیوان عدالت اداری قابل اعتراض است. رییس هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری ـ رحمان پیوست |