رای شماره 2707 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع:...

شماره 0101925 1401/12/03

بسمه تعالی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 2707 مورخ 1401/11/18 با موضوع: «عبارات «شیر» و «ماست» در نامه شماره 12244/232/ص مورخ 1400/10/26 مدیرکل دفتر فنی و مدیریت ریسک سازمان امور مالیاتی کشور از جهت آن که معافیت قانونی مذکور را قابل تسری به موارد یاد شده از نوع طعم دار ندانسته و در اطلاق قانون محدودیت ایجاد کرده است، ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد.

مدیرکل هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: 18/11/140 شماره دادنامه: 2707 شماره پرونده: 0101925

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای بهمن زبردست

موضوع شکایت و خواسته: ابطال عبارت‌های «شیر» و «ماست» در نامه شماره 12244/232/ص مورخ 1400/10/26 مدیر کل دفتر فنی و مدیریت ریسک سازمان امور مالیاتی کشور

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال عبارت‌های «شیر» و «ماست» در نامه شماره 12244/232/ص مورخ 1400/10/26 مدیر کل دفتر فنی و مدیریت ریسک سازمان امور مالیاتی کشور را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

"با اتخاذ ملاک از رای شماره 140131920000142716 مورخ 1401/05/25 هیات عمومی دیوان عدالت اداری که وفق آن، «بر اساس جز 5 ـ1 قسمت 5 بند (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400/03/02، عرضه شیر، پنیر و ماست علی‌الاطلاق و بدون قید و شرط و صرف نظر از طعم و اوصاف دیگر این محصولات از پرداخت مالیات و عوارض معاف اعلام شده است»، درخواست ابطال از زمان صدور عبارت‌های «شیر» و «ماست» را هم از نامه مورد شکایت، که با اظهار نظری مغایر با این رای، شیر و ماست طعم دار را از شمول معافیت مذکور خارج نموده و موجب تضییع حقوق خریداران این کالا شـده است، به دلیل مغایرت با رای مذکور و نیز مغـایرت با جز (5 ـ 1) قسمت (5) بند (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400 و خروج از حدود اختیارات قانونی، از حیث تضییق دامنه شمول حکم مقنن، دارم."

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

"جناب آقای سیدی راد ـ مدیر عامل شرکت سولیکو کاله

با سلام و احترام

بازگشت به نامه شماره 118298/21/1 مورخ 1400/10/05 در خصوص موضوع مطروحه، به آگاهی می‌رساند:

به موجب جز (5 ـ1) ردیف (5) بند (الف) ماده (9) قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400/03/02 تولید و عرضه شیر، پنیر و ماست از پرداخت مالیات و عوارض معاف می‌باشد که معافیت‌های مقرر در ماده (9) قانون مزبور به موجب فهرستی در تارنمای سازمان امور مالیاتی به آدرس www.intamedia.ir بارگذاری گردیده و در دسترس عموم قرار دارد. بدیهی است این معافیت قابل تسری به اقلام خارج از عناوین مندرج در ذیل ماده (9) قانون مذکور و همچنین شیر، پنیر و ماست طعم دار نخواهد بود.

لازم به توضیح است وفق مقررات قانونی و به موجب بخشنامه‌ها و دستورالعمل‌های صادره به شماره 8470 ـ 1388/04/08، شماره 1231ـ 1389/01/25، شماره 4961 ـ 1389/03/23، شماره 12894ـ 1389/07/26، شماره 5101 ـ 1390/04/13 و شماره 3050/260/د ـ 1395/06/18 وظیفه تشخیص و اظهارنظر در خصوص شمولیت مودیان و همچنین مطالبه و وصول مالیات و عوارض و تطبیق آن بر عهده ادارات کل امور مالیاتی ذیربط خواهد بود. ـ مدیر کل دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور"

در پاسخ به شکایت مذکور، معاون دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور به موجب لایحه شماره 22088/212/ص مورخ 1401/10/12 توضیح داده است که:

"از آنجا که نامه مورد شکایت در پاسخ به استعلام شرکت سولیکوکاله تهیه شده و در عبارات پایانی آن تصریح شده که وظیفه تشخیص و اظهارنظر در خصوص مشمولیت مودیان، همچنین مطالبه و صول مالیات و عوارض و تطبیق آن بر عهده ادارات کل امور مالیاتی ذی‌ربط خواهد بود، از موارد احصا شده در بند 1 ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری تلقی نمی شود تا قابلیت رسیدگی هیات عمومی دیوان عدالت اداری را داشته باشد. قطع نظر از این نکته، امعان نظر نسبت به توضیحات زیر مورد استدعا است.

1ـ نظر به این که هیات تخصصی مالیاتی، بانکی دیوان به موجب دادنامه شماره 9909970906011219 مورخ 1399/09/17 در رسیدگی به شکایت مشابه در پرونده کلاسه 9800241 اعلام کرده است، معافیت‌های مقرر در بند 4 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده جنبه حصری داشته و تعمیم و تسری آن به محصولات و فرآورده‌های مرتبط با کالاها و خدمات مشمول این ماده مبنای قانونی نداشته، لذا مقرره مورد شکایت که بر اساس آن انواع شیر طعم دار از شمول معافیت موضوع این ماده خارج شده اند در اجرای حکم مقنن و شیوه‌های اجرایی آن تلقی شده، و بدین لحاظ که آن را خلاف قانون و خارج از اختیار ندانسته، شکایت شاکی را رد کرده است.

از این روی که نامه مورد شکایت در ارتباط با شیر طعم دار با نامه 7109/267/د مورخ 1396/11/09 (که شکایت نسبت به آن مردود اعلام شده)، از نظر مفهومی تفاوتی ندارد، این بخش از شکایت شاکی محکوم به رد است.

2ـ در خصوص درخواست ابطال واژه «ماست» از نامه مورد شکایت، یادآور می‌شود؛ هیات عمومی دیوان به موجب دادنامه شماره 14019970905811263 مورخ 1401/07/12 استثنای ماست طعم دار مقرر در نامه شماره 217/232/ص مورخ 1401/01/14 دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیاتی را ابطال کرده است. نامه مورد شکایت در این خصوص با نامه ابطال شده به شماره 217/232/ص مورخ 1401/01/14 از نظر مفهومی تفاوتی ندارد و سازمان امور مالیاتی کشور نیز دادنامه مذکور را به موجب نامه شماره 15851/210/ص مورخ 1401/08/03 برای رعایت مفاد آن به ادارات و مراجع مالیاتی ابلاغ کرده است. بنابراین به نظر می‌رسد رسیدگی به این قسمت از درخواست موضوعا منتفی باشد.

"هیات عمـومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1401/11/18 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آرا به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

اولا براساس جز 5 ـ1 قسمت 5 بند (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400/03/02 عرضه شیر، پنیر و ماست علی‌الاطلاق و بدون قید و شرط و صرف نظر از طعم و اوصاف دیگر این محصولات از پرداخت مالیات و عوارض معاف اعلام شده است. ثانیا هیات عمومی دیوان عدالت اداری براساس آرای شماره 953 مورخ 1401/05/25 و شماره 1263 مورخ 1401/07/12 حکم به ابطال مقرراتی صادر کرده است که بر اساس آن‌ها معافیت‌های مقرر در ماده 9 قانون مزبور غیرقابل تسری به پنیر و ماست طعم دار اعلام شده بود. بنا به مراتب فوق، عبارات "شیر" و "ماست" در نامه شماره 12244/232/ص مورخ 1400/10/26 مدیرکل دفتر فنی و مدیریت ریسک سازمان امور مالیاتی کشور از جهت آنکه معافیت قانونی مذکور را قابل تسری به موارد یادشده از نوع طعم دار ندانسته و در اطلاق قانون محدودیت ایجاد کرده است، با حکم مقرر در جز 5 ـ1 قسمت 5 بند (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400/03/02 مغایرت دارد و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود. با اعمال ماده 13 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و تسری اثر ابطال مقررات مزبور به زمان تصویب آن‌ها موافقت نشد.

رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری