رای شماره 867 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع:...

شماره 0001449 1401/05/25

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رییس هیات مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 140109970905810867 مورخ 1401/05/04 با موضوع: «اطلاق بند 3 قسمت (ج) مصوبه شماره 3072/99/5/005/5 ـ 1399/12/05 شورای اسلامی شهر کرج در حدی که متضمن تعیین عوارض بهره‌برداری سالیانه از دکل‌های مخابراتی است، ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد.

مدیرکل هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: 1401/05/04 شماره دادنامه: 867 شماره پرونده: 0001449

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: شرکت خدمات ارتباطی ایرانسل با وکالت آقایان محمدحسین نوریان و کامبیز فاطمی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال بند 3 قسمت (ج) مصوبه شماره 3072/99/5/005/5 ـ 1399/12/05 شورای اسلامی شهر کرج

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال بند 3 قسمت (ج) مصوبه‌های شماره 3452/97/5/3/5 ـ 1397/12/07 و 3072/99/5/005/5 ـ 1399/12/05 شورای اسلامی شهر کرج را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

"مطابق ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده برقراری هرگونه عوارض و سایر وجوه برای انواع کالاهای وارداتی و تولیدی و همچنین ارایه خدمات که در این قانون تکلیف مالیات و عوارض آن‌ها معین شده است، ممنوع می‌باشد از سوی دیگر مطابق ماده 38 همان قانون، عموم فعالیت‌های تولیدی و خدماتی که خدمات مخابراتی نیز در زمره آن قرار می‌گیرند، موظفند عوارض خود را به صورت متمرکز پرداخت نمایند، لذا با توجه به تعیین تکلیف عوارض در ماده مزبور مفاد ماده 50 به روشنی وضع هرگونه عوارض دیگر را ممنوع می‌نماید. هیات عمومی دیوان عدالت اداری نیز در آرای شمـاره 1796 تا 1805 نیز دقیقا و به درستـی بر اساس این معنی از قـانون و منع هرگونه عوارض را بر دکل‌های مخابراتی غیرقانونی و مصوباتی که دربردارنده چنین عوارضی باشند را باطل نموده است. هیات دیوان عدالت اداری آرای مزبور را مستدل به دو استدلال صادر نموده است:

1ـ ارایه خدمات تلفن همراه ملی بوده و محلی نیست که مشمول تبصره ماده 50 قرار گیرد.

2ـ ارایه خدمات مخابراتی بخشی از فرایند تولید بوده و مشمول صدر ماده 50 می‌باشد.

لذا مقررات تبصره 1 ماده 50 در خصوص اخذ عوارض محلی منصرف از عوارض خدمات مخابراتی می‌باشد. هیات عمومی دیوان عدالت اداری طی دادنامه 1437 ـ 1399/11/18 نیز ضمن تایید آرای صادره موافق با استدلال فوق دادنامه شماره 1213ـ 1396/11/24 که برخلاف برداشت مزبور از قانون می‌باشد را ابطال نموده است. علاوه بر موارد فوق هیات عمومی دیوان عدالت اداری طی دادنامه شماره 1310 ـ 1399/11/12 در خصوص ابطال مصوبه شهر تبریز، صراحتا وضع حق بهره‌برداری موقت را غیرقانونی اعلام نموده است. مطابق رای مزبور «بند 1 ماده 22 تعرفه عوارض محلی سال 1397 شهرداری تبریز تحت عنوان بهای خدمات بهره‌برداری موقت از جمله وجوه مطالبه شده مضاعف بوده ومغایر قانون و خارج از حدود اختیارات شورای اسلامی شهر است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.» مطابق مدلول صریح دادنامه فوق وضع عوارض تحت عنوان حق بهره‌برداری موقت غیرقانونی بوده و ابطال گردیده است. لذا با توجه به اینکه ماده 2 مصوبه مورد شکایت این شرکت در خصوص مصوبه کرج عینا در بردارنده همان عوارض تعیین شده در مصوبه شهر تبریز می‌باشد که ابطال گردیده است وضع مصوبه مورد شکایت خلاف مقررات موضوعه می‌باشد."

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

"بند 3 قسمت (ج) مصوبه شماره 3072/99/5/005/5 ـ 1399/12/05 شـورای اسلامی کرج در سایت‌های واقع در املاک خصوصی، عمومی و دولتی و املاک غیر از املاک متعلق به شهرداری به منظور صدور پروانه بهره‌برداری سالانه مبلغ 000/000/50 ریال از اپراتورهای مخابراتی و ارتباطی (شرکت‌های ارتباطات سیار) (همراه اول، ایرانسل، رایتل) و مبلغ 000/000/25 ریال از اپراتورهای دیتا و همچنین بهای خدمات بهره‌برداری موقت طبق فرمول ذیل و به صورت سالیانه از مالک اخذ می‌گردد...."

علی رغم ابلاغ دادخواست و ضمایم آن به شورای اسلامی شهر کرج تا زمان رسیدگی به پرونده در جلسه هیات عمومی دیوان عدالت اداری پاسخی از طرف آن شورا واصل نشده است.

در خصوص خواسته شاکی مبنی بر ابطال بند 3 قسمت (ج) مصوبه شماره 3452/97/5/3/5 ـ 1397/12/07 شورای اسلامی شهر کرج به جهت اینکه موضوع پیشتر در هیات تخصصی شوراهای اسلامـی دیوان عدالت اداری رسیدگی شده و به موجب دادنامـه شمـاره 9809970906010756 ـ 1398/10/30 به رد شکایت و عدم ابطال مقرره مذکور رای صادر شده است، معاون قضایی دیوان عدالت اداری در اجرای ماده 85 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 طی قرار شماره 140109970905810580 ـ 1401/04/11 قرار رد شکایت به واسطه رسیدگی قبلی و انتقا رسیدگی مجدد صادر کرده است.

رسیدگی به تقاضای ابطال بند 3 قسمت (ج) مصوبه شماره 3072/99/5/005/5 ـ 1399/12/05 شورای اسلامی شهر کرج در دستورکار هیات عمومی قرار گرفت.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1401/05/04 به ریاست معاون قضایی دیوان عدالت اداری در امـور هیات عمومی و با حضور معاونین دیـوان عدالت اداری و روسـا و مستشاران و دادرسان شعب دیـوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آرا به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

با توجه به اینکه براساس آرای متعدد هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله رای شماره 1437 ـ 1399/10/16 این هیات، اخذ عوارض سالیانه و ماهیانه از دکل ها و تاسیسات مخابراتی و ارتباطی، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص و ابطال شده است، بنابراین با توجه به دلایل مندرج در آرای مذکور هیات عمومی دیوان عدالت اداری اطلاق بند 3 قسمت (ج) مصوبه شماره 3072/99/5/005/5 ـ 1399/12/05 شورای اسلامی شهر کرج در حدی که متضمن تعیین عوارض بهره‌برداری سالیانه از دکل‌های مخابراتی است، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار بوده و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری

معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین