شماره پــرونـــده : هـ ع؍ 0101732 شماره دادنامه: 140109970906000715 تاریخ: 30/09/1401
* شـاکــی : آقای نیما غیاثوند
* طرف شکایت : وزارت امور اقتصاد و دارایی
* مـوضـوع شـکـایت و خـواستـه : ابـطال بند سوم بخشنامه شماره 11082؍4103؍4؍30 – 19؍3؍1369 وزیر امور اقتصاد و دارایی
* شاکی دادخواستی به طرفیت وزارت امور اقتصاد و دارایی به خواسته ابـطال بند سوم بخشنامه شماره 11082؍4103؍4؍30 – 19؍3؍1369 وزیر امور اقتصاد و دارایی به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد :
" 3- در صورتیکه عضو هیات حل اختلاف مالیاتی موضوع بند 3 ذیل ماده 244 قانون مذکور ، متعاقب درخواست معرفی توسط ادارات کل از طرف مرجع و واحد مربوط معرفی نشده و یا اینکه نماینده موصوف با اطلاع از تاریخ تشکیل جلسه غیبت نماید ، اکثریت هیات مزبور مکلفند علت عدم حضور عضو یاد شده را در محل امضا وی در برگ رای ذکر نمایند.
حسن اجرای این بخشنامه بعهده مدیران کل مسیول ادارات مالیاتی می‌باشد. "
*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت:
با بررسی تبصره 1 ذیل ماده 244 ق.م.م که تصریح نموده است جلسات هیاتهای حل اختلاف مالیاتی با حضور هر سه عضو رسمیت می یابد و رای هیات با رای اکثریت آرا قطعی و لازم‌الاجرا می‌باشد ولی نظر اقلیت باید در متن رای قید شود.
بر اساس این قانون ، بدیهی است در صورت عدم حضور هر یک از نمایندگان موضوع ماده 244 ق.م.م ظرفیت قانونی تشکیل هیاتهای حل اختلاف مالیاتی فراهم نمی باشد.
در عین حال در مصوبه مورد شکایت قید شده است که در صورت عدم حضور نماینده بند 3 ماده 244 ( اگر معرفی نشده باشد یا علیرغم معرفی ، حضور نیافته باشد ) اکثریت مکلف هستند علت عدم حضور را در محل امضای وی قید نمایند.
آنچه از متن قانون ذکر شده برداشت می‌شود در صورت عدم حضور هر کدام از اعضا ، جلسه مشروعیت ندارد و باید تجدید شود و نماینده بند 3 ماده 244 مجددا باید دعوت شود و هیچ گونه اصدار رای صورت نپذیرد ولی بر خلاف نص قانون فوق ، آنچه از مقرره مورد شکایت برداشت می‌شود اینکه جلسه با اقلیت اعضا تشکیل و در رای چگونگی عدم حضور عضو قید می‌شود.
فلذا تقاضای ابطال قسمت سوم بخشنامه مورد شکایت مورد استدعا می‌باشد.
*خلاصه مدافعات طرف شکایت :
با عنایت به تطور و نسخ قوانین در طول زمان، مقررات ناظر بر قوانین نیز متناسب با احکام مندرج در آن قوانین، تغییر می‌یابد. در این راستا، بند سوم بخشنامه مورد شکایت در چارچوب مقررات تبصره 1 ماده 244 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 3؍12؍1366 که مقرر می‌دارد: ... در صورتی که عضو موضوع بند 3 این ماده معرفی نشود و یا با اطلاع از تشکیل جلسه هیات، غیبت نماید هیات با حضور دو عضو دیگر به پرونده رسیدگی و رای صادر خواهد کرد ... ، صادر شده است و مغایرتی با قوانین و مقررات حاکم و جاری در زمان خود نداشته است.
متعاقبا با اصلاح قانون مایات های مستقیم در سال 1380، مفاد مقررات تبصره 1 ماده 244 در قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 27؍11؍1380 به شرح ذیل اصلاح شد:
" جلسات هیاتهای حل اختلاف مالیاتی با حضور سه نفر رسمی است و رای هیاتهای مزبور با اکثریت آرا قطعی و لازم‌الاجرا است، ولی نظر اقلیت باید در متن رای قید گردد."
با عنایت به مراتب فوق، محرز است که بخشنامه موضوع شکایت در چارچوب قوانین جاری در مقطع زمانی خود صادر شده و مفاد آن با توجه به اصلاحیه قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1380، نسخ ضمنی شده و لازم‌الاجرا نمی باشد.
به تاریخ 13؍9؍1401 جلسه هیات تخصصی با حضور اعضای محترم برگزار و پرونده کلاسه هـ - ع؍0101732 مورد بررسی واقع شد که با استعانت از درگاه خداوند متعال و با لحاظ نظر اعضای حاضر به شرح ذیل اقدام به انشا رای می‌نماید ؛
رای هیات تخصصی مالیاتی ، بانکی دیوان عدالت اداری
با عنایت به اینکه مصوبه مورد شکایت یعنی بند سوم از بخشنامه شماره 11082؍4103؍4؍30 مورخ 19؍13؍1369 در زمان حاکمیت قانون مالیات‌های مستقیم اصلاحی سال 1366 تصویب شده است که در تبصره 1 ماده 244 قانون یاد شده ( 1366 ) به صراحت قید شده بود که در صورتی که عضو موضوع بند 3 این ماده معرفی نشود و یا با اطلاع از تشکیل جلسه هیات غیبت نماید ، هیات با حضور دو عضو دیگر به پرونده رسیدگی و رای صادر خواهد کرد و با این وصف مصوبه مورد شکایت هر چند با قوانین فعلی منطبق نبوده لیکن با مفاد قانون حاکم بر آن مخالفت و مغایرتی ندارد به استناد بند ب ماده 84 از قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیـوان عـدالت اداری مصوب 1392 رای به رد شکایـت صادر می‌نماید. رای یاد شده ظرف بیست روز پس از صدور قابل اعتراض از سوی ریاست محترم دیوان یا ده نفر از قضات گرانقدر دیـوان عدالت اداری می‌باشد.
محمد علی برومندزاده
رییس هیات تخصصی مالیاتی بانکی
دیوان عدالت اداری