شماره پــرونـــده : هـ ع/ 0101719 شماره دادنامه: 140109970906000630 تاریخ: 09/09/1401
* شـاکــی : آقای امید یاهو
* طرف شکایت : وزارت امور اقتصادی و دارایی
* مـوضـوع شـکـایت و خـواستـه : ابطال بندهایی از دستورالعمل شماره 104771 مورخ 1395/08/06 با اعمال ماده 13
* شاکی دادخواستی به طرفیت وزارت امور اقتصادی و دارایی به خواسته : ابطال بندهایی از دستورالعمل شماره 104771 مورخ 1395/08/06 با اعمال ماده 13 به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد :
ضوابط اجرایی استرداد مالیات و عوارض موضوع تبصره ماده 13 قانون مالیات بر ارزش افزوده
متن ها عبارتند از:
جز الف) صرفا قسمت اشخاص: مسافران خارج از کشور
بند 2 از جز ب: تاریخ خرید کالاهای مشمول (مندرج در صورتحساب) از مودیان مالیاتی تا تاریخ خروج از کشور بیش از دو ماه نگذشته باشد.
بند 3 از جز ک: مالیات و عوارض ارزش افزوده پرداختی توسط اشخاص مربوطه به خرید کالاهای مشمول همراه مسافر به منظور خروج از کشور باشد.
بند 4 از جز اشخاص برای استفاده از مفاد تبصره ماده 13 قانون باید از مودیان مالیاتی صورتحساب نمونه (ویژه مسافران تبصره کشورهای خارجی) مطابق فرم شماره 3 پیوست دریافت نمایند.
بند 5 از جزب: مشخصات خریدار مندرج در صورتحساب باید منطبق با مشخصات اشخاص باشد.
بند 2 از جز د: اصل صورتحساب پس از ممهور به مهر مالیات و عوارض ارزش افزوده مسترد شده است توسط اداره امور مالیاتی مشمول اشخاص گردیده و تصویر آن ضمیمه مدارک شود.
بند 5 از جز د: اداره امور مالیاتی موظف است درخواست استرداد مالیات و عوارض ارزش افزوده پرداختی توسط اشخاص بابت کالاهای مشمول طبق فرم شماره 1 پیوست و اسناد و مدارک مربوطه را به هنگام خروج از کشور بررسی و در صورت انطباق با مفاد این ضوابط اجرای مالیات و عوارض ارزش افزوده قابل استرداد تایید شده را به صورت نقدی و برمبنای واحد پول رایج کشور با اخذ رسید به متقاضی مسترد کند.
بند 6 از جز د: در اجرای تبصره ماده 13 قانون مالیات بر ارزش افزوده در صورت ارایه درخواست توسط سازمان امور مالیاتی – خزانه داری کشور از حمل وصول های جاری درآمد مربوطه تنخواه لازم را در اختیار قرار خواهد داد و اداره کل امور مالیاتی می‌بایست متناسب با میزان استرداد مالیات و عوارض ارزش افزوده کالاهای همراه اشخاص تنخواه نقدی مورد نیاز را طبق مقررات موضوعه از طریق ذی حسابی در اختیار مامور مالیاتی قرار دهد و مامور مالیاتی می‌بایست طبق اسناد و مدارک مثبته از طریق ذی حسابی مربوطه نسبت به نظریه آن اقدام نماید.
بند 7 جز د: سازمان امور مالیاتی مجاز است چنانچه امکان واریز مبلغ استرداد به حساب اشخاص و یا پرداخت وجه از طریق سیستم بانکی امکان پذیر باشد با اخذ رسید مطابق فرم شماره 1 پیوست از طریق مذکور نسبت به واریز وجه استرداد به حساب‌های اعلام شده اشخاص ذی‌ربط اقدام نماید.
بند 4 جز هـ: مالیات و عوارض ارزش افزوده پرداختی اشخاص بابت کالاهای معاف .
بند 8 جز هـ: مالیات و عوارض ارزش افزوده پرداختی توسط اشخاص به مودی که مشمول نظام مالیات بر ارزش افزوده نبوده و یا علی رغم مشمولیت ثبت نام ننموده اند.
بند 9: عدم تطبیق مشخصات صورتحساب با مشخصات اشخاص (مسافران تبعه کشورهای خارجی)
*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :
شاکی تقاضای ابطال جز الف (صرفا قسمت اشخاص مسافران خارج از کشور) بند 2 و 3 و 4 و 5 از جز ب و بند 2 و 5 و 6 و 7 از جز د و بند 4 و 8 و 9 از جز هـ را بلحاظ خروج از صلاحیت با لحاظ محدود نمودن گستره اجرایی ماده 11 قانون دایمی ارزش افزوده خواستار شده است.
* در پاسخ به شکایت مذکور ، مدیر کل دفتر حقوقی وزارت امور اقتصادی و دارایی به موجب لایحه شماره 160554/91 مورخ 1401/08/09 به طور خلاصه توضیح داده است که :
بند 5 جز (ب) دستورالعمل مورد اعتراض به لزوم مطابقت مشخصات خریدار مندرج در صورتحساب با مشخصات اشخاص اشاره دارد و این امر هیچگونه منافاتی با ماده 11 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400 نداشته و یکی از بدیهیترین شرایط بررسی صورت حساب الکترونیکی موضوع ماده یاد شده می‌باشد که طبیعتا چنین امری باید در چارچوب حقوقی «دستورالعمل» ذکر شود و مشخص نیز شاکی محترم از چه رو این مهم را موجب محدود نمودن گستره اجرایی ماده 11 قانون ارزش افزوده دانسته است؛ درحالیکه که مشخص است این بند در صدد تبیین ساز و کار ماده قانونی یاد شده است. بند 5 جز (د) دستورالعمل مورد اعتراض به لزوم بررسی اسناد و مدارک درخواست استرداد مالیات و عوارض ارزش افزوده پرداختی به هنگام خروج از کشور و استرداد مالیات و عوارض تایید شده به صورت نقدی و بر مبنای واحد پول رایج کشور، در صورت انطباق با مفاد ضوابط اجرایی اشاره دارد و این تکلیف هیچ گونه منافاتی با ماده 11 قانون مالیات بر ارزش افزوده نداشته و در مقام تبیین نحوه اجرای تکلیف ماده مذکور مبنی بر بررسی صورت حساب الکترونیکی بوده و به معنای محدود کردن گستره اجرایی آن نمی‌باشد. بنابه مراتب گفته شده رد شکایت شاکی مورد تقاضا می‌باشد.
با لحاظ نظریه اعضای محترم هیات تخصصی مالیاتی بانکی در جلسه مورخ 1401/08/22 ، با استعانت از درگاه خداوند متعال به شرح ذیل اقدام به انشا رای می‌نماید ؛
رای هیات تخصصی مالیاتی ، بانکی دیوان عدالت اداری
خواسته شاکی تقاضای ابطال بندهایی از دستـورالعمل شماره 104771 مورخ 1395/05/06 می‌باشد که در تبیین خواسته خویش علی الاجمال مغایرت مفاد مندرج در این بندهای مورد شکایت با احکام قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده ( قانون دایمی ) مصوب 1400 و بروز مشکلات اجرایی در خصوص آن‌ها که موضوع استرداد مالیات و عوارض ماده 13 قانون مالیات بر ارزش افزوده را بیان می‌نماید ، را به عنوان جهات ابطال بیان داشته است در حالی که بندهای مورد شکایت در زمان حاکمیت قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 و با لحاظ مقررات حاکم بر خود سنجیده می‌شود که شاکی در خصوص مغایرت این موارد با قانون سال 1387 مستند و دلیلی مبنی بر ابطال ارایه ننموده و اینکه مفاد این دستورالعمل در خصوص قانون جدید مالیات بر ارزش افزوده به موجب مصوبه شماره 134560/ت59831 هـ مورخ 1400/10/28 به شرح ماده 10 لازم‌الاجرا می‌باشد موضوعی است که می‌بایست در قالب اعتراض به حکم مقرره در خصوص تسری ، یعنی ماده 10 مصوبه اخیرالذکر مورد بررسی واقع شود و علی ای حال آنچه مورد شکایت واقع شده است با مصوبات زمان خویش منطبق بوده و از مصوبه‌ای که باعث تسری احکام دستورالعمل سابق به قانون جدید شده است نیز شکایتی نشده است تا بررسی صورت پذیرد ، فلذا به استناد بند ب ماده 84 از قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392 رای به رد شکایت صادر می‌نماید. رای مزبور ظرف بیست روز پس از صدور قابل اعتراض از سوی ریاست محترم دیوان یا ده نفر از قضات گرانقدر دیـوان عدالت اداری می‌باشد.
محمد علی برومندزاده
رییس هیات تخصصی مالیاتی بانکی
دیوان عدالت اداری