شماره: 30/4/7604/30304
تاریخ: 1372/06/23
طبق ماده 41 قانون اصلاح مواردی از قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1371/02/07که جایگزین ماده 141 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1366/12/03 گردیده و از دوره عملکرد سال 1368 قابل اجرا می‌باشد صد در صد درآمد حاصل از صادرات محصولات تمام شده کالای صنعتی و پنجاه درصد در آمد حاصل از صادرات سایر اقلام و کالاها و اجناس که در جهت حصول به اهداف صادرات کالاهای غیر نفتی به خارج از کشور صادر شوند از مالیات معاف شده اند و از طرفی فهرست کالاهای مشمول ماده موصوف در تاریخ 1371/12/16 به تصویب هیات وزیران رسیده و طی شماره 111-30/5 مورخ 1372/01/17 دفتر فنی مالیاتی ابلاغ شده است، حال چون از جهت اجرای مقررات مذکور و استرداد مالیات‌هایی که با توجه به مقررات اصلاحی اضافه دریافت شده، ماموران مالیاتی با مسایل و ابهاماتی مواجه می‌باشند، به منظور حسن اجرا و پرهیز از اتخاذ رویه‌های گوناگون موارد زیر را که با تایید هیات عمومی شورای عالی مالیاتی هم رسیده است مقرر می‌دارد:
1- در مواردی که برگ تشخیص مالیات سنوات گذشته صادر نگردیده، ماموران تشخیص ذیربط باید با رعایت معافیت‌های مقرره اقدام به رسیدگی و عنداللزوم مطالبه مالیات بنماید و در صورتیکه احیانا برگ تشخیص مالیات پیش از زمان شروع اجرای اصلاحیه مذکور صادر گردیده و بدلایلی ابلاغ نشده و هنوز فرصت قانونی برای ابلاغ آن باقی است، باید برگ مزبور حسب گزارش تنظیمی وسیله ممیزین و سر ممیزین مسیول براساس مقررات حاکم ابطال یا اصلاح و سپس اقدام به ابلاغ آن گردد.
2- چنانچه برگ تشخیص مالیات ابلاغ شده و پرونده در مرحله حل و فصل وسیله ممیز کل مالیاتی و یا هیاتهای حل اختلاف مالیاتی (خواه بدوی یا تجدید نظر) می‌باشد مراجع مذکور حسب مورد مکلفند با رعایت معافیت قانونی مورد بحث اتخاذ تصمیم و برگ تشخیص مالیات را رد یا درآمد مشخصه را تا حد معافیت متعلق تعدیل نمایند .
3- در مواردیکه مالیات دوره عمل سال 1368 و سنوات بعد قطعیت یافته اما برگ مالیات قطعی آن صادر نگردیده و با وجود صدور هنوز ابلاغ نشده و همچنین در صورتی که مالیات قطعی و برگ مالیات قطعی آن نیز صادر و ابلاغ گردیده، ممیزین مالیاتی مکلفند گزارشی عنوان سر ممیزی متبوع تهیه و النهایه پس از ملاحظه و تایید ممیز کل مالیاتی متبوع درآمدهای معاف از پرداخت مالیات را از درآمدهای قطعی شده سابق کسر و عندالقضا برگ مالیاتی قطعی یا برگ مالیات قطعی اصلاحی با لحاظ نمودن معافیت صادر و ابلاغ و اگر به جهت برخورداری از معافیت بطور کلی مالیاتی تعلق نگیرد، موضوع را طی نامه‌ای به اطلاع مودی برسانند.
4- چنانچه صادر کنندگان علاوه بر فعالیت صادراتی، فعالیت‌های جنبی دیگری هم داشته اند و حال پس از قطعیت، ماموران تشخیص در تفکیک درآمد مربوط به هریک از فعالیت‌ها مواجه با اشکال می‌باشند لازم است بطریق زیر اقدام گردد:
الف) در مواردیکه میزان درآمد ناشی از صادرات کاملا مشخص و منفک از سایر درآمدها است (مثلا در موارد قطعیت پرونده به لحاظ عدم اعتراض مودی که در این صورت مسلما درآمد های ناشی از فعالیت‌های مختلف طبق گزارش تعیین مالیات بطور جداگانه مشخص می‌باشد) برگ مالیات قطعی یا اصلاحی آن یا اعلامیه با ملحوظ داشتن درآمد مذکور تنظیم و ابلاغ گردد.
ب) اگر درآمد توسط مراجع حل اختلاف بدون قید و تفکیک اقلام مختلف آن یکجا مورد تعدیل قرارگرفته باشد میزان تعدیل شده را به نسبت اقلام مذکور تسهیم و از این طریق درآمد مربوط به صادرات را معین نموده اقدامات بعدی را به ترتیب فوق معمول دارند.
5- در تمامی موارد پیش گفته چنانچه مالیاتی مازاد بر حد مقرر پرداخت شده باشد پس از بررسی و انجام اصلاحات لازم به شرح بندهای فوق‌الذکر اضافه پرداختی باید حسب روال ماده 242 قانون مالیات‌های مستقیم مسترد گردد.
6- یاد آور می‌شود فروش و تبدیل ارز حاصل از صادرات معاف، سبب شمول مالیات نسبت به این اقلام بعنوان درآمد جداگانه (خواه تشخیص از راه علی‌الراس بوده باشد یا رسیدگی به دفاتر ) نخواهد بود.علاوه بر این در مواردی که صادرات به موجب اسناد و مدارک مورد تایید مراجعی که بر امر صادرات و واردات نظارت دارند، بنحو تهاتری (پایاپای) انجام شده است، درآمد حاصل از صادرات بر حسب نوع کالای صادره از معافیت صد در صد یا پنجاه در صد برخوردار خواهد شد ولی درآمد حاصل از واردات که طبق دفاتر قانونی یا از طریق تشخیص علی‌الراس تعیین می‌گردد، مطابق مقررات مشمول مالیات می‌باشد.
7- نکته قابل ذکر دیگر راجع به احتساب قرینه مربوط به صادرات فرش است. به قرار اطلاع حوزه‌های مالیاتی برای بدست آوردن این قرینه بهای فرش را (طبق نظر ارزیاب گمرک) بر قیمت رسمی سابق ارز تقسیم و حاصل را در بهای روز ارزیابی شده ضرب می‌نمایند. اما با اینکه فرش های صادراتی وسیله ارزیاب گمرک به بهای بسیار نازل اریاب می‌گردد. برخی مواقع به لحاظ تنزل شدید قیمت فرش در بازارهای خارج، ارز مورد انتظار که به طریق بالا محاسبه شده، حاصل نمی گردد، در نتیجه قرینه احتسابی مذکور غیر واقعی می‌نماید و مودیان ذیربط در تعیین مالیات از این حیث متضرر می‌شوند. بنابر این لازم است در خصوص این قبیل مودیان موقع تشخیص تحقیق و بررسی بیشتری معمول و النهایه قرینه واقعی مورد اعمال ضریب قرار گیرد و ممیزین کل و هیاتهای حل اختلاف مالیاتی هم بنوبه خود باید در این زمینه واقعیات را در نظر گرفته بر آن اساس رفع اختلاف بنمایند.
احمد حسینی
معاون درآمدهای مالیاتی