مورخ: 1396/01/26
شماره: هـ/95/1004
آرا هیات عمومی دیوان عدالت
رای شماره 1355 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع ابطال قسمت‌هایی از دفترچه تعرفه عوارض سال 1394 شورای اسلامی شهر ملایراز تاریخ تصویب
مرجع تصویب : هیات عمومی دیوان عدالت اداری ???
شماره ویژه نامه : 950 سال هفتاد و سه شماره 21009

رای شماره 1355 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع ابطال قسمت‌هایی از دفترچه تعرفه عوارض سال 1394 شورای اسلامی شهر ملایر از تاریخ تصویب

شماره هـ/95/1004 1396/01/26

بسمه تعالی

جناب آقای جاسبی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

با سلام

یک نسخه از رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 1355 مورخ 1395/12/17 با موضوع:

«ابطال قسمت‌هایی از دفترچه تعرفه عوارض سال 1394 شورای اسلامی شهر ملایر از تاریخ تصویب.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد.

مدیرکل هیات عمومی و سرپرست هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین

تاریخ دادنامه: 1395/12/17 شماره دادنامه: 1355 کلاسه پرونده: 95/1004

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقایان: 1ـ هادی بهرامی 2ـ حاتم بهرامی آورزمانی 3ـ محمدرضا بهرامی

خانم ها: 4ـ زهره بهرامی 5 ـ فاطمه بهرامی با وکالت آقایان: ابراهیم اسماعیلی هریس و غلامرضا داداش زاده

موضوع شکایت و خواسته: ابطال مواد 6، 7، 8، 9 و بندهای (9ـ1) الی (9ـ 15) و مواد 12، 13، 14، 15، 16، 17، 18، 19، 21، 23، 28، 36، 37 و 50 و تبصره‌های آن مندرج در دفترچه تعرفه عوارض سال 1394 شورای اسلامی شهر ملایر از تاریخ تصویب در خصوص عوارض وضع مازاد بر جرایم ماده صد، عدم اجرای نما، تراکم سطح، پیش آمدگی و بالکن، حذف و کسر پارکینگ، تفکیک اعیانی و اراضی، تملک باغات نقل و انتقال اموال غیر منقول و سرقفلی، قراردادهای پیمانکاری و حق‌النظاره و طراحی مهندسین طرح و اصلاح حد در اجرای مقررات ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392

گردش کار: آقایان ابراهیم اسماعیلی هریس و غلامرضا داداش زاده به وکالت از آقای هادی بهرامی و سایر موکلین به موجب دادخواستی اعلام کرده اند که:

«با سلام احتراما به وکالت از طرف آقایان: هادی بهرامی و حاتم بهرامی آورزمانی و محمدرضا بهرامی و خانم ها: زهره و فاطمه هر دو بهرامی در خصوص مصوبات شورای شهر ملایر و شهرداری ملایر در ارتباط با عوارض تخلفات ساختمانی بعد از جرایم مقرر در ماده صد قانون شهرداری در قالب عوارض کمیسیون ماده صد مسکونی و تجاری و عوارض احداث اضافه بنا و احداث مازاد طبقه بدون مجوز و عوارض عدم اجرای نما و اجرای نامناسب نما که مطابق نقشه مصوب نباشد (ماده های 6، 7، 8، 9 و تبصره‌های ذیل آن‌ها در دفترچه تعرفه عوارض شهر ملایر سال 1394) در قالب عوارض مازاد بنا و عوارض مازاد طبقه بیش از تراکم مجاز و یا در حد تراکم مجاز و تغییر استفاده از پیلوت در طبقه همکف و زیر زمین و بالکن محصور و مسقف و غیر مسقف و همچنین تراکم سطح و ارتفاع و عوارض حذف پارکینگ و کسر پارکینگ و عوارض حذف رمپ و همچنین دریافت مبالغی بابت آتش نشانی و فضای سبز و کتابخانه علاوه بر جرایم کمیسیون ماده صد شهرداری و ... به علت خروج شورای شهر ملایر از حدود و اختیارات خود و تصویب مقرره بر خلاف مفاد قانونی، استدعای ابطال مصوبات مذکور را از تاریخ تصویب به شرح ذیل از آن مقام عالی دارم:

بخش نخست: شورای اسلامی شهر ملایر طی مصوبه‌ای مبادرت به تصویب مقرره‌ای نموده که طی آن علاوه بر جریمه‌های موضوع ماده صد قانون شهرداری مبالغی حدود 5 برابر جرایم متعلقه را براساس مواد 6 الی 9 و تبصره‌های آن‌ها در دفترچه تعرفه عوارض ملایر، دریافت می‌کند. همچنین علاوه بر مواد 6 الی 9 فوق و جرایم ماده صد قانون شهرداری مجددا براساس ماده 12 و 13 دفترچه تعرفه عوارض و تبصره‌های آن‌ها به عنوان عوارض تراکم سطح و تراکم ارتفاع و عوارض پیش آمدگی و بالکن مبالغ هنگفت دیگری نیز دریافت می‌نماید.

بخش دوم: شورا و شهرداری ملایر طی مصوبه‌ای مبادرت به تصویب مقرره‌ای کرده اند که به موجب آن مصوبات، اقدام به دریافت مبالغ هنگفتی با عناوین «عوارض حذف و کسر پارکینگ» و «عوارض تفکیک طبقاتی تجاری و مسکونی» و «عوارض تفکیک اراضی» و «عوارض تجمیع اعیانی دو یا چند پلاک ثبتی تجاری و یا مسکونی و بالعکس» و «عوارض تغییر کاربری عرصه» و «عوارض تغییر عرض معبر و افزایش تراکم» در ماده های 14 الی 19 دفترچه تعرفه عوارض و «عوارض زمین‌های عادی و اسناد ماده 147» در ماده 21 آن دفترچه و «عوارض تفکیک باغات» در ماده 23 دفترچه مذکور و «عوارض نقل و انتقال اموال غیر منقول و سرقفلی واحدهای تجاری» در ماده 28 و «عوارض برقراردادهای پیمانکاری اعم از عمرانی ـ اجرایی و ...» و «عوارض حق‌النظاره» و «عوارض طراحی مهندسین طراح» در ماده های 36 و 37 دفترچه یاد شده و «عوارض بهای خدمات اصلاح حد» در ماده 50 و تبصره‌های کل مواد مذکور در دفترچه دریافت می‌نماید.

دلایل و مستندات جهت ابطال بخش‌های نخست و دوم عرایض فوق

1ـ مغایرت مصوبات با قوانین و خروج از اختیارات قانونی مرجع تصویب کننده:

با عنایت به دلایل و مستندات ذیل مصوبات بخش نخست مذکور در ارتباط با دریافت عوارض علاوه بر جرایم مقرر در کمیسیون ماده صد قانون شهرداری مغایر با ضوابط و قوانین و مقررات است. زیرا قانونگذار به شرح ماده صد قانون شهرداری و تبصره‌های آن انواع تخلفات ساختمانی از جمله عدم رعایت اصول شهرسازی یا فنی یا بهداشتی یا اضافه بنای زاید بر مساحت زیر بنای مندرج در پروانه ساختمانی اعم از مسکونی ـ تجاری ـ صنعتی و پارکینگ را تبیین و مشخص کرده و تعیین تکلیف تخلفات ساختمانی اعم از تخریب، تعطیل قرار داده است. با این توضیح که: قانونگذار در زمینه مرجع تعیین عوارض و کیفیت احتساب جرایم تخلفات ساختمانی و وصول آن‌ها در ماده صد قانون شهرداری ها تعیین تکلیف نموده، بنابراین مفاد مصوبه شورای اسلامی شهر ملایر که متضمن وضع قاعده آمره در خصوص وصول عوارض کمیسیون ماده صد مسکونی و عوارض زیربنای ساختمان‌های مسکونی مازاد بر پروانه یا بدون پروانه که در کمیسیون ماده صد منجر به صدور رای در ابقا بنا می‌گردد و عوارض مازاد طبقه (مشروط به اینکه رعـایت اصول و ضوابط شـهرسازی و طرح تفصیلی) در صورت رای به ابقا بنا توسط کمیسیون ماده صد و عوارض عدم اجرای نما و اجرای نامناسب نما که مطابق نقشه مصوب نباشد و تخلفاتی مانند پیش آمدگی بالکن و کثیفی آجر نما و کیفیت نامناسب سنگ نما و در صورتی که در نمای مصوب شهرداری دارای آجر باشد و مالک آن را اجرا نکرده باشد و در صورتی که رمپ طبق ضوابط و نقشه مصوب نباشد و ... براساس ماده 9 و بندهای 9ـ1 الی 9ـ 15 ماده 9 به هر دلیلی که در این بندها گفته شده می‌بایست مبالغ هنگفتی به عنوان عوارض خدمات پرداخت گردد. در صورتی که عوارض خدمات همان گونه که از نامش پیداست می‌باید در مقابل ارایه خدمتی وصول شود که شهرداری انجام داده باشد و به نظر می‌رسد که کلیه موارد ذکر شده در ماده 9 و بندهای زیر مجموعه آن جریمه است نه عوارض و کلا در اختیار ماده صد شهرداری و تبصره‌های آن است و هیچ گونه ارتباطی با عوارض خدمات ندارد و جملگی علاوه بر جرایم تخلفات ساختمانی محسوب می‌شوند و خارج از حدود اختیارات قانونی شورای شهر است چرا که ماده صد قانون شهرداری و تبصره‌های آن (تبصره‌های 2 و 3) حکم بناهای مازاد بر تراکم و سایر موارد را از لحاظ نحوه رسیدگی تعیین جریمه میزان و نحوه وصول آن معین کرده است، به صراحت تبصره‌های 1 و 2 و 5 آن ماده، شهرداری مکلف به وصول جریمه براساس نظر کمیسیون می‌باشد. لیکن شورای شهر ملایر بدون وجود اختیار قانونی اقدام به صدور مصوبه فوق‌الذکر نموده و در آن علاوه بر جریمه کمیسیون ماده صد دریافت عوارض متعلقه ماده های 6 الی 9 و 12 و 13 دفترچه عوارض شهر ملایر نسبت به بنای خلاف را نیز مقرر کرده است و این در حالی است که در مانحن فیه قانون شهرداری صریحا شهرداری را مکلف به وصول جریمه براساس نظریه کمیسیون ماده صد کرده است. بر این اساس مصوبه فوق‌الذکر فاقد وجاهت قانونی و خارج از حیطه اختیارات بوده و عدول شورای شهر ملایر از موازین قانونی به شمار می‌آید. با عنایت به مطالب فوق، اخذ وجوه مذکور بر خلاف ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت نیز می‌باشد. در این قانون دریافت هر گونه وجه کالا و یا خدمات تحت هر عنوان از اشخاص حقیقی و حقوقی توسط نهادهای عمومی غیردولتی غیر از مواردی که در مقررات قانون مربوط معین شده یا می‌شود ممنوع است و از آنجا که اخذ وجوهی به عنوان عوارض اضافه بنا و عوارض مازاد طبقه و عوارض پیش آمدگی بالکن و عوارض نما و عوارض کسر رمپ و ... خلاف قانون شهرداری ها است لذا هیچ توجیهی برای اخذ این وجوه پذیرفته نیست.

2ـ مغایرت مصوبات با آرا هیات محترم عمومی دیوان عدالت اداری

اخذ عوارض اضافه بنا و مازاد تراکم و طبقه و ... علاوه بر جریمه‌های مندرج در تبصره‌های ماده صد به غیر از اینکه خلاف قوانین و مقررات فوق‌الذکر است مغایر رویه قضایی آن دیوان محترم به شمار می‌آید. به عنوان نمونه هیات عمومی دیوان عدالت اداری در آرا متعددی به صراحت اصل موضوع مورد استفاده توسط شورای اسلامی شهر ملایر جهت وضع و تعیین عوارض سالانه را غیر قانونی و مورد ابطال قرار داده است. لیکن علی رغم اعلان آرای مذکور در روزنامه رسمی یا حتی اعلام مستقیم توسط اشخاص وحتی نامه مدیرکل دفتر امور شهری و شوراهای استان همدان به شماره 207/323/42/95ـ 1395/04/14 در مورد لازم‌الاجرا بودن آرا صادره از سوی هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شهرداری ملایر تاثیری در روند نادرست آن شهرداری و شورا نداشته است و مراجع مذکور یا نسبت به موضوع بی اعتنا بوده اند و یا با وضع تبصره ها و تغییر اسامی مختلف و به اصطلاح حذف یا اضافه یک کلمه به اصل موارد ابطالی توسط هیات دیوان عدالت اداری موجبات نقض مجدد قوانین و آرای آن دیوان را فراهم ساخته اند. دادنامه شماره 354 الی 358 ـ 1380/11/14 وضع قاعده آمره در خصوص وصول عوارض علاوه بر جرایم تخلفات ساختمانی (بخشنامه شماره 79013831/80 ـ 1379/07/25 معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران) و دادنامه شماره 770 ـ 1391/11/02 (اخذ عوارض اضافه بنا در تخلفات ساختمانی علاوه بر جریمه مندرج در تبصره‌های ماده صد خلاف ماده مذکور و تبصره‌های مقرر) و دادنامه شماره 242ـ 1395/04/01 (ابطال مصوبه 26 جلسه شورای اسلامی شهر کرج در سال 1394 در خصوص عوارض تخلفات ساختمانی در قالـب عوارض پذیـره و اضافه تـراکم از تاریـخ تصویب) به عنوان نمونه، به استحضار می‌رسد:

3ـ آرای وحدت رویه دیوان عدالت اداری

رای هیات محترم عمومی دیوان عدالت اداری

مطابق ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 مقرر شده است: «چنانچه مصوبه‌ای در هیات عمومی ابطال شود، رعایت مفاد رای هیات عمومی در مصوبات بعدی الزامی است. هر گاه مراجع مربوط، مصوبه جدیدی مغایر رای هیات عمومی تصویب کنند، رییس دیوان موضوع را خارج از نوبت بدون رعایت مفاد ماده 83 قانون مذکور و فقط با دعوت نماینده مرجع تصویب کننده در هیات عمومی مطرح می‌نماید.» نظر به این که در رای 354 الی 358 ـ 1380/11/14 هیات عمومی دیوان عدالت اداری بخشنامه شماره 79013831/80 ـ 1379/07/25 معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران در خصوص عوارض زیربنا، پذیره، اضافه تراکم و تغییر کاربری علاوه بر جرایم تخلفات ساختمانی به لحاظ خروج از حدود اختیارات ابطال شده است و شورای اسلامی شهر کرج در تصویب مصوبه بیست و ششمین جلسه مورخ 1393/10/28 بدون رعایت مفاد رای مذکور، عوارض تخلفات ساختمانی را وضع کرده است، بنابراین قسمت مربوط به وضع عوارض تخلفات ساختمانی با استناد به بند 1 ماده 12 و ماده 13 و مواد 88 و 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود.

دادنامه شماره 848 ـ 1387/12/11 ابطال بند 6 ماده 25 مصوبه ضوابط تفکیک اعیانی شورای اسلامی شهر اردبیل (اخذ عوارض علاوه بر جریمه‌های مندرج در ماده صد قانون شهرداری).

دادنامه شماره 1529ـ 1393/09/24 اخذ مبالغ دیگر علاوه بر جریمه مقرر در رای کمیسیون ماده صد تحت عنوان عوارض کسر فضای آزاد خلاف قانون (شورای اسلامی شهر اردبیل)

دادنامه شماره 229 ـ 1395/03/22 دریافت عوارض تغییر کاربری خلاف قانون می‌باشد (ابطال بخش 11 فصل دوم تعرفه عوارض شورای اسلامی شهر کرج در سال 1394 از تاریخ تصویب).

دادنامه شماره 347 و 348 ـ 1386/06/25 ابطال مصوبه مربوط به تعیین عوارض به جهت تغییر کاربری املاک واقع در طرح‌های دولتی مصوب 1383/10/29 شورای اسلامی شهر تهران به شماره 160/608/20949 ـ 1383/11/06، شورای اسلامی شهر تهران.

دادنامه شماره 381 ـ 7/9/130 ابطال مصوبه شماره 7585/ش الف س ـ 1387/10/03 شورای اسلامی شهر شیراز در برقراری عوارض مالیات بر ارزش افزوده تفکیک و افراز اراضی شورای اسلامی شهر شیراز.

دادنامه شماره 1818 ـ 1393/11/06 عوارض شهرداری می‌باید در قبال ارایه خدمت توسط شهرداری باشد در غیر این صورت خلاف قانونی می‌باشد. رای هیات عمومی بند «ب» که اظهار می فرماید. «هر چند مطابق بند 26 ماده 71 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب 1375 تصویب نرخ خدمات ارایه شده توسط شهرداری و سازمان‌های وابسته به آن با رعایت آیین‌نامه مالی و معاملاتی شهرداری ها از جمله وظایف شوراهای اسلامی شهر است اما نظر به اینکه تعیین نرخ خدمات منوط به انجام خدمتی از سوی شهرداری است و در خصوص عناوین مصرح در بند 3 ماده 14 تعرفه عوارض محلی مصوب سال 1389 شورای اسلامی شهر اردبیل شهرداری خدمتی ارایه نمی کند. بنابراین بند 3 ماده 14 تعرفه مورد شکایت مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات مرجع وضع می‌باشد و به استناد بند 1 ماده 12 و مادتین 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری از تاریخ تصویب ابطال می‌شود.

دادنامه شماره 97ـ1395/03/26 دریافت عوارض تفکیک اعیانی خلاف قانون است موضوع رای «ماده 22 از مصوبه شماره 388ـ1390/11/12 شورای اسلامی شهر گرگان در خصوص وضع عوارض برای تفکیک اعیانی اعم از مسکونی و تجاری و خدماتی و اداری و سایر مغایر قانون است و ابطال می‌شود.

دادنامه شماره 243ـ1395/04/01 دریافت عوارض نقل و انتقال خلاف قانون است. موضوع رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری «ابطال بندهای 1، 2، 6، 7 و 8 بخش 12 فصل دوم دفترچه عوارض و بهای خدمات شورای اسلامی شهر کرج در سال 1394 از تاریخ تصویب»

دادنامه شماره 1910 ـ 1393/11/27 تعیین عوارض بر معامله املاک و مستحدثات و سرقفلی خلاف قانون است.

شورای اسلامی شهر همدان، دادنامه شماره 244ـ 1395/04/01 دریافت عوارض تفکیک عرصه توسط شهرداری خلاف قانون می‌باشد. موضوع رای توسط دیوان عدالت اداری «ابطال بندهای 3 و 4 و 5 بخش 12 فصل دوم تعرفه عوارض و بهای خدمات شورای اسلامی شهر کرج در سال 1394».

دادنامه شماره 98ـ 1395/03/28 دریافت عوارض از مهندسان طراح و ناظر و مجری ساختمان توسط شهرداری خلاف قانون است. موضوع رای توسط دیوان عدالت اداری «ابطال تعرفه شماره 4 فصل 3 جدول عوارض شهرداری اراک در سال 1391 موضوع مصوبه شماره 370ـ1390/10/26 شورای اسلامی شهر اراک مبنی بر اخذ عوارض مهندسان طراح و ناظر ساختمان».

دادنامه شماره 167ـ 1395/03/11 موضوع رای توسط دیوان عدالت اداری «ابطال مصوبات شوراهای اسلامی شهر کشور در خصوص برقراری عوارض بر بانک ها».

دادنامه شماره 76 ـ 1395/03/21 دریافت عوارض تبدیل کاربری از غیرمسکونی به مسکونی خلاف قانون است. موضوع رای توسط دیوان عدالت اداری «ابطال بند 2 صفحه 49 تعرفه عوارض شورای اسلامی شهر شاهرود در خصوص اخذ عوارض تبدیل کاربری از غیر مسکونی به مسکونی.

دادنامه شماره 63 ـ 1395/02/14 موضوع رای توسط دیوان عدالت اداری «مصوبه مورخ 1388/08/25 شورای اسلامی شهر چناران در خصوص اخذ عوارض حق العرض و عوارض پیمانکاری خلاف قانون است و ابطال می‌شود».

لذا با عنایت به اینکه دیوان عدالت اداری در آرایی مشابه اخذ چنین وجوهی از اضافه بنا در شهرهای دیگر را خلاف قانون قلمداد کرده و به استناد ماده 301 که مقرر می‌دارد کسی که عمدا یا اشتباها چیزی را که مستحق نبوده است دریافت کند ملزم است که آن را به مالک تسلیم کند و ماده 302 قانون مذکور که اشعار می‌دارد «اگر کسی که اشتباها خود را مدیون می دانست که آن دین را تادیه کند، حق دارد از کسی که آن را بدون حق اخذ کرده است استرداد نماید» همچنین ماده 303 قانون مدنی در این رابطه تصریح دارد که «هرکسی که مالی را من غیر حق دریافت کرده است ضامن عین و منافع آن است اعم از اینکه به عدم استحقاق خود عالم باشد یا جاهل» شهرداری ملایر با مصوبات پیش گفته همچنان به اخذ چنین مبالغی خلاف قانون و من غیر حق مبادرت می‌نماید.

علی هذا جلوگیری از اخذ چنین وجوهی غیر قانونی مستلزم تصمیم اعضای هیات عمومی دیوان عدالت اداری براساس ماده 13 قانون دیوان عدالت اداری سال 1392 مبنی بر ابطال مصوبه از زمان تصویب است. ضمن اینکه اعمال ماده 92 قانون دیوان عدالت اداری می‌تواند مانع تجری شهرداری و شورای شهر ملایر گردد. بنا بر مراتب فوق و نظر به اینکه مصوبه شورای اسلامی شهر ملایر در خصوص عوارض تخلفات ساختمانی در قالب عوارض کمیسیون ماده صد و عوارض مازاد تراکم سطح و ارتفاع و عوارض کسری رمپ و عوارض کتابخانه و عوارض فضای سبز و عوارض آتش نشانی با ماده صد قانون شهرداری مغایرت دارد و وضع عوارض توسط شورای اسلامی مذکور در تجویز اخذ عوارض فوق، خلاف قانون وخارج از حدود اختیارات آن شورا است لذا مستندا به مواد 13 بند 1 ماده 12 و 88 و 92 قانون دیوان عدالت اداری سال 1392 استدعای ابطال مصوبه شورای اسلامی شهر ملایر و جلوگیری از اخذ عوارض غیر قانونی شهرداری ملایر را از زمان تصویب و خارج از نوبت دارد. مصوبات مورد اعتراض عوارضاتی که علاوه بر جرایم کمیسیون ماده صد توسط شهرداری ملایر دریافت می‌گردد به قرار زیر هستند:

مواد 6، 7، 8 و 9 و (9ـ1 الی 9ـ 15) و 12، 13، 14، 15، 16، 17، 18، 19، 21، 23، 28، 32، 33، 36، 37، 50 و 61 و تبصره‌های آن مندرج در دفترچه تعرفه عوارض سال 1394 شورای اسلامی شهر ملایر و همچنین عوارض مازاد پارکینگ مسکونی با توجه به اینکه در دفترچه تعرفه عوارض ـ عوارض مازاد پارکینگ وجود ندارد به نرخ مسکونی عوارض اخذ می‌گردد. که به علت کثرت صفحات تصویب مواد فوق تقدیم می‌گردد.»

متن تعرفه‌های مورد اعتراض به قرار زیر است:

«ماده 6: نحوه محاسبه عوارض زیربنای ساختمان‌های مسکونی مازاد بر پروانه یا بدون پروانه که در کمیسیون ماده صد منجر به صدور رای بر ابقا بنا می‌گردد.

تبصره1: عوارض مازاد بر پروانه یا بدون پروانه از طریق فرمول زیر محاسبه می‌گردد:

×K×A×P 20= عوارض مازاد بنا

K : ضریب

A : متراژ زیربنای بدون پروانه یا مازاد بر پروانه

T : تعداد طبقات در هر مرحله تخلف

P : قیمت منطقه‌ای

S : مساحت عرصه

بند 1: حداکثر مبلغ عوارض مازاد بنای محاسبه شده مربوط به تبصره 1 به ازای هر مترمربع 000/500/2 ریال می‌باشد.

تبصره2: عوارض تغییر نوع استفاده از پیلوت براساس فرمول های زیر محاسبه و وصول می‌گردد:

A×P *50 = عوارض تغییر نوع استفاده از پیلوت در زیرزمین

A×P *30 = عوارض تغییر نوع استفاده از پیلوت در همکف

بند 1: حداکثر مبلغ عوارض تغییر نوع استفاده از پیلوت مربوط به تبصره 2 به ازای هرمترمربع 000/500/3 ریال می‌باشد.

تبصره3: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود هنگام وصول جرایم کمیسیون ماده صد به منظور حفظ و نگهداری فضای سبز شهر به میزان 75/1% جرایم کمیسیون ماده صد و نیز جهت تجهیز آتش نشانی 5/2% جرایم کمیسیون ماده صد عوارض دریافت نماید مبالغ (درصدهای) تبصره 3 علاوه بر جرایم ماده صد می‌باشد که می‌بایست توسط شهرداری وصول گردد.

تبصره4: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود املاکی که فاقد شناسنامه ساختمان بوده و در کمیسیون ماده صد رای تخریب یا برگشت به حالت اولیه صادر شده اما در کمیسیون دوم یا کمیسیون همعرض رای ابقا داده شده به منظور مدیریت بهینه بر ساخت و ساز و کاهش ساخت و سازهای غیر مجاز عوارض مربوطه مندرج در ماده 6 و 7 این تعرفه (مربوط به مسکونی و عوارض مربوط به جرایم تجاری، اداری و خدماتی و غیره) به ماخذ 5/1 برابر محاسبه و وصول می‌گردد. (با رعایت بند 1 تبصره 1 و بند 1 تبصره 2 ماده 6 صفحه 19)

تبصره5: کلیه عوارض متعلق به جرایم کمیسیون ماده صد براساس نرخ روز محاسبه و دریافت می‌گردد.

ماده 7: عوارض مازاد طبقه (مشروط به رعایت اصول و ضوابط شهرسازی و طرح تفصیلی) در صورت رای به ابقا بنا توسط کمیسیون ماده صد.

تبصره1: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود املاکی که مرتکب تخلف مازاد طبقه می‌شوند و پرونده آن‌ها در کمیسیون مطرح و دستور ابقا بنا صادر می‌شود عوارض به شرح ذیل محاسبه و وصول می‌شود.

1ـ عوارض املاکی که در حد تراکم مجاز مرتکب تخلف مازاد طبقه می‌شوند به ماخذ 5/1 برابر فرمول مازاد بنا محاسبه می‌گردد.

2ـ عوارض املاکی که بیش از حد تراکم مجاز مرتکب تخلف مازاد طبقه می‌شوند به ماخذ 3 برابر فرمول مازاد بنا محاسبه می‌گردد.

بند1: در محاسبه عوارض مازاد طبقه t برابر 1 می‌باشد.

بند2: پیلوت به عنوان مازاد طبقه محسوب نمی گردد.

بند3: حداکثر مبلغ عوارض اضافه بنا به صورت مازاد طبقه در حد تراکم مجاز به ازای هر مترمربع 000/750/3 ریال و در خصوص اضافه بنای مازاد طبقه بیش از تراکم مجاز حداکثر مبلغ محاسبه شده به ازای هر مترمربع 000/000/6 ریال می‌باشد.

تبصره2: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود از کلیه دستگاه‌های اجرایی و اشخاص حقیقی و حقوقی که اقدام به اخذ پروانه ساختمانی نموده یا برابر آرا کمیسیون ماده صد حکم ابقا بنا آنان صادر شده، اما عوارض مربوطه را پرداخت نکرده اند و یا در خصوص پرداخت عوارض توافق نموده اما به توافقنامه عمل نکرده اند نسبت به محاسبه و تعیین عوارض به نرخ روز به نسبت مابه‌التفاوت درصد پرداختی با کل درصد عوارض محاسبه شده و دریافت درصد عوارض پرداخت نشده به نرخ روز اقدام نماید.

ماده 8: چنانچه براساس رای کمیسیون ماده صد ملکی ملزم به تخریب یا برگشت به حالت اولیه گردد و رای در دیوان عدالت اداری تایید گردد و مالک پس از اجرای رای مجدد اقدام به احداث بنا نموده و پرونده مجددا به کمیسیون ماده صد ارجاع گردد و رای به ابقا بنا صادر شود، عوارض متعلقه به میزان 2 برابر مبنای تعرفه محاسبه و دریافت می‌گردد.

ماده 9: به شهرداری ملایر اجازه داده شده است عوارض عدم اجرای نما و اجرای نامناسب نما که مطابق با نقشه مصوب نباشد را به صورت ذیل محاسبه و وصول نماید:

بندهای (9ـ1) الی (9ـ 15):

«ماده 9ـ1: آجر

بند1: در صورتی که کیفیت آجر مصرفی در نمای بنا مناسب نباشد (دارای شوره) و یاکیفیت اجرای آن نامناسب باشد (کثیفی آجر نما) مبلغ عوارض به شرح ذیل می‌باشد:

فرمول شماره 1: P1×S * 250000 = عوارض نما

جدول شماره 6

قیمت منطقه‌ای

1P

25000ـ70000 ریال

2

70000 ریال به بالا

4

P : ضریبی است که مطابق جدول فوق اعمال خواهد شد.

250000: براساس قیمت آجر محاسبه شده است و در ابتدای هر سال در عوارض جدید تغییر خواهد کرد.

S : مساحت خالص قسمت آجری در نما می‌باشد.

ب) در صورتی که نقشه نمای مصوب شهرداری دارای آجر باشد ولی مالک آن را اجرا نکرده باشد مبلغ عوارض به شرح ذیل می‌باشد:

فرمول شماره 2: P1×S * 250000 = عوارض نما

جدول شماره 7

قیمت منطقه‌ای

1P

25000ـ70000 ریال

2

70000 ریال به بالا

4

1P : ضریبی است که مطابق جدول فوق اعمال خواهد شد.

250000: براساس قیمت آجر محاسبه شده است و در ابتدای هر سال در عوارض جدید تغییر خواهد کرد.

S : مساحت ناخالص قسمت آجری در نما می‌باشد.

9ـ2: سنگ

در صورتی که سنگ مصرفی در نمای بنا از کیفیت مناسب برخوردار نباشد مبلغ عوارض به شرح ذیل می‌باشد:

فرمول شماره 2: S *4،14× قیمت منطقه‌ای= عوارض نما

14.4: ضریبی است که براساس قیمت سنگ محاسبه شده است و در ابتدای هر سال در عوارض جدید تغییر خواهد کرد.

S : مساحت خالص قسمت سنگی در نما می‌باشد.

9ـ3ـ عدم تطبیق نما با نقشه

در صورتی که مالک اقدام به اجرای نما بنماید اما نمای اجرایی مطابق با نمای مصوب شهرداری نباشد، مبلغ عوارض به شرح ذیل می‌باشد:

فرمول شماره 4: استفاده از فرمول 2 برای محاسبه آجری که مغایر با طرح نمای مصوب شهرداری است.

استفاده از فرمول 3 برای محاسبه قسمت سنگی که مغایر با طرح نمای مصوب شهرداری است.

9ـ4ـ اجرای نما بدون مجوز شهرداری

در صورتی که مالک قبل از تایید نقشه نما در شهرداری اقدام به اجرای نما بنماید مبلغ عوارض به شرح ذیل می‌باشد:

فرمول شماره 5: S *17× قیمت منطقه‌ای = عوارض نما

S : مساحت ناخالص نما می‌باشد.

لازم به ذکر است در صورت استفاده از مصالح ممنوع مانند سرامیک در نما در تعیین مبلغ عوارض نما از فرمول 5 استفاده خواهد شد.

17: ضریبی است که براساس قیمت مصالح محاسبه شده است و در ابتدای هر سال در عوارض جدید تغییر خواهد کرد.

9ـ 5 ـ عدم اجرای فلاورباکس

در صورتی که مالک با توجه به نقشه نمای مصوب شهرداری ملزم به اجرای فلاورباکس باشد اما در نمای اجرایی اقدام به اجرای آن ننماید مبلغ عوارض به شرح ذیل می‌باشد:

فرمول شماره 6: 000/000/1 تومان = عوارض نما به ازای هر فلاورباکس

لازم به ذکر است اجرای فلاورباکس طبق ضوابط نمای شهر ملایر برای ساختمان‌های 5/2 و 5/3 طبقه الزامی می‌باشد.

توجه به تغییر قیمت مصالح در هر سال در عوارض جدید قیمت هر عدد فلاورباکس نیز تغییر خواهد کرد.

9ـ6: عدم رعایت برجستگی (شاسی کشی)

در صورتی که مالک با توجه به نقشه نمای مصوب شهرداری ملزم به اجرای برجستگی باشد اما در نمای اجرایی اقدام به اجرای آن ننماید مبلغ عوارض به شرح ذیل می‌باشد:

S : مساحت ناخالص قسمت برجستگی در نما می‌باشد.

فرمول شماره 7: S *17× قیمت منطقه‌ای= عوارض نما

9ـ7: عدم اجرای جداکننده ها در نما

در صورتی که مالک با توجه به نقشه نمای مصوب شهرداری ملزم به اجرای جداکننده ها در نما باشد اما در نمای اجرایی اقدام به اجرای آن ننماید مبلغ عوارض به شرح ذیل می‌باشد:

فرمول شماره 8: S *17× قیمت منطقه‌ای = عوارض نما

S : مساحت ناخالص قسمت محصور در جداکننده در نما می‌باشد.

17: ضریبی است که براساس قیمت مصالح محاسبه شده است و در ابتدای هر سال در عوارض جدید تغییر خواهد کرد.

9ـ 8: عدم اجرای نورپردازی در نما

در صورتی که مالک با توجه به نقشه نمای مصوب شهرداری ملزم به اجرای نورپردازی باشد اما در نمای اجرایی اقدام به اجرای آن ننماید مبلغ عوارض به شرح ذیل می‌باشد:

فرمول شماره 9: S *17× قیمت منطقه‌ای 50% = عوارض نما

لازم به ذکر است اجرای نورپردازی طبق ضوابط نمای شهر ملایر برای ساختمان‌های 5/5 طبقه به بالا و تمامی نماهای بر خیابان‌های اصلی با هر تعداد طبقه الزامی می‌باشد.

17: ضریبی است که براساس قیمت مصالح محاسبه شده است و در ابتدای هر سال در عوارض جدید تغییر خواهد کرد.

9ـ9: کلیه ادارات و موسسات و شرکت‌های دولتی و غیردولتی که اقدام به تغییر و ایجاد نمای جدید می‌نمایند چنانچه جهت اخذ مجوز به شهرداری مراجعه نمایند عوارض مربوط طی فرمول ذیل دریافت و چنانچه بدون اخذ مجوز اقدام به ایجاد یا تغییر نمای جدید نمایند فرمول به ماخذ 2 برابر محاسبه می‌گردد:

فرمول شماره 10: S *25*P = عوارض نما

9ـ10: در صورت قرار دادن هر گونه تاسیسات نمایان در بالکن به ازای هر دستگاه 000/000/15 ریال عوارض تعیین می‌گردد.

9ـ11: از اماکن و ساختمان‌هایی که طبق پروانه ساخت یا نظریه کمیسیون ماده صد می‌بایست از درب های برقی استفاده نمایند ولی در زمان ساخت اجرا نکرده اند به ازای هر دهنه 000/000/15 ریال عوارض دریافت می‌شود.

9ـ12: در خصوص احداث پله های درگذر که توسط کمیسیون ماده صد رای بر ابقا صادر می‌شود و یا امکان اصلاح آن وجود ندارد عوارض به طور سالیانه به شرح ذیل اخذ می‌گردد:

فرمول شماره 11: قیمت منطقه‌ای×سطح مقطع×200 = عوارض

9ـ13: در صورت عدم اجرای راه پله طبق ضوابط و نقشه مصوب ساختمان به ازای هر مترمربع کسری مبلغ 000/000/30 ریال عوارض برقرار می‌گردد.

تبصره1: حداقل عوارض دریافتی بابت عدم اجرای راه پله مصوب به میزان هر مقدار تخلف 000/000/30 ریال می‌باشد.

9ـ14: در صورت عدم اجرای آسانسور طبق ضوابط و نقشه مصوب ساختمان به ازای هر مترمربع کسری مبلغ 000/000/50 ریال عوارض برقرار می‌گردد.

تبصره1: حداقل عوارض دریافتی بابت عدم اجرای آسانسور مصوب به میزان هر مقدار تخلف 000/000/30 ریال به ازای هر طبقه می‌باشد.

تبصره2: چنانچه اقدام به اجرای آسانسور در چشم پله گردد به ازای هر طبقه 000/000/20 ریال عوارض تعیین می‌گردد.

9ـ 15: در صورت عدم اجرای رمپ طبق ضوابط و نقشه مصوب به ازای هر مترمربع 000/000/30 ریال عوارض تعیین می‌گردد.

تبصره1: حداقل عوارض دریافتی بابت عدم اجرای رمپ مصوب به میزان هر مقدار تخلف 000/000/30 ریال می‌باشد.»

ماده 12: عوارض تراکم سطح و ارتفاع

تبصره1: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود مشروط به رعایت اصول و ضوابط شهرسازی و طرح تفصیلی و قوانین و مقررات

الف: از ابتدای سال 1394 کلیه تراکم‌های احداث بنای طرح‌های جامع و یا تفصیلی به صورت سطح اشغال 60% عمل شده و مازاد بر تراکم مبنا120 حداکثر تا سقف پایه بدون احتساب پیلوت یا پارکینگ (زیرزمین) براساس جدول ذیل محاسبه و وصول نماید (تا 5/2 طبقه)


عوارض ناشی از فروش تراکم مازاد بر ضوابط و مقررات طرح تفصیلی علاوه بر عوارض بر تراکم بنا به شرح ذیل محاسبه و وصول خواهد شد. (بالای 5/2 طبقه)

بند 1: در صورت تقاضای مالکین مبنی بر افزایش تراکم ارتفاع، مازاد بر تراکم مجاز و یا بیشتر از سطح اشغال 60% که توسط کمیسیون ماده 5 مورد موافقت قرار گرفته باشد عوارض تراکم اضافه شده 10 برابر جداول مربوط به تراکم سطح و ارتفاع محاسبه و وصول می‌گردد.

ماده 13: عوارض پیش آمدگی و بالکن

پیش آمدگی مسقف عبارت است از پیش آمدگی در معابر عمومی که به صورت رو بسته و زیربنای مفید مورد استفاده های مسکونی، تجاری، اداری و ... قرار می‌گیرد. پیش آمدگی مسقف آخرین طبقه که به صورت سایه بان مورد استفاده قرار گیرد مشمول عوارض نمی گردد. رعایت اصول و ضوابط فنی، شهرسازی و بهداشتی و طرح تفصیلی الزامی است.

تبصره 1: تعرفه عوارض پیش آمدگی مشرف به معابر عمومی به شرح ذیل محاسبه و وصول خواهد شد.


بند1: چنانچه پیش آمدگی مسقف آخرین طبقه بنا صرفا به صورت سایه بان مورد استفاده قرار گیرد، مشمول عوارض فوق نخواهد شد.

بند2: منظور از پیش آمدگی مسقف عبارت است از: پیش آمدگی در معابر عمومی که به صورت رو بسته و زیربنای مفید مورد استفاده واحدهای مسکونی، تجاری، اداری، صنعتی و ... قرار گیرد.

بند3: در صورتی که احداث پیش آمدگی در صحن حیاط باشد، عوارض احداث پیش آمدگی مازاد بر ضوابط به میزان ½ ضرایب جدول فوق می‌باشد.

بند4: منظور از پیش آمدگی غیر مسقف عبارت است از پیش آمدگی در معبر عمومی که به صورت بنای غیر مفید صرفا به صورت بالکن مورد استفاده قرار می‌گیرد.

بند 5: چنانچه پیش آمدگی به منظور طراحی نما (زیباسازی) باشد و در بنای مفید ساختمان تاثیری نداشته باشد مشمول عوارض فوق نخواهد شد (حداکثر 40 سانتی متر)

بند6: چنانچه ملکی طبق ضوابط قابلیت احداث بالکن را داشته ولی در پروانه ساختمانی اقدام به اخذ آن ننموده است عوارض متراژ متعلقه براساس شرایط صدور پروانه محاسبه و در صورتی که ملک بر خلاف ضوابط شهرسازی اقدام به احداث پیش آمدگی نماید و در اجرای آرا جرایم کمیسیون ماده صد یا محاکم قضایی و یا اداری به دلیل عدم ضرورت قلع بنا جریمه شده اند علاوه بر پرداخت جریمه متعلقه، عوارض متراژ احداث مازاد بر ضوابط، براساس

ستون مازاد بر ضوابط جدول پیش آمدگی محاسبه می‌گردد.

ماده 14: عوارض حذف و کسر پارکینگ

عوارض حذف پارکینگ صرفا براساس دستورالعمل شماره 34/3/23318 ـ 1371/07/02 وزارت کشور و به شرح تعرفه ذیل قبض وصول می‌گردد. رعایت ضوابط طرح تفصیلی و اصول شهرسازی و سایر مقررات و قوانین جاریه الزامی است.

تبصره 1: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود جهت حذف پارکینگ واحدهای مسکونی به ازای هر واحد مبلغ ذیل را محاسبه و وصول نماید.

X= 46p 25×

تبصره 2: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود جهت حذف پارکینگ واحدهای تجاری و سایر کاربری ها به ازای هر واحد مبلغ ذیل را محاسبه و وصول نماید.

X= 46p 25×

بند1: میزان حداقل حذف پارکینگ واحدهای مسکونی 000/000/23 ریال و حداکثر آن 000/750/51 ریال تعیین گردید که محاسبه تبصره 1 نباید کمتر یا بیشتر از مبالغ اعلام شده در این تبصره باشد.

بند2: میزان حداقل مبلغ حذف پارکینگ واحدهای تجاری 000/000/46 ریال و حداکثر آن 000/000/92 ریال تعیین گردیده که محاسبه تبصره 2 نباید کمتر یا بیشتر از مبالغ اعلام شده در این تبصره باشد.

بند3: عوارض فوق شامل موارد حذف پارکینگ در هنگام صدور پروانه و املاکی که در کمیسیون ماده صد جریمه و رای بر ابقای آن صادر می‌گردد می‌باشد.

بند4: شهرداری موظف است مبالغ دریافتی بابت حذف و کسر پارکینگ را جهت تامین پارکینگ‌های عمومی و حمل و نقل و ترافیک در سطح شهر هزینه نماید.

بند 5: در صورتی که استقرار و جانمایی پارکینگ برای هر واحد استقرار کمتر از 25 مترمربع امکان پذیر باشد، مجموع مساحت کسر پارکینگ براساس فرمول تبصره 1 برای مسکونی و فرمول تبصره 2 برای تجاری و سایر کاربری ها محاسبه و وصول می‌گردد ضمن اینکه حداکثر عوارض کسر پارکینگ با توجه به نوع کاربری به ازای هر مترمربع به شرح جدول ذیل می‌باشد.


بند6: نحوه محاسبه عوارض هر واحد حذف پارکینگ مسکونی در مناطق محروم طبق فرمول مربوطه و بدون در نظر گرفتن حداقل مبلغ مندرج در بند 1 می‌باشد. مناطق محروم به تصویب شورای اسلامی دور دوم رسیده است.

بند7: در ساختمان‌های مختلط اولویت اختصاص پارکینگ با واحدهای مسکونی می‌باشد و در صورت امکان تامین پارکینگ مجاز به حذف پارکینگ‌های مسکونی نمی باشد.

بند 8: پارکینگ مورد نیاز جهت واحدهای تجاری تک واحدی واقع در زیرزمین و سوییت های تجاری و همچنین پارکینگ‌های مورد نیاز جهت نمایشگاه‌های مبل در طبقه همکف به ازای هر 50 مترمربع و از طبقه همکف به بالا به ازای هر 150 متر یک واحد (25متر) می‌باشد و در صورت تغییر کاربری برابر مقررات محاسبه می‌گردد مشروط به عدم مغایرت با ضوابط طرح تفصیلی.

بند 9: واحدهای تجاری دارای سابقه پرداخت عوارض حذف پارکینگ در صورتی که تعداد و متراژ واحدهای تجاری احداثی دقیقا به میزان سوابق آن احداث گردد مشمول پرداخت 5% عوارض حذف پارکینگ می‌گردند. بدیهی است در صورتی که تعداد مغازه های احداثی بیشتر از تعداد مغازه های دارای سابقه باشد عوارض حذف پارکینگ مغازه های مازاد به صورت کامل و براساس فرمول تبصره 2 محاسبه می‌گردد.

بند10: میزان حداقل مبلغ هر واحد حذف پارکینگ ادارات، سازمان ها، بانک ها و موسسات 000/000/200 ریال و حداکثر آن 000/000/300 ریال تعیین گردیده که محاسبه تبصره 2 نباید کمتر یا بیشتر از مبالغ اعلام شده در این تبصره باشد.

ماده 15: تفکیک طبقاتی

تفکیک طبقاتی واحدهای تجاری:

تبصره 1: به میزان 25% بهای اعیان در کل متراژ اعیانی تجاری محاسبه و وصول می‌گردد.

تفکیک طبقاتی واحدهای مسکونی:

تبصره 2: به میزان 15% بهای اعیان درکل متراژ اعیانی مسکونی محاسبه و وصول می‌گردد.

بند1: در تبصره 1 و 2 بهای اعیان، ملاک عمل اداره اقتصاد و دارایی می‌باشد.

بند2: زمین‌های عادی و فاقد طرح تفکیکی مصوب اداره محترم ثبت اسناد و زمین‌هایی که از طریق ماده 147 سند مالکیت دریافت نموده اند به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود عوارض مربوط به تفکیک زمین یا واحدهای احداثی را دریافت نماید.

ماده 16: عوارض تفکیک اراضی

تبصره1: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود عوارض تفکیک اراضی (با مستحدثات یا بدون مستحدثات) که قابلیت تفکیک دارند با کاربری غیر از تجاری و اداری به صورت ذیل محاسبه و وصول نماید. رعایت قانون اصلاح ماده 101 قانون شهرداری ها مصوب 1390 در خصوص تفکیک اراضی بالاتر از 500 مترمربع لازم‌الاجراست.


تبصره 2: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود عوارض تفکیک اراضی با کاربری تجاری و اداری را به صورت ذیل محاسبه و وصول نماید.

p×s 19.6= عوارض تجاری

p×s 35= عوارض اداری

بند 1: در مورد فوق‌الذکر S مساحت کل عرصه می‌باشد.

بند 2: ضوابط تفکیک و افراز اراضی سایر کاربری ها برابر ضوابط مندرج در طرح تفصیلی انجام می‌شود.

بند 3: شمول عوارض تفکیک و افراز اراضی شامل کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی و اراضی دولتی و غیردولتی می‌باشد.

بند4: چنانچه اراضی و عرصه املاک کمتر از حد نصاب‌های مقرر در ضوابط معماری و شهرسازی طرح‌های جامع و تفصیلی باشند به ازای هر مترمربع و مساحت تفکیک با افراز تا حد نصاب قانون p 2 (موضوع ماده 64 قانون مالیات‌های مستقیم) محاسبه و وصول گردد.

S = عوارض حد نصاب تفکیکی p×s 2= عوارض حد نصاب

بند 5: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود عوارض تفکیک و افراز املاک عادی، ثبتی و اوقافی که بدون هماهنگی شهرداری اقدام به تفکیک نموده اند براساس موارد مندرج ماده 16 به ماخذ 2 برابر محاسبه و وصول نماید. ضمنا در صورتی که اوقاف با متولی موقوفه جهت اجاره بها مطالبه وجه نماید عارض تغییر عرض معبر، ارزش افزوده، تجمیع و تفکیک، بهره‌برداری و تغییر کاربری به میزان 70% فرمول ها از اداره اوقاف یا متولی موقوفه علاوه بر عوارض محاسبه شده جهت مالک اعیان و ذینفع دریافت می‌شود.

بند6: جهت تفکیک و الحاق مساحت ملاک عمل قطعه الحاقی می‌باشد.

تبصره3: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود عوارض افراز املاک و اراضی (توسط دادگاه و اداره ثبت اسناد) را به صورت ذیل محاسبه و دریافت نماید:


S : مساحت

ماده 17: عوارض تجمیع اعیانی دو یا چند پلاک ثبتی و عوارض تفکیک یک واحد مسکونی به دو یا چند واحد و عوارض تجمیع یک واحد تجاری به دو یا چند واحد و بالعکس

عوارض فوق در صورت رعایت اصول شهرسازی و ضوابط طرح هادی و تفصیلی به شرح ذیل قابل وصول است:

:عوارض تبدیل یک واحد تجاری به دو یا چند باب و بالعکس:

تبصره1: در صورت تفکیک و تبدیل واحدهای تجاری بزرگ به چند واحد تجاری و همچنین تجمیع چند باب واحد تجاری به یک واحد تجاری بزرگ در صورت رعایت ضوابط شهرسازی در مورد دهنه و ارتفاع مجاز با توجه به اینکه شهرداری عملا باید به تعداد واحدهای تجاری بیشتری خدمات ارایه نماید. به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود از ابتدای سال 1394 عوارض تفکیک را به صورت ذیل محاسبه و وصول نماید.

بند1: S * (P1+P2) * 9.2 = عوارض تفکیک واحدهای تجاری به دو یا چند واحد

بند2: S * (P1+P2) * 5.75 = عوارض تجمیع دو یا چند واحد تجاری غیر هم ارزش به یک

بند3: S * (P1+P2) * 2.3 = عوارض تجمیع دو یا چند واحد تجاری هم ارزش به یک واحد درخصوص بانک ها و موسسات و ارگان‌های دولتی

بند4: عوارض تجمیع واحدهای اداری، بانک ها و موسسات دولتی به ماخذ 2 برابر واحدهای تجاری محاسبه می‌گردد.

بند 5: در صورت تفکیک یک واحد به چند واحد، می‌بایست پارکینگ به تعداد همه واحدهای بعد از تفکیک تامین گردد. در غیر این صورت می‌بایست عوارض حذف پارکینگ به تعداد محاسبه و وصول گردد.

بند6: هم ارزش ملکی است که در بر اصلی خیابان، خیابان یا معبر قرار داشته باشد و ارزش هر مترمربع املاک یکسان می‌باشد و غیر هم ارزش، املاکی است که در جبهه دوم قرار داشته و هر مترمربع املاک با هم متفاوت باشد.

2) عوارض تفکیک یک واحد مسکونی به دو یا چند واحد:

تبصره1: در صورت تفکیک یک واحد مسکونی به دو یا چند واحد مسکونی عوارض به شرح ذیل محاسبه و وصول می‌گردد:

بند4: S * (P1+P2) * 1.75 = عوارض تفکیک یک واحد مسکونی به دو یا چند واحد

S : مساحت کل

P1 : قیمت عرصه

P2 : قیمت اعیان (ملاک عمل دارایی)

تبصره 2: عوارض تفکیک اراضی موقوفه چنانچه براساس نظریه فقهای شورای محترم نگهبان (ماده 3 قانون اصلاحی ماده 101) واگذاری معابر و سهم تفکیک رایگان نباشد آنگاه عوارض حق تفکیک عرصه به ماخذ 3 برابر جدول مربوطه اخذ می‌شود.

ماده 18: عوارض تغییر کاربری عرصه

تبصره1: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود بابت عوارض ناشی از تغییر کاربری موارد ذیل را محاسبه و وصول نماید.


S : مساحت کل عرصه و P : قیمت منطقه‌ای

بند1: شامل مواردی از تغییر کاربری است که در ردیف 1 تا 6 جدول فوق پیش بینی نگردیده است.

بند2: در صورت تغییر کاربری به مختلط به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود، بالاتری ضریب جدول را انتخاب و تغییر کاربری و ارزش افزوده را محاسبه نماید در صورتی که مالک عرصه و اعیان متفاوت باشند به میزان 50% علاوه بر عوارض دریافتی از مالک عرصه بابت تغییر کاربری و ارزش افزوده وصول گردد.

بند3: ملاک تشخیص تغییر کاربری به تجاری سطح اشغال تجاری می‌باشد.

بند4: اراضی و املاکی که براساس طرح بازنگری از کاربری عمومی یا غیر انتفاعی خارج و به سایر کاربری ها تنزل می‌یابد مشمول عوارض فوق نخواهد بود.

بند5: چنانچه تغییر کاربری به پارکینگ عمومی در مرکز شهر باشد شامل 50% تخفیف می‌شود.

بند6: املاکی که قبل از سال 1373 دارای سابقه موجودیت یا کسب تجاری می‌باشند و با توجه به اسناد مثبت ارایه شده شهرداری اقدام به صدور مجوز تجاری می‌گردد مشمول پرداخت عوارض تغییر کاربری می‌گردند. (مشروط به اینکه براساس طرح جامعه یا تفصیلی یا مصوبه کمیسیون ماده 5 تغییر کاربری یافته باشد).

بند7: پروانه‌های ساختمانی مسکونی که در اجرای ماده واحده (قانون تعیین وضعیت املاک واقع در طرح‌های دولتی و شهرداری ها مصوب 1367) صادر می شوندعلاوه بر عوارض آیتم های مشمول توجه به فرمول ذیل محاسبه و اخذ می‌گردد.

) 25× (P× S *10%= عوارض

بند8: پروانه‌های ساختمانی تجاری که در اجرای ماده واحده صادر می‌شوند و نیز در خصوص آرا کمیسیون ماده صد صادره مبنی بر ابقا بنا بابت تغییر در نحوه بهره‌برداری علاوه بر عوارض آیتم های مشمول با توجه به فرمول ذیل محاسبه و اخذ می‌گردد.

) 25× ( P× S *50%= عوارض

بند9: عوارض تغییر نوعیت زمین در صورتی که پروانه ساختمانی جهت آن صادر نشده باشد و یا در آن احداث بنا نشده باشد و دارای مجوز احداث بنا نباشد (حسب مورد از 66 یا توسط کمیسیون ماده صد جریمه شده باشد) با توجه به فرمول زیر محاسبه و دریافت می‌شود.

) 25× ( P× S *20%= عوارض

بند 10: املاکی که در طرح‌های جامع و تفصیلی گذشته دارای کاربری تجاری و مسکونی بوده و به واسطه طرح‌های تفصیلی و جامع دچار تغییر شده اند و در آخرین بازنگری طرح تفصیلی با حفظ مالکیت اولیه به کاربری سابق خود برگشته اند مشمول پرداخت عوارض تغییرکاربری نمی گردند.

بند 11: عوارض تغییر کاربری اعم از اینکه به موجب قانون یا احکام صادره از محاکم قضایی و یا کمیسیون‌های مربوطه و یا مراجع ذی‌صلاح و یا کمیسیون ماده صد مشمول موارد فوق می‌شود.

ماده 19: عوارض تغییر عرض معبر و افزایش تراکم

تبصره1: املاک مسکونی

به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود چنانچه تغییر عرض معبر براساس طرح تفصیلی یا نظر شهرداری پیش بینی شود بابت ارزش افزوده این تغییر از ملک مالکان مبلغ ذیل را محاسبه و دریافت نماید:

ضریب معبر *P ×11.5*S *K = عوارض ارزش افزوده مسکونی

تبصره 2: املاک تجاری و ...

به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود عوارض ارزش افزوده واحدهای تجاری و سایر کاربری ها به صورت ذیل محاسبه و وصول نماید.

ضریب معبر* P ×34.5*S *K = عوارض ارزش افزوده تجاری و ...

تبصره3: ضریب معبر حاصل مابه‌التفاوت عرض معبر قدیم و جدید می‌باشد.

عرض معبر قدیم ـ عرض معبر جدید = ضریب معبر

K : ضریب تخفیف می‌باشد که شهرداری به جهت مساعدت با توجه به شرایط مندرج در جدول شماره 15 آن را لحاظ می‌کند. این ضریب هیچگاه بیشتر از 1 نمی باشد.


بند1: تبصره 1 در صورتی قابل اجرا می‌باشد که ضرورت طرح از طرف شهرداری تشخیص داده شود.

بند2: در صورت درخواست غرامت از طرف مالک شهرداری موظف است مبلغ ارزش افزوده را به صورت کامل از مالک یا مالکان محاسبه و دریافت نماید.

بند3: عوارض فوق به هنگام تغییر عرض معبر از مالک یا مالکان محاسبه و وصول خواهد شد و در صورتی که مالکین از دریافت غرامت ملک خودداری نمایند عوارض فوق با غرامت ملک تهاتر خواهد شد.

بند4: در خصوص اراضی که مالکین عرصه و اعیان آن متفاوت است به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود که علاوه بر دریافت عوارض جدول فوق از ذینفع یا مالک اعیان، به ماخذ 50% عوارض تغییر عرض معبر و بهره‌برداری از مالک عرصه نیز دریافت نماید.

بند5: عدم دریافت عوارض تغییر عرض معبر مشروط بر این است که کلیه متصرفین و حقوق متصوره معارضین احتمالی اعم از سرقفلی، حق کسب و پیشه و مالکیت و سایر موارد مشابه توسط متقاضی جهت دسترسی به معبر اصلی توسط مالک جلب رضایت شود.

بند6: شهرداری در قبول ارزش افزوده یا جلب رضایت صاحبان حقوق و منافع قسمت‌های حایل به معابر اصلی (تجاری) در ماده اصلی یا بند 5 مختار می‌باشد.

بند7: کلیه اراضی و املاکی که بر اثر اجرای طرح‌های مصوب شهری به منظور احداث، توسعه و اصلاح معابر و میادین در بر گذر احداثی یا اصلاحی یا تعریضی یا توسعه واقع می‌شوند عوارض تغییر عرض معبر برای یک بار تعلق می‌گیرد که در هنگام اخذ پروانه، پایانکار و یا نقل و انتقال از صاحبان این قبیل املاک قابل محاسبه و وصول می‌باشد.

بند8: آن قسمت از اراضی که در اجرای تعریض به مالکیت شهرداری در آیند چنانچه به املاک همجوار تجمیع شوند عوارض ارزش افزوده به آنان تعلق می‌گیرد.

بند9: چنانچه مالکین همجوار پشت جبهه نسبت به خرید املاک جبهه اول معابر تعریضی اقدام نمایند عوارض تغییر عرض معبر به آنان تعلق می‌گیرد.

بند10: مالکین اراضی و املاکی که در بر معابر تعریضی قرار دارند و در اجرای تعریض فقط ملک مقابل آن‌ها در مسیر تعریض قرار می‌گیرد به دلیل ارزش افزوده ناشی از تعریض عوارض تغییر عرض معبر به آنان تعلق می‌گیرد.

بند11: چنانچه بر اثر تجمیع چند پلاک یا افزایش عرض معبر پلاکی که در معبر بن بست یا پشت جبهه بوده به معبر اصلی دسترسی پیدا کند شامل عوارض ارزش افزوده ناشی از افزایش عرض معبر می‌گردد.

بند 12: کلیه اراضی و املاک واقع در محدوده قانونی وحریم مصوب شهر که در اثر اعمال ماده 101 قانون شهرداری ها تفکیک و یا در اجرای تبصره 4 قانون تعیین وضعیت املاک واقع در طرح‌های دولتی و شهرها تعیین وضعیت می‌گردند اعم از مالک عرصه و اعیان مشمول پرداخت عوارض تغییر عرض معبر نمی گردند.

بند13: تخفیف عوارض تغییر عرض معبر مشمول اراضی وکالتی و قولنامه ای نمی شود.

ماده 21: عوارض زمین‌های عادی و اسناد ماده 147

تبصره1: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود جهت املاک عادی و اسناد ماده 147 که اقدام به اخذ پروانه ساخت می‌نمایند عوارض آن‌ها به ماخذ (عرصه ×P 1.5) محاسبه و وصول گردد.

تبصره2: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود جهت املاک عادی و اسناد ماده 147 که بدون اخذ مجوز اقدام به ساخت بنا می‌نمایند پس از ارجاع به کمیسیون ماده صد دستور به ابقا بنا و صدور رای جریمه عوارض آن‌ها به ماخذ (عرصه ×P 2) محاسبه و وصول نماید.

تبصره3: املاک عادی و اسناد ماده 147 علاوه بر عوارض فوق کلیه عوارضات بهای خدمات شامل تفکیک نیز دریافت می‌گردد.

ماده 23: عوارض تفکیک باغات

تبصره1: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود پس از اخذ مجوز از کمیسیون ماده 5 از ابتدای سال 1394 عوارض تفکیک باغات واقع در محدوده قانونی و حریم مصوب شهر در صورتی که به صورت باغ باقی بماند را به شرح جدول ذیل محاسبه و وصول گردد. (رعایت کلیه قوانین و مقررات مربوطه و اصول و ضوابط شهرسازی و طرح تفصیلی الزامی است.)


بند1: عوارض مذکور از کلیه باغاتی که تحت هر شرایطی براساس قوانین و مقررات موضوعه از طریق ثبت اسناد تفکیک شده و دارای سند ششدانگ هستند محاسبه و وصول خواهد شد.

بند2: وصول عوارض مذکور تحت هیچ شرایطی مجوز تغییر حالت باغ تلقی نمی گردد.

بند3: رعایت نصاب‌های مقرر در ضوابط و مقررات و قوانین موضوعه به هنگام تفکیک باغات به منظور جلوگیری از تفکیک یا کاهش مساحت باغات الزامی است.

بند4: در خصوص اراضی اوقافی و یا اراضی که مالک عرصه و اعیان آن متفاوت است علاوه بر دریافت عوارض از مالک اعیان یا ذینفع به میزان 50% عوارض از مالک عرصه یا متولی موقوفه در صورت مطالبه اجاره دریافت می‌شود.

تبصره 2: باغات با مساحت بیشتر از 500 مترمربع که دارای سند ششدانگ است (بعد از قانون اصلاحی ماده 101

قانون شهرداری تفکیک کرده و یا قصد تفکیک داشته باشند شهرداری برای تامین سرانه فضای عمومی و خدماتی تا سقف 25% و برای تامین اراضی مورد نیاز احداث شوارع و معابر عمومی شهر در اثر تفکیک و افراز این باغات طبق طرح جامع و تفصیلی با توجه به ارزش افزوده ایجاد شده از محل تفکیک برای مالک تا 25% از باقیمانده اراضی را دریافت می‌نماید شهرداری مجاز است مالک قدرالسهم مذکور را براساس قیمت روز زمین حداکثر 43.75% طبق نظر کارشناس رسمی دادگستری دریافت نماید. (در تبصره 2 مشروط به عدم مغایرت با قانون اصلاحی ماده 101 قانون شهرداری ها مصوب 1390 می‌باشد).

ماده 28: عوارض نقل و انتقالات اموال غیر منقول و سرقفلی واحدهای تجاری

تبصره1: به شهرداری ملایر به استناد بند 8 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده و ماده 174 قانون برنامه پنجم توسعه اجازه داده می‌شود 2% ارزش معاملاتی دارایی را به عنوان عوارض بر معاملات اموال غیر منقول به صورت رسمی دریافت نماید. کلیه انتقال دهندگان املاک اعم از اشخاص حقیقی یا حقوقی مشمول پرداخت این عوارض می‌گردند.

اول ارثی (پدر مادر، همسر و فرزند) از پرداخت عوارض نقل و انتقالات هر ملک برای یک بار در طول سال 1394 معاف می‌باشند. (مسکونی و تجاری)

ارزش سرقفلی:

تبصره2: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود بابت نقل و انتقال سرقفلی به صورت رسمی و اوقافی 2% مبلغ سرقفلی را محاسبه و وصول نماید. (ملاک عمل شهرداری‌های استان و سنوات قبل)

تبصره3: املاک عادی یا اوقافی که بین سال‌های 1387 الی 1391 انتقال یافته ولی جهت پرداخت عوارض نقل و انتقال به شهرداری مراجعه ننموده اند 1% مبلغ به سرقفلی اعلام شده از اداره دارایی محاسبه و دریافت می‌گردد.

ارزش افزوده سرقفلی:

تبصره4: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود بابت نقل و انتقال املاکی که مالکیـت آن در اختیار شهرداری می‌باشد علاوه بر 2% نقل و انتقال، مبالغ را با توجه به فرمول ذیل محاسبه و وصول نماید.

(مابه‌التفاوت ارزش سرقفلی برابر نظریه کارشناس منتخب شهرداری)×15%= حق مالکانه

ماده 36: عوارض بر قراردادهای پیمانکاری اعم از عمرانی، اجرایی، مشاوره‌ای، مطالعاتی، بازرگانی، تجاری، خدماتی و فنی و ... به ماخذ نیم درصد مبلغ قرارداد در محدوده قانونی و حریم مصوب شهر قابل وصول می‌باشد.

تبصره1: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود عوارض بر قراردادهای پیمانکاری موضوع بخشنامه شماره 26161334 ـ 1372/02/15 وزیر کشور به استناد و بخشنامه 15377/54/1431ـ1372/09/01 معاون رییس جمهور و رییس سازمان برنامه و بودجه به دستگاه‌های اجرایی و مهندسان قراردادهای پیمانکاران به ماخذ نیم درصد مبلغ کل قرارداد (مبلغ پیمان+تعدیل) تعیین می‌گردد، محاسبه و وصول نماید.

بند1: به استناد تبصره 2 بند 2 ماده 99 قانون شهرداری ها برای قراردادهایی که محل اجرای آن در حوزه شهری (محدوده قانونی) ملایر قرار گرفته مبلغ کل قرارداد (تعدیل+مبلغ پیمان) عوارض تعیین که عوارض مذکور شامل قراردادهای ساخت (پیمان‌های پیمانکاری) است که بعد از تاریخ منعقد شده و مبلغ آن‌ها با توجه به آیین‌نامه معاملات دولتی جز معاملات دولتی عمده باشد.

بند2: منظور از عقد قرارداد ابنیه، راهسازی، ساختمان و تاسیسات اخذ عوارض از کلیه قراردادهای پیمانکاری است.

بند3: منظور از تاسیسات عبارت است از اجرای تاسیسات شامل نصب و اجرا در زمینه‌های امور صنعتی، برق، آب و فاضلاب، گاز و مخابرات.

بند4: منظور از کل قرارداد در مصوبه: کل مبالغی است که در مفاد پیمان پیمانکاران به عناوین مختلف دریافت می‌دارند اعم از تعدیل 25% افزایش هزینه تعلیق کار (هزینه‌های عمومی، حفاظتی، حراست، کارگاه و ...)

بند5 : عدم تعلق عوارض نسبت به خرید کالا، تجهیزات در مصوبه قراردادهایی است که صرفا جهت خرید کالا و تجهیزات تنظیم شده است.

بند6: منظور از عدم تعلق عوارض به بخش ارزی قرارداد در مصوبه: بخش ارزی کلیه قراردادهای عمرانی است.

بند7: پرداخت عوارض قراردادهای موضوع ماده مذکور نیم درصد مبلغ هر صورت وضعیت و تعدیل پیمانکار بابت عوارض شهرداری از محل اعتبار طرح مربوط برداشت شده و به حساب شهرداری ملایر واریز گردد.

بند8: مبلغ مابه‌التفاوت مصالح، مبالغ ناشی از تجدیدنظر در نرخ پیمان ها، بخش ارزی قراردادها، بخش مربوط به خرید مصالح، تجهیزات، ماشین آلات، در قراردادها تهیه و نصب تاسیسات صنعتی و همچنین قراردادهای مربوط به خرید مصالح، تجهیزات و ماشین آلات مشمول عوارض فوق‌الذکر می‌گردد.

ماده 37: عوارض حق‌النظاره و عوارض طراحی مهندسین طراح

تبصره1: عوارض حق‌النظاره و مهندسین ناظر و مجری ذی‌صلاح واقع در محدوده قانونی و حریم شهر به میزان 3% حق‌الزحمه ناظرین و مجریان ذی‌صلاح محاسبه و وصول خواهد شد.

تبصره2: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود از مبلغ طراحی دریافتی مهندسین طراح واقع در محدوده قانونی و حریم مصوب به میزان 2% به عنوان عوارض محاسبه می‌گردد.

ماده 50: به شهرداری ملایر اجازه داده می‌شود بهای خدمات اصلاح حد را به صورت ذیل محاسبه و وصول نماید.

P ×15*سطح کوچه بر ملک½ = عوارض

تبصره1: املاکی که مشمول عوارض ارزش افزوده ناشی از تغییر عرض معبر می‌گردند عوارض اصلاح حد تعلق نمی گیرد.،

رییس دیوان عدالت اداری پس از ملاحظه نظریه مشاوران خود مبنی بر این که مصوبات مورد اعتراض یا مفاد آرای مذکور هیات عمومی مغایر است. با اعمال ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری در خصوص موضوع موافقت می‌کند.

در اجرای ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از شورای اسلامی شهر ملایر خواسته شد نماینده خود را به جلسه هیات عمومی معرفی کنند.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1395/12/17 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان و نیز با حضور نماینده معرفی شده از طرف شکایت تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آرا به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

با توجه به حکم مقرر در ماده 92 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 که مقرر داشته است: «چنانچه مصوبه‌ای در هیات عمومی ابطال شود، رعایت مفاد رای هیات عمومی در مصوبات بعدی الزامی است. هرگاه مراجع مربوط، مصوبه جدیدی مغایر رای هیات عمومی تصویب کنند، رییس دیوان موضوع را خارج از نوبت، بدون رعایت مفاد ماده 83 قانون مذکور و فقط با دعوت نماینده مرجع تصویب کننده در هیات عمومی مطرح می‌نماید.» بنابراین بندهای مورد اعتراض از تعرفه عوارض سال 1394 شورای اسلامی شهر ملایر که مغایر آرا هیات عمومی تصویب شده. مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 92 و 88 و 13 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود.

معاون قضایی دیوان عدالت اداری ـ مرتضی علی اشراقی

مورخ: 1395/12/14
شماره: 12
قانون ارزش افزوده قدیم
مورخ: 1394/04/31
شماره: 64
قانون مالیات‌های مستقیم