بـسـمـه تـعـالـی
هیات تخصصی مالیاتی، بانکی
* شماره پــرونـــده : هـ ت/0300104 شماره دادنامه سیلور: 140331390003138526 تاریخ: 1403/12/25
* شاکی : محمدمهدی زاهدی
*طرف شکایت : سازمان امور مالیاتی کشور (دفتر حقوقی سازمان امور مالیاتی)
*موضوع شکایت و خواسته : ابطال بند 2 بخشنامه شماره 16-1400-200 مورخ 1400/03/08 و بند 5 بخشنامه شماره 29-1401- 200 مورخ 1401/07/23
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
* شاکی دادخواستی به طرفیت سازمان امور مالیاتی کشور (دفتر حقوقی سازمان امور مالیاتی) به خواسته ابطال بند 2 بخشنامه شماره 16-1400-200 مورخ 1400/03/08 و بند 5 بخشنامه شماره 29-1401- 200 مورخ 1401/07/23 به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می باشد:
1- مقرره 1400/03/08
بند 2- در مواردی که مودی استحقاق برخورداری بیش از یک معافیت، بخشودگی یا تخفیف در نرخ مالیاتی را دارد و با رعایت بخشنامه شماره 35/96/200 مورخ 1396/03/03
2- مقرره مورخ 1401/07/23
5- در مواردی که مودی امکان استفاده بیش از یک معافیت بخشودگی یا تخفیف در نرخ مالیاتی را دارد را می باشد که هر نرخ موضوع بند (ن) تبصره فوق الذکر (بند ت تبصره 6 قانون بودجه سال 1401) می بایست با رعایت مفاد بخشنامه شماره 35/96/200 مورخ 1396/03/03 اعمال شود.
*دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :
با عنایت به اینکه بر طبق صراحت مفاد بند (ق) تبصره (6) قانون بودجه سال 1400 و بند (ن) تبصره 6 قانون بودجه سال 1401 و بند (2) تبصره 6 قانون بودجه سال 1402 بخشودگی مقرر در نرخ مالیات موضوع ماده 105 قانون مالیاتهای مستقیم اشخاص حقوقی دارای پروانه بهره برداری از وزارتخانه های ذیربط در فعالیتهای تولیدی، علاوه بر سایر معافیتها و بخشودگی ها و شوق های قانونی اشخاص مذکور است و اینکه در صورتیکه 7- 201 مورخ 1395/08/12 شورای عالی مالیات مبنی بر رعایت (سایر مقررات) هیچ تصریحی به مستثنی بودن مفاد تبصره 7 ماده 105 قانون مالیاتهای مستقیم در نحوه اعمال تخفیف نرخ موضوع بند (ق) تبصره 6 قانون بودجه سال 1400 و بند (ن) تبصره 6 قانون بودجه سال 1401 بعمل نیاورده است. اینکه در بخشنامه های مورد شکایت در موقع تسلیم اظهار نامه مالیاتی بصورت الکترونیکی مانع از اعمال همزمان تخفیف و بخشودگیهای مالیاتی موضوع بندهای فوق الذکر از قوانین بودجه سالهای 1400 و 1401 موجب تبعیض ناروا و مطالبه مالیات مضاعف از مودیان گردیده که علاوه بر مغایرت با اصل پنجاه و یکم قانون اساسی و بندهای 9و4 اصل سوم و وصل بیستم تا آن قانون و مغایر تبصره قانونی بودجه در سال های 1400 و 1401 و نیز مغایر با شرع انور و قاعده لاضرر می باشد و در پایان ابطال بندهای مورد شکایت از تاریخ صدور مطرح شده است.
* مدافعات طرف شکایت:
1- بند 2 بخشنامه شماره 16/1400/200 مورخ 1400/03/08 که موضوع خواسته اول شاکی برای ابطال است قبلا در طی رسیدگی به شکایت مشابه در هیات تخصصی مالیاتی بانکی دیوان عدالت اداری بشرح رای قطعیت یافته شماره 1390 و 1391 مورخ 1400/12/14 رای به رد شکایت صادر شده و شکایت فعلی مشمول ماده 85 قانون دیوان عدالت اداری است.
2- درخصوص درخواست ابطال بند 5 بخشنامه شماره 39/1401/200 مورخ 1401/03/27 سازمان امور مالیاتی در راستای نحوه اجرای صحیح حکم مندرج در بند (ن) تبصره 6 قانون بودجه سال 1401 ناظر به کاهش نرخ مالیات موضوع ماده 105 قانون مالیاتهای مستقیم و با عنایت به قوانین و مقررات مالیاتهای حاکم، مقرر گردیده در مواردی که مودی امکان استفاده بیش از یک معافیت، بخشودگی یا تخفیف در نرخ مالیاتی را دارد کاهش نرخ مالیات بایستی با رعایت بخشنامه 35/96/200 مورخ 1396/03/03 اعمال شود. مفاد بخشنامه 35/96/200 مورخ 1396/03/03 به موجب دادنامه شماره 10109 مورخ 1397/04/31 مورد تایید هیات تخصصی مالیاتی بانکی قرار گرفته است. به موجب این دادنامه رای اکثریت اعضای شورای عالی مالیاتی در صورتجلسه شماره 7-201 مورخ 12/5/135 چنانچه به موجب قوانین و مقررات در فرآیند اعمال معافیت 4 و بخشودگیها، مودی استحقاق چندین معافیت و بخشودگی را دارد، نحوه اعمال بدین صورت خواهد بود که معافیت یا تخفیف که معافیت یا تخفیف قبلی اعمال شده مورد نظر قرار می گیرد و تخفیف یا معافیت بعدی برخالص نرخ یا مالیات متعلقه (پس از کسر معافیت، بخشودگی یا تخفیف قبلی) اعمال می شود نه اینکه به ترتیب موارد معافیت مالیاتی پیش بینی شده در مواد قانونی، از نرخ مالیات مربوطه کسر گردد. این فرآیند منطبق با دادنامه هیات تخصصی و منطبق با مبانی و اصول صحیح تشخیص و مبانی حسابداری و عادلانه است زیرا همانطور که اعمال مالیات مضاعف پذیرفته نیست اعطای امتیازات مضاعف مانند معافیت نیز مبتنی بر مبانی حقوق مالیاتی نمی باشد. لذا رد شکایت شاکی مورد استدعاست.
پرونده کلاسه هـ ت/0300104 در جلسه مورخ 1403/12/05 هیات تخصصی مالیاتی بانکی با حضور قضات عضو هیات مورد بررسی واقع که راجع به بند (5) بخشنامه شماره 29/1401/200 مورخ 1401/07/23 موضوع شکایت با لحاظ نظر اتفاقی حاضرین با استعانت از خداوند متعال به شرح ذیل مبادرت به انشا رای می نماید:
رای هیات تخصصی مالیاتی بانکی دیوان عدالت اداری
شاکی نسبت به مفاد بند (5) بخشنامه شماره 29/1401/200 مورخ 1401/07/23 که مقرر می دارد "در مواردی که مودی امکان استفاده بیش از یک معافیت، بخشودگی یا تخفیف در نرخ مالیاتی را دارا می باشد، کاهش نرخ موضوع بند (ن) تبصره فوق الذکر می بایست با رعایت مفاد بخشنامه شماره 35/96/200 مورخ 1396/03/03 اعمال شود و از آنجایی که بند (ن) تبصره 6 قانون بودجه سال 1401 کل کشور راجع به کاهش نرخ مالیات موضوع ماده 105 قانون مالیاتهای مستقیم می باشد و مفاد بخشنامه مذکور در بند معترض عنه (بخشنامه شماره 35/96/200 مورخ 1396/03/03) نیز مورد ابطال واقع نشده است و در این مقرره به اعمال مفاد قانون و بخشنامه ای که حیات حقوقی و اجرایی دارد اشاره می نماید و از سویی دیگر در آرای سابق الصدور این هیات تخصصی، معیار در اعمال مشوق ها و معافیت های متعدد مالیاتی به صراحت بیان شده است از جمله دادنامه شماره 1391- 1390 مورخ 1400/12/14 که هر مشوق یا معافیت یا ترجیح مالیاتی پس از کسر مشوق سابق و بر باقی مانده مالیات متعلقه یا درآمد مشمول مالیات (حسب مورد) اعمال می شود و این دیدگاه منطبق بر قانون بوده و مغایرتی با قوانین ندارد فلذا به استناد بند ب ماده 84 از قانون دیوان عدالت اداری مصوب 1402 رای به رد شکایت صادر می نماید رای یادشده ظرف بیست روز پس از صدور قابل اعتراض از ناحیه ریاست معزز دیوان عدالت اداری یا ده نفر از قضات گرانقدر دیوان عدالت اداری می باشد.
محمدعلی برومند زاده
رییس هیات تخصصی مالیاتی بانکی
دیوان عدالت اداری