رای شماره 2189 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع:...

شماره 0000370 1400/08/23

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رییس هیات مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 140009970905812189 مورخ 1400/07/27 با موضوع: «تبصره‌های 5 و 6 تعرفه شماره (9ـ1) دفترچه عوارض سال 1396 شورای اسلامی شهر مامونیه در خصوص عوارض صدور پروانه ساختمانی واحدهای آموزشی، ورزشی، فرهنگی، هنری، بهداشتی و درمانی ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد.

مدیرکل هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: 1400/07/27 شماره دادنامه: 2189 شماره پرونده: 0000370

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای داود راسخ

موضوع شکایت و خواسته: ابطال تبصره‌های 5 و 6 تعرفه شماره 9ـ 1 دفترچه عوارض سال 1396 شورای اسلامی شهر مامونیه

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال تبصره‌های 5 و 6 تعرفه شماره 9ـ1 دفترچه عوارض سال 1396 شورای اسلامی شهر مامونیه را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

" به استحضار می‌رساند اینجانب در سال 1396 با هزینه شخصی با هدف هدیه و یادمان برادر شهیدم منصور راسخ ضمن تنظیم تفاهم نامه با آموزش و پرورش منطقه و تحت نظارت سازمان نوسازی و تجهیز مدارس استان مرکزی اقدام به ساخت یک واحد مدرسه 6 کلاسه در شهرستان زرندیه نمودم ولی در هنگام صدور پروانه ساختمانی شهرداری مامونیه با وجود اینکه مستندا به ماده واحده قانون صدور مجوز احداث بنا برای فضاهای آموزشی مصوب 1386/10/22 وزارت آموزش و پرورش به منطور احداث فضاهای آموزشی از پرداخت هرگونه عوارض و هزینه‌های صدور پروانه به شهرداری معاف می‌باشد ولی با این وصف شهرداری مامونیه علی رغم تصریح در صدر مصوبات موصوف طی تبصره 1و 2 و 3 مکاتبات مکرر، بدون در نظر گرفتن ماده واحده فوق اقدام به تصویب اخذ عوارض 10 و 60 درصد (موضوع تبصره 5 و 6) و اخذ یک فقره چک به شماره 946156 ـ 1396/12/25 به مبلغ 994/867/368 ریال بابت عوارض ساخت از اینجانب نموده است. با این وصف نظر به فراقانونی و در تعارض بودن مصوبات مذکور با قانون ماده واحده قانون صدور مجوز احداث بنا برای فضاهای آموزشی، تقاضای رسیدگی و صدور حکم شایسته مبنی بر ابطال مصوبات شورای اسلامی شهر مامونیه مورد استدعاست. "

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

تعرفه شماره 9ـ 1 عوارض صدور پروانه ساختمانی واحدهای آموزشی، ورزشی، فرهنگی، هنری، بهداشتی و درمانی:

" تبصره5 ـ برای پروانه‌های ساختمانی موضوع این تعرفه که توسط خیرین و موسسات خیریه احداث می‌گردند معادل 50% تخفیف اعمال می‌گردد.

تبصره6 ـ واحدهای آموزشی که توسط وزارت آموزش و پرورش در سال 1396 احداث میگردند معادل 60 درصد تخفیف اعمال می‌شود. "

در پاسخ به شکایت مذکور، رییس شورای اسلامی و سرپرست شهرداری شهر مامونیه، به موجب لایحه‌ای واحد به شماره 3410ـ 1400/03/10 توضیح داده اند که:

" همان طور که از مدارک مشخص است مدرسه مدنظر و پروانه ساختمانی آن متعلق به آموزش و پرورش شهرستان زرندیه می‌باشد و شخص شاکی هیچ سمتی در طرح دعوا نداشته و طبق بند 10 ماده 84 قانون آیین دادرسی مدنی در دعوا ذینفع نمی باشد. قانون صدور مجوز احداث بنا برای فضاهای آموزشی مورخ 1386/01/22 مربوط به مدارس متعلق به وزارت آموزش و پرورش بوده ولی اگر سند مدرسه احداثی در مالکیت شاکی بوده دیگر مشمول قانون مذکور نمی باشد. مصوبه شورای اسلامی موضوع تعرفه 9ـ1 عوارض صدور پروانه ساختمانی واحدهای آموزشی، ورزشی، فرهنگی، هنری و بهداشتی و درمانی سال 1396 مغایر قانون و خارج از حدود اختیار نبوده چرا که برابر تبصره 3 مـاده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مـورخ 1387/02/17 به عنوان قانون موخر بر قانون صدور مجوز احداث بنا برای فضاهای آموزشی مورخ 1386/01/22 اذعان شده کلیه قوانین و مقررات مربوط به اعطا تخفیف و معافیت از پرداخت عوارض یا وجوه به شهرداری ها ملغی شده و طبق حکم مقرر در تبصره ذیل ماده 181 قانون برنامه پنجم توسعه که قانون بالادستی است اعمال هرگونه تخفیف و بخشودگی از حقوق و عوارض شهرداری ها توسط دولت و قوانین مصوب را منوط به تامین آن در بودجه عمومی سالانه کشور دانسته و در غیراین صورت آن را ممنوع اعلام داشته که این مستندات مبین قانونی بودن مصوبه شورای اسلامی و اخذ عوارض مربوطه توسط شهرداری مامونیه می‌باشد.

از همین بابت هیات تخصصی عمران، شهرسازی و اسناد دیوان عدالت اداری در پرونده شماره هـ ع/434/95 با موضوع شکایت کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان از شهرداری قم در مورد ابطال بخشنامه شماره 153256 ـ 1394/07/05 (با موضوعیت ابلاغ مفاد تبصره 3 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده و لغو معافیت مذکور در قانون صدور مجوز احداث بنا برای فضاهای آموزشی) با صدور رای شماره 112ـ 1396/06/29 اقدام به پذیرش (قانونی بودن بخشنامه مورد شکایت) از باب اینکه تبصره 3 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده سال 1387 به عنوان قانون موخر، ملغی کننده معافیت‌های مذکور در قانون صدور مجوز احداث بنا برای فضاهای آموزشی مورخ 1386/01/22 بوده بخشنامه مذکور را قانونی قلمداد کرده است. علیهذا با توجه به مراتب فوق‌الذکر و مستندات ارایه شده و بی اساس بودن خواسته شاکی رد دعوای ایشان در جهت احقاق حقوق عامه را خواستاریم. "

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1400/07/27 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آرا به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

براساس ماده 19 قانون تاسیس و اداره مدارس و مراکز آموزش و پرورش غیردولتی مصوب سال 1395، مدارس غیردولتی در برخورداری از کلیه تخفیفات، ترجیحات و معافیت‌های مالیاتی و عوارض در حکم مدارس دولتی هستند. همچنین برمبنای تبصره 3 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387، قوانین و مقررات مربوط به اعطای تخفیف یا معافیت از پرداخت عوارض یا وجوه به شهرداری ها و دهیاری‌ها ملغی شده است و براساس بند (هـ) تبصره 9 قانون بودجه سال 1396 کل کشور به آموزش و پرورش اجازه داده شده است که به منظور ساماندهی و بهینه سازی کاربری بخشی از املاک و فضاهای آموزشی، ورزشی و تربیتی خود و با رعایت ملاحظات آموزشی و تربیتی نسبت به احداث، بازسازی و بهره‌برداری از آن‌ها اقدام کند و تغییر کاربری موضوع این بند به پیشنهاد شورای آموزش و پرورش استان یا شهرستان و تصویب کمیسیون ماده (5) قانون تاسیس شورای عالی شهرسازی و معماری ایران صورت می‌گیرد و از پرداخت کلیه عوارض شامل تغییر کاربری، نقل و انتقال املاک، اخذ گواهی بهره‌برداری، احداث، تخریب و بازسازی و سایر عوارض شهرداری معاف است. بنا به مراتب فوق، تبصره‌های 5 و 6 از تعرفه (9ـ 1) تعرفه عوارض سال 1396 شهرداری مامونیه که به تصویب شورای اسلامی این شهر رسیده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.

رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری