آیین‌نامه حمایت از تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین درحوزه...

شماره 88360/ت 59883هـ 1401/05/26

وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت

وزارت جهادکشاورزی ـ سازمان برنامه و بودجه کشور

معاونت علمی و فناوری رییس جمهور ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران

گمرک جمهوری اسلامی ایران ـ بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران

هیات وزیران در جلسه 1401/05/19 به پیشنهاد مشترک وزارت امور اقتصادی و دارایی و معاونت علمی و فناوری رییس جمهور و به استناد قانون حمایت از شرکت ها و موسسات دانش بنیان و تجاری سازی نوآوری ها و اختراعات ـ مصوب 1389ـ و اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین‌نامه حمایت از تولید دانش بنیان در حوزه اقتصاد را به شرح زیر تصویب کرد:

آیین‌نامه حمایت از تولید، دانش بنیان و اشتغال آفرین در حوزه اقتصاد

ماده 1ـ با هدف توسعه تقاضا برای محصولات فناورانه داخلی، وزارت امور اقتصادی و دارایی (معاونت سیاست گذاری اقتصادی) مکلف است در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط، بسته تسهیل پروژه‌های پیشران در حوزه تامین مالی، مالیات، گمرک و سایر سازمان‌های تابع وزارت امور اقتصادی و دارایی را تهیه و ابلاغ نماید.

تبصره ـ دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط ازجمله وزارتخانه‌های صنعت، معدن و تجارت و جهادکشاورزی، معاونت علمی و فناوری رییس جمهور، با هماهنگی وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلفند ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، نسبت به تعیین طرح (پروژه) های پیشران اقتصادی متناسب با اهداف اقتصادی کشور (مانند افزایش اشتغال و رشد اقتصادی) با اولویت بندی زمانی، سطح توسعه یافتگی و برخورداری از عوامل تولید و قابلیت‌های تولیدی کشور اقدام نمایند.

ماده 2ـ معاونت علمی و فناوری رییس جمهور با همکاری وزارت صنعت، معدن و تجارت مکلف است نسبت به شناسایی بخش‌های اقتصادی کشور که از نظر فناوری یا نهاده با ضعف و کمبود مواجه بوده و می‌توان از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان به منظور رفع آن‌ها بهره گرفت، اقدام نماید.

ماده 3ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است به منظور ارتقا به وزارتخانه ای
دانش بنیان و نوآور و در راستای شفاف سازی و هوشمندسازی فرآیندهای عملیاتی نسبت به توسعه سامانه‌های هوشمند مورد نیاز سیاست گذاری اقتصادی در دستگاه‌های تابع خود اقدام نموده و از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان و نوآور بهره گیرد. همچنین وزارت یادشده نیازها و اولویت‌های تحقیقاتی خود را در سامانه نظام فکر نو (ایده ها) و نیازها (نان) ثبت نماید.

تبصره ـ معاونت علمی و فناوری رییس جمهور مکلف است فهرست شرکت‌های دانش بنیان دارای صلاحیت در موضوعات فوق را در قالب سامانه ای مشخص به همراه رتبه بندی در حوزه‌های تخصصی به وزارت امور اقتصادی و دارایی ارایه نماید.

ماده 4ـ به منظور رفع چالش‌ها و توسعه فعالیت‌های شرکت ها و موسسات دانش بنیان در حوزه مالیاتی اقدامات زیر با رعایت قوانین و مقررات مربوط انجام می‌شود:

1ـ سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است با هدف هوشمندسازی فرآیندهای تشخیص و مطالبه مالیات، حذف ممیز محوری، کشف تقلب، پیشگیری از فرار مالیاتی و توسعه سامانه فروشگاهی از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان استفاده نماید.

2ـ سازمان امور مالیاتی کشور موظف است در اجرای ماده (11) قانون جهش تولید دانش بنیان ـ مصوب 1401ـ، معادل هزینه‌های تحقیق و توسعه شرکت ها و موسسات متقاضی را که به تایید معاونت علمی و فناوری رییس جمهور رسیده است، به عنوان اعتبار مالیاتی محسوب نماید به نحوی که معادل هزینه‌های تحقیق و توسعه از سرجمع اعتبار مالیاتی همان سال یا سال‌های آتی شرکت‌های یادشده کم شود.

3ـ سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، نسبت به تدوین دستورالعمل اجرایی ماده (167) قانون مالیات‌های مستقیم در خصوص تقسیط مالیات شرکت‌های دانش بنیان و فناور اقدام نموده و برای اجرای ابلاغ نماید.

ماده 5 ـ به منظور رفع چالش‌ها و توسعه فعالیت‌های شرکت ها و موسسات دانش بنیان در حوزه گمرکی اقدامات زیر با رعایت قوانین و مقررات مربوط انجام می‌شود:

1ـ گمرک جمهوری اسلامی ایران مکلف است با هدف هوشمندسازی فرآیند وصول حقوق ورودی و ترخیص کالاها، سازوکارهای لازم برای استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان (از جمله دستگاه‌های ایکس ری بارگنج (کانتینری) و اینترنت اشیا و سایر فناوری‌های نوین) را در قالب پنجره واحد تجارت فرامرزی به کار گیرد.

2ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است با همکاری گمرک جمهوری اسلامی ایران و معاونت علمی و فناوری رییس جمهور، جزییات هشت رقمی طبقه بندی نظام هماهنگ توصیف و شناسه(کد)گذاری کالاها (HS ) را به گونه‌ای توسعه دهد که امکان گزارش‌گیری از آمار واردات و صادرات قطعی محصولات دانش بنیان به تفکیک شناسه (کد) (HS ) فراهم شود.

تبصره1ـ معاونت علمی و فناوری رییس جمهور موظف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، شناسه (کد) کالاهای مرتبط با محصولات دانش بنیان را مبتنی بر نظام هماهنگ توصیف و شناسه (کد)گذاری کالاها (HS ) احصا و در اختیار گمرک جمهوری اسلامی ایران و وزارت صنعت، معدن و تجارت قرار دهد.

تبصره2ـ گمرک جمهوری اسلامی ایران موظف است به صورت ماهانه آمار تفصیلی صادرات و واردات محصولات دانش بنیان را به تفکیک شناسه (کد) تعرفه و کشور و سایر جزییات موجود در قالب پرونجا(فایل) مناسب الکترونیکی قابل ویرایش در تارنمای (وب سایت) خود اعلام نماید.

3ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی (گمرک جمهوری اسلامی ایران) مکلف است تمهیدات لازم را برای توسعه طرح فعالان اقتصادی مجاز (AEO ) در جهت ارایه خدمات و تسهیلات به شرکت‌های تولیدی و دانش بنیان اتخاذ نماید.

ماده 6 ـ به منظور رفع چالش‌ها و توسعه بهره مندی شرکت ها و موسسات دانش بنیان از ظرفیت‌های بازار سرمایه اقدامات زیر با رعایت قوانین و مقررات مربوط انجام می‌شود:

1ـ سازمان بورس و اوراق بهادار موظف است با همکاری معاونت علمی و فناوری رییس جمهور نسبت به بازنگری شرایط پذیرش ناشرین دانش بنیان و اوراق بهادار آن‌ها در بازارهای تخصصی بورس‌های کشور با تاکید بر ارزش گذاری دانش فنی، نظام ارزش گذاری و رتبه بندی تخصصی شرکت‌های متقاضی اقدام نماید.

2ـ به منظور تشخیص ارزش و ارتقای سهم دارایی‌های نامشهود شرکت ها در نظام مالی و اعتباری کشور:

الف ـ دستگاه‌های اجرایی مجازند در مواردی که نیاز به کارشناسی در حوزه دارایی‌های نامشهود وجود دارد، از گزارشات ارزشگذاری کارشناسی شرکت‌های ارزش گذاری دارایی‌های نامشهود دارای مجوز از معاونت علمی و فناوری رییس جمهور استفاده نمایند.

ب ـ شرکت ها و موسسات دانش بنیان مجازند معادل ارزش دانش فنی محصولات دانش بنیان خود را بر اساس گزارش شرکت‌های فوق‌الذکر به عنوان دارایی نامشهود در دفاتر خود شناسایی نموده و معادل آن را به حساب افزایش سرمایه منظور کنند. سازمان بورس و اوراق بهادار مجاز است صورت‌های مالی حسابرسی شده این شرکت ها را ملاک عمل قرار دهد.

پ ـ سازمان حسابرسی مکلف است با همکاری معاونت علمی و فناوری رییس جمهور ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه نسبت به اتخاذ تمهیدات لازم برای اجرای صحیح و کامل استاندارد حسابداری شماره (17) با عنوان دارایی نامشهود از جمله کلیه دارایی‌های فکری، حقوق ناشی از قراردادها و مجوزهای قانونی و نیز سرمایه انسانی، سازمانی و ارتباطی (شبکه‌ای) با تاکید بر ثبت دانش فنی و حق ثبت اختراع اقدام نماید.

ت ـ معاونت علمی و فناوری رییس جمهور با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه کشور نسبت به تهیه دستورالعمل اجرایی نحوه ارزش گذاری دارایی‌های نامشهود شرکت‌های دانش بنیان اقدام و ابلاغ نماید.

3ـ سازمان بورس و اوراق بهادار مکلف است در راستای افزایش توان نظارتی نهاد ناظر بازار سرمایه کشور از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان و نوآور در خصوص فناوری‌های حوزه نظارت و مقررات گذاری (از قبیل رگ تک و ساپ تک) بهره گیرد.

ماده 7ـ به منظور توسعه فناوری و نوآوری در حوزه نظام بانکی اقدامات زیر با رعایت قوانین و مقررات مربوط انجام می‌شود:

1ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است به منظور ارتقا و هوشمندسازی توان نظارتی با هدف ارتقای شفافیت و پیشگیری از تخلفات و ناکارآمدی های بانک ها و موسسات اعتباری و نظارت مالی، نسبت به ایجاد سامانه‌های هوشمند با استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش بنیان اقدام نماید.

2ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی و بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران در جهت کمک به توسعه نظام تامین مالی نوآوری از طریق بانک‌های دولتی و صنعت بیمه مکلف است نسبت به بسترسازی برای استقرار نظام اعتبارسنجی و گسترش دایره شمول وثایق از جمله دارایی‌های نامشهود و تضامین در نظام بانکی برای شرکت‌های دانش بنیان و نوآور اقدام نماید.

ماده 8 ـ به منظور توسعه فناوری و نوآوری در حوزه صنعت بیمه، وزارت امور اقتصادی و دارایی (بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران) مکلف است در راستای ایجاد سازوکارهای لازم برای هوشمندسازی نظام تشخیص و پرداخت بیمه، نسبت به ارتقای نظام اعتبارسنجی و مدیریت خطر (ریسک) و توسعه ابزارهای بیمه‌ای لازم برای محصولات دانش بنیان و سکوهای (پلتفرم‌های) ارایه دهنده خدمات بیمه‌ای با رعایت قوانین و مقررات مربوط اقدام نماید.

ماده 9ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی (بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران) موظف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه، دستورالعمل صدور بیمه پذیرش مسیولیت کالای مرتبط با محصولات دانش بنیان از سوی بیمه ها را با رعایت قوانین و مقررات مربوط تدوین و ابلاغ نماید.

1ـ بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران با همکاری معاونت علمی و فناوری رییس جمهور موظف است ظرف سه ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه طرح تاسیس شرکت‌های فناوری بیمه را تهیه و برای تصویب در شورای عالی بیمه ارسال نماید.

2ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی (بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران) موظف است نسبت به بازنگری در آیین‌نامه تخصصی بیمه برای ایجاد ظرفیت محاسبه ریسک و صدور بیمه‌نامه‌های نوین بویژه برای شرکت‌های دانش بنیان و نوآور ظرف سه ماه اقدامات لازم را انجام دهد.

3ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی (بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران) مکلف است از طریق شورای عالی بیمه نسبت به اصلاح آیین‌نامه سرمایه گذاری شرکت‌های بیمه در راستای تسهیل مشارکت آن‌ها در زمینه سرمایه گذاری در شرکت‌های دانش بنیان و نوآور اقدام نماید.

ماده 10ـ به منظور بهبود محیط کسب وکار شرکت ها و موسسات دانش بنیان اقدامات زیر انجام می‌شود:

1ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی در راستای بهبود محیط کسب وکار شرکت ها و موسسات دانش بنیان مکلف است با در نظر گرفتن الزام به پذیرش مجوز فعالیت صادر شده مطابق با قوانین نظام صنفی کشور و تاکید بر عدم خلق مجوز جدید، اقدام نماید.

2ـ شورای رقابت مکلف است در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط، نسبت به تعیین مصادیق نقض رقابت در حوزه فعالیت کسب وکارهای داده محور دانش بنیان (از جمله سکو) اعم از بازار مرتبط و قدرت بازاری اقدام نماید.

ماده 11ـ به منظور تقویت تعاملات بین‌المللی تامین مالی و سرمایه گذاری در حوزه فناوری و نوآوری، وزارت امور اقتصادی و دارایی (سازمان سرمایه گذاری و کمک‌های اقتصادی و فنی ایران) مکلف است در راستای جذب سرمایه گذاری خارجی با همکاری معاونت علمی و فناوریی رییس جمهور و دستگاه‌های تخصصی در بخش‌های مربوط، اقدامات لازم را نسبت به بازطراحی و هدفمندسازی مشوق‌های سرمایه گذاری خارجی در ایران با تاکید بر پیوست فناوری معمول دارد.

ماده 12ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی مکلف است هر سه ماه یکبار گزارش رصد و پایش میزان تحقق وظایف محوله به حوزه ها و دستگاه‌های تابع خود بر طبق مفاد این آیین‌نامه تهیه و به معاونت علمی و فناوری رییس جمهور ارایه نماید.

معاون اول رییس جمهور ـ محمد مخبر