رای شماره 2586745 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع:...

شماره 0200197 1402/10/17

بسمه تعالی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری با شماره دادنامه 140231390002586745 مورخ 1402/10/05 با موضوع: «عبارت "به استثنا انواع شیر طعم دار" از ستون توضیحات ردیف 8 ـ4 صفحه 9 فهرست عناوین کالاها و خدمات معاف مندرج در ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده (ابلاغی به موجب بخشنامه شماره 31091 ـ 1388/12/26 معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور) که در مقام محدود نمودن معافیت مطلق شیر در قانون مالیات بر ارزش افزوده تصویب شده، از تاریخ تصویب ابطال شد» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد.

مدیرکل هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یداله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: 1402/10/05 شماره دادنامه: 140231390002586745

شماره پرونده: 0200197

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای بهمن زبردست

طرف شکایت: سازمان امور مالیاتی کشور

موضوع شکایت و خواسته: ابطال عبارت «به استثنا انواع شیر طعم دار» از ستون توضیحات ردیف 8 ـ 4 صفحه 9 فهرست عناوین کالاها و خدمات معاف مندرج در ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده (ابلاغی به موجب بخشنامه شماره 31091ـ 1388/12/26 معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور)

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال عبارت «به استثنا انواع شیر طعم دار» از ستون توضیحات ردیف 8 ـ4 صفحه 9 فهرست عناوین کالاها و خدمات معاف مندرج در ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده (ابلاغی به موجب بخشنامه شماره 31091 ـ 1388/12/26 معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور) را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

"به موجب بنـد 4 ماده 12 قانـون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 عرضـه و واردات شیر، علی‌الاطلاق و بدون قید و شرط، از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف شده و این معافیت مطلق عینا در جز 5 ـ1 قسمت 5 بند (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400 نیز ذکر شده است، از آنجا که مطلق بودن این معافیت در جز 5 ـ1 قسمت 5 بند (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400، مبنای صدور رای شماره 140109970905812707 ـ 1401/11/18 هیات عمومی دیوان عدالت اداری قرار گرفته است و منطقا نمی توان ادعا کرد که معافیت شیر در جز 5 ـ1 قسمت 5 بند (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400 به صورت مطلق، اما در بند 4 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 مشروط به غیر طعم دار بودن شیر بوده، پس روشن است که قانونگذار از ابتدا این معافیت را به صورت مطلق وضع نموده و اخذ مالیات بر ارزش افزوده از مصرف کنندگان انواع شیر طعم دار توسط سازمان امور مالیاتی، از اساس غیرقانونی و باعث تضییع حقوق قانونی این مصرف کنندگان بوده است. لذا با توجه به این تضییع حقوق مصرف کنندگان و با اتخاذ ملاک از رای مذکور، درخواست ابطال از زمان صدور عبارت «به استثنا انواع شیر طعم دار» را از ستون توضیحات ردیف 8 ـ4 صفحه 9 فهرست عناوین کالاها و خدمات معاف، ابلاغ شده به موجب بخشنامه شماره 31091 ـ 1388/12/26 معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور به دلیل مغایرت با این رای و نیز مغایرت با بند 4 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387 که قانون حاکم در زمان صدور مقرره مورد شکایت بوده همچنین خروج از حدود اختیارات قانونی از حیث تضییق دامنه شمول حکم مقنن دارم."

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

بخشنامه شماره 31091ـ 1388/12/26 معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور

فهرست عناوین کالاها و خدمات معاف مندرج در ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده

معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان امور مالیاتی کشور

در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور به موجب لایحه شماره 212/4081 /ص ـ 1402/03/15 توضیح داده است که:

"در خصوص اعطای معافیت به کالاهای موضوع بند 4 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387، پیش از این در پرونده کلاسه 970368 نیز شکایت مشابهی از جانب آقای بهمن زبردست به خواسته ابطال عبارت «شیر به استثنا انواع شیرهای طعم دار» از ردیف 8 ـ4 فهرست عناوین ضمیمه بخشنامه شماره 260/96/169 ـ 1396/12/23 سازمان امور مالیاتی کشور تقدیم دیوان عدالت اداری شد و هیات تخصصی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9909970906010150 ـ 1399/03/31 ضمن تایید رویه و عملکرد سازمان امور مالیاتی کشور مقرر نمود که مقرره مورد شکایت (مبنی بر استثنا انواع شیرهای طعم دار از شمول معافیت موضوع بند 4 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387) در اجرای حکم مقنن و شیوه‌های اجرایی آن بوده و خلاف قانون و خارج از حدود اختیار نبوده است. از این روی رسیدگی به شکایت آقای بهمن زبردست به خواسته ابطال عبارت «شیر به استثنا انواع شیرهای طعم دار» از ردیف 8 ـ4 صفحه 9 فهرست عناوین کالاها و خدمات مندرج در بند 4 ماده 12 قانون یاد شده موضوع بخشنامه شماره 31091 ـ 1388/12/26 معاونت وقت مالیات بر ارزش افزوده به دلیل مشابهت کامل موضوع در هر دو مقرره فوق‌الذکر موضوعا منتفی است. بر این اساس خواهشمند است با عنایت به مواد 82 و 85 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، نسبت به رد درخواست شاکی تصمیم مقتضی اتخاذ فرمایند"

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1402/10/05 با حضور معاون قضایی دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آرا به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

با عنایت به اینکه قانونگذار براساس بند 4 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387 و جز 5 ـ1 بند (5) از قسمت (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1400 عرضه و واردات شیر را به صورت علی‌الاطلاق مورد معافیت قرار داده و اوصاف شیر و موارد مشابه آن از قبیل پنیر و ماست در ماهیت آن‌ها تغییری ایجاد نمی کند تا آن را با لحاظ خواص استفاده از این محصولات در حوزه سلامت که دلیل اصلی اعطای معافیت به این موارد است، از شمول معافیت خارج نماید و همچنین با توجه به اینکه برمبنای دادنامه شماره 2707 مورخ 1401/11/18 هیات عمومی دیوان عدالت اداری نیز مقررات متضمن ایجاد محدودیت در اعمال معافیت مزبور ابطال شده است، بنابراین عبارت «به استثنا انواع شیر طعم دار» از ستون توضیحات ردیف 8 ـ4 صفحه 9 فهرست عناوین کالا و خدمات معاف موضوع بخشنامه شماره 31091 مورخ 1388/12/26 معاون مالیات بر ارزش افزوده سازمان مالیاتی کشور که در مقام محدود نمودن معافیت مطلق شیر در قانون مالیات بر ارزش افزوده تصویب شده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود. این رای براساس ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 1402/02/10 ) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری