رای شماره 1424746 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع:...

شماره 0205023 1403/07/02

بسمه تعالی

مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری با شماره دادنامه 140331390001424746 مورخ 1403/06/20 با موضوع: «اطلاق بند (ح) بخشنامه شماره 9/95/200 مورخ 1395/02/04 سازمان امور مالیاتی کشور که بر مبنای آن پرداختن به اعتراض مودی در قسمتی که مالیات تعیینی مورد قبول و پذیرش او نیست، به پرداخت آن مالیات منوط شده است از تاریخ تصویب ابطال شد» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد.

مدیرکل هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یداله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: 1403/06/20 شماره دادنامه: 140331390001424746

شماره پرونده: 0205023

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای بهمن زبردست

طرف شکایت: سازمان امور مالیاتی کشور

موضوع شکایت و خواسته: ابطال اطلاق حکم بند (ح) از بخشنامه شماره 200/95/9 مورخ 1395/02/04 رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال اطلاق حکم بند (ح) از بخشنامه شماره 200/95/9 مورخ 1395/02/04 رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

"وفق رای شماره 9909970905810439 مورخ 1399/03/20 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، حکم مقرر در ماده 34 قانون مالیات‌های مستقیم صرفا در مقام اعمال ممنوعیت برای برخی اشخاص در رابطه با در اختیار قرار دادن اموال و دارایی متوفی پیش از اخذ گواهی پرداخت مالیات وضع شده و متضمن حکمی نیست که بر اساس آن، ارجاع پرونده‌های موضوع این ماده به هیاتهای حل اختلاف مالیاتی مستلزم آن باشد که اشخاص قبل از مراجعه به هیاتهای فوق ملزم به پرداخت کل مالیات تعیین شده باشند؛ لذا حکم ماده 34 قانون مالیات‌های مستقیم استثنایی بر احکام کلی مقرر در ماده 244 و تبصره 1 ماده 247 قانون مالیات‌های مستقیم محسوب نمی شود، بر همین اساس، در اجرای ماده 91 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری، رای شماره 287 ـ 9909970905810286 مورخ 1399/02/16 هیات عمومی دیوان عدالت اداری نقض می‌گردد و ماده 13 آیین‌نامه اجرایی تبصره 2 ماده 34 قانون مالیات‌های مستقیم که متضمن الزام افراد به پرداخت مالیات تعیین شده موضوع ماده 34 قانون مالیات‌های مستقیم قبل از طرح اعتراض در هیات حل اختلاف مالیاتی است، به دلیل مغایرت با تبصره 1 ماده 247 قانون مالیات‌های مستقیم مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.

با اتخاذ ملاک از این رای، درخواست ابطال از زمان صدور اطلاق حکم بند (ح) بخشنامه مورد شکایت را، که در آن مقرر شده، «با توجه به ماده (13) آیین‌نامه اجرایی ماده 34 اصلاحی قانون اعتراض مودی به میزان مالیات مشخصه درصورت پرداخت مالیات قابل طرح در مراجع یاد شده در ماده مذکور می‌باشد»، در حدی که اعتراض مودی به میزان مالیات را، تن ها به شرط پرداخت مالیات، قابل طرح در هیات حل اختلاف مالیاتی دانسته، به دلیل مغایرت با تبصرۀ 1 ماده 247 قانون مالیات‌های مستقیم دارم."

متن بخشنامه مورد شکایت به شرح زیر است:

"بخشنامه شماره 200/95/9 مورخ 1395/02/04

بخشنامه: 9 ـ 95 ـ 26 و 36 ـ م

ذی نفع / ذی‌نفعان: امور مالیاتی شهر و استان تهران، ادارات کل امور مالیاتی

موضوع: ابلاغ آیین‌نامه‌های اجرایی موضوع تبصره‌های مواد 26 و 34 اصلاحی مصوب 1394/04/31 قانون مالیات‌های مستقیم و فرم‌های مربوط به مالیات بر ارث

به پیوست آیین‌نامه‌های اجرایی مواد 26 و 34 اصلاحی مصوب 1394/04/31 قانون مالیات‌های مستقیم موضوع تصویب‌نامه‌های شماره 3862/ت 52804هـ و 3869/ت 52885هـ مورخ 1395/01/21 هیات محترم وزیران به همراه فرم‌های پیوست به شرح ذیل جهت اجرا ابلاغ می‌گردد.

...........................

ح ـ با توجه به ماده 13 آیین‌نامه اجرایی ماده 34 اصلاحی قانون اعتراض مودی به میزان مالیات مشخصه در صورت پرداخت مالیات قابل طرح در مراجع یادشده در ماده مذکور می‌باشد. ـ رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور"

در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور به موجب لایحه شماره /212/5106 ص مورخ 1403/03/12 توضیح داده است که:

"از آن جا که مفاد بند مورد شکایت به موجب مقرره شماره 200/1403/5 مورخ 1403/02/24 رییس کل سازمان امور مالیاتی از زمان صدور دادنامه شماره 9909970905810439 مورخ 1399/03/20 هیات عمومی دیوان عدالت اداری، لغو شده است، لذا رسیدگی به درخواست ابطال بند فوق‌الذکر موضوعا منتفی شده است. به استناد مواد (82) و (85) قانون دیوان عدالت اداری، اتخاذ تصمیم شایسته مبنی بر صدور قرار رد دادخواست مورد استدعاست."

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1403/06/20 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آرا به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

با توجه به این که هیات عمومی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9909970905810439 مورخ 1399/03/20 و در مقام اعمال ماده 91 قانون دیوان عدالت اداری نسبت به دادنامه شماره 287 ـ 9909970905810286 مورخ 1399/02/16 این هیات اعلام کرده است که رسیدگی به اعتراض مودی به پرداخت مالیات موضوع ماده 34 قانون مالیات‌های مستقیم نمی تواند منوط به این شود که مودی مالیاتی که نسبت به تمام یا قسمتی از آن اعتراض دارد را پرداخت نماید تا در هیات حل اختلاف مالیاتی رسیدگی به آن در دستورکار قرار گیرد و در مورد مشابه دیگری نیز که مربوط به تبصره 1 ماده 247 قانون مالیات‌های مستقیم است، هیات عمومی دیوان عدالت اداری به موجب دادنامه شماره 9709970905801326 مورخ 1397/05/23 خود حکم به ابطال مقرره‌ای که مغایر با حکم مذکور بوده صادر کرده است، لذا برمبنای استدلال مقرر در آرای مذکور هیات عمومی دیوان عدالت اداری اطلاق بند (ح) بخشنامه شماره 200/95/9 مورخ 1395/02/04 سازمان امور مالیاتی کشور که برمبنای آن پرداختن به اعتراض مودی در قسمتی که مالیات تعیینی مورد قبول و پذیرش او نیست، به پرداخت آن مالیات منوط شده است، با ماده 34 و تبصره 1 ماده 247 قانون مالیات‌های مستقیم مغایرت دارد و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ صدور ابطال می‌شود. این رای براساس ماده 93 قانون دیوان عدالت اداری (اصلاحی مصوب 1402/02/10) در رسیدگی و تصمیم گیری مراجع قضایی و اداری معتبر و ملاک عمل است.

رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری ـ احمدرضا عابدی