شماره دادنامه: 140009970905813223
تاریخ دادنامه: 1400/12/07
شماره پرونده: 0002762
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری
شاکی: آقای بهمن زبردست
موضوع شکایت و خواسته: ابطال عبارتی از نامه شماره /232/8485ص- 1400/08/11 مدیرکل دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور
گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال عبارتی از نامه شماره /232/8485ص- 1400/08/11 مدیرکل دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:
" به استحضار می‌رساند، وفق بند (ر) ماده 33 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه « مراحل بسته بندی، انجماد، پاک کردن، درجهبندی، پوست گیری مانند شالی کوبی، خشک کردن مانند چای، تفت دادن مانند نخودپزی، فرآوری محصولات کشاوری محسوب نمی شود. خدمات مزبور از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف می‌باشد.» این معافیت در تبصره جز 1 بند (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400/03/02 نیز تصویب شده است، بنابراین از ابتـدای دوره قـانون برنامـه پنجساله ششم توسعه تاکنون، بر اسـاس این قانـون و پس از پایان دوره زمانی برنامه ششم، بر اساس قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400/03/02، خدمات بسته بندی محصولات کشاورزی، ولو برای غیر و در قبال مابه ازا از مالیات بر ارزش افزوده معاف خواهد بود. با این همه در انتهای نامه مورد اعتراض پس از تایید معافیت حبوبات ذکر شده، لیکن این معافیت قابل تسری به اقلام خارج از فهرست بخشنامه مذکور و همچنین ارایه خدمات بسته بندی برای غیر در قبال مابه ازا نخواهد بود. لذا با توجه به توضیحاتی که ذکر شد، ضمن درخواست ابطال عبارت « همچنین ارایه خدمات بسته بندی برای غیر در قبال مابه ازا» از جمله مذکور، به دلیل مغایرت با بند (ر) ماده 33 قانون برنامه ششم توسعه که در زمان صدور نامه مورد اعتراض، قانون حاکم بوده و همچنین خروج از حدود اختیارات از حیث تضییق حدود و ثغور قانون، ضمنا با توجه به تضییق حقوق مودیان از این بابت، درخواست اعمال ماده 13 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری و ابطال از زمان صدور را نیز دارم. "
متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:
" مدیرعامل شرکت تولید سهود صنعت کارآفرین
با سلام و احترام
بازگشت به نامه شماره 40004201/الف- 1400/04/20 در خصوص موضوع مطروحه به آگاهی می‌رساند:
به موجب بند 4 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده و ردیف‌های 4-4 و 4-6 موضوع فهرست عناوین کالاها و خدمات مندرج در ماده 12 قانون مذکور، ضمیمه بخشنامه شماره 260/96/169- 1396/12/23 عرضه و واردات قند و شکر ( انواع شکر اعم از خام و تصفیه شده) و حبوبات مانند: لوبیا، نخودفرنگی، عدس، لپه و سایر سبزیجات غلافدار به صورت تازه، خشک یا پوست کنده، منجمدشده، درجهبندی شده، تفت داده شد، پاک شده و بسته بندی شده از پرداخت مالیات و عوارض ارزش افزوده معاف می‌باشد. لیکن این معافیت قابل تسری به اقلام خارج از فهرست بخشنامه مذکور همچنین ارایه خدمات بسته بندی برای غیر در قبال دریافت مابه ازا نخواهد بود. - مدیرکل دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور"
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور به موجب لایحه شماره /212/11170ص- 1400/10/08 توضیح داده است که:
" به موجب بند 1 ماده 12 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1387/02/17 عرضه و همچنین واردات «محصولات کشاورزی فرآوری نشده» از پرداخت مالیات و عوارض معاف می‌باشد. همچنین به موجب بند (ر) ماده 33 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مقرر گردیده: «مراحل بسته بندی، انجماد، پاک کردن، درجهبندی، پوست گیری مانند شالی کوبی، خشک کردن مانند چای و تفت دادن مانند نخودپزی، فرآوری محصولات کشاورزی محسوب نمی شود. خدمات مزبور از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف می‌باشد.» لذا ملاحظه می‌فرمایید خدمات بسته بندی در بند (ر) ماده 33 قانون مزبور موجب فرآوری محصولات کشاورزی نخواهد شد و عرضه محصولات کشاورزی فرآوری نشده اعم از بسته بندی یا فله از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف خواهد بود. ضمنا در ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400/03/02 موارد معافیت‌ها در دو بخش الف- کالا ب- خدمات تصریح گردیده است که در تبصره ذیل جز 1 بند (الف) ماده 9 این قانون مقرر می‌دارد: « فعالیت‌های مربوط به مراحل بسته بندی، انبارداری و نگهداری محصول در دمای مناسب در سردخانه، انجماد محصول (شامل سردخانه)، پاک کردن، درجهبندی، بوجاری بذور، پوست گیری مانند شالی کوبی، شستشو، تمیزکاری، تفکیک، همگن سازی، خشک کردن انواع محصولات مانند چای، کشمش و خرما با روش‌های مختلف، تفت دادن مانند پخت نخود و پنبه پاک کنی، فرآوری محصولات کشاورزی محسوب نمی شود. ارایه خدمات مزبور به محصولات کشاورزی مشمول مالیات و عوارض فروش نیست.» بنابراین چنانچه قانونگذار صرفا قصد معافیت خدمات بسته بندی را داشت در جز بند (ب) ماده 9 قانون اخیرالذکر به آن اشاره می‌کرد. این در حالی است که خدمات بسته بندی به عنوان تبصره ای در جز 1 بند (الف) ماده 9 قانون آمده است. ضمنا رسیدگی به شکایت مذکور از بند 1 ماده 12 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری خروج موضوعی دارد و در صلاحیت هیات عمومی دیوان عدالت اداری نمی باشد. "
هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1400/12/07 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آرا به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.
رای هیات عمومی
براساس بند (ر) ماده 33 قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب سال 1395 : «مراحل بستهبندی، انجماد، پاک کردن، درجهبندی، پوستگیری مانند شالی کوبی و خشک کردن مانند چای و تفت دادن مانند نخودپزی، فرآوری محصولات کشاورزی محسوب نمیشوند. خدمات مزبور از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده معاف می‌باشد.» نظر به اینکه برمبنای حکم مقرر در این بند قانونی، خدمات بستهبندی محصولات کشاورزی به طور مطلق مشمول معافیت از پرداخت مالیات بر ارزش افزوده بوده و این معافیت در تبصره جز 1 بند (الف) ماده 9 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب 1400/03/02 نیز مورد تاکید قرار گرفته است، بنابراین قسمت اخیر نامه شماره /232/8485ص-1400/08/11 مدیرکل دفتر فنی و مدیریت ریسک مالیاتی سازمان امور مالیاتی کشور که براساس آن مقرر شده است که معافیت فوق قابل تسری به ارایه خدمات بستهبندی برای غیر در قبال دریافت مابه ازا نخواهد بود، در حکم تضییق دامنه شمول حکم قانونگذار و خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود.
حکمتعلی مظفری
رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری