مورخ: 1389/11/20
شماره: 200/33188
دستورالعمل
معتبر
دستورالعمل معافیت موضوع ماده 138 قانون مالیات‌های مستقیم

شماره: 200/33188

تاریخ: 1389/11/20

دستورالعمل

 

543

89

138

م

مخاطبان/ذینفعان

امور مالیاتی شهر و استان تهران

ادارات کل امور مالیاتی

موضوع

دستورالعمل معافیت موضوع ماده 138 قانون مالیات‌های مستقیم

طبق ماده 138 قانون مالیات‌های مستقیم آن قسمت از سود ابرازی شرکت‌های تعاونی و خصوصی که برای توسعه، بازسازی و نوسازی یا تکمیل واحدهای موجود صنعتی و معدنی خود یا ایجاد واحدهای جدید صنعتی یا معدنی در آن سال مصرف گردد از پنجاه درصد مالیات متعلق موضوع ماده 105 قانون مذکور معاف خواهد بود مشروط بر اینکه قبلا اجازه توسعه یا تکمیل یا ایجاد واحد صنعتی و یا معدنی جدید در قالب طرح سرمایه گذاری معین از وزارتخانه ذیربط تحصیل شده باشد.

در صورتی که هزینه اجرای طرح یا طرح‌های یاد شده در هر سال مازاد بر سود ابرازی همان سال باشد و یا از هزینه طرح سرمایه گذاری کمتر باشد شرکت می‌تواند از معافیت مذکور در محاسبه مالیات سود ابرازی سال‌های بعد حداکثر به مدت سه سال و به میزان مازاد مذکور و یا باقی مانده هزینه اجرای کامل طرح بهره مند شود. با عنایت به مراتب فوق به منظور ایجاد وحدت رویه در رسیدگی و اعمال معافیت موضوع این ماده مقرر می‌دارد:

 -1مـعافیت ماده 138 قانون مالیات‌های مستقیم شامل شرکت‌های تعاونی و خصـوصـی در واحـدهای صنعـتی و مـعدنی با رعـایت کـلیه شـرایط مـقرر می‌گردد. صرفا اشخاص حقوقی دولتی و شرکت‌هایی که بیش از 50 درصد سهام آن‌ها متعلق به اشخاص حقوقی دولتی می‌باشد مشمول معافیت این ماده نخواهد بود.

واحدهایی که در زمان اجرای طرح، صنعتی یا معدنی باشند با رعایت مقررات امکان برخورداری از معافیت موضوع این ماده را دارا خواهند بود.

 -2شرط لازم جهت امکان برخورداری از معافیت موضوع این ماده اخذ مجوز از وزارتخانه ذیربط در قالب طرح سرمایه گذاری معین می‌باشد.

 -3طرح سرمایه گذاری معین ارایه شده به وزارتخانه ذیربط می‌بایست حداقل متضمن موارد ذیل باشد:

 -3-1موضوع طرح سرمایه گذاری معین

 -3-2تاریخ شروع و خاتمه طرح، در صورت عدم مشخص بودن شروع طرح تاریخ صدور مجوز، تاریخ شروع طرح تلقی خواهد شد.

 -3-3مبلغ هزینه‌های طرح سرمایه گذاری به تفکیک هر سر فصل (در صورت عدم تفکیک هزینه ها، معافیت تا سقف کل هزینه ها قابلیت اعمال دارد.)

 -3-4محل اجرای طرح سرمایه گذاری

ادارات امـور مالـیاتی و یـا مراجـع تصـمیم گیری در خـصوص معافیت موضوع این ماده باید طرح سرمایه گذاری موضوع مجوز صادره را از وزارتخانه ذیربط (یا سازمان ذیربط) دریافت و بر اساس آن اقدام نمایند.

 -4هزینه‌های هر طرح سرمایه گذاری صرفا شامل هزینه‌های مربوط به طرح سرمایه گذاری از قبیل ماشین آلات، تجهیزات، تاسیسات، زمین و ساختمان و ... می‌باشد. سایر هزینه ها از قبیل مواد اولیه و هزینه‌های غیر مرتبط با موضوع طرح سرمایه گذاری به عنوان هزینه طرح سرمایه گذاری قابل پذیرش نخواهد بود.

 -5آن بخش از هزینه‌های طرح سرمایه گذاری معین و مجوز مربوطه که بر اساس ارز سایر کشورها تنظیم گردیده باشد مبنای تسعیر نرخ ارز تعیین شده توسط بانک مرکزی در تاریخ صدور مجوز می‌باشد.

 -6در صورتی که چند مجوز برای یک طرح سرمایه گذاری صادر شده باشد در صورت تفکیک هزینه‌های سرمایه گذاری مربوط به هر مجوز با رعایت سایر شرایط امکان برخورداری از معافیت وجود خواهد داشت در غیر این صورت چنانچه هزینه ها بدون تفکیک به هر مجوز و به صورت کلی ارایه شود و در مجوز صادره نیز مبلغ هزینه درج نشود مشمول برخورداری از معافیت نخواهد بود.

 -7در صورتی که مدت و مبلغ هزینه تعیین شده در طرح سرمایه گذاری از مدت و هزینه مشخص شده در مجوز صادره از سوی وزارتخانه ذیربط برای همان طرح سرمایه گذاری بیشتر باشد مبنای مدت و تصمیم گیری برای معافیت مجوز صادره از طرف وزارتخانه ذیربط می‌باشد.

 -8انجام قسمتی از هزینه‌های طرح قبل از اخذ مجوز با رعایت سایر شرایط خللی به معافیت موضوع ماده 138 قانون مالیات‌های مستقیم وارد نخواهد کرد لیکن در این صورت هزینه‌های انجام شده قبل از اخذ مجوز مشمول برخورداری از معافیت نخواهد بود.

 -9ملاک تعیین بهره برداری واحد صنعتی و معدنی جدید یا به بهره‌برداری رسیدن طرح در اجرای مقررات تبصره یک ماده 138 قانون مالیات‌های مستقیم تاریخ بهره‌برداری مندرج در پروانه بهره‌برداری می‌باشد در غیر اینصورت، بهره برداری واقعی واحد صنعتی و معدنی با توجه به مدارک و مستندات توسط اداره امور مالیاتی مشخص خواهد شد.

 -10در صورت تمدید مدت زمان اجرای طرح سرمایه گذاری که به تایید وزارتخانه ذیربط رسیده باشد تاریخ خاتمه طرح در اجرای تبصره یک ماده 138 قانون مالیات‌های مستقیم بر اساس زمان تمدید شده با تایید وزارتخانه ذیربط خواهد بود.

 -11در صورتی که هزینه‌های انجام شده بابت طرح یا طرح‌های سرمایه گذاری در یکسال مالی مازاد بر سود ابرازی همان سال باشد معافیت مالیاتی مازاد مذکور در سنوات بعدی قابل استفاده خواهد بود و در هر حال جمع مدت استفاده از معافیت بیش از چهار سال با احتساب اولین سال مالی شروع اجرای طرح نخواهد بود.[1]

 -12انـجـام هـزینـه هـای هر طرح باید در حساب‌های جداگانه ثبت گردد و قابل تطبیق با اقلام هزینه مندرج در طرح سرمایه گذاری معین باشد. در غـیر اینـصورت هـزیـنه های انـجام شـده در قـالب مـعافـیت ماده 138 قـانـون مالیات‌های مستقیم مورد قبول نبوده و در خصوص آن معافیتی اعمال نمی گردد.

 -13شروع و خاتمه طرح می‌بایست به روز، ماه و سال مشخص شده باشد. در صورتی که برنامه زمانبندی به صورت سالانه و ماهانه (مثلا با ذکر 3 سال یا 18 ماه) حسب مورد اعلام شود در این صورت تاریخ شروع طرح، تاریخ صدور مجوز از سوی وزارتخانه ذیربط خواهد بود مگر اینکه در زمانبندی ارایه شده به سال یا ماه مشخصی ارایه شده باشد که در این صورت اولین روز ماه یا سال مربوط حسب مورد مبنای شروع طرح سرمایه گذاری خواهد بود.

 -14چنانچه فاصله تاریخ دریافت مجوز تا تاریخ بهره‌برداری طرح (با توجه به بند 9) کمتر از یک سال باشد عدم تعیین تاریخ شروع و خاتمه در طرح سرمایه گذاری خللی به اعمال معافیت وارد نخواهد ساخت.

 -15در صورت عدم اجرای طرح سرمایه گذاری معین در مدت تعیین شده در طرح سرمایه گذاری و یا تمدید شده و یا ابطال مجوز صادره از سوی وزارتخانه ذیربط چنانچه در این خصوص معافیتی اعمال شده باشد با رعایت مقررات تبصره یک ماده 138 قانون مالیات‌های مستقیم نسبت به مطالبه مالیات و جرایم مربوط اقدام خواهد شد.

علی عسگری

رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور

تاریخ اجرا:

----------

مدت اجرا:

مطابق دستورالعمل

مرجع ناظر:

دادستانی انتظامی مالیاتی

نحوه ابلاغ:

فیزیکی یا سیستمی

بخشنامه‌ها و  دستورالعمل‌های منسوخ (شماره و تاریخ): 211/7041/71197 مورخ 1381/12/14



[1]. به موجب دادنامه شماره 140231390000681873 مورخ 1402/03/20 هیات تخصصی مالیاتی بانکی دیوان عدالت اداری، شکایت از بند 11 دستورالعمل فوق، رد شد. تصویر دادنامه به موجب بخشنامه شماره 210/5058/ص مورخ 1402/03/30 سرپرست معاونت حقوقی و فنی مالیاتی ارسال شد.


مورخ: 1402/12/22
شماره: 138 مکرر
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1402/12/22
شماره: 138
قانون مالیات‌های مستقیم