مورخ:
1378/06/29
شماره:
59218/ ت 17321 هـ
تصویب‌نامه و تصمیم‌نامه
-
تصویب اساسنامه جامعه حسابداران رسمی ایران
شماره:59218/ ت 17321هـ
تاریخ:1378/06/29
پیوست: دارد
هیات وزیران در جلسه مورخ 1378/06/28 بنا به پیشنهاد شماره 25897 مورخ 1375/07/30 وزارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد تبصره (2) ماده واحده قانون استفاده از خدمات تحصصی و حرفه‌ای حسابداران ذی صلاح به عنوان حسابداران رسمی – مصوب 1372- ، اساسنامه جامعه حسابداران رسمی ایران را به شرح زیر تصویب نمود:
"اساسنامه جامعه حسابداران رسمی ایران"
فصل اول کلیات
ماده 1- در این اساسنامه اصطلاحات زیر به جای عبارات مشرح مربوط به کار می‌رود:
الف- آیین‌نامه تعیین صلاحیت:آیین‌نامه تعیین صلاحیت حسابداران رسمی و چگونگی انتخاب آنان – موضوع تصویب‌نامه شماره 9045/ ت 13875 هـ مورخ 1374/07/23 هیات وزیران.
ب- هیات تشخیص صلاحیت: هیات تشخیص صلاحیت حسابداران رسمی موضوع ماده (1) آیین‌نامه تعیین صلاحیت.
پ- جامعه: جامعه حسابداران رسمی ایران.
ت- خدمات تخصصی و حرفه‌ای: خدمات یاد شده به امور ذیل اطلاق می‌شود:
- خدمات حسابرسی شامل انواع حسابرسی;
- بازرسی قانونی;
- مشاوره مدیریت مالی;
- طراحی و پیاده سازی سیستم مالی;
- خدمات مالی و حسابداری و مالیاتی;
- نظارت بر تصفیه;
و خدماتی که توسط دادگاه‌ها و مراجع قضایی در چارچوب موارد فوق‌الذکر ارجاع و توسط حسابدار رسمی پذیرفته می‌شود.
تبصره- تشخیص سایر موارد در چارچوب مقررات این اساسنامه و قوانین بر عهده شورای عالی جامعه است.
ث- حسابدار رسمی شاغل و غیر شاغل: آن دسته از حسابداران رسمی که تمام وقت خود را به خدمات حسابرسی و بازرسی قانونی و سایر خدمات تخصصی و حرفه‌ای ( موضوع بند (ت) فوق‌الذکر) تخصیص دهند و دارای مشاغل دیگری اعم از موظف و غیر موظف ( به استثنای تدریس پاره وقت در دانشگاه‌ها و موسسات آموزش عالی) نباشد، حسابدار رسمی شاغل نامیده می‌شوند و در غیر ان صورت حسابدار رسمی غیر شاغل شناخته خواهند شد.
ج- قانون: قانون استفاده از خدمات تخصصی و حرفه‌ای حسابداران ذی صلاح به عنوان حسابداران رسمی – مصوب 1372- .
چ- نظارت حرفه‌ای: نظارت حرفه‌ای حسابداران رسمی.
ح- موسسه یا موسسات حسابرسی: موسسه یا موسسات حسابرسی حسابداران رسمی.
ماده 2- هدف از تشکیل جامعه عبارت است از تنظیم امور و اعتلای حرفه حسابداری و حسابرسی در کشور و نظارت حرفه‌ای بر کار حسابداران رسمی از طرق:
الف- تشکل حسابدار رسمی.
ب- بهبود و گسترش خدمات حرفه‌ای از طریق کمک در تهیه، تدوین، اشاعه و ارتقای اصول و استانداردهای حسابداری، حسابرسی، خدمات مالی و آیین‌نامه رفتار حرفه‌ای.
پ- بالا بردن دانش تخصصی حسابداران رسمی حرفه‌ای از طریق گسترش و بهبود آموزش، انجام تحقیقات و انتشار نشریات تخصصی و حرفه‌ای.
ت- حمایت از حقوق حرفه‌ای اعضا.
ث- برقراری ارتباط مستمر فنی و حرفه‌ای بین اعضا.
ج- ارتباط با موسسات و تشکل‌های حرفه‌ای منطقه‌ای و بین‌المللی و در صورت نیاز عضویت در آن‌ها.
ماده 3- اشخاصی که در اجرای آیین‌نامه تعیین صلاحیت به عنوان حسابدار رسمی انتخاب می‌گردند با رعایت مقررات این اساسنامه عضو جامعه می‌باشند.
تبصره 1- اشخاصی که عنوان حسابدار رسمی آن‌ها لغو می‌شود، مجاز به استفاده از عنوان یاد شده نیستند و عضویت آن‌ها در جامعه منتفی است.
تبصره2- موسسات حسابرسی موضوع تبصره (3) قانون، عضو جامعه هستند.
فصل دوم: ارکان
ماده 4- ارکان جامعه به شرح زیر است:
الف- شورای عالی
ب- هیات مدیره
پ- هیات عالی نظارت
الف- شورای عالی :
ماده 5- اعضای اصلی شورای عالی یازده(11) نفر هستند که از بین اعضای جامعه توسط اعضا انتخاب می‌شوند.
تبصره 1- دستور العمل مربوط به نحوه برگزاری انتخابات شورای عالی شامل طرز تشکیل جلسه و انتخابات هیات رییسه جلسه، نحوه داوطلب شدن برای عضویت در شورای مذکور، چگونگی اداره جلسه، حد نصاب اعتبار جلسه، طرق اخذ آرا و شیوه نظارت بر برگزاری انتخابات، برای اولین دوره با پیشنهاد هیات موسس (موضوع تبصره (2) قانون) به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد.
بعد از تشکیل شورای عالی، هر گونه تغییر در دستورالعمل یاد شده بنا به پیشنهاد شورای مذکور و تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی صورت خواهد گرفت.
تبصره2- شرایط داوطلبان برای عضویت در شورای عالی به شرح ذیل است:
الف- مفاد بندهای (الف،ب،ت،ث،ج) ماده (16)این اساسنامه.
ب- داشتن حداقل ده سال سابقه کار حسابرسی، خدمات مالی، طراحی سیستم و یا مدیریت مالی بعد از اخذ مدرک کارشناسی(لیسانس).
تبصره3- تطبیق صلاحیت داوطلب عضویت در شورای عالی با شرایط مذکور در تبصره (2) بالا بر عهده وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌باشد.
تبصره4- مدت عضویت اعضای شورای عالی سه سال است و انتخاب مجدد آن‌ها در دوره‌های متوالی مجاز است. اعضای قبلی تا انتخاب اعضای جدید موظف به ادامه کار هستند و در صورت فوت، استعفا یا لغو عنوان حسابدار رسمی آن‌ها، عضو جدید از میان اعضای علی‌البدل برای مدت باقیمانده جایگزین می‌شود.
تبصره5- سه نفلر ناظربه ترتیب ذیل بدون داشتن حق رای در جلسات شورای عالی شرکت خواهند کرد:
1- یک نفر نماینده به انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی;
2- یک نفر نماینده به انتخاب شورای بورس;
3- یک نفر نماینده به انتخاب شورای عالی بانک ها;
ماده 6- شورای عالی بالاترین رکن جامعه است و وظایف و اختیارات آن به شرح زیر است:
1- انتخاب اعضای هیات مدیره.
2- تعیین خط مشی و تصویب برنامه‌های جامعه.
3- تصویب آیین اخلاق و رفتار حرفه‌ای حسابداران رسمی در چارچوب استاندارد های اعلام شده توسط مراجع ذی صلاح قانونی.
4- تصویب آیین‌نامه انضباطی و نظارت حرفه‌ای.
5- تصویب آیین‌نامه‌های مالی، معاملاتی، اداری و استخدامی جامعه.
6- تصویب بودجه سالانه جامعه، صورت‌های مالی و گزارش عملکرد سالانه هیات مدیره.
7- تعیین اعضای هیاتهای انتظامی بدوی ازبین اعضای جامعه.
8- تایید صلاحیت اعضای کارگروه‌های تخصصی.
9- تصویب آیین‌نامه مربوط به چگونگی تشکیل، وظایف و اختیارات کارگروه‌های تخصصی.
10- تعیین حقوق و مزایای اعضای هیات مدیره و حق‌الزحمه اعضای هیاتهای انتظامی بدوی وکارگروه های تخصصی.
11- تصویب تشکیلات تفضیلی جامعه.
12- تصویب رهنمودها و دستورالعمل‌های فنی و حرفه‌ای در چارچوب استانداردهای اعلام شده توسط مراجع ذی صلاح قانونی.
13- تعیین مبلغ ورودیه و حق عضویت ثابت و متغیر اعضا.
14- تهیه و گزارش سالانه شورا برای ارایه به وزیر امور اقتصادی و دارایی.
15- تعیین روزنامه کثیرالانتشار برای درج آگهی‌های رسمی جامعه.
16- تعیین مدیر مسوول نشریه تخصصی جامعه.
17- اعمال نظارت حرفه‌ای از طریق کارگروه‌های تخصصی.
18- تصمیم گیری در خصوص سایر مواردی که برای ایفای وظایف جامعه لازم است و در این اساسنامه جزو وظایف سایر ارکان جامعه تعیین نشده است.
ماده 7- شورای عالی باید در اولین جلسه هر دوره یک نفر را ازبین اعضای خود به عنوان رییس شورای عالی برای دوره سه ساله انتخاب نمایند.
تبصره1- تغییر رییس شورای عالی قبل از انقضای دوره سه ساله بر عهده شورای مذکور می‌باشد.
تبصره2- رییس شورای عالی، هما هنگی سازی و مدیریت تشکیل جلسات و ابلاغ مصوبات شورای مذکور و سایر موارد ذیربط با وظایف یاد شده را بر عهده خواهد داشت.
تبصره 3- انتخاب مجدد یک فرد برای ریاست شورای عالی در دوره‌های بعد با رعایت مقررات بلا مانع است.
تبصره 4- تعیین حق حضور اعضای شورای عالی بر عهده وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد بود.
ماده 8- هیات موسس موظف است بلافاصله پس از لازم‌الاجرا شدن این اساسنامه نسبت به برگزاری انتخابات بر طبق ضوابط این اساسنامه اقدام نمایند.
ماده 9- جلسات شورای عالی با حضور حداقل هشت(8) نفر از اعضا رسمیت می‌یابد و تصمیمات گرفته شده با آرای حداقل موافق شش(6) نفر از حاضران معتبر است.
ب- هیات مدیره
ماده 10- هیات مدیره جامعه مرکب از سه یا پنج نفر است که از بین اعضای جامعه توسط شورای عالی برای مدت سه سال انتخاب و با حکم رییس شورای عالی منصوب می‌شوند.
چنانچه بعضی از اعضای هیات مدیره در اثنای مدت یاد شده تغییر یابد، عضو جدید برای مدت باقی مانده انتخاب خواهد شد.
تبصره1- چنانچه اعضای موظف هیات مدیره از بین حسابداران رسمی شاغل انتخاب شوند، کارت حسابدار رسمی آن‌ها در دوران تصدی هیات مدیره از شاغل به غیر شاغل تبدیل می‌شود. تعداد اعضای موظف و غیر موظف هیات مدیره توسط شورای عالی تعیین خواهد شد.
تبصره2- انتخاب اعضای هیات مدیره از بین اعضای شورای عالی جامعه مجاز نیست.
تبصره3- انتخاب مجدد اعضای هیات مدیره با رعایت مقررات برای دوره‌های بعدی بلامانع است.
ماده 11- شورای عالی از بین اعضای هیات مدیره، یک نفر را به عنوان رییس هیات مدیره و دبیر کل جامعه برای مدت سه سال تعیین می‌کند. رییس هیات مدیره و دبیر کل جامعه به صورت تمام وقت انجام وظیفه می‌نمایند.
تبصره 1- رییس هیات مدیره و دبیر کل جامعه اداره امور اجرایی جامعه را به جز در مواردی که بر عهده ارکان قرار دارد و مسیولیت اجرای مصوبات هیات مدیره را بر عهده خواهد داشت.
تبصره2- رییس هیات مدیره و دبیرکل جامعه با حکم رییس شورای عالی منصوب می‌شود و تغییر آن قبل از انقضای دوره سه ساله بر عهده شورای عالی است.
ماده 12- وظایف و اختیارات هیات مدیره به شرح زیر است:
1- اجرای مصوبه‌های شورای عالی.
2- تهیه وتنظیم برنامه‌های جامعه در چارچوب خط مشی تعیین شده توسط شورای عالی.
3- تهیه و تنظیم آیین اخلاق و رفتار حرفه‌ای.
4- تهیه و تنظیم آیین‌نامه‌های انضباطی و نظارت حرفه‌ای.
5- تهیه و تنظیم آیین‌نامه‌های مالی،معاملاتی، اداری و استخدامی جامعه.
6- تهیه و تنظیم بودجه سالانه.
7- تهیه صورت‌های مالی و گزارش فعالیت سالانه هیات مدیره و ارایه آن‌ها به هیات عالی نظارت و شورای عالی.
8- تشکیل کارگروه‌های تخصصی و انتخاب اعضای کارگروه‌های یاد شده پس از تایید صلاحیت توسط شورای عالی.
9- تهیه و آیین‌نامه مربوط به چگونگی تشکیل، وظایف و اختیارات کارگروه‌های تخصصی.
10- عزل و نصب کارکنان و تعیین حقوق و مزایای آن‌ها.
11- تهیه و تنظیم تشکیلات تفصیلی جامعه.
12- اداره امور مالی، معاملاتی و استخدامی.
13- پیشنهاد مبلغ ورودیه و حق عضویت ثابت و متغیر اعضای.
14- عقد هر گونه قرارداد اعم از خرید، فروش، اجاره، اخذ تسهیلات مالی و هر نوع معامله دیگر در حدود فعالیت و بودجه مصوب جامعه.
15- افتتاح حساب‌های بانکی
16- نمایندگی جامعه در کلیه مراجع قانونی با حق توکیل به غیر، ارجاع به داوری ودر موارد لازم هر گونه صلح و سازش.
17- تهیه و تصویب دستورالعمل‌های مورد نیاز برای اجرای وظایف محول شده.
ماده 13- جلسات هیات مدیره با حضور اکثریت اعضا رسمیت می‌یابد و تصمیمات گرفته شده با رای موافق اکثریت اعضای هیات مدیره معتبر است. آیین‌نامه داخلی هیات مدیره توسط هیات یاد شده تهیه و به تصویب شورای عالی می‌رسد.
ماده 14- کارگروه‌های تخصصی که با عضویت اعضای جامعه تشکیل می‌شوند مشتمل بر موارد زیر هستند:
1- کنترل کیفیت.
2- فنی.
3- قوانین و مقررات.
4- آیین رفتار حرفه‌ای.
5- آموزش و کار آموزی.
6- موسسات حسابرسی.
7- استاندارد های حسابداری و حسابرسی.
8- سایر کار گروه‌های مورد نیاز به پیشنهاد هیات مدیره و تصویب شورای عالی.
تبصره- کار گروه‌های یاد شده دارای ماهیت فنی و تخصصی بوده و نظرهای آنان جنبه مشورتی دارد و تحت نظر ارکان ذیربط و بر اساس مقررات این اساسنامه فعالیت می‌نمایند.
پ- هیات عالی نظارت
ماده 15- هیات عالی نظارت مرکب از یک نفر رییس و دو نفر عضو است که بر اساس شرایط ذیل از بین حسابداران رسمی عضو جامعه توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی برای مدت دو سال تعیین می‌شوند و انتخاب مجدد آن‌ها برای دوره‌های بعدی بلا مانع است:
الف- حسن شهرت و تعهد عملی به احکام دین مبین اسلام.
ب- وفاداری به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.
پ- داشتن حداقل پنج سال سابقه کار حسابرسی، خدمات مالی، طراحی سیستم و یا مدیریت مالی.
ت- داشتن تابعیت دولت جمهوری اسلامی ایران.
ث- نداشتن محکومیت کیفری موثر.
ج- نداشتن سوابق سو حرفه‌ای، مالی و اداری.
تبصره- رییس هیات یاد شده به صورت موظف می‌باشد و اعضای آن تا تعیین اعضای جدید به انجام وظیفه ادامه می‌دهند.
ماده 16- به منظور حصول اطمینان از رعایت مقررات مربوط و احراز کفایت نظارت حرفه‌ای، هیات عالی نظارت دارای وظایف ذیل می‌باشد:
الف- رسیدگی و اظهار نظر درباره درستی اطلاعات مندرج در گزارش عملکرد سالانه هیات مدیره.
ب- رسیدگی و اظهارنظر در خصوص صورت‌های مالی سالانه جامعه که توسط هیات مدیره تهیه و تایید می‌شود.
پ- نظارت بر فعالیت‌های جامعه از جمله کارگروه‌های تخصصی.
ت- انجام دیگر وظایف نظارتی بر فعالیت جامعه و اعضای آن حسب مورد توسط شورای عالی جامعه و یا وزیر امور اقتصادی و دارایی تعیین و ابلاغ می‌شود.
ماده 17- هیات عالی نظارت در صورت لزوم می‌تواند در اجرای وظایف خود از خدمات حسابداران رسمی – شاغل و غیر شاغل- و موسسات حسابرسی عضو و سایر کارشناسان غیر مالی استفاده کند. ضوابط حق‌الزحمه اشخاص یاد شده به پیشنهاد هیات عالی نظارت و تصویب شورای عالی جامعه مشخص می‌شود.
ماده 18- حقوق و مزایای رییس و اعضای موظف هیات عالی نظارت به ترتیب معادل حقوق و مزایای رییس هیات مدیره و دبیر کل و اعضای موظف هیات مدیره جامعه است.
تبصره- حق‌الزحمه اعضای غیر موظف هیات عالی نظارت توسط شورای عالی جامعه تعیین می‌شود.
ماده 19- دبیرخانه هیات عالی نظارت زیر نظر رییس آن اداره می‌شود. تشکیلات دبیرخانه به پیشنهاد هیات عالی نظارت به تصویب شورای عالی جامعه می‌رسد.
ماده 20- کلیه هزینه‌های هیات عالی نظارت و هزینه‌های موضوع ماده (17) این اساسنامه از محل بودجه جامعه تامین و پرداخت می‌شود. هیات مدیره موظف است هر سال ضمن بودجه تنظیمی خود، هزینه‌های هیات عالی نظارت را با نظر هیات یاد شده پیش بینی و در بودجه جامعه منظور و تقدیم شورای عالی جامعه کند.
ماده 21- هیات مدیره، رییس هیات مدیره و دبیرکل جامعه، حسابداران رسمی و موسسات حسابرسی عضو مکلفند امکانات و تسهیلات لازم را برای انجام وضایف هیات عالی نظارت فراهم کنند و کلیه اطلاعات، اسناد و مدارک مورد درخواست را در اختیار آن‌ها یا نمایندگانشان قرار دهند.
ماده 22- هیات عالی نظارت موظف است به طور مستمر گزارش فعالیت‌های خود را حسب مورد به وزیر امور اقتصادی و دارایی، شورای عالی و هیات مدیره ارسال کند.
ماده 23- آیین‌نامه چگونگی انجام وظایف هیات عالی نظارت (در خصوص مواردی که در مقررات این اساسنامه پیش بینی شده است) توسط هیات یاد شده تهیه و به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌رسد.
فصل سوم- موسسات حسابرسی
ماده 24- موسسه حسابرسی، موسسه‌ای است که به منظور انجام خدمات حسابرسی، بازرسی قانونی و سایر خدمات تخصصی و حرفه‌ای مندرج در بند (ت) ماده (1) این اساسنامه، توسط حداقل سه نفر حسابدار رسمی شاغل و بر اساس شرایط زیر تشکیل می‌شود:
1- موسسه حسابرسی پس از صدور مجوز تاسیس توسط جامعه، باید بر طبق مقررات به عنوان موسسه انتفاعی غیر تجاری ثبت شود.
2- در نام هر موسسه حسابرسی باید عبارت" موسسه حسابرسی" و به دنبال نام موسسه، عبارت "حسابداران رسمی" قید شود.
3- شرکای یک موسسه حسابرسی باید به طور تمام وقت منحصرا در همان موسسه به کار حرفه‌ای اشتغال داشته باشند.
4- شرکای موسسه حسابرسی در مقابل فعالیت‌های موسسه و اشخاص ثالث مسیولیت تضامنی دارند.
تبصره- فعالیت موسسه حسابرسی منحصرا محدود به ارایه خدمات یاد شده در این ماده می‌باشد و انجام هر گونه فعالیت توسط آن‌ها ممنوع است.
ماده 25-اساسنامه هر یک از موسسات حسابرسی با رعایت کلیه موارد پیش بینی شده در اساسنامه نمونه‌ای که بنا به پیشنهاد هیات مدیره جامعه به تصویب شورای عالی می‌رسد، تنظیم و پس از تایید رییس هیات مدیره و دبیر کل جامعه به ثبت خواهند رسید. مرجع ثبت موسسات، تن ها موسساتی را به نام " موسسه حسابرسی" ثبت می‌کند که از جامعه حسابداران رسمی ایران اجازه تاسیس دارند.
ماده 26- موسسات حسابرسی موظفند کلیه مقرراتی را که در مورد تشکیل، اداره و نحوه فعالیت موسسات حسابرسی توسط جامعه وضع می‌شود، رعایت کنند.
ماده 27- آیین‌نامه اجرایی این فصل توسط هیات مدیره تهیه و به تصویب شورای عالی جامعه می‌رسد.
فصل چهارم- نظارت حرفه‌ای
ماده 28- به منظور اطمینان از ارتقای کیفیت خدمات حرفه‌ای اعضا، هماهنگی در روش‌های انجام امور حسابرسی و بازرسی قانونی، افزایش کیفیت گزارش‌های حسابداران رسمی و موسسات حسابرسی، پیشگیری از رفتار ناسازگار با شوون حرفه‌ای و ضرورت گذراندن دوره‌های باز آموزی توسط اعضا، همچنین رعایت مقررات قانونی مربوط شامل مفاد این اساسنامه و آیین‌نامه ها و دستورالعمل‌های اجرایی آن، جامعه بر کار حرفه‌ای حسابداران رسمی و موسسات حسابرسی نظارت مستمر دارد.
تبصره1- نظارت جامعه بر فعالیت حرفه‌ای اعضا از طریق کار گروه‌های تخصصی ذیربط با نظارت ارکان صلاحیتدار جامعه انجام می‌گیرد. حسابداران رسمی و موسسات حسابرسی موظفند پرونده ها، اطلاعات و مدارک مورد نیاز را برای بررسی در اختیار کار گروه ها قرار دهند.کار گروه‌های تخصصی یاد شده وظیفه بررسی، رسیدگی، اظهار نظر و ارایه گزارش مقتضی به ارکان ذی صلاح جامعه را انجام خواهند داد.
تبصره2- کلیه اطلاعات، مدارک و پرونده‌های یاد شده در این ماده جزو اسناد طبقه بندی شده تلقی می‌شود و به صورت امانت در اختیار اعضای کارگروه ها و ماموران آن‌ها قرار می‌گیرد و افشای مطالب آن‌ها منحصرا در مراجع ذی صلاح مجاز است.
ماده 29- رعایت مقررات جامعه و پیروی از رهنمودها و تذکرات ابلاغ شده از سوی ارکان ذی صلاح جامعه در مورد رفع نارسایی‌های خدمت حرفه‌ای اعضا توسط آن‌ها الزامی است.عدم توجه اعضا به موارد اعلام شده در این فصل، مستلزم احاله نتیجه رسیدگی به هیاتهای انتظامی است.
ماده 30- هیات مدیره موظف است حداقل هر سال یک بار چگونگی فعالیت حرفه‌ای هر یک از اعضا را رسیدگی کند.
فصل پنجم- هیاتهای انتظامی
ماده 31- به منظور رسیدگی به تخلفات انتظامی اعضای جامعه از مقررات مربوط، هیاتهای انتظامی بدوی و هیات عالی انتظامی تشکیل می‌شوند.
تبصره- هیاتهای انتظامی بدوی به تعداد مورد نیاز تشکیل می‌گردند.
ماده 32- هر یک از هیاتهای انتظامی بدوی دارای سه عضو اصلی و یک عضو علی‌البدل است که توسط شورای عالی تعیین و برای مدت سه سال منصوب می‌شوند. تغییر هر یک از اعضای هیاتهای یاد شده قبل از پایان دوره تصدی آن‌ها منحصرا با تصمیم دو سوم آرای اعضای شورای عالی انجام می‌شود.
تبصره1- عضو علی‌البدل در غیاب هر یک از اعضای اصلی، به جای آن انجام وظیفه می‌کند و همان وظایف و اختیارات و مسیولیت‌های عضو اصلی را بر عهده دارد.
تبصره2- اعضای هیاتهای انتظامی بدوی باید از بین حسابداران رسمی غیر شاغل انتخاب شوند و هیچ یک از آن‌ها نمی توانند در بیش از یک هیات انتظامی عضویت داشته باشند.
تبصره3- رییس و نایب رییس هر یک از هیاتهای انتظامی بدوی توسط شورای عالی تعیین می‌شود.
تبصره4- انتخاب مجدد اعضای هیاتهای مذکور بلا مانع است.
تبصره 5- جلسات هیاتها با حضور کلیه اعضا معتبر است.
ماده 33- هیات عالی انتظامی مرکب از سه عضو اصلی و سه عضو علی‌البدل است. هیات یاد شده با ترکیب زیر تشکیل می‌شود:
1- یک نفر حسابدار رسمی غیر شاغل به انتخاب شورای عالی جامعه.
2- یک نفر حسابدار رسمی به انتخاب وزیر امور اقتصادی و دارایی.
3- یک نفر متخصص رشته حقوق به انتخاب وزیر دادگستری.
تبصره1- وزیر امور اقتصادی و دارایی و وزیر دادگستری و شورای عالی جامعه هر کدام یک نفر را – بر حسب مورد ذیربط با همان شرایط مقرر در بندهای بالا برای عضو اصلی- به عنوان عضو علی‌البدل تعیین خواهد نمود.
تبصره2- عضو علی‌البدل در غیاب هر یک از اعضای اصلی به جای آن‌ها انجام وظیفه می‌کند و همان اختیارات و مسیولیت‌های عضو اصلی را بر عهده دارد. هر عضو علی‌البدل، بر حسب مورد، به جای عضو اصلی مربوط فعالیت می‌نماید.
تبصره 3- اعضای حسابدار رسمی هیات عالی انتظامی نمی توانند در هیاتهای انتظامی بدوی عضویت داشته باشند.
تبصره 4- رییس و نایب رییس هیات عالی انتظامی توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی تعیین می‌شود.
ماده 34- اعضای شورای عالی، هیات مدیره، هیات عالی نظارت، کارگروه‌های تخصصی موضوع ماده (14)این اساسنامه نمی توانند به عضویت هیات عالی انتظامی و هیاتهای انتظامی بدوی درآیند.
ماده 35- تنبیه‌های انضباطی اعضا به شرح زیر است:
1- اخطار بدون درج در پرونده.
2- توبیخ با درج در پرونده.
3- ممنوعیت از پذیرش کار جدید برای مدت معین.
4- تعلیق عضویت تا یک سال.
5- تعلیق عضویت بیش از یک سال.
6- لغو عنوان حسابدار رسمی.
تبصره1- آرای صادر شده توسط هیاتهای انتظامی بدوی در مورد تنبیه‌های ردیف‌های (1)و(2) قطعی است و قابل تجدید نظر نمی باشد.
تبصره2- در خصوص تنبیه‌های انضباطی موضوع ردیف‌های (3) تا(6) این ماده، پس از صدور رای توسط هیات انتظامی بدوی، مفاد آن توسط دبیر کل به متهم ابلاغ می‌شود. متهم می‌تواند ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ، درخواست تجدید نظر نماید و دفاعیات خود را کتبا به هیات عالی انتظامی تسلیم کند.
تبصره3- دبیر کل جامعه نیز می‌تواند ظرف مهلت مقرر در تبصره (2)، از رای یاد شده تقاضای تجدید نظر نماید و آن را به طور کتبی به هیات عالی انتظامی تسلیم کند.
تبصره4- هیات عالی انتظامی با دعوت از متهم و انجام بررسی‌های لازم، رای مقتضی را صادر می‌کند. این رای در خصوص تنبیه‌های انضباطی ردیف‌های (3)و(4) این ماده قطعی و لازم‌الاجرا است و عدم تسلیم به موقع دفاعیه یا عدم حضور متهم در جلسات رسیدگی، مانع از صدور رای نیست.قطعی شدن رای صادره در مورد تنبیه‌های انضباطی ردیف‌های (5)و(6) منوط به تایید وزیر امور اقتصادی و دارایی می‌باشد. چنانچه وزیر امور اقتصادی و دارایی رای هیات عالی انتظامی را درموارد یاد شده نقض نمایند، موضوع و پرونده مربوط را به هیات تشخیص صلاحیت برای اتخاذ رای نهایی ارجاع می‌دهد.
تبصره5- بندهای (ج)و(د) ماده(2) آیین‌نامه تعیین صلاحیت تن ها پس از ارجاع وزیر امور اقتصادی و دارایی (مذکور در تبصره (4) بالا) اجرا می‌شود.
تبصره6- چنانچه متهم یا دبیر کل جامعه ظرف مدت یک ماه از تاریخ ابلاغ رای، به آرای صادر شده توسط هیات انتظامی بدوی – موضوع تنبیه‌های ردیف‌های (3)تا(6) ماده(35) این اساسنامه – کتبا اعتراض کند، موضوع قابل طرح در مرجع تجدید نظر است، در غیر این صورت آرای صادره پس از انقضای مهلت یاد شده قطعی و لازم‌الاجرا است. در صورت انجام اعتراض در ظرف مهلت یاد شده، پرونده مربوط به هیات عالی انتظامی ارسال خواهد شد.
ماده 36- رسیدگی به تخلفات انتظامی اعضای شورای عالی جامعه تن ها در صلاحیت هیات عالی انتظامی است و هیات مذکور راسا به آن رسیدگی و رای قطعی و نهایی صادر می‌نماید.
ماده 37- انصراف اعضا از عضویت در جامعه، مانع رسیدگی و اعمال تنبیه‌های انضباطی عضو متخلف نیست.
ماده 38- آن دسته از اعضای جامعه که به تنبیه‌های مقرر در ردیف‌های (4)،(5) و (6) ماده (35) این اساسنامه به طور قطعی محکوم می‌شوند، به ترتیب برای مدت (4) سال، (10) سال و به طور دایم در ارکان جامعه نمی توانند عضویت داشته باشند.
ماده 39- درخواست پذیرش مجدد اشخاصی که عنوان حسابدار رسمی آن‌ها لغو می‌شود تا مدت (5) سال در هیات تشخیص صلاحیت قابل طرح نیست.
ماده 40- آیین‌نامه اجرایی این فصل مشتمل بر نحوه رسیدگی هیاتهای، تعیین انواع تخلفات انتظامی متناسب با تنبیهات و سایر موارد مربوط با پیشنهاد شورای عالی و به تصویب مشترک وزرای امور اقتصادی و دارایی و دادگستری خواهد رسید.
فصل ششم- مقررات مالی
ماده 41- درآمدهای جامعه به شرح زیر است:
1- ورودیه اعضا.
2- حق عضویت (ثابت و متغیر).
3- درآمد برگزاری برنامه‌های آموزشی و پژوهشی، همایش ها و انتشارات.
4- کمک‌های داوطلبانه و هدایای اشخاص.
تبصره 1- مبلغ ورودیه و حق عضویت، پس از اعمال نظارت مندرج در مواد (50)، (51) و (52) قابل وصول است.
تبصره2- دریافت کمک‌های داوطلبانه و هدایا پس از تصویب شورای عالی مجاز است.
تبصره3- وجوه پرداختی موضوع این ماده توسط اعضا و دیگر اشخاص، از نظر مالیاتی جزو هزینه‌های قابل قبول آن‌ها به حساب می‌آید.
ماده 42- هزینه ها و پرداخت‌های جامعه در چارچوب بودجه مصوب و با رعایت مقررات این اساسنامه و آیین‌نامه‌های مربوط انجام می‌شود.
ماده 43- کلیه اسناد و اوراق مالی و تعهد آور، افتتاح حساب‌های بانکی و برداشت از آن‌ها مشترکا با امضای دبیر کل و یکی از اعضای هیات مدیره خواهد بود و در غیاب دبیرکل به امضای مشترک دو نفر از اعضای هیات مدیره- که یکی از آن‌ها توسط دبیر کل معرفی می‌شود- معتبر می‌باشد.
ماده 44- سال مالی جامعه از تاریخ اول فروردین ماه هر سال شروع و در پایان اسفند ماه همان سال خاتمه می‌یابد. اولین دوره مالی جامعه، از تاریخ تشکیل آن شروع می‌شود.
ماده 45- در صورت انحلال جامعه، مازاد دارایی بر بدهی آن، مطابق نظر وزیر امور اقتصادی و دارایی، به موسسات علمی – فرهنگی غیر انتفاعی کشور واگذار می‌شود.
فصل هفتم- صورت‌های مالی و گزارش‌های سالانه جامعه
ماده 46- هیات مدیره موظف است صورت‌های مالی جامعه و گزارش سالانه خود را حداکثر دو ماه پس از پایان سال مالی به هیات عالی نظارت و وزیر امور اقتصادی و دارایی ارایه نمایند.
ماده 47- هیات عالی نظارت مکلف است ظرف مدت یک ماه از تاریخ دریافت صورت‌های مالی و گزارش‌های هیات مدیره، گزارش رسیدگی خود را مطابق مقررات ردیف‌های (الف) و (ب) ماده(16) این اساسنامه، به شورای عالی و وزیر امور اقتصادی و دارایی ارایه کند.
ماده 48- شورای عالی موظف است حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ دریافت گزارش هیات عالی نظارت، در خصوص صورت‌های مالی و گزارش هیات مدیره تصمیم گیری کند.
ماده 49- خلاصه تصمیمات شورای عالی و هیات مدیره باید به نحو مقتضی به اطلاع اعضای جامعه و وزیر امور اقتصادی و دارایی برسد.
فصل هشتم- نظارت عمومی
ماده 50- شورای عالی باید موارد ذیل را برای وزیر امور اقتصادی و دارایی ارسال نماید:
الف- آیین‌نامه‌های موضوع بندهای (3)و (4)ماده(6) این اساسنامه.
ب- مبلغ ورودیه و حق عضویت ثابت و متغیر اعضا موضوع بند (13) ماده(6) این اساسنامه.
ماده 51- وزیر امور اقتصادی و دارایی موارد یاد شده در ماده(50) را ظرف حداکثر مدت یک ماه از تاریخ وصول آن‌ها، مورد بررسی قرار داده و موارد مغایرت آن‌ها را با قوانین و مقررات جاری کشور تعیین و با ذکر دلیل به شورای عالی جامعه اعلام می‌نماید. در صورت نبودن مغایرت‌های یاد شده، موضوع عدم مغایرت توسط وزیر ظرف مهلت مذکور برای شورای عالی ارسال می‌گردد و چنانچه ظرف مهلت مزبور اعلام نظر ننمایند، در حکم موافقت وی تلقی خواهد شد و مصوبه شورای عالی قابل اجراست.
ماده 52- شورای عالی موظف است مغایرت‌های اعلامی توسط وزیر امور اقتصادی و دارایی را رفع کند و آن را برای وی جهت بررسی مجدد برابربا ماده (51) ارسال نمایند. در هر صورت رفع مغایرت‌های یاد شده توسط شورای عالی الزامی است.
ماده 53- در مواردی که وزیر امور اقتصادی و دارایی در امور مربوط به وظایف و مسیولیت‌های اعضای هیات مدیره، اعضای هیاتهای انتظامی، اعضای شورای عالی، اعضای هیات عالی نظارت و یا سایر اعضای جامعه، تخلف مالی، اداری و انتظامی و یا سایر تخلفات حرفه‌ای مشاهده و یا احراز نماید رسیدگی به امر را به مراجع قانونی ذی صلاح ارجاع و پیگیری خواهد نمود.
فصل نهم- صدور پروانه حسابداری رسمی
ماده 54- هیات تشخیص صلاحیت بعد از تایید نهایی صلاحیت حسابداران رسمی، فهرست آنان را برای صدور کارت شناسایی عکسدار به دبیر کل جامعه به طور کتبی معرفی خواهد کرد.
ماده 55- کلیه حسابداران رسمی باید دارای کارت شناسایی عکسدار باشند و این کارت به منزله پروانه حسابداری رسمی محسوب می‌شود. اشتغال هر حسابدار رسمی به خدمات تخصصی و حرفه‌ای (موضوع بند (ت) ماده (1) این اساسنامه) منوط به دارا بودن کارت یاد شده می‌باشد.
تبصره- در صورتی که کارت حسابدار رسمی شاغل برابر مقررات به غیر شاغل تبدیل شود، فهرست آنان توسط هیات تشخیص برای دبیرکل جامعه ارسال خواهد شد.
ماده 56- دبیرکل موظف است که برای هر یک از حسابداران رسمی موضوع ماده (54) کارت شناسایی عکسدار صادر نماید. مدت اعتبار این کارت ها دو سال است و هر دو سال یکبار تمدید می‌شود.
تبصره 1- هیات تشخیص صلاحیت مکلف است در اجرای بند (ب)ماده(2) آیین‌نامه تعیین صلاحیت، از جامعه کسب نظر نماید و بر اساس و به استناد آن اقدام نماید.
تبصره2- چنانچه با انجام مفاد تبصره (1) این ماده هیات تشخیص صلاحیت اشخاصی از حسابداران رسمی را تایید ننموده، فهرست آنان را به طور کتبی به دبیرکل جامعه اعلام خواهد نمود.
ماده 57- دبیر کل جامعه در دی ماه هر سال صورت اسامی کلیه حسابداران رسمی را با قید شاغل و غیر شاغل در روزنامه رسمی و حداقل یکی از روزنامه‌های کثیر الانتشار منتشر خواهد نمود و اسامی اشخاصی که طی هر سال به عنوان حسابدار رسمی آنان لغو یا تعلیق می‌گردد باید بلافاصله از راه‌های یاد شده به اطلاع عموم، وزیر امور اقتصادی و دارایی و ارکان جامعه برسد.
تبصره- مراجع ذیربط مقرر در این اساسنامه موظفند مشخصات اعضایی را که به عنوان حسابدار رسمی آنان لغو یا تعلیق می‌شوند و یا به سایر تنبیه‌های انضباطی محکوم می‌گردند برای دبیر کل جامعه و هیات تشخیص صلاحیت به طور کتبی ارسال دارند.
فصل دهم- مقررات متفرقه
ماده 58- جامعه حسابداران رسمی ایران جامعه ای حرفه‌ای و غیر سیاسی است و از مجامع حرفه‌ای موضوع بند (4) ماده(2) قانون مالیات‌های مستقیم – مصوب 1366- به حساب می‌آید.
ماده 59- مسیولیت جبران هر گونه خسارتی که از ارایه خدمات تخصصی و حرفه‌ای اعضا به اشخاص ثالث وارد شود بر عهده عضو ذیربط است. در خصوص موسسات حسابرسی در صورتی که دارایی‌های موسسه برای جبران خسارت کافی نباشد، شرکای موسسه حسابرسی متضامنا مسیول تادیه مانده خسارات هستند.
ماده 60- عضویت حسابداران رسمی شاغل به طور غیر موظف در شورای عالی، هیآت عالی نظارت، هیاتهای انتظامی و کارگروه‌های تخصصی جامعه از مصادیق خدمات تخصصی و حرفه‌ای موضوع بند (ت) ماده(1) این اساسنامه نیست.
ماده 61- حسابداران رسمی شاغل در سازمان حسابرسی و یا موسسات حسابرسی و یا در نزد سایر حسابداران رسمی ارایه دهنده خدمات حرفه‌ای مستقل، مجاز به ارایه خدمات تخصصی و حرفه‌ای مستقل از سازمان و موسسات و اشخاص یاد شده نیستند و عدم مراعات حکم مذکور، تخلف محسوب می‌شود.
ماده 62- سقف مجاز ارایه خدمات تخصصی و حرفه‌ای توسط اعضای متناسب با ترکیب و تعداد کارکنان آن‌ها به موجب آیین‌نامه‌ای است که با پیشنهاد شورای عالی جامعه به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد رسید.
ماده 63- عدم حضور هر یک از اعضای ارکان جامعه به دلایل غیر موجه در سه جلسه متوالی – به تشخیص رییس شورای عالی – به منزله استعفای آن‌ها از عضویت در رکن مربوط است.
ماده 64- آن دسته از مفاد آیین‌نامه تعیین صلاحیت که با مقررات این اساسنامه مغایرت دارند ملغی می‌گردند.
ماده 65- در صورت لزوم، اساسنامه جامعه به ترتیب ذیل اصلاح خواهد شد:
الف- به پیشنهاد شورای عالی و تایید وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیات وزیران;
ب- با پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیات وزیران.
حسن حبیبی
معاون اول رییس جمهور