مورخ: 1382/10/24
شماره: 9888
بخشنامه
معتبر
آیین‌نامه اجرایی ماده 219

شماره:9888

تاریخ:1382/10/24

پیوست:دارد

سازمان امور اقتصادی و دارایی استان

شورای عالی مالیاتی

اداره کل امور مالیاتی

دفتر فنی مالیاتی

اداره کل

هیات عالی انتظامی مالیاتی

دفتر

دادستانی انتظامی مالیاتی

دبیرخانه هیاتهای موضوع ماده 251 مکرر

جامعه حسابداران رسمی ایران

دانشکده امور اقتصادی

سازمان حسابرسی

پژوهشکده امور اقتصادی

آیین‌نامه اجرایی موضوع ماده 219 اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1380/11/27 بنا به پیشنهاد شماره 9358مورخ 1382/10/15 سازمان امور مالیاتی کشور که در مورخ 1382/10/20 به تصویب وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی رسیده است جهت اجرا به پیوست ابلاغ میگردد. ضمنا مقرر میدارد:

1-در مواردی که احکام مقرر در آیین‌نامه اجرایی متضمن تغییر سازماندهی و برقراری عناوین شغلی جدید و نحوه استفاده از اختیارات متناسب با تغییرات فوق‌الذکر می‌باشند، انجام فرآیند اصلاحی به منظور اجرای احکام فوق‌الاشاره با توجه به تبصره (2) ماده 13 آیین‌نامه از ابتدای سال 1383 الزامی خواهد بود.

2-در مواردی که به موجب احکام مقرر در آیین‌نامه وظایف، صلاحیت و اختیارات اجرایی جدیدی برای رده‌های شغلی سطوح مدیریت مقرر گردیده است، اجرای احکام مزبور از تاریخ ابلاغ لازم‌الرعایه خواهد بود.

مقتضی است مدیران کل امور مالیاتی به منظور حسن اجرای آیین‌نامه در چار چوب برنامه‌های سازمان که برای این منظور تدوین و ابلاغ خواهد شد، اقدامات لازم از حیث آموزش و توجیه کارکنان مالیاتی را به عمل آورده و زمینه تحول اساسی حوزه اجرایی مالیاتی کشور را فراهم آوردند.

عیسی شهسوار خجسته

رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور

آیین‌نامه اجرایی ماده 219 قانون مالیات‌های مستقیم

مصوب اسفند ماه 1366 واصلاحیه های بعدی آن

فصل اول : کـلیات

ماده 1- واژه ها و اصطلاحات بکار برده شده دراین آیین‌نامه به شرح زیر تعریف می‌شود:

الف- « سازمان » : سازمان امور مالیاتی کشور

ب- « قـانـون » : قـانـون مـالیـاتـهـای مـستـقیم مـصوب 1366/12/03 و اصـلاحیـه هـای بـعدی آن منـتهـی بـه اصـلاحیـه مـصـوب مـورخ 1380/11/27

ج - « واحد مالیاتی» :کوچکترین جز تقسیمات اداری است که براساس محدوده جغرافیایی،منابع مالیاتی،نوع مودیان یا حسب وظیفه مقرردر« قانون »از طرف « سازمان » تعیین می‌شود.

د- « اداره امورمالیاتی »: منظور از اداره امور مالیاتی در موارد مختلف « قانون »، واحد سازمانی مشخصی است که شامل تقسیمات اداری کوچکتری بنام « واحد مالیاتی »می‌باشد و بر اساس محدوده جغرافیایی، منابع مالیاتی، نوع مودیان، یا بر اساس نوع وظیفه با تعداد کافی « واحد مالیاتی » تشکیل می‌شود .

ماده 2- وظایف شناسایی، تشخیص درآمد مشمول مالیات با تاکید بر انتزاع آن‌ها از سایر وظایف و مطالبه و وصول مالیات موضوع «قانون» و همچنین اداره امور مراجع مالیاتی از جمله هیات‌های حل اختلاف مالیاتی به عهده « سازمان » می‌باشد . وظایف مذکور حسب صلاحیت ها مسیولیت‌های فنی و تخصصی و اداری بر اساس « قانون »مقررات مربوط و با رعایت مفاداین آیین‌نامه، حسب مورد به ماموران مالیاتی یا سایر مراجع حسب تشخیص سازمان محول خواهد شد .

ماده 3 - وظایف و مسیولیت‌های ماموران مالیاتی منحصرا در اداره امور مالیاتی است که در آن به خدمت گرفته می‌شوند.

فصل دوم : ماموران مالیاتی

ماده 4 – کلیه کارکنانی که عهده دارانجام وظایف موضوع ماده 219 « قانون » مشتمل برشناسایی،تشخیص، مطالبه و وصول مالیات‌های موضوع « قانون» می‌باشند ،« ماموران مالیاتی »نامیده می‌شوند.

تبصره – سازمان می‌تواند شناسایی ،رسیدگی ،مطالبه و وصول سایر انواع مالیات‌هایی راکه به موجب مقررات قانونی موضوعه عهده دار می‌باشد به ماموران مالیاتی موضوع این ماده محول نماید.

ماده 5– عناوین شغلی « ماموران مالیاتی»، عبارت است از، کاردان مالیاتی، کارشناس مالیاتی، کارشناس ارشد مالیاتی، رییس گروه مالیاتی ورییس امور مالیاتی.[1]

ماده 6 – کاردان مالیاتی، از بین کارمندان « سازمان » دارای مدرک تحصیلی دیپلم یا فوق دیپلم، اتنخاب می‌شود وحداقل یکی از وظایف اصلی « سازمان » را عهده دار بوده و تحت نظر کارشناس ارشد مالیاتی انجام وظیفه می‌نماید.[2]

ماده 7 – حذف شد.[3]

ماده 8 – کـارشـناس ارشد مـالیاتی[4]، از بـین کـارمـندان با تحـصیلات کارشناسی یا بالاتر، یا حداقل 3سال سابقه خدمت درشغل کاردان مالیاتی انتخاب می‌شود و حداقل یکی از وظایف اصلی «سازمان»رابر عهده دارد و تحت نظر کارشناس مسیول مالیاتی ، انجام وظیفه می‌نماید.

ماده 9 – کـارشـناس ارشد مـالیاتی[5]، از بین کارمندان «سازمان» با تحصیلات کارشناسی یا بالاتر با حداقل 3سال سابقه خدمت درشغل کارشناس مالیاتی انتخاب می‌شود و سرپرستی واحد مالیاتی را عهده دار بوده و مسیولیت تایید گزارشات و عملکرد افراد تحت سرپرستی به عهده وی می‌باشد و تحت نظر رییس گروه مالیاتی ، انجام وظیفه می‌نماید.

تبصره: در صورت نبود کارمند واجد شرایط مذکور در این ماده ارتقای کارشناس مالیاتی به کارشناس ارشد مالیاتی با حداقل (2) سال سابقه خدمت در شغل کارشناس مالیاتی در صورت درخواست اداره کل امور مالیاتی و تایید دادستان انتظامی مالیاتی و موافقت رییس کل سازمان امور مالیاتی کشور، امکان پذیر خواهد بود.[6]

ماده 10 – رییس امور مالیاتی[7]، از بین کارمندان «سازمان» با تحصیلات کارشناسی یا بالاتر با حداقل 3سال سابقه خدمت درشغل کـارشـناس ارشد مـالیاتی[8] انتخاب می‌شود وسرپرستی واحدهای مالیاتی را عهده دار بوده وتحت نظر رییس امور مالیاتی[9] انجام وظیفه می‌نماید.

ماده 11 – رییس امور مالیاتی[10]، از بین کارمندان «سازمان» با تحصیلات لیسانس یا بالاتر با حداقل 3سال سابقه خدمت در شغل رییس گروه مالیاتی انتخاب می‌شود و مسیولیت نظارت بر گروه‌های مالیاتی و نظارت بر حسن اجرای مقررات را برعهده دارد.

ماده 12- درمواردی که حداقل سطح تحصیلات درشرایط احراز مشاغل ماموران مالیاتی،مقطع تحصیلی کارشناسی درنظر گرفته شده باشد،رشته‌های تحصیلی مطلوب عبارتند از :حسابداری، حسابرسی، بازرگانی، مدیریت،بانکداری، اقتصاد، حقوق ورشته های مشابه حسب تشخیص «سازمان»

ماده 13- تطبق وانتخاب ماموران مالیاتی شاغل به عناوین شغلی موضوع این آیین‌نامه به ترتیب زیرمی باشد.

الف- کمک ممیز مالیاتی با مدرک تحصیلی دیپلم وکاردانی به عنوان کاردان مالیاتی

ب- کمک ممیز مالیاتی با مدرک تحصیلی لیسانس به عنوان کارشناس مالیاتی

ج- ممیز مالیاتی به عنوان کارشناس ارشد مالیاتی

د- سر ممیز مالیاتی به عنوان رییس گروه مالیاتی

ذ- ممیز کل مالیاتی به عنوان رییس امور مالیاتی[11]

ماده 14- انتصاب و ارتقا ماموران مالیاتی درهریک از پست‌های مربوط منوط به گذراندن دوره‌های آموزشی و موفقیت در آزمون‌های تعیین شده حسب برنامه آموزشی «سازمان» خواهد بود.

ماده 15- درانتصاب به هر یک از رده‌های شغلی ماموران مالیاتی درشرایط مساوی، اولویت با دارندگان مدرک تحصیلی بالاتر می‌باشد.

ماده 16- انتصاب و ارتقا ماموران مالیاتی منوط به وجود پست سازمانی و اعلام نظر دادستان انتظامی مالیاتی و با رعایت کامل مقررات این آیین‌نامه خواهد بود.

ماده 17- ازتاریخ تصویب این آیین‌نامه کلیه کارمندان مالیاتی که عهده دار وظایف شناسایی،تشخیص،مطالبه و وصول و اداره امور مراجع حل اختلاف مالیاتی می‌باشند و در مشاغلی غیر از عناوین شغلی ماده فوق اختصاص یافته اند در عداد ماموران مالیاتی تلقی و درصورت احراز شرایط، عناوین شغلی ماموران مالیاتی به آنان تخصیص می‌یابد.

فصل سوم: شناسایی مودیان و فعالیت‌های اقتصادی

ماده 18- شناسایی عبارت است از :مجموعه اقداماتی که جهت شناخت هویت مودیان مالیاتی، نوع،شروع و میزان فعالیت‌های اقتصادی و سایر منابع درآمد مشمول مالیات آن‌ها، انجام می‌گیرد.

ماده 19- ادارات کل یا ادارات امور مالیاتی،حسب مورد موظفند از طریق اداره یا واحدهای شناسایی مربوط بر اساس سطح سازمانی و محدوده جغرافیایی تحت پوشش،نسبت به شناسایی مودیان و فعالیت‌های اقتصادی آن‌ها اقدام نمایند.

ماده 20- ادارات کل یا ادارات امور مالیاتی موظفند با استفاده از اطلاعات سایر دستگاه ها، مجامع، اتحادیه ها،واحدیابی جغرافیایی و سایر منابع اطلاعات، نسبت به شناسایی و یا تکمیل شناسایی مودیان اقدام نمایند.

ماده 21- ادارات کل یا ادارات امور مالیاتی موظفند بر اساس دستور العمل ابلاغی « سازمان »،کلیه مودیان مالیاتی شناسایی شده را ثبت و به آن‌ها « شماره شناسایی» تخصیص دهند.

ماده 22- « ماموران مالیاتی » موظف اند در کلیه فرم ها و اوراق مالیاتی مربوط به شناسایی، تشخیص، مطالبه،وصول و اجرا و طرح پرونده در سایر مراجع مالیاتی « شماره شناسایی » مودی ذیربط را درج نمایند.

ماده 23- حداقل سطح سازمانی مجاز برای انجام مکاتبه و استعلام جهت کسب اطلاعات مورد نیاز در اجرای مواد 230 و 231 « قانون » و سایر مقررات،رییس گروه مالیاتی می‌باشد.

ماده 24- « ماموران مالیاتی » موظفند در صورت دسترسی به اطلاعات فعالیت‌های اقتصادی سایر مودیان، مراتب را به ادارات امور مالیاتی ذیربط اعلام نمایند و همچنین ادارات امور مالیاتی موظفند در صورت استعلام سایر ادارات امورمالیاتی درخصوص فعالیت‌های اقتصادی مودیان،درصورت دسترسی به اطلاعات مزبور، مراتب را به اداره امور مالیاتی استعلام کننده اعلام نمایند.

فصل چهارم : رسیدگی و تشخیص

ماده 25- وظیفه تشخیص ماخذ یا درآمد مشمول مالیات و تعیین مالیات موضوع « قانون » با « سازمان » است و حسب مورد به اداره امور مالیاتی یا « ماموران مالیاتی » محول می‌گردد .

ماده 26- ادارات امور مالیاتی موظف اند در اجرای ماده 158 « قانون »، در چارچوب سیاست ها و دستور العمل های « سازمان » اظهارنامه‌های مالیاتی تسلیمی را قبول نموده و تعدادی از آن‌ها را مورد رسیدگی قرار دهند.

ماده 27- درمورد رسیدگی ،تشخیص و مطالبه مالیات‌های موضوع باب دوم و سوم «قانون»،چنانچه اظهارنامه یا تراز نامه و حساب سود و زیان مورد قبول کارشناس مسیول واقع شود و همچنین درمواردی که مودی ازتسلیم اظهار نامه یا تراز نامه و حساب سودوزیان حسب مورد خودداری نموده و بطور کلی درمواردی که درآمد مودی به طریق‌علی‌الراس تشخیص گردد، کارشناس ارشد مالیاتی نظرخود را برای رسیدگی و اظهارنظر به رییس گروه مالیاتی گزارش می‌نماید.چنانچه رییس گروه مالیاتی پس از رسیدگی، نظر کارشناس ارشد مالیاتی را قبول نماید، مراتب را جهت امضا و صدور برگ تشخیص به کارشناس ارشد مالیاتی ارجاع و در غیر اینصورت با مسیولیت خود نسبت به امضا و صدور برگ تشخیص که توسط کارشناس ارشد مالیاتی ذیربط تهیه خواهد شد، اقدام می‌نماید.

ماده 28- ادارات کل امور مالیاتی می‌توانند ، رسیدگی و تشخیص پرونده مالیاتی مودیان را قبل از مطالبه مالیات به اقتضای اهمیت آن‌ها به ماموران مالیاتی رده‌های بالاتر از کارشناس ارشد مالیاتی[12] محول نمایند و در اینصورت مامور ذیربط با مسیولیت خود نسبت به تهیه گزارش و امضا و صدور برگ تشخیص اقدام می‌نماید.

ماده 29- ادارات کل امور مالیاتی می‌توانند رسیدگی و تشخیص پرونده‌های مالیاتی را قبل از مطالبه مالیات به بیش از یک مامور مالیاتی نیز محول نمایند تا به صورت گروهی رسیدگی و تشخیص دهند، در این صورت یک نفر به عنوان مسیول گروه تعیین و مسیولیت هماهنگی، نظارت و تقسیم کار و همچنین امضا و صدور برگ تشخیص با او خواهد بود . سایر اعضا گروه رسیدگی کننده در حدود وظایف واختیارات محوله مسیول اقدامات انجام شده خواهند بود .

 تبصره: در اجرای مقررات مواد 27، 28 و 29 این آیین‌نامه چنانچه پس از رسیدگی‌های قانونی، نظر مامورین مالیاتی رسیدگی کننده(مسیول رسیدگی) عینا تایید اظهارنامه و حسب مورد ترازنامه،حساب سود و زیان و یا صورت خلاصه وضعیت درآمد و هزینه باشد، مامورین یاد شده مکلفند با رعایت سایر مقررات نسبت به صدور برگ مالیات قطعی اقدام نمایند. این حکم در مواقعی که اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان مودی در اجرای ماده 272 قانون موصوف عینا مورد تایید حسابدار رسمی یا موسسه حسابرسی قرار گرفته و در رسیدگی توسط اداره امور مالیاتی تایید گردد،نیز جاری خواهد بود.[13]

ماده 29 مکرر:

در ادارات امور مالیاتی که طرح جامع مالیاتی(نرم افزار یکپارچه مالیاتی) اجرایی می‌شود،واحد حسابرسی ایجاد و مسیولیت آن با مدیر حسابرس خواهد بود که از بین معاونین مدیرکل و یا روسای امور مالیاتی انتخاب و مسیولیت ایجاد مورد حسابرسی را از بین پرونده‌های مالیاتی با رعایت مقررات و دستورالعمل‌های سازمان امور مالیاتی کشور و همچنین انتخاب حسابرس مسیول و تخصیص موارد حسابرسی،تایید برنامه حسابرسی، نظارت بر اجرای حسابرسی و تایید گزارش حسابرسی را بر عهده خواهد داشت.

تبصره1- در شهرستان ها یا شهرهایی که از نظر تشکیلات سازمانی در سطح رییس گروه مالیاتی اداره می‌گردد با موافقت مدیرکل امور مالیاتی مربوطه مدیر حسابرسی از بین روسای گروه مالیاتی انتخاب می‌گردد.

تبصره2- مسیولیت مدیر حسابرسی و هر یک از حسابرسان انتخاب شده جهت حسابرسی پرونده‌های مالیاتی بر اساس فعالیت‌ها و مسیولیت‌های تعیین شده برای آن‌ها در برنامه حسابرسی و دستورالعمل‌های سازمان امور مالیاتی کشور و مندرجات گزارش و نظریه خود از هر جهت می‌باشد.[14]

ماده 30- ادارات امور مالیاتی موظفند پرونده‌های مالیاتی مودیانی را که در موعد مقرر از تسلیم اظهار نامه مالیاتی خودداری نموده اند یااصولا طبق « قانون » مکلف به تسلیم اظهار نامه درسررسید پرداخت مالیات نیستند، حداکثر ظرف مدت یکسال از مهلت مقرر رسیدگی و مالیات متعلق را مطالبه نمایند.

حکم این ماده مانع از مطالبه و وصول مالیات مودیان در اجرای ماده 157 « قانون » نخواهد بود.

ماده 31- « ماموران مالیاتی » مکلفند هر گونه تحقیق و رسیدگی که برای آگاهی از وضع مودیان لازم است با رعایت مقررات مربوط به عمل آورند تا بتوانند در مهلت قانونی با توجه به اطلاعات مکتسبه نسبت به تشخیص درآمد مشمول مالیات و تعیین مالیات متعلق اقدام نمایند.

ماده 32- در موارد تشخیص علی‌الراس درآمد مشمول مالیات، رعایت نکات زیر الزامی است :

1-در اجرای تبصره 2 ماده 97 « قانون » هرگاه طبق اسناد و مدارک ابرازی یا به دست آمده، امکان تعیین درآمد مشمول مالیات مودی وجود داشته باشد، درآمد مزبور بر اساس رسیدگی به اسناد و مدارک یا دفاتر مربوط حسب مورد تعیین می‌گردد.

2- در صورت عدم ارایه اسناد و مدارک یا دفاتر از سوی مودی ، تشخیص درآمد مشمول مالیات طبق ماده 98 « قانون » باید مستدل و متضمن برآورد کارشناسی ماموران ذیربط بر اساس اطلاعات و قراین و شواهد مربوط و در حد امکان متکی به اسناد و مدارک باشد.

ماده 33- هرگاه ماموران مالیاتی در محاسبه درآمد مشمول مالیات یا مالیات متعلق اشتباه کرده باشند، به شرح زیر اقدام خواهد شد:

1- قبل از قطعیت درآمد مشمول مالیات، چنانچه اصلاح اشتباه محاسبه منجر به افزایش درآمد یا مالیات بیشتر گردد، با رعایت مهلت مرور زمان و در صورتی که اصلاح اشتباه محاسبه فوق منجر به کاهش درآمد مشمول مالیات یا مالیات کمتر گردد، بدون رعایت مهلت مرور زمان گزارش لازم عنوان رییس امور مالیاتی مربوطه ارایه می‌گردد.

2- چنانچه گزارش فوق به تایید رییس امور مالیاتی برسد و یا در مواردی که برای رییس امور مالیاتی اشتباه محاسبه محرز شود، طبق دستور وی نسبت به اصلاح اشتباه محاسبه یا صدور برگ تشخیص مالیات اصلاحی و ابلاغ آن به مودی اقدام می‌گردد.[15]

ماده 34- در اجرای مواد 238 و 239 « قانون » در کلیه مواردی که مودی ظرف 30 روز از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص ، اعتراض خود را نسبت به آن تسلیم نماید رییس امور مالیاتی[16] موظف است با انجام رسیدگی مجدد که بر اساس دلایل و اسناد ومدارک مودی انجام خواهد گرفت، مراتب را در ظهر برگ تشخیص درج و به شرح قسمت اخیر ماده 238 « قانون » اقدام نماید.

به استناد حکم این ماده، پرونده مالیاتی پس از طی مراحل فوق در صورت عدم توافق با مودی به هیات حل اختلاف مالیاتی ارجاع خواهد شد، مگر آنکه برگ تشخیص ابلاغ قانونی شده باشد و مودی ظرف 30 روز اعتراض خود را تسلیم ننموده باشد در این صورت پرونده ظرف 30 روز بدون طی مراحل فوق توسط اداره امور مالیاتی به هیات حل اختلاف ارجاع خواهد شد.

تبصره 1- سازمان امور مالیاتی کشور می‌تواند حسب درخواست ادارات کل امور مالیاتی،اختیار توافق با مودی موضوع این ماده عند الاقتضا موقتا به رییس گروه مالیاتی تفویض نماید.در این صورت روسای گروه مالیاتی که برای آن‌ها احکام موقت صادر می‌شود در مورد پرونده‌هایی که خود در تشخیص آن‌ها سابقه اظهار نظر دارند اقدام نخواهند نمود.[17]

تبصره 2 - اجرای حکم این ماده در مواردیکه رسیدگی مجدد مسیول مربوط منجر به توافق نگردد مانع از رسیدگی مسیول بالاتر حداکثر تا سطح مدیر کل بارعایت مهلت مقرر در « قانون » نخواهد بود .

ماده 34 مکرر:

در ادارات امور مالیاتی که طرح جامع مالیاتی(نرم افزار یکپارچه مالیاتی) اجرایی می‌شود،واحد اعتراضات ایجاد و مسیولیت آن با مدیر اعتراضات که از بین ماموران مالیاتی انتخاب می‌شود،خواهد بود.

رسیدگی به اعتراضات(درخواست رسیدگی مجدد)مودیان در اجرای مقررات مواد 238 و 239 قانون مالیات‌های مستقیم و ماده 29 قانون مالیات بر ارزش افزوده افزوده،به عهده مسیول مربوطه که از طرف اداره کل امور مالیاتی تعیین می‌گردد،خواهد بود.[18]

ماده 35- « ماموران مالیاتی » موظفند در صورت استعلام مودی از نحوه تشخیص یا محاسبه مالیات، تصویر گزارش نهایی که مبنای صدور برگ تشخیص قرار گرفته است را، به مودی تسلیم نمایند.

ماده 36- برگ تشخیص مالیات برای هر مودی در سه نسخه تنظیم و در موقع ثبت و صدور آن در دفتر « اداره امور مالیاتی »، نام مودی، نحوه تشخیص، ماخذ محاسبه، سال و مالیات تعیین شده با حروف در ستون مربوط نوشته می‌شود.

تبصره 1- برگ مطالبه یا محاسبه مالیات فاقد شماره ثبت، از درجه اعتبار ساقط است.

تبصره 2 - برگ اصلاحی تشخیص نیز باید به ترتیب فوق در دفتر اداره امور مالیاتی ثبت گردد.

ماده 37- در اجرای بند 2 ماده 97 « قانون » ، « ماموران مالیاتی » مکلفند تاریخ مراجعه به محل، جهت رسیدگی به دفاتر و اسناد و مدارک را کتبا به مودی ابلاغ نمایند و فاصله تاریخ ابلاغ تا روز مراجعه در هیچ مورد نباید کمتر از یک هفته و بیشتر از 15 روز باشد، و در صورت تقاضای مودی مشروط به عذر موجه، مهلت مزبور تا 5 روز بیشتر تمدید می‌شود.

تبصره - روزهای مصادف با تعطیلی یا تعطیلات رسمی و عمومی کشور نباید تاریخ مراجعه تعیین گردد.

ماده 38 - در مواردی که در اجرای ماده 272 « قانون»، سازمان حسابرسی جمهوری اسلامی ایران، حسابداران رسمی و موسسات حسابرسی عضو جامعه حسابداران رسمی عهده دار رسیدگی و تعیین درآمد مشمول مالیات مودی می‌شوند ،رعایت ضوابطی که توسط «سازمان»، در نمونه گزارش حسابرسی مالیاتی تعیین می‌شود، الزامی است.

ماده 39- در اجرای مقررات تبصره 2 ماده 272 « قانون » گزارش حسابرسی مالیاتی ارایه شده به وسیله حسابداران رسمی مستلزم ارایه گزارش حسابرسی مالی نمی باشد.

ماده 40 - در اجرای مقررات بند 2 ماده 97 « قانون » چنانچه ظرف مهلت مقرر در تبصره 1 ماده 272 « قانون » نامه درخواست اسناد و مدارک و دفاتر از سوی مامور مالیاتی ابلاغ گردد، مودیانی که با توجه به مقررات موضوعه، حسابرسی مالیاتی صورت‌های مالی خود را به حسابداران رسمی ارجاع نموده اند، مکلفند مراتب راکتبا در پاسخ نامه مذکور به مامور مالیاتی ذیربط اعلام نمایند، در غیر این صورت اسناد و مدارک و دفاتر را جهت ارایه و رسیدگی به ماموران مالیات در موعد مقرر آماده نمایند.

ماده 41- چنانچه در گزارش حسابرسی مالیاتی حسابداران رسمی یا موسسات حسابرسی موارد تخلفی مبنی بر عدم رعایت مقررات قانونی و ضوابط تعیین شده در نمونه گزارش حسابرسی مالیاتی «سازمان » مشاهده شود « اداره امور مالیاتی » ذیربط مراتب را به دادستانی انتظامی مالیاتی حسب مقررات گزارش می‌نماید.

دادستان انتظامی مالیاتی موظف است در صورت احراز تخلف موضوع را به رییس کل «سازمان» اعلام نماید . رییس کل « سازمان » در صورت لزوم ، مراتب را جهت رسیدگی به جامعه حسابداران رسمی اعلام خواهد نمود.

فصل پنجم :مطالبه و وصول

ماده 42- درکلیه مواردی که به تجویز مواد قانون صدور گواهی پرداخت مالیات، مفاصا حساب و گواهی عدم شمول مالیات مقرر گردیده است، گواهی‌های مزبور مشترکا با امضای کارشناس ارشد مالیاتی و رییس گروه مالیاتی مربوط صادر خواهد گردید.صدور گواهی مالیاتی موضوع تبصره یک ماده 186قانون مالیات‌های مستقیم مشترکا با امضای رییس گروه مالیاتی و رییس امور مالیاتی خواهد بود.

تبصره- در بخش ها و نقاطی که محل و محدوده واحد مالیاتی مستقر در آن خارج از محل خدمت اصلی رییس امور مالیاتی/ رییس گروه مالیاتی متبوع واقع گردیده، صدور گواهی‌های یاد شده به ترتیب با امضای رییس گروه مالیاتی/ کارشناس ارشد مالیاتی بلامانع است.[19]

ماده 43- در هر مورد که مطابق مقررات و « قانون » میزان درآمد یا ماخذ مشمول مالیات قطعی گردد اداره امور مالیاتی برگ مالیات قطعی را در سه نسخه با درج نام مودی ، میزان درآمد ، ماخذ مشمول مالیات ، نحوه و تاریخ قطعیت و سایر موارد مندرج در فرم تنظیم می‌نماید.

ماده 44 - « سازمان »، خزانه داری کل کشور و بانک ملی ایران موظفند حداکثر ظرف مدت یکسال تمهیداتی فراهم آورند تا پرداخت مالیات به حساب‌های مربوط نزد بانک ملی ایران با استفاده از سیستم یکپارچه مناسب به نحوی انجام گیرد که مستلزم مراجعه مودیان به شعب خاص یا مراجعه به منظور اعلام پرداختی به ادارات امور مالیاتی نباشد.

ماده 45- در مواردی که بنا به اعلام اشخاص ثالث، درآمدهای کتمان شده مشمول مالیات شناسایی و مالیات متعلق مطالبه و وصول گردد « سازمان » می‌تواند نسبت به تخصیص و پرداخت پاداش متناسب با اطلاعات مکتسبه و مالیات وصولی از درآمد اختصاصی موضوع ماده 217 « قانون » در وجه اشخاص مزبور، اقدام نماید.

ماده 46- در مواردی که بموجب مقررات و « قانون » مالیات و سایر وجوه مربوط قابل استرداد به مودی باشد با تایید رییس امور مالیاتی[20] طبق مقررات در وجه ذینفع پرداخت خواهد شد.نحوه استرداد بموجب دستور العمل مشترک « سازمان »و خزانه داری کل کشور تعیین می‌گردد.

فصل ششم : سایر مقررات

ماده 47- ادارات امور مالیاتی مکلفند، کلیه اوراق و فرم‌های مقرر در « قانون » و همچنین هر نوع نوشته ای را که از طرف مودی به اداره امور مالیاتی تسلیم و یا ارسال می‌شود در دفتر اداره امور مالیاتی ثبت و رسید آن را با قید شماره ثبت دفتر و مشخصات اسناد ضمیمه به مودی تسلیم نمایند و طبق مقررات « قانون » و آیین‌نامه‌های اجرایی آن، اقدام لازم رامعمول دارند. درآمد یا سود و زیان و یا مبلغی که بعنوان ماخذ محاسبه مالیات در اظهار نامه و ترازنامه و حساب سود و زیان و حساب درآمد هزینه برحسب مورد درج شده است باید در دفتر اداره به حروف ثبت شود .

ماده 48 - نمایندگان سازمان امور مالیاتی کشور عضو هیات، از بین کارمندان واجد شرایط سازمان مذکور که لا اقل یکسال از سابقه امور مالیاتی آنان در شغل رییس امـور مـالیاتی یا پـست‌های بالاتر باشـد و در امــر مـالـیاتی بـصیـر و مـطلع باشند انتخاب می‌شوند.

تبصره1: سازمان می‌تواند نمایندگان خود را در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی از بین کارمندان شاغل واجد شرایط در سازمان با حفظ پست سازمانی طبق مقررات انتخاب نماید. [21]

تبصره 2 : « سازمان می‌تواند در استان‌ها به استثنا شهر تهران مادام که برای عضویت در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی کارمند واجد شرایط وجود نداشته باشد، نمایندگان خود را در هیاتهای مذکور از بین روسای امور مالیاتی با سابقه کمتر از یک سال یا روسای گروه مالیاتی با رعایت شرایط مقرر قانونی انتخاب نماید.»[22]

ماده 49 - رای هیات حل اختلاف مالیاتی در مواردی که درآمد مشمول مالیات مورد اختلاف باشد باید متضمن مبلغ درآمد مشمول مالیات و مالیات متعلق و در سایر موارد، ماخذ مشمول مالیات و مالیات متعلق باشد.

ماده 50 - رییس کل « سازمان » می‌تواند اعضا شورای‌عالی مالیاتی را از بین کارکنان شاغل در وزارت امور اقتصادی و دارایی و « سازمان » یا سایر سازمان ها و واحدهای تابعه آن، با حفظ پست سازمانی و با رعایت سایر مقررات مربوط پیشنهاد نماید.

ماده 51 - رییس کل سازمان میتواند اعضا هیات عالی انتظامی مالیاتی را از بین کارمندان شاغل واجد شرایط در سازمان، با حفظ پست سازمانی طبق مقررات نیز پیشنهاد نماید.

ماده 52- هیات عالی انتظامی[23] مالیاتی موظف است در موارد ارجاعی از سوی رییس کل « سازمان » مبنی بر رسیدگی به تخلفات افراد مذکور در ماده 262 « قانون »، موضوع را به فوریت و خارج از نوبت، رسیدگی و رای مقتضی را صادر نماید.

ماده 53- هیات عالی انتظامی[24] موظف است در موارد نفی صلاحیت قطعی دایمی افراد مذکور در ماده 262 « قانون »، طبق قانون رسیدگی به تخلفات اداری ، رای لازم درخصوص نحوه قطع رابطه استخدامی متخلف با « سازمان » را صادر نماید.

ماده 54- در اجرای بند الف ماده 59 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران و به استناد ماده 219 « قانون » کلیه بخشنامه‌ها،دستور العمل ها و رویه‌های اجرایی که توسط « سازمان » جهت اجرای « قانون » مقرر می‌شود برای کلیه واحدهای تابعه «سازمان»،ماموران مالیاتی، ومودیان لازم‌الاتباع است.

این آیین‌نامه در 54 ماده و  7 تبصره بنا به پیشنهاد شماره 9268 مورخ 1382/10/15 سازمان امور مالیاتی کشور در تاریخ 1382/10/20 به تصویب وزیر محترم امور اقتصادی و دارایی رسیده است.[25]



[1] . به موجب ماده 1 بخشنامه شماره 3550 مورخ 1383/02/05 ماده 5 آیین‌نامه اجرایی ماده 219 اصلاح گردید. ماده 5 قبل از اصلاح: عناوین شغلی « ماموران مالیاتی » عبارت است از، کمک کارشناس مالیاتی، کاردان مالیاتی، کارشناس مالیاتی، کارشناس مسیول مالیاتی، رییس گروه مالیاتی ومدیر امور مالیاتی .

[2] . به موجب ماده 2 بخشنامه شماره 3550 مورخ 1383/02/05 ماده 6 آیین‌نامه اجرایی ماده 219 اصلاح گردید. ماده 6 قبل از اصلاح: «کمک کارشناس مالیاتی ،از بین کارمندان «سازمان» که دارای مدرک تحصیلی دیپلم بوده انتخاب می‌شود و وظیفه گردآوری اطلاعات و تهیه جداول آماری و گزارشات مقدماتی مورد نیاز را بر عهده داشته و نسبت به دقت و کنترل اطلاعات و آمار و گزارشات مزبور مسیولیت داشته و تحت نظر کارشناس مسیول مالیاتی ، انجام وظیفه می‌نماید.»

[3]. به موجب ماده 3 بخشنامه شماره 3550 مورخ 1383/02/05 ماده 7 آیین‌نامه اجرایی ماده 219 حذف گردید.ماده 7 قبل از حذف: «کاردان مالیاتی ،ازبین کارمندان «سازمان» با مدرک تحصیلی فوق دیپلم ، یا حداقل 3سال سابقه خدمت درشغل کمک کارشناس مالیاتی انتخاب می‌شود و حداقل یکی ازوظایف اصلی «سازمان» را عهده دار بوده و تحت نظرکارشناس مسیول مالیاتی ،انجام وظیفه مینماید.»

[4] . به موجب ماده 4 بخشنامه شماره 3550 مورخ 1383/02/05، در ماده 8 آیین‌نامه عنوان شغلی «کارشناس مسیول مالیاتی» به عنوان شغلی «کارشناس ارشد مالیاتی» اصلاح شد.

[5] . به موجب ماده 4 بخشنامه شماره 3550 مورخ 1383/02/05، در ماده 9 آیین‌نامه عنوان شغلی «کارشناس مسیول مالیاتی» به عنوان شغلی «کارشناس ارشد مالیاتی» اصلاح شد.

[6] . براساس دستورالعمل شماره 17847 مورخ 1392/10/14 یک تبصره به ماده 9 آیین‌نامه اجرایی ماده 219 الحاق گردید.

[7] . به موجب ماده 5 بخشنامه شماره 3550 مورخ 1383/02/05 در ماده 10 آیین‌نامه، عنوان شغلی « مدیر امور مالیاتی» به عنوان « رییس امور مالیاتی» اصلاح شد.

[8] . به موجب ماده 4 بخشنامه شماره 3550 مورخ 1383/02/05، در ماده 10 آیین‌نامه عنوان شغلی «کارشناس مسیول مالیاتی» به عنوان شغلی «کارشناس ارشد مالیاتی» اصلاح شد.

[9] . به موجب ماده 5 بخشنامه شماره 3550 مورخ 1383/02/05 در ماده 10 آیین‌نامه، عنوان شغلی « مدیر امور مالیاتی» به عنوان « رییس امور مالیاتی» اصلاح شد.

[10] . به موجب ماده 5 بخشنامه شماره 3550 مورخ 1383/02/05 در ماده 11 آیین‌نامه، عنوان شغلی « مدیر امور مالیاتی» به عنوان « رییس امور مالیاتی» اصلاح شد.

[11] . به موجب ماده 6 بخشنامه شماره 3550 مورخ 1383/02/05، متن ماده 13 آیین‌نامه اصلاح شد.

متن ماده 13 آیین‌نامه قبل از اصلاح:

ماده 13– تطبیق و انتصاب ماموران مالیاتی شاغل به عناوین شغلی موضوع این آیین‌نامه به ترتیب زیر می‌باشد :

الف – کمک ممیز مالیاتی بامدرک تحصیلی دیپلم به عنوان کمک کارشناس مالیاتی

ب - کمک ممیز مالیاتی بامدرک تحصیلی کاردانی به عنوان کاردان مالیاتی

ج - کمک ممیز مالیاتی با مدرک تحصیلی لیسانس به عنوان کارشناس مالیاتی

د - ممیز مالیاتی به عنوان کارشناس مسیول مالیاتی

ه -سرممیز مالیاتی به عنوان رییس گروه مالیاتی

و – ممیز کل مالیاتی به عنوان مدیر امور مالیاتی

تبصره 1- درتطبیق وانتصاب وارتقا «ماموران مالیاتی»شاغل ،فعلی (درزمان تصویب این آیین‌نامه)رعایت شرایط مدرک ورشته تحصیلی الزامی نیست.

تبصره2- «سازمان»موظف است حداکثر تا پایان سال 1382عناوین شغلی قبلی «ماموران مالیاتی» را به عناوین شغلی جدید تطبیق و احکام کارگزینی آنان را صادر و ابلاغ نماید.

استفاده از عناوین شغلی فعلی تا صدور احکام کارگزینی جدیددرچارچوب اختیارات و مسیولیت‌های محوله بلامانع خواهد بود .

[12] . به موجب ماده 4 بخشنامه شماره 3550 مورخ 1383/02/05، در ماده 27 و 28 آیین‌نامه عنوان شغلی «کارشناس مسیول مالیاتی» به عنوان شغلی «کارشناس ارشد مالیاتی» اصلاح شد.

[13] . به موجب دستورالعمل شماره 7498/200 مورخ 1392/04/26 تبصره فوق به ماده  29 آیین‌نامه الحاق شد. همچنین به موجب بخشنامه 15/96/230 مورخ 1396/02/09 با موضوع ابلاغ تصویب‌نامه ستاد فرماندهی اقتصاد مقاومتی به شماره 9520 مورخ 1396/01/30 در راستای سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، به منظور اعمال مساعدت، در جهت مرتفع نمودن مشکلات مالیاتی واحدهای کوچک و متوسط،به شرح زیر،جهت بهره‌برداری ابلاغ می‌گردد:

سازمان امور مالیاتی کشور در اجرای مقررات تبصره الحاقی به ماده 29 آیین‌نامه اجرایی ماده 219 قانون مالیات‌های مستقیم، ترتیبی اتخاذ نماید که مامورین مالیاتی ذیربط با ملحوظ نظر قراردادن اظهارنامه ها و صورت‌های مالی تسلیمی واحدهای موصوف و با اولویت قطعی نمودن مالیات بر اساس اظهارنامه تسلیمی، ضمن خودداری از صدوربرگ تشخیص مالیاتی، برگ مالیات قطعی عملکرد سال 94 آنان را صادر و ابلاغ نمایند. در صورتی که امکان صدور برگ قطعی به شرح فوق میسر نباشد،مالیات عملکرد سال مزبور با رعایت مقررات تبصره 2 ماده 97 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1380/11/27 صرفا از طریق رسیدگی به دفاتر، اسناد و مدارک آنان تعیین شود.

[14] . به موجب  بخشنامه شماره 36/93/200 مورخ 1393/03/12ماده 29مکرر به آیین‌نامه اجرایی ماده 219 الحاق شد.

[15] . به موجب بـخـشنـامه شمـاره 17936/200 مورخ 1391/09/08، ماده 33 آیین‌نامه اجرایی ماده 219 به شرح فوق اصلاح شد.

متن ماده 33 قبل از اصلاح:

هرگاه « ماموران مالیاتی » در محاسبه درآمد مشمول مالیات یامالیات متعلق، اشتباه کرده باشند،به شرح زیر اقدام خواهد شد:

1- قبل از قطعیت درآمدمشمول مالیات، چنانچه اصلاح اشتباه محاسبه منجر به افزایش درآمد یا مالیات بیشتر گردد، با رعایت مهلت مرور زمان و به منظور صدور برگ تشخیص اصلاحی، و در صورتی که اصلاح اشتباه محاسبه فوق منجر به کاهش درآمد مشمول مالیات یا مالیات کمتر گردد بدون رعایت مهلت مرور زمان و به منظور اعلام به مودی، مراتب به اداره امور مالیاتی گزارش می‌گردد.

2- بعد ازقطعیت درآمد مشمول مالیات، چنانچه در محاسبه مالیات موضوع برگ قطعی اشتباه شده باشد، مراتب جهت صدور برگ قطعی اصلاحی به اداره امور مالیاتی گزارش خواهد شد.

3- در موارد فوق چنانچه گزارش مربوط به تایید رییس امور مالیاتی برسد و یا در مواردی که برای مدیر امور مالیاتی اشتباه محاسبه محرز شود، طبق دستور وی نسبت به اصلاح اشتباه محاسبه با صدور برگ تشخیص یا قطعی اصلاحی اقدام میگردد.

نکته قابل توجه این که بندهای 2 و 3 ماده 33 آیین‌نامه به موجب دادنامه شماره 456 مورخ 1388/08/25 هیات عمومی دیوان عدالت اداری ابطال گردیده است که طی بخشنامه شماره 14346/210 مورخ 1389/05/11 ارسال گردید.

[16] . به موجب ماده 5 بخشنامه شماره 3550 مورخ 1383/02/05 در ماده 34 آیین‌نامه، عنوان شغلی « مدیر امور مالیاتی» به عنوان « رییس امور مالیاتی» اصلاح شد.

[17] . به موجب بند 1 بخشنامه شماره 22247/5317/230 مورخ 1383/12/22، تبصره ذیل ماده (34) آیین‌نامه اجرایی موضوع ماده 219 ق.م.م به عنوان تبصره 2 و متن فوق به عنوان تبصره 1 به ماده مذکور الحاق گردید که مراتب طی بخشنامه 5/230 مورخ 1384/01/23 ابلاغ گردید.

[18] . به موجب بخشنامه شماره 36/93/200 مورخ 1393/03/12 ماده 34مکرر به آیین‌نامه اجرایی ماده 219 الحاق شد.

[19] . به موجب بخشنامه شماره 6609 – 1391/03/31 ماده 42 آیین‌نامه به شرح فوق اصلاح گردید.

متن ماده 42 قبل از اصلاح: در کلیه مواردی که به تجویز مواد « قانون » صدور گواهی پرداخت مالیات، مفاصا حساب و گواهی عدم شمول مالیات مقرر گردیده است، گواهی‌های مزبورمشترکا با امضای کارشناس ارشد مالیاتی و رییس گروه مالیاتی مربوط صادر خواهد گردید.

تبصره- در بخش ها و نقاطی که محل و محدوده واحد مستقر در آن خارج از خدمت اصلی رییس گروه مالیاتی متبوع واقع گردیده صدور گواهی یاد شده با امضای کارشناس ارشد مالیاتی بلا مانع است.نکته قابل توجه این که به موجب بند 2 بخشنامه شماره 22247/5317/230 مورخ 1383/12/22، این تبصره به ماده 42 الحاق شده است.

[20] . به موجب ماده 5 بخشنامه شماره 3550 مورخ 1383/02/05 در ماده 46 آیین‌نامه، عنوان شغلی « مدیر امور مالیاتی» به عنوان « رییس امور مالیاتی» اصلاح شد.

[21] . به موجب بخشنامه شماره 18720-1387/03/01 ماده 48 این آیین‌نامه به شرح فوق اصلاح شد.متن ماده 48 قبل از اصلاح: « سازمان » می‌تواند نمایندگان خود را در هیاتهای حل اختلاف مالیاتی از بین کارمندان شاغل واجد شرایط در « سازمان » باحفظ پست سازمانی طبق مقررات انتخاب نماید.

[22] . به موجب بخشنامه 77862 – 1378/12/26، تبصره ذیل ماده 48 آیین‌نامه اجرایی ماده 219 مـذکـور بـه تبـصره 1 تبـدیل و مـتن فوق به عـنوان تبـصره 2 به ماده 48 آییـن نامه مزبور الحاق شد.

[23] . با توجه به بند 58 ماده واحده قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، مصوب 1394/04/31، «هیات رسیدگی به تخلفات اداری» جایگزین« هیات عالی انتظامی» می‌شود.

[24] . با توجه به بند 58 ماده واحده قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، مصوب 1394/04/31، «هیات رسیدگی به تخلفات اداری» جایگزین« هیات عالی انتظامی» می‌شود.

[25] . با توجه به اصلاحات انجام شده در آیین‌نامه ماده 219 ق.م.م مواد آیین‌نامه مذکور به 56 ماده و 13 تبصره تغییر نمود.


مورخ: 1394/04/31
شماره: 97
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1394/04/31
شماره: 186
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1394/04/31
شماره: 219
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1400/03/02
شماره: 238
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1400/03/02
شماره: 239
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1398/09/13
شماره: 180718
آیین‌نامه
معتبر-منسوخ صریح جزیی
مورخ: 1388/05/25
شماره: 456
آرا هیات عمومی دیوان عدالت
-
مورخ: 1387/03/01
شماره: 18720
آیین‌نامه
-
مورخ: 1383/02/05
شماره: 3550
آیین‌نامه
-