راهنمای تکمیل اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده در سامانه مودیان

برای ارسال اظهارنامه مالیات بر ارزش افزوده دوره سوم باید به کارپوشه سامانه مودیان مراجعه کنید و از قسمت اظهارنامه پیش فرض اقدام نمایید.

پس از ورود به سامانه اظهارنامه ارزش افزوده گزینه تکمیل اطلاعات را بزنید

به سوالات اختصاصی فروش پاسخ مناسب را بدهید . این سوالات به دلیل نرخ های مختلف مالیات بر ارزش افزوده و شرایط های خاص برای بعضی از مودیان پرسیده می شود. اگر در سامانه مودیان بر اساس سوالات پرسیده شده که دارای نرخ های خاص هستند فروشی داشتید ، سیستم به صورت خودکار پاسخ بلی را داده است.

در مورد سوال دوم اگر از بابت فروش خود از دولت یارانه ای دریافت می کنید می توانید گزینه بلی را بزنید.

در مورد سوال هفتم و هشتم که مختص شرکت های تولید آب و برق و کالای نفتی هستند و طبق تبصره 5 ماده 17 قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده ، اشخاض داخل زنجیره تولید تا قبل از انتهای زنجیره کالا و خدمات آنها پرداخت ارزش افزوده ندارد ولی در صورتحسابهای آنها مبلغ مالیات بر ارزش افزوده به دلیل وجود شناسه کالا مشمول لحاظ می گردد ، می توانند با زدن گزینه بلی ارزش افزوده ای پرداخت نکنند.

در خصوص سوال نهم در مورد تعدیلات ، فقط بابت مواردی که خارج از سامانه مودیان می باشد و یا صورتحسابهای قبل از دی ماه 1402 اگر اصلاح ، ابطال یا برگشت از فروشی دارد می توانیم از این گزینه استفاده کنیم.

به سوالات اختصاصی خرید پاسخ مناسب را بدهید . این سوالات به دلیل نرخ های مختلف مالیات بر ارزش افزوده و شرایط های خاص برای بعضی از مودیان پرسیده می شود. اگر در سامانه مودیان بر اساس سوالات پرسیده شده که دارای نرخ های خاص هستند خریدی داشتید ، سیستم به صورت خودکار پاسخ بلی را داده است.

در مورد سوال ششم و هفتم که مختص شرکت های تولید آب و برق و کالای نفتی هستند و طبق تبصره 5 ماده 17 قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده ، اشخاض داخل زنجیره تولید تا قبل از انتهای زنجیره کالا و خدمات آنها پرداخت ارزش افزوده ندارد ولی در صورتحسابهای آنها مبلغ مالیات بر ارزش افزوده به دلیل وجود شناسه کالا مشمول لحاظ می گردد ، می توانند با زدن گزینه بلی ارزش افزوده ای که به عنوان اعتبار خرید لحاظ گردیده است را سیستم محاسبه نکند.

در خصوص سوال هشتم در مورد تعدیلات ، فقط بابت مواردی که خارج از سامانه مودیان می باشد و یا صورتحسابهای قبل از دی ماه 1402 اگر اصلاح ، ابطال یا برگشت از فروشی دارد می توانیم از این گزینه استفاده کنیم.

در جدول الف که شامل دو ستون از قبیل بهای بارگزاری شده از سامانه مودیان و بهای خارج از سامانه مودیان است می توانیم مبلغ فروش خود را بر اساس نرخ های متفاوت ارزش افزوده که فروش داشتیم بررسی نماییم.

ستون بهای بارگذاری شده از سامانه مودیان به این شکل محاسبه میگردد که فقط صورتحسابهای اصلی که تماما از تاریخ 01/07/1403 الی 30/09/1403 می باشد و در وضعیت باطل شده نباشند را مبنای محاسبه قرار داده است . اگر برای این صورتحسابهای اصلی ، صورتحساب ارجاعی ( اصلاحی ، ابطالی و برگشت از فروش) تا تاریخ 30/09/1403 صادر گردیده باشند حتما در این محاسبات لحاظ گردیده است . به زبان ساده تر تمام صورتحسابهای فروش یک دوره با تاثیر ارجاعی های آنها که تاریخ صدور آنها در همان دوره باشد در ستون بهای بارگذاری از سامانه مودیان محاسبه میگردد. اگر صورتحساب فصل پاییز در وضعیت باطل شده باشد اما این وضعیت باطل شده بعد از پایان فصل اتفاق افتاده باشد (صورتحساب ارجاعی آن بعد از فصل صادر گردیده است) در محاسبات فروش ما لحاظ می گردد.

در خصوص گردش دستگاه پوز و درگاه پرداخت الکترونیک به دلیل تبصره 2 ماده 14 مکرر که رسید آنها در حکم صورتحساب الکترونیک برای مودیان تک نرخ ارزش افزوده است ، اگر شما خودتان جداگانه در سامانه مودیان بابت فروش از طریق دستگاه پوز و درگاه پرداخت فاکتور صادر کرده باشید و یا تک نرخ ارزش افزوده نیستید (مثل رستوران ) و یا مبالغ ورودی دستگاه پوز حکم فروش شما را ندارد (مثل بنگاه های املاک و نمایشگاه ماشین) می توانید در ستون خارج از سامانه مودیان در همان ردیف گردش دستگاه کارتخوان و درگاه اینترنتی عدد را به صورت منفی وارد کنید و این ردیف را تعدیل نمایید.

اگر نیاز به تعدیلات داشتید که در سوالات اختصاصی جواب بلی را زده باشید در ردیف های انتهایی گزینه تعدیلات فعال خواهد شد و با کلیک بر روی تکمیل اطلاعات تعدیلات موارد مورد نیاز را تکمیل می نمایید.

تعدیلات به دو صورت افزایشی با عدد مثبت و کاهشی با عدد منفی منعکس می شود . شما میتوانید هم عدد مشمول ارزش افزوده و هم عدد معاف از ارزش افزوده را در تعدیلات لحاظ کنید.

برای مودیانی که در دوره پاییز صادرات انجام داده اند و صورتحساب الکترونیک با الگوی صادرات هم ارسال کرده باشند ، ممکن است به دلیل عدم تناظر صورتحساب صادرات با کوتاژهای گمرکی در قسمت تایید نشده قرار گرفته است و مشمول مالیات بر ارزش افزوده شده است . برای رفع این مشکل می توانید در ستون خارج از سامانه مودیان مبلغ آن را به صورت منفی درج کنید و عدد صحیح صادرات خود را به صورت مثبت در ستون خارج از سامانه مودیان در ردیف پذیرفته شده لحاظ کنید.

صادرات تبصره 2 ماده 10 از بابت اعتبار مالیاتی ارزش افزوده استرداد ندارد اما صادرات به غیر از تبصره 2 ماده 10 اعتبار مالیاتی آن قابل استفاده و استرداد می باشد.

در جدول ب که شامل دو ستون از قبیل بهای بارگزاری شده از سامانه مودیان و بهای خارج از سامانه مودیان است می توانیم مبلغ خرید خود را بر اساس نرخ های متفاوت ارزش افزوده که خرید داشتیم بررسی نماییم.

ستون بهای بارگذاری شده از سامانه مودیان به این شکل محاسبه میگردد که فقط صورتحسابهای اصلی که تماما از تاریخ 01/07/1403 الی 30/09/1403 می باشد و فقط در وضعیت تایید و تایید سیستمی باشند را مبنای محاسبه قرار داده است . اگر برای این صورتحسابهای اصلی ، صورتحساب ارجاعی ( اصلاحی ، ابطالی و برگشت از فروش) تا تاریخ 30/09/1403 صادر گردیده باشند حتما در این محاسبات لحاظ گردیده است . به زبان ساده تر تمام صورتحسابهای خرید یک دوره با تاثیر ارجاعی های آنها که تاریخ صدور آنها در همان دوره باشد در ستون بهای بارگذاری از سامانه مودیان محاسبه میگردد. اگر صورتحساب فصل پاییز در وضعیت باطل شده باشد اما این وضعیت باطل شده بعد از پایان فصل اتفاق افتاده باشد (صورتحساب ارجاعی آن بعد از فصل صادر گردیده است) و همچنین قبل از وضعیت باطل شده در وضعیت تایید یا تایید سیستمی بوده ، در محاسبات خرید ما لحاظ می گردد.

در ردیف سوم که عنوان شده است خرید از اشخاص فراخوان نشده منظور این هست که اشخاصی در سامانه مودیان صورتحساب الکترونیک با شناسه کالا و خدمات مشمول ارزش افزوده با نرخ صفر صادر کرده اند را نسبت به کالاهای مشمول و کالاهای معاف جدا کرده است . این ردیف صرفا به دلیل تفکیک فروشندگان فراخوان شده ارزش افزوده و فراخوان نشده ارزش افزوده طراحی گردیده است.

در ردیف چهارم خرید های نسیه ای که جدول پرداخت آنها تا تاریخ پرداخت 30/09/1403 تکمیل نشده باشد و یا در انتظار واکنش است را از کل اعتبار مالیاتی خرید کسر می کند . نکته قابل توجه این است که اگر پرداختی بابت خریدهای نسیه تا تاریخ 30/09/1403 انجام شده باشد ولی جدول پرداخت آن تکمیل نشده باشد و یا خریدار نسبت به تایید جدول پرداخت واکنشی نشان نداده است و در انتظار واکنش قرار دارد ، تا 12/11/1403 فرصت تکمیل و تایید جدول پرداخت خرید جهت بهره مندی از اعتبار مالیات بر ارزش افزوده وجود دارد. جدول پرداخت تایید سیستمی ندارد و بعد از تاریخ 12/11/1403 به وضعیت عدم امکان واکنش تغییر می کند. حتما جدول پرداخت باید وضعیت تایید شده باشد و فاکتور تگ عدم عدول داشته باشد تا اعتبار مالیاتی به خریدار تعلق بگیرد.

در ردیف پنجم خریدهایی که عبور از حدمجاز فروش ماده 6 را داشته اند از اعتبار مالیاتی کسر می کند. برای رفع این مشکل باید فروشنده افزایش حد مجاز فروش دهد و سپس نسبت به صدور صورتحساب اصلاحی بدون هیچ تغییری در مقدار و مبلغ صورتحساب اقدام نماید. محدودیت زمانی برای صدور صورتحساب اصلاحی بعد از پایان فصل وجود ندارد و خریدار در فصلی که این صورتحساب اصلاحی صادر می گردد و دارای تگ عدم عدول است از اعتبار مالیاتی آن استفاده می کند. توجه شود صورتحساب نقدی باشد و اگر نسیه هم است حتما جدول پرداخت آن تکمیل و تایید شده باشد.

اعداد ارزش افزوده واردات از سوی گمرک در کارپوشه سامانه مودیان بارگزاری می گردد و امکان اضافه کردن به صورت دستی وجود ندارد . فقط برای واردات خدمات می توان به صورت دستی عدد وارد نمود. بر اساس اطلاعیه شماره 46 مرکز تنظیم مقررات ، تاریخ و زمانصدور اعلامیه‌های واردات برابر با «تاریخ شماره رسید» مندرج در جدول «شرح حسابداری» اظهارنامه گمرکی مؤدیان محترم می‌باشد و (تاریخ ثبت اظهارنامه گمرکی(تاریخ کوتاژ)» ملاک عمل نخواهد بود. لذا در صورت عدم درج تاریخ شماره رسید در اظهارنامه گمرکی صادره توسط گمرک جمهوری اسلامی ایران، اعلامیه واردات مربوطه، در کارپوشه مؤدیان ثبت نمی‌گردد.آثار مالیاتی آن نیز به تاریخ شماره رسید محاسبه خواهد گردید.

در جدول ج در نهایت نتیجه اعتبار مالیاتی با کسر خریدهای نسیه و خریدهای عبور از سقف فروش ماده 6 را می آورد . مواردی ممکن است به اعتبار مالیاتی طی دوره اضافه و یا مواردی ممکن است از اعتبار مالیاتی طی دوره کسر گردد .

در ردیف دوم جدول ج ، مواردی که به اعتبار مالیاتی شما اضافه می کند عبارت است از : 1- تسویه و پرداخت خریدهای نسیه دوره های قبل که در این دوره پرداخت شده است . 2- صورتحسابهای اصلاحی مربوط به خریدهای دوره قبل که در این دوره مبلغ آنها افزایش داشته است و شما آنها را تایید کردید و یا تایید سیستمی شده است.

در ردیف سوم جدول ج مواردی که از اعتبار مالیاتی شما کسر می کند شامل : 1- ابطال صورتحسابهای خرید دوره های قبل که در این دوره ابطالی صادر شده و شما از اعتبار مالیاتی آنها در دوره های قبل استفاده کرده اید و وضعیت این صورتحسابهای ابطالی تایید شده و یا تایید سیستمی است . 2- صورتحسابهای اصلاحی مربوط به خریدهای دوره قبل که در این دوره مبلغ آنها کاهش داشته است و شما آنها را تایید کردید و یا تایید سیستمی شده است. 3- صورتحسابهای برگشت از فروشی که مربوط به خریدهای دوره قبل بوده و شما آنها را تایید و یا تایید سیستمی شده است.

در ردیف چهارم جدول ج اگر شما فعالیتی دارید که معاف از ارزش افزوده می باشد اما بابت واردات و خریدهای مربوط به آن مالیات بر ارزش افزوده خرید و واردات پرداخت کرده اید ، طبق تبصره 2 ماده 8 قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده به  عنوان اعتبار مالیاتی قابل استفاده نمی باشد و طبق تبصره 5 ماده 8 قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده به عنوان هزینه قابل قبول مالیاتی می باشد ، لذا مودی باید آن مقدار از ارزش افزوده را که به عنوان اعتبار مالیاتی قابل استرداد نیست به صورت دستی عدد آن را لحاظ کند تا از کل اعتبار مالیاتی طی دوره کسر گردد .

ردیف پنجم جدول ج مربوط به خرید دارایی های سرمایه ای (عمرانی) برای شرکتهای دولتی و شرکت ملی نفت ایران می شود که اگر بابت این موضوع ارزش افزوده خرید پرداخت کرده باشند به آنها اعتبار مالیاتی تعلق نمی گیرد.

در ردیف ششم جدول ج اگر صادراتی انجام شده باشد که مربوط به فهرست ماده 141 قانون مالیاتهای مستقیم می باشد و طبق تبصره 2 ماده 10 قانون دائمی مالیات بر ارزش افزوده ارزش افزوده خرید این موارد قابل استرداد نیست ، در این ردیف باید مشخص گردد.

در ردیف هفتم جدول ج اگر شما خریدی انجام دادید که جز کالاهای نفتی با نرخ ارزش افزوده 30 درصد و 15 درصد است اما جز مواد اولیه تولید شما قرار ندارد ، اعتبار مالیاتی آن قابل استفاده نیست و مبلغ ارزش افزوده آن را باید در این ردیف لحاظ کنیم

و در ردیف هشتم جدول ج که عمده مسئله آن مربوط به حق العمل کاری خرید می باشد ، اگر شخصی به نیابت از دیگری خریدی انجام داده است و این صورتحساب خرید به نام خود صادر شده است و آن را به آمر انتقال داده است و نباید از ارزش افزوده آن برای خود استفاده کنند ، در این ردیف باید منعکس شود.

در جدول د در خصوص مانده ارزش افزوده فروش و محاسبه بدهی و یا طلب ارزش افزوده محاسبه می گردد.

در ردیف اول جمع  ارزش افزوده های فروش نقد و نسیه به صورت یکجا از جدول الف منتقل می شود.

در ردیف دوم جمع نهایی جدول ج که به عنوان اعتبار مالیاتی قابل استفاده می باشد  را منتقل می کند.

در ردیف سوم آن مقدار از ارزش افزوده فروش های نسیه که مشتری آنها را تایید کرده است و یا تایید سیستمی شده است و جدول پرداخت آنها از تاریخ 01/07/1403 الی 30/09/1403 تکمیل نشده است را کسر می کند.

ردیف ششم مالیات بر ارزش افزوده واردات هایی می باشد که در پاییز پرداخت شده اما در سامانه مودیان منعکس نشده است

در ردیف هشتم بستانکاری دوره قبل را به صورت دستی وارد کنید.

جزییات مواردی که از بدهی مالیات بر ارزش افزوده دوره جاری قابل کسر شدن است شامل تصویر بالاست

مواردی که به بدهی ارزش افزوده اضافه می شود شامل تصویر بالاست

تهیه و تنظیم : استاد سجاد حیدری مدرس حرفه ای سامانه مودیان