شماره:5357/7980/211
تاریخ: 1381/12/17
پیوست: دارد
سازمان امور اقتصادی و دارایی استان
شورای عالی مالیاتی
اداره کل
دفتر فنی مالیاتی
دفتر
هیات عالی انتظامی مالیاتی
دبیرخانه هیاتهای موضوع ماده 251 مکرر
دادستانی انتظامی مالیاتی
دانشکده امور اقتصادی
پژوهشکده امور اقتصادی
تصویر تصویب‌نامه شماره 53456/ت27257 هـ مورخ 1381/12/07 هیات محترم وزیران در خصوص آیین‌نامه اجرایی موضوع تبصره (3) ماده(139) اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1380/11/27، جهت اطلاع و اقدام لازم به پیوست ارسال میگردد.
محمد قاسم پناهی
معاون فنی و حقوقی
شماره:53456/ت27257هـ
تاریخ:1381/12/07
پیوست: دارد
هیات وزیران درجلسه مورخ 1381/11/30 بنا به پیشنهاد شماره 37319 مورخ 1381/06/31 وزارت اموراقتصادی و دارایی و به استناد تبصره (3) ماده (139) اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم – مصوب 1380- , آیین‌نامه اجرایی تبصره یادشده را به شرح ذیل تصویب نمود :
” آیین‌نامه اجرایی موضوع تبصره (3) ماده (139) اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم ,
مصوب 1380 “
فصل اول – معافیت موضوع بند ”الف“ماده( 139)
ماده 1- معافیت مالیاتی موضوع بند ”الف“ ماده (139) صرفا در مورد بقاع موصوف که فهرست آن‌ها توسط سازمان اوقاف و امور خیریه به سازمان امورمالیاتی کشور اعلام می‌شود،جاری خواهد بود. تشخیص سایر بقاع متبرکه , برعهده سازمان یادشده می‌باشد
فصل دوم – معافیت موضوع بند”د“ ماده( 139)
ماده 2- مدارسی که قبلاطبق تشخیص شورای مدیریت حوزه علمیه قم از جمله مدارس علوم اسلامی شناخته شده یا بعدا شناخته شوند , نسبت به کمک‌ها و هدایای نقدی و غیرنقدی از پرداخت مالیات معاف می‌باشند.
تبصره 1- استفاده از معافیت مالیاتی مزبور برای هرسال ,منوط به تایید شورای مدیریت حوزه علمیه قم مبنی بر تداوم فعالیت مدرسه در زمره علوم اسلامی است که باید حداکثر تا پایان تیرماه سال بعد به اداره امورمالیاتی مربوط تسلیم گردد.
تبصره 2- موقوفات متعلق به مدارس یادشده جهت استفاده از معافیت مالیاتی موقوفات عام می‌باید به شرح فصل پنجم این آیین‌نامه مورد نظارت شعب تحقیق سازمان اوقاف و امورخیریه واقع شوند و شرط معافیت درآمد موقوفات موصوف نیز ارایه تاییدیه سازمان اوقاف و امورخیریه مبنی بر صرف درآمد مربوط درامور مذکور در بند ”ح“ ماده (139) اصلاحی وفق ماده (8) این آیین‌نامه خواهد بود .
فصل سوم – معافیت موضوع بند ”هـ“ماده ( 139)
ماده 3- نهادهایی که طبق نظر هیات وزیران جز نهادهای انقلاب اسلامی شناخته شده یا بشوند ,نسبت به کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی از پرداخت مالیات معاف می‌باشند .
فصل چهارم – معافیت موضوع بند”و“ ماده ( 139)
ماده 4- آن قسمت از درآمد صندوق عمران موقوفات کشور که به مصرف عمران موقوفات کشور برسد، از پرداخت مالیات معاف است مشروط بر اینکه هر سال گواهی لازم مبنی بر صرف درآمد صندوق در امور یادشده توسط سازمان اوقاف و امورخیریه صادر و حداکثر تا پایان تیرماه سال بعد به سازمان امورمالیاتی کشور تسلیم گردد .
فصل پنجم – معافیت موضوع بند ”ح“( 139)
ماده 5- آن قسمت از درآمد موقوفات عام که طبق موازین شرعی و برابر مفاد وقفنامه های مربوط به مصرف امور مذکور در بند”ح“ ماده (139) می‌رسد از پرداخت مالیات معاف است مشروط بر اینکه :
الف – صورتحساب درآمد و هزینه هر سال مالی موقوفه متکی به اسناد و مدارک قابل قبول , حداکثر تا 4 ماه پس از پایان سال مالی به اداره اوقاف و امورخیریه مربوط تسلیم شود.
ب – ادارات اوقاف و امورخیریه مربوط نسخه‌ای از صورتحساب مزبور را به انضمام تاییدیه لازم مبنی بر صرف کل یا بعض درآمد موقوفه در امور مندرج در بند ”ح“ ماده (139) اصلاحی – مصوب 1380/11/27- قانون مالیات‌های مستقیم (باذکر دقیق مبالغ کل درآمد و رقم صرف شده در امور مزبور) ظرف شش ماه از تاریخ وصول صورتحساب به اداره امور مالیاتی محل موقوفه تسلیم نماید .
تبصره – موقوفاتی که متولی منصوص التولیه دارند نیز جهت برخورداری از معافیت مالیاتی ملزم به رعایت مقررات قانون مالیات‌های مستقیم و ضوابط مقرر در این آیین‌نامه خواهند بود .
فصل ششم – معافیت موضوع بند”ط“ ماده ( 139)
ماده 6- موسسات خیریه و عام‌المنفعه در صورتی می‌توانند از معافیت مالیاتی موضوع این بند استفاده نمایند که واجد شرایط زیر باشند:
الف – موسسه رسما تحت یکی از عناوین فوق به ثبت رسیده و غیرانتفاعی بودن آن نیز در اساسنامه تصریح شده باشد .
ب – کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی آن‌ها به موجب اساسنامه به مصارف امور یادشده در بند”ح“ ماده (139) اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم –مصوب 1380/11/27- برسد و این امر توسط سازمان امورمالیاتی کشور طبق مواد (7) الی (9) این آیین‌نامه تایید شود .
ج – اساسنامه آن‌ها صریحامتضمن این موضوع باشد که موسسان و وابستگان طبقات اول و دوم آنان , موضوع ماده (18) این قانون و هیات امناو مدیران آن‌ها مبادرت به انجام معامله با موسسه ننماید.
د- اساسنامه موسسه صریحاحاکی از این باشد که موسسات یا صاحبان سرمایه حق هیچ گونه برداشت و یا تخصیص از محل کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی را ندارند و بعد از انحلال ، دارایی موسسه به سازمان بهزیستی کشور یا یکی از موسسات دولتی و یا موسسات خیریه و عام‌المنفعه دیگر واگذار گردد .
هـ - بر درآمد و هزینه آن‌ها به شرح مواد (7) الی (9) این آیین‌نامه نظارت شود.
ماده 7- نظارت بردرآمد و هزینه موسسات خیریه و عام‌المنفعه موضوع بند”ط“ ماده (139) اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم , ولو اینکه دارای مال موقوفه باشند به ترتیب زیر اعمال خواهد شد.
الف – مرجع نظارت بردرآمد و هزینه موسسات خیریه و عام‌المنفعه , سازمان امور مالیاتی کشور است که می‌تواند این اختیار را به ادارات امور مالیاتی ذیربط و در موارد یادشده دربند (3) ماده (1) قانون تشکیلات واختیارات سازمان اوقاف و امورخیریه –مصوب 1363- به سازمان مزبور تفویض نماید.
ب – نظارت بردرآمد و هزینه موسسات عام‌المنفعه‌ای که دارای مال موقوفه می‌باشند،و یا اداره آن‌ها به موجب قانون یا آیین‌نامه مربوط به سازمان اوقاف و امورخیریه محول شده است , با سازمان یاد شده خواهد بود.
پ – مراجع ناظری که قبلا” موافق آیین‌نامه اجرایی موضوع تبصره (4) ماده (2) قانون مالیات‌های مستقیم – مصوب 1366- و اصلاحیه مورخ 1371/02/07 آن , امرنظارت بردرآمد و هزینه موسسات عام‌المنفعه به آنان تفویض گردیده است , نظارت آن‌ها برموسسات یاد شده با رعایت مقررات ماده (139) اصلاحی – مصوب 1380/11/27 – و مفاد این آیین‌نامه کماکان معتبر بوده و اساسنامه این قبیل موسسات نیازی به اصلاح مجدد و تطبیق با این آیین‌نامه نخواهدداشت .
ماده 8- موسسات نامبرده موظفند ظرف یک ماه از تاریخ ثبت اساسنامه , تصویر یا رونوشت مصدق آن را به اداره امورمالیاتی محل تسلیم و ظرف همین مدت در یکی از بانک‌های محل حساب جاری به نام موسسه افتتاح و کلیه وجوه نقدی و درآمد خود را به حساب‌های بانکی منتقل نمایند و کلیه هزینه‌های موسسه را از طریق آن حساب ها انجام دهند .
ماده 9- موسسات خیریه و عام‌المنفعه مکلفند صورتحساب درآمد و هزینه سالانه خود را که متکی به اسناد و مدارک قابل قبول باشد، حداکثر تا چهارماه بعد از پایان سال مالی موسسه به مرجع ناظر مربوط تسلیم نمایند و مرجع ناظر موسسه نیز باید ظرف چهارماه از تاریخ وصول صورتحساب نتیجه رسیدگی را در مورد صورتحساب درآمد و هزینه و رعایت مقررات قانون و آیین‌نامه اجرایی ماده (139) قانون اعلام و در صورت تایید ، گواهی لازم را جهت اقدام قانونی به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نماید .
فصل هفتم – معافیت موضوع بند”ی“ ماده ( 139)
ماده 10- مجامع حرفه‌ای ، احزاب و انجمن ها و تشکل‌های غیردولتی مکلفند مجوز صادر شده از مراجع ذیربط را جهت استفاده از معافیت مقرر موضوع بند ”ی“ ماده مذکور به اداره امور مربوط مالیاتی تسلیم نمایند .
فصل هشتم – معافیت موضوع بند”ک“ ماده ( 139)
ماده 11- انجمن ها و هیاتهای مذهبی مربوط به اقلیت‌های دینی مذکور در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران ،جهت استفاده از معافیت مقرر مکلفند گواهی لازم مبنی بر رسمیت خود را از وزارت کشور اخذ و به اداره امور مالیاتی ذیربط تسلیم نمایند.
فصل نهم – معافیت موضوع بند ”ل“ ماده ( 139)
ماده 12- فعالیت‌های انتشاراتی و مطبوعاتی ، فرهنگی و هنری اشخاص حقیقی یا حقوقی به موجب مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام می‌شود . فعالیت‌های یادشده براساس دستورالعملی توسط سازمان امورمالیاتی کشور با همکاری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تعیین و اعلام خواهد شد .
فصل دهم – معافیت موضوع تبصره (1) ماده ( 139)
ماده 13- اشخاص موضوع ماده (139) اصلاحی جهت برخورداری از معافیت مالیاتی موضوع تبصره (1) این ماده موظفند حداقل پانزده روز قبل از شروع فعالیت‌های غیرانتفاعی مذکور در تبصره یادشده، مراتب را جهت تعیین ناظر به سازمان امورمالیاتی کشور اعلام و صورتحساب درآمد و هزینه مربوط به فعالیت‌های موصوف را حداقل یکبار در هر سال مالی به مرجع ناظر تعیین شده تسلیم و گواهی نظارت دریافت نمایند.
فصل یازدهم – مقررات عمومی
ماده 14- درآمدهای حاصل از فعالیت‌های اقتصادی اشخاص موضوع ماده (139) اصلاحی به شرح مندرج در تبصره (2) اصلاحی ماده (2) قانون مالیات‌های مستقیم – مصوب 1380/11/27 – (غیراز مواردی که طبق بندهای ماده (139) مزبور از معافیت مالیاتی برخوردار می‌شوند) طبق مقررات مربوط و با رعایت سایر معافیت‌های مالیاتی مقرر به نرخ‌های مالیاتی مقرر مربوط دراین قانون مشمول مالیات خواهند بود .
تبصره 1- نقل و انتقال قطعی املاک از جمله فعالیت‌های اقتصادی موضوع تبصره (2) ماده (2) قانون یادشده تلقی نمی گردد .
تبصره 2- درآمدهایی که طبق مقررات مربوط دارای نرخ مالیاتی جداگانه‌ای می‌باشند، مالیات متعلق حسب مورد وفق مقررات مربوط محاسبه و وصول خواهد شد .
ماده 15- اشخاص موضوع ماده (139) اصلاحی مکلف به انجام سایر تکالیف مربوط از جمله تسلیم به موقع اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود وزیان و کسر و پرداخت مالیات اشخاص ثالث طبق قانون مالیات‌های مستقیم خواهند بود.
)بر اساس تصویب‌نامه 242895/ ت 48524 ه مورخ 1391/12/08 هیات محترم وزیران عبارت "و کسر و پرداخت مالیات اشخاص ثالث " حذف می‌شود )
(ماده 15براساس تصویب‌نامه شماره 62400/ت50217هـ مورخ 1393/06/04هیات وزیران بشرح ذیل اصلاح می‌شود)
ماده 15اصلاحی-- اشخاص موضوع ماده (139) اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1380 حسب مورد مکلف به تسلیم به موقع اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان یا حساب درآمد و هزینه حسب مورد طبق مقررات قانون مالیات‌های مستقیم خواهند بود
ماده 16- عدم رعایت شرایط و ترتیبات مقرر در قانون مالیات‌های مستقیم و این آیین‌نامه از سوی اشخاص موضوع بندهای ماده (139) اصلاحی قانون یادشده ، درهرسال مالی موجب محرومیت از معافیت مقرر در آن سال خواهد شد .
(ماده 16براساس تصویب‌نامه شماره 62400/ت50217هـ مورخ 1393/06/04 هیات وزیران بشرح ذیل اصلاح میگردد)
ماده اصلاحی16-- عدم رعایت شرایط و ترتیبات مقرر در ماده (139) اصلاحی قانون مذکور و همچنین عدم تسلیم اظهارنامه از سوی اشخاص موضوع بندهای ماده یاد شده از تاریخ لازم‌الاجرا شدن قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران در هر سال مالی موجب محرومیت از معافیت مقرر در آن سال خواهد شد.
( بر اساس تصویب‌نامه 242895/ ت 48524 ه مورخ 1391/12/08 هیات محترم وزیران متن ذیل جایگزین ماده 16 می‌شود )
ماده 16 جایگزین : تسلیم اظهارنامه در موعد مقرر و رعایت مقررات این آیین‌نامه شرط برخورداری از معافیت مالیاتی است
(بر اساس تصویب‌نامه 85759/ت 48524ه هیات وزیران عبارت "و رعایت مقررات این آیین‌نامه " حذف می‌شود )
تبصره : فعالیت‌های هنری سینمایی در صورت عدم تسلیم بموقع اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود وزیان ( تا قبل از اجرای برنامه پنجم توسعه ) و عدم کسر و پرداخت مالیات اشخاص ثالث مشمول حکم این ماده نمی باشد .
ماده 17- در مورد موقوفات عام به طور کلی و موسسات عام‌المنفعه‌ای که اداره امور آن‌ها به سازمان اوقاف و امورخیریه محول شده یا بشود در صورتی که فاقد متولی و یا امین یا مدیر باشند مسیولیت انجام تکالیف مقرر در این آیین‌نامه و قانون مالیات‌های مستقیم در ارتباط با اشخاص مذکور به عهده اداره اوقاف و امورخیریه مربوط خواهد بود.
بر اساس بخشنامه 37495/200مورخ 1389/12/28 و تصویب‌نامه شماره 176766 / ت 41292 ه مورخ 1389/08/09 هیات وزیران متن ذیل بعنوان ماده 17به تصویب‌نامه 53454/ت 27257 ه مورخ 1381/12/07الحاق و شماره مواد اصلاح می‌شود .
ماده 17 الحاقی: آن قـسمت از درآمد موقوفات عام که مطابق فصل پنجم این آیین‌نامه در دوره سالی مربوط به تحصیل درآمد به مصرف نرسیده باشد، حداکثر ظرف یک سال پس از انقضای سال مالی تحصیل درآمد نیز می‌تواند مصرف گردد، در غیر اینصورت مانده مصرف نشده طبق مقررات مربوط مشمول مالیات خواهد بود. مگر اینکه قبل از انقضای مدت یاد شده، لزوم نگهداری برای یک سال دیگر حسب مورد به تایید سازمان اوقاف و امور خیریه رسیده و مراتب به اداره امور مالیاتی ذیربط و یا سازمان امور مالیاتی کشور اعلام شده باشد.
تبصره1- تاریخ انقضای یک سال یا مدت تمدیدی بر حسب مورد، تاریخ سررسید پرداخت مالیات و مبدا مرور زمان برای مطالبه مالیات خواهد بود.
تبصره2- مانده مصرف نشده درآمد یاد شده به درآمد مشمول مالیات عملکرد آخرین سال تمدید شده اضافه و مبنای محاسبه مالیات قرار گیرد.
ماده 18- مفاد این آیین‌نامه نسبت به اشخاص مذکور در ماده (139) اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم – مصوب 1380/11/27- که سال مالی آن‌ها از 1381/01/01 به بعد شروع می‌شود جاری خواهد بود .
محمدرضا عارف
معاون اول رییس جمهور