شماره: 90348/ت59942هـ
تاریخ: 1401/05/29
وزارت امور اقتصادی و دراایی – وزارت راه و شهرسازی
وزارت صنعت، معدن و تجارت- وزارت کشور- وزارت دادگستری
هیات وزیران در جلسه 1401/04/01 به پیشنهاد شماره 2/37588 مورخ 1401/02/31 وزارت امور اقتصادی و دارایی (سازمان امور مالیاتی کشور) و به استناد بند (ق) تبصره 6 ماده واحده قانون بودجه سال 1401 کل کشور، آیین‌نامه اجرایی بند مذکور را به شرح زیر تصویب کرد[1]:
آیین‌نامه اجرایی بند (ق) تبصره 6 ماده واحده قانون بودجه سال 1401 کل کشور
ماده 1- در این آیین‌نامه ، اصطلاحات زیر در معانی مربوط به کار می‌روند :
1- قانون: قانون مالیات‌های مستقیم – مصوب 1366- و اصلاحات بعدی آن
2- سازمان: سازمان امور مالیاتی کشور
3- دارایی‌های مشمول: واحدهای مسکونی( شامل کلیه ساختمان ها اعم از مستغلات، آپارتمان و ویلا) و باغ ویلاهای با ارزش روز( با احتساب عرصه و اعیان) بیشتر از یکصد و پنجاه میلیارد (150,000,000,000) ریال.
4- اشخاص مشمول: کلیه اشخاص حقوقی و حقیقی که در ابتدای سال 1401، خود و افراد تحت تکفل شان، مالک دارایی‌های مشمول بوده اند.
5- باغ ویلا: اماکنی که مطابق مجوز صادره به عنوان باغ شناخته شده و توسط شهرداری ها و دهیاری‌ها حسب مورد پروانه ساخت ویلا برای آن صادر شده است .
ماده 2- نرخ مالیات سالانه دارایی‌های مشمول (با احتساب عرصه و اعیان) موضوع این آیین‌نامه ، نسبت به مازاد یکصدو پنجاه میلیارد (150,000,000,000) ریال معادل دو دهم درصد (%0/2) می‌باشد .
ماده 3- مالیات موضوع این آیین‌نامه ، بر عهده شخصی است که در تاریخ 1401/01/01 مالک دارای/دارایی‌های مشمول بوده است .
ماده 4- وزارتخانه‌های راه و شهرسازی و صنعت، معدن و تجارت، سازمان ثبت اسناد و املاک کشور و شهرداری ها در اجرای جز 3 بند (ق) تبصره 6 ماده واحده قانون بودجه سال 1401 کل کشور و سایر دستگاه‌های اجرایی از جمله وزارت کشور در اجرای ماده 169 مکرر قانون موظفند داده ها و اطلاعات مالکیت واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای مورد نیاز سازمان از قبیل مشخصات هویتی مالک یا مالکان و افراد تحت تکفل، نشانی اقامتگاه قانونی و شماره تماس (تلفن ثابت و همراه) و مشخصات ملاک و تاریخ تملک آن را به نحوی که سازمان درخواست می‌کند از طریق برخط و تبادل اطلاعات الکترونیک (وب سرویس) ، ظرف 15 روز از تاریخ درخواست مذکور در اختیار سازمان قرار دهند.
ماده 5- سازمان مکلف است ارزش روز دارایی‌های مشمول موضوع این آیین‌نامه را متناسب با ارزش روز مبنای محاسبه آخرین ارزش معاملاتی مصوب موضوع ماده 64 قانون برای هر شهر، بخش و روستاهای تابع با مدنظر قراردادن سایر شرایط از قبیل سن ساختمان و معماری و ارزش تاریخی تعیین نماید.
ماده 6- در دارایی‌های مشمول مشاعی، ابتدا مالیات موضوع این آیین‌نامه برای کل دارایی محاسبه و سپس هریک از مالکین به نسبت سهم مالکیت خود، مشمول پرداخت مالیات متعلق خواهند بود.
ماده 7- در محاسبه مالیات موضوع این آیین‌نامه، هر یک از دارایی‌های مشمول، یک مستغل محسوب و جداگانه مشمول مالیات می‌باشد.
تبصره 1- ملاک تشخیص مالکیت دارایی‌های مشمول در تاریخ اجرای این آیین‌نامه ، سند رسمی مالکیت و یا در صورت عدم وجود سند رسمی مالکیت ، اسناد مثبته قابل احراز مالکیت می‌باشد .
تبصره 2- در مورد دارایی‌های مشمول متعلق به سازندگان مسکن ( اعم از حقیقی و حقوقی) که قبل ازا نتقال قطعی و طبق اسناد و مدارک مربوط به موجب قرارداد واگذار گردیده و یا می‌گردد، با خریدار مانند مالک رفتار خواهد شد .
ماده 8- واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای در حال ساخت، مشمول این مالیات نمی باشند .
تبصره – واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای دارای پروانه ساختمانی، تا قبل از دریافت گواهی پایان کار و یا نصب یکی از انشعابات گاز، برق و آب، درحال ساخت محسوب می‌شوند و واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای فاقد پروانه ساختمانی ، تا قبل از نصب درب و پنجره، در حال ساخت محسوب می‌شوند.
در مواردی که نصب یکی از انشعابات جدید ملاک پایان عملیات ساخت قرار می‌گیرد، در صورتی که فاصله نصب انشعاب جدید از تاریخ صدور پروانه ساختمان کمتر از دو سال باشد ، ملاک در حال ساخت نبودن، گذشت دو سال از زمان صدور پروانه ساختمانی است .
ماده 9- سازمان موظف است پس از دریافت داده ها و اطلاعات واصله از مراجع مندرج در ماده 4 این آیین‌نامه ، نسبت به تعیین دارایی‌های مشمول و ارزش به قیمت روز آن‌ها حداکثر تا پایان خرداد ماه سال 1401 اقدام و مراتب را به نحو مقتضی به اطلاع اشخاص مشمول برساند.
ماده 10- کلیه اشخاص مشمول مکلفند مالیات سالانه موضوع این آیین‌نامه را از طریق سازو کار مندرج در تبصره 1 ماده 12 این آیین‌نامه ، حداکثر تا پایان بهمن ماه سال 1401 پرداخت نمایند .
ماده 11- چنانچه اشخاص مشمول تا پایان بهمن ماه سال 1401 نسبت به پرداخت مالیات متعلقه اقدام ننمایند، سازمان می‌تواند با مطالبه سامانه‌ای (سیستمی) و از طریق عملیات اجرایی موضوع فصل نهم باب چهارم قانون، مالیات متعلق را وصول نماید.
ماده 12- ادارات ثبت اسناد و املاک و دفاتر اسناد رسمی مجاز به ثبت هرگونه نقل و انتقال از قبیل بیع قطعی، صلح و هبه، بدون احراز و اخذ گواهی پرداخت مالیات‌های نقل و انتقال قطعی و اجاره و مالیات موضوع این آیین‌نامه نمی باشند. متخلفین در پرداخت مالیات متعلق مسیولیت تضامنی دارند .
تبصره 1- سازمان موظف است با طراحی سامانه‌ای، امکان مراجعه، مشاهده ارزش دارایی‌های مشمول و پرداخت مالیات و دریافت گواهی موضوع این آیین‌نامه را برای اشخاص مشمول فراهم نماید و تمهیدات لازم را به منظور دسترسی برخط ادارات ثبت اسناد و املاک و دفاتر اسناد رسمی به عمل آورد.
تبصره 2- سازمان مکلف است پس از وصول مالیات متعلقه موضوع این آیین‌نامه ، گواهی پرداخت مالیات بر دارایی سالانه دارایی‌های مشمول موضوع این آیین‌نامه را در سامانه مربوط صادر نماید .
ماده 13- چنانچه اشخاص مشمول، نسبت به ارزش دارایی مشمول، مالیات متعلقه یا اقدامات اجرایی موضوع ماده 11 این آیین‌نامه اعتراض داشته باشند ، اعتراض آن‌ها قابل طرح و رسیدگی در هیات موضوع صدر ماده 216 قانون خواهد بود [2].
محمد مخبر
معاون اول رییس جمهور
[1] . به موجب دادنامه شماره 140231390002324183 مورخ 1402/09/07 هیات تخصصی مالیاتی، بانکی دیوان عدالت اداری، درخواست ابطال آیین‌نامه صدرالاشاره رد شده است و دادنامه مذکور به موجب بخشنامه شماره 19375/212/ص مورخ 1402/10/18 ارسال شده است.
[2]. به موجب دادنامه شماره 140231390002654594 مورخ 1402/10/12 هیات عمومی دیوان عدالت اداری مبنی بر ابطال متضمن ابطال قسمتی از ماده (13) آیین‌نامه اجرایی بند (ق) تبصره (6) ماده واحده قانون بودجه سال 1401 کل کشور مصوب هیات وزیران از حیث تعیین هیات حل اختلاف مالیاتی موضوع ماده (216) قانون مالیات‌های مستقیم، به عنوان مرجع طرح و رسیدگی به اعتراض مودیان مشمول آیین‌نامه موصوف به ارزش دارایی مشمول و میزان مالیات متعلقه از تاریخ تصویب ابطال شد. تصویر دادنامه مذکور به موجب بخشنامه شماره 212/20728/ص مورخ 1402/11/09 مدیر کل دفتر حقوقی و قراردادهای مالیاتی ارسال شد.