سند گسترش کاربرد فناوری نانو درافق 1404

شماره 121332/ت53068هـ 1396/09/29

وزارت نیرو ـ وزارت جهادکشاورزی ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

وزارت نفت ـ وزارت راه و شهرسازی ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت

وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری

وزارت آموزش و پرورش ـ سازمان برنامه و بودجه کشور

سازمان ملی استاندارد ایران ـ سازمان حفاظت محیط زیست

معاونت علمی و فناوری رییس جمهور

هیات وزیران در جلسه 1396/07/23 به پیشنهاد معاونت علمی و فناوری رییس جمهور و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، سند گسترش کاربرد فناوری نانو در افق 1404 را به شرح زیر تصویب کرد:

سند گسترش کاربرد فناوری نانو در افق 1404

ماده 1ـ به منظور تولید ثروت و بهبود کیفیت زندگی مردم با استفاده از فناوری نانو و در راستای تحقق اهداف و سیاست‌های ابلاغی مقام معظم رهبری در برنامه ششم توسعه، سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی و سیاست‌های کلی علم و فناوری و به استناد ماده (43) قانون رفع موانع تولید رقابت پذیر و ارتقای نظام مالی کشور ـ مصوب 1394ـ و در راستای دستیابی به اهداف ماده (5) برنامه توسعه تولید محصولات دانش بنیان موضوع تصویب‌نامه شماره 116959/ت52253هـ مورخ 1394/09/05، «سند گسترش کاربرد فناوری نانو در افق 1404» با اهداف زیر تعیین می‌شود:

الف ـ ارتقای اثرگذاری فناوری نانو در بهبود کیفیت زندگی.

ب ـ دستیابی کشور به جایگاه پنجم جهان در تولید علم نانو و جایگاه پانزدهم در ثبت اختراعات نانو در دفاتر معتبر جهانی.

پ ـ کسب سهم یک تا دو درصدی از بازار جهانی فناوری نانو.

ت ـ ایجاد جایگاه شغلی برای هشتاد هزار نفر.

ماده 2ـ به منظور گسترش کاربرد و ایجاد کشش بازار برای محصولات مبتنی بر فناوری نانو با رعایت قانون حداکثر استفاده از توان تولیدی و خدماتی در تامین نیازهای کشور و تقویت آن‌ها در امر صادرات و اصلاح ماده (104) قانون مالیات‌های مستقیم ـ مصوب 1391ـ و با توجه به تاثیرات این فناوری مانند ارتقای کیفیت و ارزش افزوده محصولات، افزایش عمر تجهیزات و ماشین آلات، افزایش کارایی (راندمان) تولید، صرفه جویی و کاهش هزینه ها، تولید محصولات دوستدار محیط زیست و کاهش اثرات مخرب زیست محیطی و بهبود بهره وری بخش ها و صنایع، دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط موظفند بررسی و تایید محصولات فناوری نانو ساخت داخل با فناوری بومی و خرید هدفمند این محصولات را در اولویت قرار دهند.

تبصره ـ محصولات و فناوری‌های ذکرشده در مواد(3) تا (14) این تصویب‌نامه براساس توانمندی ها و ظرفیت‌های موجود در شرکت‌های ایرانی یا نیازهای اعلام شده توسط دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط است و توانمندی ها و نیازهای آتی در تعامل ستاد ویژه توسعه فناوری نانو وابسته به معاونت علمی و فناوری رییس جمهور که از این پس در این تصویب‌نامه «ستاد» نامیده می‌شود با دستگاه‌های مذکور به صورت سالانه به روز خواهد شد.

ماده 3ـ وزارت نیرو موظف است با رعایت قوانین نسبت به متناسب سازی مقررات و 
خرید محصولات نانو ساخت داخل با فناوری بومی برای گسترش کاربرد فناوری نانو در صنایع مرتبط، ماموریت‌هایی مانند موارد زیر را اجرا کند:

ماده 4ـ وزارت جهاد کشاورزی موظف است با رعایت قوانین نسبت به ارایه مجوزها، انجام آزمون‌ها و خرید محصولات نانو ساخت داخل با فناوری بومی برای گسترش کاربرد فناوری نانو در صنایع ذی‌ربط ، ماموریت‌های زیر را انجام دهد:

الف ـ به منظور افزایش ارزش افزوده در محصولات کشاورزی و غذایی و کاهش ضایعات، تدابیری برای حمایت از افزایش تولید و افزایش سهم یک تا دو درصدی سهم بازار محصولات زیر و بکارگیری آن‌ها با استفاده از دانش فنی و نانو مواد افزودنی تولید داخل با فناوری بومی اتخاذ می‌شود:

1ـ استفاده از بسته بندی نانو افزایش دهنده زمان نگهداری محصولات کشاورزی و میوه (پس از برداشت) با هدف کاهش ضایعات محصولات کشاورزی مربوط تا پایان سال 1398.

2ـ افزایش سهم استفاده از پوشش‌های نانو گلخانه ها.

3ـ افزایش سهم استفاده از کودهای نانوی آهسته رهش با هدف کاهش مصرف کود شیمیایی تا پایان سال 1398.

4ـ افزایش سهم استفاده از نانو آفت کش زیستی (نانو آفت کش ارگانیک) آهسته رهش جهت کاهش مصرف آفت کش های شیمیایی تا پایان سال 1398.

ب ـ دستورالعمل ها و ارایه مجوز به محصولات نانو ساخت داخل با فناوری بومی با انجام آزمون‌های عملکردی و میدانی به شرح زیر ظرف شش ماه پس از ابلاغ این تصویب‌نامه تدوین و تصویب و مجوزهای لازم ظرف یکسال پس از آن اعطا می‌شود:

1ـ نانو کود

2ـ نانو آفت کش

3ـ نایلون های مقاوم گلخانه

4ـ بسته بندی‌های افزایش دهنده زمان نگهداری مواد غذایی

5 ـ بسته بندی‌های زیست تخریب پذیر

6 ـ پاستوریزه کردن سرد شیر به کمک فرایند نانوحفره زایی (NanoCavitation )

پ ـ گسترش واحدهای تصفیه آب لب شور با فناوری بومی برای رسیدن به حداقل مقیاس پنج میلیون متر مکعب در روز برای تصفیه آب کشاورزی و با کاربری‌های تصفیه سختی، فلزات سنگین، نیترات و املاح مضر تا سال 1398.

ماده 5 ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است با رعایت قوانین اقدامات زیر را برای بکارگیری محصولات نانو ساخت داخل با فناوری بومی در حوزه‌های ذی‌ربط اجرا کند:

الف ـ سازمان غذا و دارو موظف است نسبت به انجام موارد زیر اقدام نماید:

1ـ حمایت از ایجاد آزمایشگاه‌های مرجع برای ارزیابی ایمنی محصولات نانو.

2ـ تسریع در فرایند ثبت و بررسی نانوداروها.

3ـ حمایت از قیمت گذاری نانوداروها.

ب ـ حمایت و تشویق مراکز درمانی، بیمارستان ها، درمانگاه های دستگاه‌های اجرایی به استفاده از محصولات نانو سلامت محور شامل نانو داروها (نانوداروهای ضدسرطان، پادزیست (آنتی بیوتیک) و ضدسالک و غیره)، مکمل و داروهای گیاهی، ملزومات پزشکی (پدهای ترمیم زخم نانو و ماسک های (پوشانه های) نانو) و فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی تولید داخل.

پ ـ حمایت از ورود محصولات نانودارویی و فراورده‌های سلامت حوزه نانو که با فناوری بومی در داخل ساخته شده اند، به فهرست‌های رسمی کشور برای محصولاتی مانند:

1ـ انواع نانوداروها نظیر نانوداروهای ضدسرطان.

2ـ ملزومات و تجهیزات دارویی.

3ـ لوازم (کیت ) تشخیص نانو نظیر لوازم (کیت) تشخیص سلول های سرطانی.

4ـ فراورده‌های آرایشی ـ بهداشتی نانو.

5 ـ محصولات نانو با کاربرد در حوزه سلامت نظیر انواع رنگ و کاشی ضدباکتری یا خودتمیزشونده، مواد تمیزکننده و منسوجات نانو.

ماده 6 ـ وزارت تـعاون، کار و رفـاه اجـتماعی موظف اسـت با رعایت قـوانین به منظور حمایت و بکارگیری محصولات نانو سلامت محور ساخت داخل با فناوری بومی که مورد تایید سازمان‌های غذا و دارو و ملی استاندارد ایران هستند، در زیرمجموعه‌های خود نظیر سازمان تامین اجتماعی و شرکت سرمایه گذاری تامین اجتماعی، موارد زیر را اجرایی نماید:

الف ـ پوشش بیمه‌ای حداکثری نانوداروها و محصولات سلامت محور نانو ساخت داخل با فناوری بومی و دارای تاییدیه‌های لازم را حمایت و تسریع کند.

ب ـ سازمان تامین اجتماعی استفاده از محصولات نانو سلامت محور ساخت داخل با فناوری بومی و دارای مجوز مصرف نظیر نانو داروها (نانوداروهای ضدسرطان، پادزیست (آنتی بیوتیک) و ضدسالک و غیره)، مکمل و داروهای گیاهی، ملزومات پزشکی (پدهای ترمیم زخم نانو و ماسک های (پوشانه های) نانو) و فرآورده‌های آرایشی و بهداشتی، در کلیه مراکز درمانی، بیمارستان ها و درمانگاه های تحت نظر را حمایت و تشویق کند.

پ ـ حمایت و تشویق مجموعه‌های تولیدی و بنگاه‌های اقتصادی به تولید و بکارگیری محصولات نانو ساخت داخل با فناوری بومی که دارای بازار مصرف مناسب هستند.

ماده 7ـ وزارت نفت موظف است با رعایت قوانین اقدامات زیر را برای گسترش و بکارگیری محصولات فناوری نانو ساخت داخل که کارایی آن‌ها به اثبات رسیده است، در صـنایع و مجـموعه هـای ذی ربـط با درنـظرگرفـتن ملاحـظات زیسـت محیطی، عملیاتی نماید:

الف ـ حمایت از انجام آزمایش‌های میدانی و افزایش سهم خرید در حوزه‌های دارای محصولات نانو ساخت داخل با فناوری بومی با اهداف زیر:

1ـ بکارگیری نانونامیزه ها(نانوامولسیون ها) و نانوسیالات در ازدیاد برداشت از مخازن.

2ـ بکارگیری نانو افزایه ها در سیالات حفاری به طور مشخص نانوساختارهای سیلیسی و نانولوله های کربنی.

3ـ بکارگیری نانوبازدارنده های خوردگی در بخش‌های مختلف درون چاهی و سرچاهی و عملیاتی.

4ـ بکارگیری سیستم‌های بازیافت بخارات هیدروکربن با نانوجاذب ها.

5 ـ بکارگیری نانوجاذب ها در صنعت نفت در زمینه‌های ذخیره سازی گازها (ANG )، نم زدایی و جداسازی گازها و جذب و ذخیره سازی دی اکسیدکربن.

6 ـ افزایش سهم استفاده از نانو کاتالیزگرها (نانوکاتالیست های) تولید داخل با فناوری بومی.

7ـ افزایش استفاده از پالایشگر (فیلتر) هوای نانو تولید داخل با فناوری بومی و کیفیت اثبات شده، برای پالایشگرهای (فیلترهای) هوایی مورد استفاده در صنایع نفت تا شصت درصد میزان مصرف این نوع پالایشگرها (فیلترها) تا سال 1398.

8 ـ بکارگیری پوشش‌های سخت و فوق سخت نانوساختار مقاوم به سایش و خوردگی در صنعت نفت.

9ـ بکارگیری سیالات نانو در واحدهای عملیاتی صنعت نفت برای بهبود انتقال حرارت.

10 ـ بکارگیری عایق نانو و رنگ‌های نانو در واحدهای عملیاتی صنعت نفت.

11ـ حذف لکه‌های نفتی با پدهای نانو.

12ـ بکارگیری نانوحسگرها در صنعت نفت برای سنجش گازهای آلاینده و سمی.

13ـ بکارگیری سامانه‌های (سیستم‌های) پساب مبتنی بر فرآیندهای فناوری نانو.

تبصره ـ انجام آزمون میدانی برای محصولاتی که تاکنون آزمون کارایی خود را به اتمام نرسانده اند، تسریع گردد و در صورت موفقیت نتایج این آزمون‌ها، افزایش سهم خرید در صنعت نفت مورد توجه قرار گیرد.

ب ـ شرکت ملی صنایع پتروشیمی ایران به منظور افزایش ارزش افزوده و جلوگیری از خام فروشی در محصولات تولیدی موظف است تدابیری برای تولید محصولات مورد تقاضا با استفاده از دانش فنی نانو و نانومواد افزودنی تولید داخل برای تامین تقاضای مواد اولیه صنایع پایین‌دستی از قبیل موارد زیر اتخاذ نماید:

1ـ نانو چندسازه های بسپاری (نانوکامپوزیت های پلیمری) مقاوم به ضربه جهت استفاده در محصولات بسته بندی مواد شیمیایی و شوینده ها.

2ـ نانو چندسازه های بسپاری (نانوکامپوزیت های پلیمری) ضد خش جهت کاربرد در صنعت خودرو مانند داشبورد.

3ـ نانو چندسازه های (نانوکامپوزیت های) ضد باکتری برای مصارف حوزه نساجی، 
بهداشت و سلامت و لوازم خانگی.

4ـ نانو چندسازه های (نانوکامپوزیت های) با استحکام به وزن مناسب و با طول عمر زیاد.

ماده 8 ـ وزارت راه و شهرسازی موظف است با رعایت قوانین نسبت به صدور گواهینامه فنی، تدوین یا ارتقای آیین‌نامه‌های ملی، توسعه زیرساخت‌های آزمون مرتبط با فناوری نانو و همچنین خرید و بکارگیری محصولات نانو ساخت داخل با فناوری بومی در بخش‌های زیرمجموعه در موارد زیر اقدام نماید:

ماده 9ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است با رعایت قوانین نسبت به فراهم کردن مشوق ها، زیرساخت ها و تسهیلات مورد نیاز برای فعالیت شرکت‌های نانو و همچنین ارتقای استانداردها (آیین‌نامه ها) جهت بکارگیری محصولات نانو ساخت داخل با فناوری بومی در صنایع زیرمجموعه مانند موارد زیر اقدام کند:

ماده 10ـ سازمان حفاظت محیط زیست موظف است با رعایت قوانین نسبت به گسترش و بکارگیری فناوری نانو در بخش‌های زیرمجموعه خود با رعایت ضوابط زیست محیطی، بندهای زیر را اجرایی کند:

الف ـ تدوین و اعمال سیاست‌های تشویقی و بازدارنده برای ترغیب صنایع نسبت به جایگزین کردن روش‌های آلاینده موجود با فناوری‌های دوستدار محیط زیست مبتنی بر محصولات نانو تولید داخل با فناوری بومی مانند موارد زیر:

1ـ بکارگیری تجهیزات صنعتی پوشش دهی به روش رسوب فیزیکی بخار در مجموعه‌های صنعتی که با روش‌های آبکاری سنتی در حال کار هستند (جایگزینی با روش‌های ساخت (سنتز) آبکاری).

2ـ جایگزینی پوشش‌های تبدیلی نانو زیرکونیوم با روش‌های مرسوم فسفاتی (فسفاته) و کروماتی (کروماته).

3ـ استفاده از واحدهای صنعتی (پایلوت) تصفیه هوا با روش پلاسما برای کارخانجات صنعتی و محیط‌های بهداشتی.

4ـ استفاده از محصولات بسپاری (پلیمری) نانوزیست تخریب پذیر.

5 ـ بکارگیری سامانه‌های (سیستم‌های) نانو بومی تصفیه پساب های صنعتی.

ب ـ حمایت از طرح‌های تثبیت خاک و شن های روان با استفاده از فناوری نانو برای جلوگیری از انتشار ریزگردها.

ماده 11ـ سازمان ملی استاندارد ایران موظف است (به جز دارو) با رعایت قوانین موارد زیر را برای گسترش و بکارگیری فناوری نانو اجرایی نماید:

الف ـ برای اطمینان مصرف کنندگان از سلامت و کیفیت محصولات مبتنی بر فناوری نانو، نشانی به نام «نانونماد» به عنوان یک علامت رسمی دولتی به محصولات نانو اعطا می‌شود. سازمان ملی استاندارد ایران موظف است ظرف شش ماه پس از ابلاغ این تصویب‌نامه، تمهیدات و الزامات مورد نیاز را برای اجرایی شدن این نشان فراهم آورد و با همکاری ستاد و بکارگیری ظرفیت بخش خصوصی در قالب شرکت‌های بازرسی، به محصولات مبتنی بر فناوری نانو پس از ارزیابی‌های لازم، اعطا شود. آیین‌نامه نحوه اعطای این نشان با همکاری ستاد و سازمان ملی استاندارد ایران تدوین خواهد شد.

ب ـ استانداردهای محصولات مندرج در این تصویب‌نامه را که بکارگیری فناوری نانو در آن‌ها با توانمندی داخلی موجب افزایش کیفیت و کارایی می‌شود، بازنگری کرده و ارتقا دهد.

تبصره ـ حوزه ها و موضوعات جدید برای ارتقای استاندارد، سالانه توسط ستاد و با هماهنگی دستگاه‌های اجرایی به سازمان ملی استاندارد ایران ارایه می‌شود.

پ ـ حمایت از ایجاد و توسعه آزمایشگاه‌های مرجع و اندازه شناسی (مترولوژی) نانو و حمایت از تولید مواد مرجع نانو.

ت ـ مشارکت موثر در تدوین استانداردهای بین‌المللی فناوری نانو با رویکرد اولویت تدوین استانداردهای محصول و ایمنی محصول در راستای حفظ منافع و مصالح ملی و افزایش بازار محصولات داخلی در سراسر دنیا.

ث ـ تایید صلاحیت آزمایشگاه‌های آزمون مواد و محصولات مبتنی بر فناوری نانو در کلیه حوزه ها.

ج ـ کلیه تولیدکنندگان محصولات فناوری نانو که محصول آن‌ها مشمول استاندارد می‌باشد موظفند نسبت به خوداظهاری انطباق محصول خود با استانداردهای ملی و یا بین‌المللی معتبر اقدام نمایند. مرجع ارزیابی انطباق محصولات، سازمان ملی استاندارد ایران است که طبق قوانین جاری سازمان اقدام می‌کند.

ماده 12ـ گمرک جمهوری اسلامی ایران موظف است با رعایت قوانین با هدف پایش، کنترل و سامان دهی بازار و حمایت از تولید داخل، مقررات لازم را برای ثبت محصولات فناوری نانو در مبادی ورودی کشور به صورت خوداظهاری، تهیه و تنظیم نماید و با هماهنگی ستاد آیین‌نامه و کاربرگ‌های لازم را ظرف شش ماه پس از ابلاغ این تصویب‌نامه تدوین کند و سازوکار اجرای این ماده از جمله توسعه سامانه کدگذاری (سیستم کد) تعرفه این کالاها (HS Code ) را طراحی و پیاده سازی نماید.

تبصره ـ گمرک جمهوری اسلامی ایران موظف است آمار واردات و صادرات کالاهای مرتبط با فناوری نانو را به صورت ادواری در اختیار ستاد قرار دهد.

ماده 13ـ سازمان برنامه و بودجه کشور موظف است با رعایت قوانین با همکاری 
معاونت علمی و فناوری رییس جمهور ردیف‌های مرتبط با محصولات نانو دارای تاییدیه از 
معاونت مذکور از جمله موارد زیر را که توسط یک یا چند شرکت داخلی تولید می‌شود و گواهینامه‌ها، استانداردها و مجوزهای لازم در ارتباط با تولید و کاربرد محصول را از 
مراجع ذی صلاح دریافت نموده اند، در فهرست‌های بها درج نماید و جزییات آن‌ها را در قالب 
آیین‌نامه ها و نشریه ها اعلام کند:

الف ـ شیشه نانو کنترل کننده انرژی (شیشه نانو کم گسیل).

ب ـ بتن سبک سازه ای نانو.

پ ـ پروفیل های نانو (UPVC ) برای درب و پنجره.

ت ـ لوله ها و اتصالات فاضلابی مستحکم نانو از جنس (UPVC ).

ث ـ کفپوش های نانو ضد خش برای توقفگاه‌ها (پارکینگ ها) و غیره.

ج ـ کاشی های ضد باکتری (آنتی باکتریال) نانو برای مراکز بهداشتی، بیمارستان ها و درمانگاه ها و کلیه سرویس‌های بهداشتی.

چ ـ رنگ‌های نانو ضد باکتری (آنتی باکتریال)، ضدخش(ترافیکی)، عایق، خود تمیزشونده، تزیینی و غیره.

ح ـ پوشش‌های نانو آبگریز یا ضد آب.

تبصره ـ حوزه ها و موضوعات جدید برای درج در فهرست‌های بها، سالانه توسط ستاد به سازمان برنامه و بودجه کشور ارایه می‌شود.

ماده 14ـ در راستای سیاست‌های ده ساله دوم گسترش فناوری نانو در کشور و به منظور ارتقای سطح پژوهش‌های کاربردی فناوری نانو در صنعت کشور، افزایش توانمندی ایجاد و گسترش فناوری‌های نوظهور و بدیع در فناوری نانو، افزایش کمی و کیفی دستاوردهای پژوهشی با قابلیت تجاری سازی در چارچوب شرکت‌های دانش بنیان زایشی از مراکز دانشگاهی و پژوهشی یا قابل انتقال به صنایع موجود کشور و بالا بردن مهارت‌های شغلی و توانمندی‌های کارآفرینی در سرمایه‌های انسانی نانو، وزارت علوم، تحقیقات و فناوری موظف است با رعایت قوانین اقدامات زیر را انجام دهد:

الف ـ ارزیابی و ساماندهی دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی، قطب ها، پارک‌های فناوری و مراکز رشد فعال در فناوری نانو با تاکید بر رشد کیفی و جلوگیری از افزایش نامتوازن کمی آن‌ها به‌گونه‌ای که طی سال‌های اجرای برنامه به صورت مستمر دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی کشور بتواند تامین کننده دانش و فناوری‌های بومی مورد نیاز کاربردی در مراکز صنعتی و یا شرکت‌های دانش بنیان باشند.

ب ـ بازنگری و ساماندهی دوره‌های تحصیلات تکمیلی علوم و فناوری نانو با شرایط و 
رویکردهای زیر:

1ـ تقاضامحور و کارآمد شدن دوره‌های تحصیلات تکمیلی فناوری نانو.

2ـ در نظرگرفتن بازار کار آینده فناوری نانو و تخصص‌های مورد نیاز کشور.

3ـ دارا بودن تجهیزات آزمایشگاهی آموزشی و پژوهشی مرتبط با دوره.

4ـ طراحی دوره‌ها مبتنی بر آموزش همزمان مباحث عملی و نظری.

5 ـ تاکید بر آموزش مهارت‌های کسب وکار و کارآفرینی.

6 ـ تاکید بر دستاوردهای فناورانه (مانند اختراع و ساخت نمونه) به عنوان دستاورد دوره (با اقداماتی از قبیل صدور اجازه دفاع از پایان نامه دوره با ثبت اختراع معتبر داخلی و خارجی).

پ ـ جهت دهی به تعریف و انجام پایان نامه‌های تحصیلات تکمیلی و سایر پژوهش‌های حوزه فناوری نانو در راستای اولویت‌های ده ساله دوم توسعه علم و فناوری نانو و نیازهای صنایع کشور.

تبصره1ـ نیازهای صنایع کشور توسط ستاد شناسایی شده و به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری اعلام می‌شود.

تبصره2ـ ستاد، در ایجاد، تکمیل و گسترش زیرساخت‌های آزمایشگاهی و تجهیزاتی مورد نیاز برای تحقیقات در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی و فناوری با هماهنگی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری همکاری لازم را انجام خواهد داد.

ت ـ حمایـت از برگزاری دوره‌های توانمندسازی سرمایه‌های انسانی فناوری نانو به منظور ارتقای مهارت‌های کسب و کار و کارآفرینی با اولویت دانشجویان تحصیلات تکمیلی فناوری نانو از طریق اختصاص زیرساخت‌های مورد نیاز از قبیل فضای آموزشی، امکانات کارگاهی و خوابگاهی به دوره‌ها.

ث ـ معرفی شرکت‌های زایشی دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی کشور به ستاد برای انجام حمایت‌های تجاری سازی شامل ارایه یارانه دریافت مشاوره و خدمات تجاری سازی، حمایت‌های تشویقی و سرمایه گذاری خطرپذیر از طریق به کارگیری نهادهای تامین مالی تخصصی نظیر صندوق‌های پژوهش و فناوری.

ماده 15ـ وزارت آموزش و پرورش موظف است با رعایت قوانین زیرساخت‌های لازم را برای توسعه برنامه ترویج و آموزش فناوری نانو در سطح دانش آموزان، معلمان، مدیران و دانشجویان این وزارتخانه فراهم نماید و نسبت به تحقق موارد زیر اقدام کند:

الف ـ تلاش برای توزیع جغرافیایی مناسب فعالیت‌های ترویجی فناوری نانو در بین دانش آموزان و معلمان.

ب ـ تدوین و گنجاندن سرفصل‌های مرتبط با «فناوری نانو» در برنامه درسی با عنایت به مفاد سند تحول بنیادین آموزش و پرورش، با رویکردهای زیر:

1ـ آموزش مقدماتی فناوری نانو و شناساندن کاربردهای این فناوری در بهبود کیفیت زندگی.

2ـ معرفی توانمندی‌های جمهوری اسلامی ایران در فناوری نانو به جهت ایجاد روحیه خودباوری.

3ـ معرفی کسب و کارهای دانش بنیان با استفاده از مصادیق فناوری نانو.

پ ـ پیش بینی شناسه دوره (کد دوره) ضمن خدمت تخصصی برای معلمان و کارشناسان مرتبط با فناوری نانو.

ت ـ پیش بینی شناسه دوره (کد دوره) ضمن خدمت عمومی برای همه معلمان، با موضوع آموزش مقدماتی فناوری نانو و شناساندن کاربردهای این فناوری در بهبود کیفیت زندگی.

ث ـ فراهم نمودن شرایط لازم برای آموزش تجربی فناوری نانو در مراکز کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، مدارس دولتی و غیردولتی، پژوهش سراهای دانش آموزی، مراکز فنی و حرفه‌ای و کار و دانش و مراکز استعدادهای درخشان.

ج ـ افزودن شاخص‌های عملکردی مرتبط با فناوری نانو به ارزیابی و رتبه بندی پژوهش سراها بر اساس اطلاعات ستاد.

چ ـ فراهم نمودن شرایط لازم برای بهره‌برداری حداکثری و ارتقای سطح ایمنی آزمایشگاه‌های شبکه توانا.

ح ـ بهره مندسازی برگزیدگان المپیاد دانش آموزی علوم و فناوری نانو از مزایای قانونی برگزیدگان المپیادهای علمی.

تبصره ـ ستاد موظف است آمار و اطلاعات مورد نیاز برای اجرای بندهای فوق را در اختیار وزارت آموزش و پرورش قرار دهد.

ماده 16ـ کارگروه تخصصی ایمنی کاربرد فناوری نانو با حضور نمایندگان وزارتخانه‌های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، جهاد کشاورزی، علوم، تحقیقات و فناوری، سازمان‌های حفاظت محیط زیست و ملی استاندارد ایران و معاونت علمی و فناوری رییس جمهور
(ستاد فناوری نانو) در ستاد توسعه فناوری نانو تشکیل می‌شود و با رعایت قوانین و مقررات مربوط و از محل اعتبارات مصوب مربوط اعمال واپایش های (کنترل‌های) ایمنی (از منظر زیست محیطی و بهداشتی) و تنظیم ضوابط مورد نیاز را از طریق دستگاه‌های اجرایی مسیول و مراجع ذی‌ربط پیگیری می‌کند.

ماده 17ـ ستاد با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور وظیفه راهبری و نظارت بر اجرای این تصویب‌نامه را برعهده دارد. ستاد موظف است به منظور تسهیل اجرای مواد مندرج در این تصویب‌نامه با هماهنگی دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط و با استفاده از سازوکارهای زیر، بخشی از منابع مالی مورد نیاز را از محل اعتبارات مصوب مربوط تحت نظر خود متناسب با پیشرفت کار اختصاص دهد:

الف ـ در مواردی که دستگاه‌های اجرایی یا زیرمجموعه ی آن‌ها برای کاربری محصولات فناوری نانو نیاز به اخذ ضمانت بانکی دارند، ستاد تا سقف پنجاه درصد از هزینه‌های دریافت ضمانت (شامل سپرده و کارمزد) را متناسب با سطح توان مالی شرکت تولیدکننده ی محصول تامین می‌کند.

ب ـ در مواردی که بکارگیری محصولات فناوری نانو مستلزم صدور ضمانت در بازار باشد، ستاد سازوکار اعطای این ضمانت ها را طراحی و ارایه می‌نماید.

پ ـ در مواردی که بکارگیری محصول فناوری نانو مستلزم انجام آزمون‌های عملکردی توسط سازمان خریدار باشد، ستاد تا سقف پنجاه درصد هزینه‌های ایجاد واحد نیمه صنعتی (پایلوت) (تا سقف پنج میلیارد ریال) را به صورت تسهیلات و کمک بلاعوض تامین نماید.

ت ـ در مواردی که تامین محصول مورد تقاضا نیاز به انجام تحقیقات کاربردی و توسعه‌ای داشته باشد، طرح (پروژه) تکمیلی و تطبیقی گسترش فناوری به صورت مشترک بین ستاد و دستگاه بهره بردار نهایی تعریف و حمایت می‌شود. این طرح (پروژه) توسط فناور مورد تایید ستاد انجام خواهد شد.

ث ـ در مواردی که بکارگیری محصول فناوری نانو مستلزم مصرف آزمایشی آن محصول باشد، خرید نمونه اولیه با یارانه خرید پنجاه درصدی به سازمان خریدار با حمایت ستاد اعطا می‌شود.

ج ـ به منظور پیگیری و اجرای تصویب‌نامه در دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط، کارگروه کارشناسی در داخل دستگاه تشکیل خواهد شد و ستاد، حقوق و دستمزد حداکثر دو کارشناس این کارگروه را به مدت یکسال پرداخت خواهد کرد. در صورت موثر بودن فعالیت‌های این کارگروه، پرداخت مذکور با ارزیابی ستاد به صورت سالانه قابل تمدید خواهد بود.

ماده 18ـ سازمان برنامه و بودجه کشور موظف است با دریافت و ارزیابی گزارش عملکرد اجرایی سالیانه برنامه‌های این تصویب‌نامه و برنامه‌های آن که توسط ستاد تهیه می‌شود، اعتبارات متناسب برای تحقق اهداف آن را در لوایح بودجه سالیانه منظور کند.

ماده 19ـ مسیولیت اجرای این تصویب‌نامه در دستگاه‌های اجرایی برعهده بالاترین مقام دستگاه است.

ماده 20ـ کلیه دستگاه‌های اجرایی مشمول این تصویب‌نامه موظفند گزارش عملکرد شش ماهه اجرای این تصویب‌نامه را به ستاد ارایه کنند. معاونت علمی و فناوری رییس جمهور گزارش عملکرد اجرای این تصویب‌نامه را سالیانه به هیات وزیران ارایه می‌کند.

تبصره1ـ سامانه پایش اجرای این تصویب‌نامه ظرف سه ماه پس از ابلاغ آن، توسط ستاد راه اندازی می‌شود. ستاد و دستگاه‌های اجرایی مندرج در این تصویب‌نامه موظفند گزارش‌های عملکرد مرتبط با حوزه فعالیت شان را در این سامانه ثبت نمایند.

تبصره2ـ ستاد، هرساله دستگاه‌های اجرایی مندرج در این تصویب‌نامه و مدیرانی که بیشترین نقش را در اجـرای آن داشته باشنـد، معرفی و مورد تقدیر قرار می‌دهد.

ماده 21ـ ستاد وظیفه راهبری، نظارت و ارزیابی اجرای این تصویب‌نامه را برعهده دارد.

ماده 22ـ برنامه‌های کلان و عملیاتی این تصویب‌نامه به همراه شاخص‌های کمی و کیفی آن‌ها به شرح پیوست که تایید شده به مهر دفتر هیات دولت است، می با شد.

معاون اول رییس جمهور ـ اسحاق جهانگیری

1ـ تعریف واژگان

فناوری نانو[1]:

به کار گیری دانسته های علمی برای کنترل و استفاده از مواد نانومقیاس است به‌گونه‌ای که خواص و پدیده های مرتبط با اندازه مشاهده شود.

اشتغال نانو:

هر شغلی که انجام تکالیف و وظایف اصلی آن با بهره گیری از تخصص فناوری نانو انجام می‌شود.

یادآوری 1ـ تخصص فناوری نانو شامل موارد زیر است:

_· تخصص استفاده از ابزارهای فناوری نانو؛

_· تخصص کار با نانومواد؛

_· تخصص تولید کالای فناوری نانو، خدمت فناوری نانو یا ابزار فناوری نانو.

یادآوری2ـ با توجه به ظرفیت فناوری نانو برای تاسیس شرکت‌های جدید، شاخصی را می‌توان با عنوان «مشاغل ایجاد شده با فناوری نانو» اندازه گیری کرد. این شاخص شامل مشاغل فناوری نانو و همچنین سایر فرصت‌های شغلی در این موسسات و شرکت‌هاست که لزوما از فناوری نانو استفاده نمی کنند.

سرآمدان فناوری نانو:

محققانی که دارای شرایط زیر باشند:

_· نویسنده اول یا نویسنده مسیول مقاله در مجلات برتر؛

_· سخنران کلیدی یا مدعودر کنگره های معتبر بین‌المللی؛

_· از طرف مجلات برتر به دستاوردهای تحقیقاتی آن‌ها ارجاع شده باشد.

کالای فناوری نانو[2]:

هر نوع کالایی که کارکرد یا ویژگی آن مبتنی بر فناوری نانو است یا با فناوری نانو بهبود یافته باشد و حداقل شامل یکی از موارد زیر باشد:

الف ـ نانوماده تولیدشده یا نانوماده مهندسی شده؛

ب ـ کالای میانی نانوبهبود یا نانوپدید؛

پ ـ کالای نهایی نانوبهبود یا نانوپدید.

یادآوری1ـ در زنجیره عرضه، یک کالای میانی را می‌توان به عنوان یک کالای نهایی در نظر گرفت، اما واسط های فرایندی در این تعریف قرار نمی گیرند.

یادآوری2ـ آن دسته از سامانه‌های پیچیده مانند خودرو و هواپیما که یک یا چند قطعه فرعی آن‌ها شامل یکی از موارد ب و پ می‌شود، نباید به عنوان کالاهای فناوری نانو در نظر گرفته شوند. حذف این موارد، از شمارش چندباره کالاهای نهایی فناوری نانو در یک زنجیره ارزش کالا جلوگیری می‌کند.

خدمت فناوری نانو [3] :

خدمتی که برای ارایه آن از علم نانو و/یا فناوری نانو استفاده می‌شود.

یادآوری ـ خدمت فناوری نانو شامل تحقیق و توسعه در حوزه فناوری نانو نیز می‌شود.

ابزار فناوری نانو [4]:

ابزاری که برای سنجش مستقیم یا غیرستقیم مشخصه های/ ویژگی‌های فیزیکی، شیمیایی و زیستی نانوشی و/ یا اندازه در محدوده نانو مقیاس، دستکاری، ساخت و/ یا تولید نانوماده استفاده می‌شود.

یادآوری 1ـ منظور از فرایندهای ساخت و تولید کلیه فرایندهایی است که همراه با کنترل اندازه نانومقیاس باشند.

یادآوری 2ـ در برخی موارد ساخت می‌تواند شامل فرایند(های) تولید نانویی نیز شود.

شرکت فناوری نانو[5]:

شرکتی که حداقل در یکی از زمینه‌های تولید کالای فناوری نانو، تولید ابزار فناوری نانو و ارایه خدمت فناوری نانو فعالیت می‌کند.

یادآوری ـ برخی از شرکت‌های فناوری نانو از کل فعالیت‌های اقتصادی خود سهم اندکی در فناوری نانو دارند، درحالی که تعدادی از آن‌ها شرکت‌های اختصاصی فناوری نانو هستند و فعالیت اصلی آن‌ها فناوری نانو است.

بازار فناوری نانو تولید ایران:

بازار فناوری نانو شامل بازار کالاهای فناوری نانو، بازار ابزارهای فناوری نانو و بازار خدمات فناوری نانو و بازار دارایی‌های ناملموس است.

سهم صادرات از بازار فناوری نانو:

نسبت صادرات محصولات نانو (کالا و خدمات)، دستگاه‌های مرتبط با فناوری نانو و قراردادهای تحقیق و توسعه نانو از کل بازار فناوری نانو.

محدوده برنامه:

در این برنامه، تمامی برنامه‌های کلان و برنامه‌های عملیاتی با توجه به تمامی اجرای زنجیره علم تا ثروت تدوین شده است. در این برنامه ها، هر موضوعی که خارج از فضای سیاست گذاری علم و فناوری نانو و تجاری سازی این فناوری محسوب می‌شود ذکر نشده است. البته با توجه به اشتراکاتی که بین سیاست ها و برنامه ها با سیاست‌های صنعتی و تجاری وجود دارد، برنامه ها با توجه به این موضوعات مشترک تدوین شده اند.

2ـ چشم انداز و اهداف

2ـ 1ـ چشم انداز

در سال 1404، پیشرفت‌های فناوری نانو در جمهوری اسلامی ایران، با تاثیرگذاری در آبادانی کشور و تولید ثروت، موجب بهبود زندگی مردم می‌شود. در این سال، کشور ضمن تعامل سازنده با سایر کشورها حرکت به سمت مرجعیت جهانی در فناوری نانو را ادامه می‌دهد و این حرکت اثر قابل ملاحظه‌ای بر اقتدار علمی کشور خواهد داشت.

2ـ 2ـ اهداف کلان

1ـ ارتقای اثرگذاری فناوری نانو در بهبود کیفیت زندگی مردم؛

2ـ کسب سهم مناسبی از بازار جهانی فناوری نانو؛

3ـ دستیابی کشور به جایگاه مناسب در علم و فناوری نانو در بین کشورهای جهان.

2ـ 3ـ شاخص‌های ارزیابی کلان

ارزیابی این سند بر اساس دو دسته شاخص‌های اهداف کلان و شاخص‌های برنامه‌های کلان انجام می‌شود. شاخص‌های اهداف کلان در دو افق زمانی کوتاه‌مدت (1398) و بلند مدت (1404) هدفگذاری شده اند. ولی شاخص‌های برنامه‌های کلان برای یک دوره سه ساله (1398) تعریف و هدفگذاری شده اند و بعد از این مدت برنامه‌های کلان و شاخص‌های آن‌ها مورد بازبینی و ویرایش قرار می‌گیرند. سال پایه برای اغلب شاخص ها، سال 95 درنظر گرفته شده است. ولی برای برخی از شاخص ها که دادهی آن‌ها در سال 95 هنوز نهایی نشده ، داده سال 94 درج شده است.

[1] Nanotechnology

[2] Nanotechnology goods

[3] Nanotechnology service

[4] Nanotechnology tool

[5] Nanotechnology enterprise

٭ به علت اینکه در حال حاضر حجم بازار جهانی فناوری نانو قابل اندازه گیری نیست، تا سال 1398 فقط حجم بازار محصولات نانو تولید داخل هدفگیری خواهد شد. هدفگذاری برای سال 1404 در سال 1398 انجام می‌شود.

٭٭ تعداد مقالات معتبر بین‌المللی به عنوان شاخص کمیت انتشارات علمی و شاخص اچ به عنوان شاخص کیفیت انتشارات علمی منظور شده است. سایر شاخص‌های کیفیت انتشارات علمی نانو در برنامه کلان 2 (ارتقا کیفیت علمی و پرورش سرمایه‌های انسانی کارآمد) هدف گذاری شده است.

دستیابی به اهداف برنامه، مستلزم دو شرط اساسی است:

1. وجود برنامه‌های منسجم و منعطف: برنامه ها در راستای اهداف کلان تدوین شده است و برای به‌روزرسانی و هماهنگی با اقتضایات زمانی و محیطی، دوره‌های بازنگری سه تا چهار ساله برای تدوین اسناد تکمیلی پیش بینی خواهد شد.

2. تامین منابع مالی مورد نیاز: یکی از پیش نیازهای اصلی برای دستیابی به اهداف کلان، فعال‌سازی منابع مالی به ویژه منابع بخش خصوصی است که این امر به واسطه سرمایه گذاری بخش دولتی (شامل بودجه ستاد و سرمایه گذاری سایر دستگاه‌های دولتی) در حوزه نانو محقق خواهد شد. بنابراین دستیابی به اهداف بالا، ارتباط مستقیم با میزان بودجه سالانه دولت دارد. دستیابی به سهم دو درصدی از بازار جهانی نیازمند تخصیص دو درصد بودجه سالانه دولت‌های جهان است.

3ـ حوزه‌های اولویت دار

حوزه‌های اولویت دار فناوری نانو در 10 سال آینده، بر اساس معیارهای کلی اولویت‌های کلان علم و فناوری کشور (اولویت‌های علم و فناوری در نقشه جامع علمی کشور)، نیازها، معضلات و مزیت‌های کشور و فرصت‌های خوش آتیه در فناوری نانو در 6 بخش و موضوع زیر انتخاب شده اند:

1ـ سلامت و بهداشت

2ـ انرژی

3ـ آب و محیط زیست

4ـ ساخت و ساز

5 ـ ماشین آلات و تجهیزات

6 ـ نانومواد

4 ـ برنامه‌های کلان: اهداف، شاخص ها و برنامه‌های عملیاتی

برنامه کلان 1) ترویج و آموزش عمومی نانو برای افزایش مشارکت ذینفعان در توسعه و به کارگیری فناوری نانو (ترویج و فرهنگ سازی)

برنامه‌های عملیاتی:

1. فعال‌سازی زیرساخت‌های فرهنگی کشور برای پشتیبانی از توسعه فناوری نانو

2. توسعه کمی و کیفی باشگاه دانش آموزی فناوری نانو و شبکه توانا

3. توسعه بنیاد آموزش نانو و شبکه نهادهای ترویجی فناوری نانو

4. توسعه شبکه مروجین صنعتی و خانه ی نانو و صنعت

5. ایجاد زیرساخت رصد فناوری نانو

برنامه کلان 2) ارتقای کیفیت علمی و پرورش سرمایه‌های انسانی کارآمد (توسعه سرمایه انسانی و کیفیت علمی)

برنامه‌های عملیاتی:

1. حمایت عمومی[1] از تحقیقات فناوری نانو

2. حمایت از سرآمدان[2] علم و فناوری نانو

3. توانمندسازی سرمایه‌های انسانی (شامل توانمندی‌های فنی و کسب و کار)

4. حمایت از تحقیقات مبتنی بر برنامه‌های کاربردی صنعتی

برنامه کلان 3) مدیریت توسعه فناوری با هدایت محققان و فناوران مستعد برای شکل گیری صنعت نانو (توسعه فناوری‌های کلیدی)

1 ـ این حمایت مطابق با آیین‌نامه‌های موجود برای حمایت تشویقی، شامل تمامی محققان فناوری نانو می‌شود.

2ـ در این برنامه از محققان منتخب و برتر که با عنوان «سرآمدان علم و فناوری نانو» شناخته می‌شوند مطابق با آیین‌نامه‌های مصوب حمایت صورت می‌گیرد.

برنامه‌های عملیاتی:

1. ترویج گفتمان تولید فناوری در محیط‌های تحقیقاتی

2. حمایت‌های هدفمند برای ایجاد و توسعه فناوری‌های منتخب

برنامه کلان 4) سازماندهی و توسعه خدمات و زیرساخت‌های تجاری سازی (خدمات و زیرساخت‌های تجاری سازی)

برنامه‌های عملیاتی:

1. توسعه شبکه خدمات تجاری سازی

2. آموزش فناوران و شرکت‌های تولیدی، خدماتی و کارگزاران انتقال فناوری

3. تامین و توسعه زیرساخت فیزیکی استقرار صنعت نانو

4. بکارگیری زیرساخت‌های تامین مالی کشور برای توسعه صنعت و بازار نانو

5. حمایت از تولید، حفاظت و بکارگیری دارایی‌های فکری

6. ارتقای سخت افزاری و نرم افزاری شبکه آزمایشگاهی فناوری نانو

برنامه کلان 5) ارتقای صنایع موجود و ایجاد صنایع جدید بر پایه فناوری نانو (توسعه صنعت نانو)

برنامه‌های عملیاتی:

1. حمایت از شرکت‌های نوپا و طرح‌های نوآورانه برای اثبات و توسعه کاربرد محصولات

2. شناسایی و تولید نانومواد دارای بازار

3. توسعه و تولید تجهیزات و ماشین آلات صنعتی

4. حمایت از ایجاد امکانات پیش تولید (نانوفب) و خدمات فنی

5. کمک به کاهش ریسک سرمایه گذاران در صنعت نانو

6. توسعه شبکه تبادل فناوری به منظور حمایت از بکارگیری فناوری نانو در صنایع

برنامه کلان 6) پیاده سازی نظام استاندارد، کنترل کیفی و ایمنی فناوری نانو (استاندارد و ایمنی)

برنامه‌های عملیاتی:

1. تدوین و استقرار استانداردهای ملی و بین‌المللی، راهنماها و دستورالعمل ها

2. فعال‌سازی ظرفیت‌های نهادهای تنظیم گر برای استفاده حداکثر از محصولات فناوری نانو

3. پیاده سازی و اجرای سیستم جامع ارزیابی، نظارت و مجوزدهی و اعطای نانونماد

4. پیاده سازی نظام ملی نانومترولوژی

5. ترویج، اطلاع رسانی و آموزش درباره استاندارد و ایمنی نانو

6. راهبری تحقیقات در حوزه استاندارد و ایمنی نانو

7. تشخیص و مدیریت جنبه های اخلاقی و اجتماعی فناوری نانو

برنامه کلان 7) توسعه و مدیریت بازار محصولات نانو

برنامه‌های عملیاتی:

1. ایجاد ابزارهای حمایتی و تسهیل گری برای توسعه بازار داخلی محصولات

2. ایجاد برندها و نشان‌های تجاری محصولات

3. ارتقا توانمندی صادراتی بنگاه ها و حمایت از صادرات محصولات نانو

4. پایش و ارزیابی بازار محصولات نانو

برنامه کلان 8) ارتقای همکاری ها و تعاملات بین‌المللی (همکاری‌های بین‌المللی)
 

برنامه‌های عملیاتی:

1. عضویت و حضور فعال کشور در مجامع و شبکه‌های منطقه‌ای و جهانی یا مشارکت فعال در تاسیس آن‌ها

2. زمینه سازی و ایجاد زیرساخت توسعه همکاری‌های بین‌المللی و توانمندسازی نهادهای داخلی برای حضور در عرصه بین‌الملل

5 ـ سازوکار اجرایی نمودن و نظارت بر اجرای برنامه

5 ـ 1ـ وظایف ستاد ویژه توسعه فناوری نانو در سیاست گذاری و ارزیابی

در ادامه حرکت توسعه فناوری نانو به منظور اجرای مدل بومی سیاست گذاری و بر پایه تجربیات کسب شده در برنامه ریزی توسعه این فناوری در کشور، فعالیت‌هایی برای اطمینان از طی شدن کامل چرخه سیاست گذاری طراحی شده است. این فعالیت‌ها در برنامه پیشرفت فناوری نانو در پنج برنامه عملیاتی در این زمینه تنظیم شده است که عبارتند از:

1. راهبری تحقیقات سیاستی و تدوین اسناد سیاست گذاری پیشرفت فناوری نانو

2. پایش و ارزیابی راهبردی توسعه نانو و تعیین جایگاه بین‌المللی کشور در علم، فناوری و نوآوری نانو

3. شناسایی و بهره گیری از زیرساخت‌های نهادی و ساختاری کشور برای پیاده سازی سیاست‌های توسعه فناوری نانو (مهندسی نهادی و ساختاری)

4. مدیریت دانش و اطلاعات فرایندهای توسعه فناوری نانو

5 . تبیین الگوی پیشرفت فناوری نانو با مستندسازی تجربیات و دانش کسب شده و انتشار آن (سیاست نگاری)

5 ـ 2ـ تامین مالی

· سرمایه گذاری در فناوری نانو در قوانین برنامه‌های پنج ساله ششم و هفتم کشور و همچنین قوانین بودجه سالانه به‌گونه‌ای پیش بینی شود که چشم انداز و اهداف کلان توسعه فناوری نانو در کشور را محقق سازد. بدیهی است دستیابی به اهداف این برنامه، متناسب با میزان بودجه اختصاص یافته خواهد بود.

· دستگاه‌های دولتی مجاز هستند بخشی از بودجه سنواتی خود را برای توسعه فناوری نانو در حوزه ماموریت شان اختصاص دهند.

· ستاد ویژه توسعه فناوری نانو می‌تواند بخشی از بودجه سنواتی خود را به صورت تشویقی برای جذب سرمایه‌های بخش خصوصی و دولتی هزینه نماید.

· دولت می‌تواند برای تشویق بخش خصوصی (داخلی و خارجی) به سرمایه گذاری در فناوری نانو، تسهیلات و سایر مشوق ها مانند معافیت‌های مالیاتی، تعرفه‌ای، بیمه‌ای و ... را منظور کند.