سند ملی سبک پوشش اسلامی ایرانی

شماره 6267/1403/دش 1403/04/03

سند ملی سبک پوشش اسلامی ایرانی

(مصوب جلسه 900 مورخ 1403/03/08 شورای عالی انقلاب فرهنگی)

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری

کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی ـ سازمان صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران

معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه

وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ وزارت صنعت، معدن و تجارت

مرکز ملی فضای مجازی ـ فرماندهی کل انتظامی جمهوری اسلامی ایران (پلیس فتا)

اتاق اصناف ایران ـ شورای فرهنگی اجتماعی زنان و خانواده شورای عالی انقلاب فرهنگی

شورای حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی

شورای اجتماعی کشور

مصوبه «سند ملی سبک پوشش اسلامی ایرانی» که در جلسه 900 مورخ 1403/03/08 شورای عالی انقلاب فرهنگی و بر اساس مصوبه جلسه 471 شورای معین شورای عالی انقلاب فرهنگی (بنا به پیشنهاد شورای فرهنگ عمومی) به تصویب رسیده است؛ به شرح ذیل برای اجرا ابلاغ می‌گردد:

مقدمه

سبک زندگی به عنوان نقطه عطف میان اندیشه تمدنی انقلاب اسلامی و عرصه تحقق و اجرای آن، همان منطقه میانی حد فاصل باورهای فطری و اراده منتهی به رفتار مردم است که از نیازهای طبیعی و قوای فعاله بشری متاثر بوده و عدم فعلیت یافتن شایسته و جامع انقلاب اسلامی در منطقه اعتباریات، زمینه را برای نشو و نمای سنت‌های غیرفطری فراهم می‌سازد و مانع از امتداد عقلانیت توحیدی در صحنه رفتار و عمل اجتماعی خواهد شد.

تمدن غربی به دنبال توسعه علوم طبیعی و صنعت، ظرفیت فناورانه خود را برای پاسخ گویی بهتر به مجموعه نیازهای انسان معاصر آشکار ساخت . پشتوانه فلسفی ومعرفتی دین گریزانه این انقلاب صنعتی به توسعه فرهنگ مادی گرایانه در جغرافیای فرهنگی غرب انجامید که به دنبال آن با ورود محصولات، فناوری و الگوهای غربی به جوامع غیر غربی، سبک زندگی و فرهنگ مصرف غربی به این جوامع سرایت یافت . مساله زمانی بارز می‌شود که ساز و کار مولد یک فرهنگ در ساحت تمدنی و در پی آن ایجاد سبک هایی در پاسخ روزآمد به نیازها، عینیت نیافته و جای خود را به ساز و کار انفعال در دوگانه طرد حداکثری سبک های موجود یا پذیرش حداکثری آن‌ها دهد که به دنبال خود در غیاب سبک بومی، بهره گیری از پاسخ های فرهنگ رقیب را رقم خواهد زد .

به عبارت دیگر؛ اقتضا شکل گیری تمدن نوین اسلامی، پاسخ گویی مبتکرانه و ممتاز آن به مجموعه نیازهای انسان و جامعه در حوزه سبک زندگی است که سبک پوشش و لباس از مهم ترین و برجسته ترین آنهاست . آنچنان که در انفعال و فقر سبک سازی، پوشش و آرایش با ورود فرهنگ مدرن و تمدن غربی به جامعه سنتی ایران، متحمل تطورات و تغییرات ملموسی گردید . از این روست که زمینه سازی برای شکل گیری سبک پوشش و مد و لباس مبتنی بر ظرفیت‌های فرهنگ اسلامی ایرانی و تجلی آن در قالب جلوه های ملموس، عینی و فناورانه، نقشی کلیدی و محوری را در شکل گیری و بسط تمدن اسلامی ایرانی ایفا می‌کند . مساله سبک پوشش و بومی سازی آن به ویژه در سال‌های اخیر با پیشرفت و گسترش روزافزون جلوه های متنوع صنعت مد در جامعه ایران، یکی از مناقشه برانگیزترین موضوعات مطرح در حکمرانی فرهنگی می‌باشد و به رغم پیشینه موجود، به ویژه در حوزه ترویج حجاب، سند مستقلی برای تبیین ابعاد سیاستی سبک پوشش فراهم نیامده است که با اتخاذ مقتضی؛ تسهیل گر شکل گیری و تقویت سبک پوشش مبتنی بر هویت اصیل اسلامی ایرانی باشد.

بر این اساس، سند پیش رو با درک اهمیت و ضرورت این مساله، به عنوان اولین سند راهبردی این حوزه، در راستای تحقق اقدام ملی 14 از راهبرد کلان 5 نقشه مهندسی فرهنگی کشور براساس مصوبه ستاد مهندسی فرهنگی شورای عالی انقلاب فرهنگی، به دنبال ارایه چارچوب حکمرانی مناسب برای شکل گیری منظومه و چرخه بومی سبک پوشش اسلامی ایرانی و عینیت بخشی به آن در سطح ملی و فراملی است؛ به این صورت که براساس ترسیم اولویت‌های برآمده از مبانی اسلامی، اسناد فرادستی به ویژه گام دوم انقلاب اسلامی و شناسایی شبکه مسایل محوری و انضمامی حوزه پوشش بدن و نیز توجه به خلاهای سیاستی این حوزه، تدوین و ارایه شده است.

با لحاظ این مهم و نیز توجه جدی به مبانی، ارزش ها و اصول مورد تاکید در اسناد فرادستی به ویژه نقشه مهندسی فرهنگی کشور، قانون ساماندهی مد و لباس مصوب 1385 مجلس شورای اسلامی، مصوبه مبانی، اصول و الزامات پیاده سازی برنامه جامع سبک زندگی اسلامی ـ ایرانی و کلیه مصوبات شورای عالی انقلاب فرهنگی در عرصه عفاف و حجاب؛ مبانی، ارزش ها و اصول زیر، چارچوب اصلی مبنای تدوین سند حاضر است.

ماده 1ـ مبانی، اصول و ارزش ها

1ـ نگرش توحیدی (عقلانیت توحیدی در برابر عقلانیت سرمایه داری) و اعتباری بودن فرهنگ آراستگی نسبت به نیاز و غایت انسان و تمدن؛

2ـ پذیرش تنوع و کثرت در جلوه های پوشش اسلامی در عین التزام به اصول وحدت بخش آن (تنوع گرایی هم شناسانه) و همچنین تقید و به رسمیت شناختن پوشش‌های اسلامی مبتنی بر بوم جغرافیایی و فرهنگی در ایران فرهنگی؛

3ـ توجه به موضوع مد و لباس به مثابه یک صنعت فرهنگی، پویا، خلاق، پرطرفدار و برخوردار از فرصت‌های نوین جهت اثرگذاری فرهنگی و بهره وری اقتصادی با محوریت ویژند(برند)های سبک ساز و جریان ساز به عنوان موتور محرکه زنجیره ارزش مد و لباس در چارچوب فرهنگ بومی، ایرانی و اسلامی و کارکردهای عفیفانه پوشش؛

4ـ احترام و اولویت بخشی به حقوق مصرف کننده و پاسداشت آن در سیاست گذاری ها و توجه همزمان به کارکرد زیبایی شناختی و کاربردی پوشاک اسلامی به جای تمرکز صرف بر تولیدکنندگان دولتی صنعت پوشاک ایرانی (اتخاذ نگاه کاربردی و نیاز محور)؛

5 ـ تمرکززدایی (سیاست گذاری بوم بنیان) و اعطای فرصت عادلانه در پیشرفت صنعت پوشاک اسلامی ایرانی در مناطق مختلف جغرافیای ایران در برابر تمرکز گرایی در طراحی، تولید و توزیع پوشاک اسلامی ایرانی ضمن اهتمام به حقوق مالکیت معنوی طراحان و تولیدکنندگان؛

6 ـ امر به معروف و نهی از منکر در سبک پوشش با پرهیز از لباس شهرت و با تمرکز بر فعال‌سازی ظرفیت‌های مردمی رعایت عرف جامعه اسلامی با اولویت بخشی بر روش‌های ایجابی؛

7ـ برخورداری از نگاه مستقل، ارزش مدار، درون زا و خلاقانه با رویکرد اسلامی ایرانی در مد لباس و سبک پوشش در برابر نگاه تقلیدی و وابسته با حفظ جنسیت و التزام به هنجارهای جنسی (تفاوت‌های زن و مرد)؛

8 ـ اولویت بخشی به رویکردهای گفتگومداری، تصمیم گیری مشارکتی (مشارکت افزایی مردمی)، حمایتگرانه و مشوقانه فرصت محور در ترویج سبک پوشش اسلامی و پرهیز از غلبۀ روش‌های تنبیهی و آمرانه؛

9ـ نگاه فرایندی، شبکه‌ای و منظومه ای به سبک پوشش اسلامی ایرانی، اهمیت زنجیره ارزش و ایجاد ارزش افزوده (چه از حیث مادی و چه از حیث معنوی و فرهنگی) در حوزه پوشاک اسلامی ایرانی؛

10ـ تمرکز بر تبیین، هدایت و کنترل سبک پوشش اسلامی ایرانی به عنوان هسته مرکزی صنعت پوشاک و تنظیم جهت گیری اجزا منظومه بر مبنای آن در عین رقابت پذیری و مردمی سازی.

ماده 2ـ هدف کلان

دستیابی به حکمرانی شایسته در حوزه پوشاک مطابق با سبک اسلامی ـ ایرانی از طریق شکل گیری فرایند بوم بنیان و درون زای اسلامی ایرانی بر هر دو عرصه فرهنگی و اقتصادی مد و لباس در کشور، تصاحب بیش از 40 درصد بازارهای داخلی دریک بازه زمانی ده ساله به وسیله ویژند(برند)های صاحب سبک ایرانی و دستیابی به موقعیتی ممتاز و پیشرو در خلاقیت، نوآوری و الگوبخشی و ترویج سبک پوشش اسلامی ایرانی و زیست عفیفانه با اعتلای منزلت ایرانیان در پوشش متمایز و ممتاز ایرانی به عنوان سبکی الهام بخش برای مردم منطقه و جهان.

ماده 3ـ مسایل

1ـ حضور فعال و بلامنازع سبک پوشش غربی در جامعه، به دلیل مغفول ماندن سبک متمایز و ممتاز اسلامی ایرانی در هر دو ساحت تبیین نظری و نمونه پردازی های عینی؛

2ـ خلا نظام نظری و پشتوانه فکری منسجم و واحد برای تبیین سبک پوشش اسلامی ایرانی، ابهام و پراکندگی در شناخت شاخص ها، مفاهیم، استانداردها و مصادیق سبک پوشش اسلامی ایرانی و فقدان گفتمان مشترک میان فعالان و سیاست گذاران این حوزه؛

3ـ نبود شناخت کافی از مناسبات واقعی صنعت پوشاک و اتخاذ تصمیمات غیرکارشناسی براساس تعاریف نادرست از این مناسبات (عدم درک ماهیت فرهنگی هویت ساز و منزلت آفرین لباس، ساختار منظومه ای و خلاقیت محور صنعت پوشاک در جغرافیای تجارت جهانی و رقابت پذیری آن)؛

4ـ فقر سواد فرهنگی عمومی پوشش در جامعه و ضعف سواد تخصصی در نظام آموزشی، خلا کادرسازی و نبود نظام مناسب و روزآمد تربیت نیروی انسانی متخصص در نسبت با منابع سه گانه هویت اسلامی ایرانی (اصول وحدت بخش اسلامی، جغرافیای فرهنگی ایران و استانداردهای حرفه‌ای جهانی) و ضعف نظام پژوهشی و تولید اطلاعات در این عرصه به ویژه مطالعات روند پژوهانه و آینده پژوهی پوشاک؛

5 ـ ضعف خلاقیت و نوآوری در طراحی الگو و غلبه کپی برداری و تقلید از الگوهای پرفروش وارداتی و غفلت از ظرفیت‌های متنوع جغرافیای ایران اسلامی در بازآفرینی و روزآمدسازی سبک های پوشش بومی در چارچوب فرهنگ اسلامی؛

6 ـ گسست و عدم انسجام میان اجزا مختلف سیاست گذاری، اجرایی و عملیاتی اثرگذار پوشاک و عدم هماهنگی میان آن‌ها (فقدان فعالیت‌های هدفمند، اصولی و نظام مند بین محقق، طراح، تولیدکننده، بازاریاب و توزیع کننده)؛

7ـ ضعف دیپلماسی و فقدان حضور اثربخش در مناسبات بین‌المللی حوزه پوشاک اسلامی ایرانی و بی توجهی به کنش ها و واکنش‌های صنعت پوشاک ایران در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی؛

8 ـ ضعف نظام تبلیغاتی و رسانه‌ای سبک پوشش اسلامی ایرانی و تاثر از فضای بین‌المللی در نمایش (تبلیغات و بازنمایی رسانه‌ای) و عرضه میدانی الگوها در ساحت اجتماع (غلبه سبک های واراداتی در فضای بصری جامعه)؛

9ـ فقدان ویژند(برند)های صاحب سبک در حوزه پوشاک اسلامی ایرانی؛

10ـ خلا تسهیلات حمایتی و تشویقی پیش برنده و هوشمندانه در زنجیره تامین پوشاک اسلامی ایرانی، براساس شاخص ها و مطلوبیت های فرهنگ اسلامی ایرانی (عدم امنیت اقتصادی طراح، تولید کننده و سرمایه گذار) و عدم دسترسی به پوشاک اسلامی ایرانی دارای طراحی، کیفیت و قیمت مناسب.

ماده 4ـ سیاست‌های اجرایی

1ـ تمهید تحقق حکمرانی شایسته ملی در حوزه پوشاک اسلامی ایرانی از طریق هماهنگی، هم‌افزایی و هم گرایی در مدیریت و پشتیبانی فرهنگی و اقتصادی آن در نسبت با ضرورت ها، اولویت‌ها و سیاست‌های نظام جمهوری اسلامی ایران در سامان بخشی و پیشبرد سبک پوشش اسلامی ایرانی؛

2ـ جریان سازی و هویت بخشی به حوزه پوشاک در راستای حفظ هویت اسلامی ـ ایرانی؛

3ـ زمینه سازی برای شکل گیری و تقویت ویژند(برند)های صاحب سبک پوشاک اسلامی ایرانی و شکل دادن و سامان بخشی به منظومه و چرخه پوشاک ایرانی حول محور اسلوب اسلامی ایرانی پوشش معطوف به تامین نیاز بازار داخلی و نیز بازارهای مستعد منطقه‌ای و جهانی؛

4ـ احیا مواریث تمدنی و سنن ملی و قومی در سبک پوشش و حجاب، شکل گیری تصویری مثبت و پذیرش اجتماعی حداکثری سبک های اسلامی ایرانی پوشش ناظر به زیست‌بوم‌های متنوع فرهنگی کشور و افزایش تقاضا برای آن (فعال شدن ظرفیت‌های متنوع قومی و جغرافیایی ایران اسلامی در طراحی و تجاری سازی پوشاک اسلامی ایرانی) ضمن فعال شدن حداکثری ظرفیت‌های بومی استانی در سامان دهی سبک پوشش بوم بنیان، اعم از ظرفیت‌های رسمی و غیررسمی(تشکل‌های مردم نهاد)؛

5 ـ احصا، تبین و نهادینه شدن قواعد و استانداردهای روشن و متمایز در حوزه سبک پوشش، مبتنی بر اصول مبنای اسلامی ایرانی (سبک پوشش عفیفانه) در مقابل حاکمیت مطلق قواعد مرسوم، متداول و جهانی و افزایش سهم حضور و مشارکت ایران در جشنواره ها و بازارهای پوشاک منطقه‌ای و جهانی؛

6 ـ فراهم نمودن زمینه گسترش پژوهش‌های بنیادین و کاربردی در نسبت با مسایل عینی و انضمامی حوزه سبک پوشش اسلامی ایرانی ناظر به پیشینه تاریخی، حال و آینده ایران اسلامی و ارتقای دانش پایه و توسعه شبکه‌های علم، فناوری و نوآوری در حوزه سبک پوشش اسلامی ایرانی ضمن تمهید حمایت‌های مقتضی از خلاقیت و نوآوری در این حوزه؛

7ـ زمینه سازی برای افزایش سواد عمومی و تخصصی سبک پوشش اسلامی ایرانی در جامعه و به‌روزرسانی نظام آموزشی و تربیتی در حوزه نساجی، طراحی، دوخت و تبلیغ پوشاک به منظور ایجاد زمینه تربیت، آموزش کادرسازی و به کارگیری موفق آن‌ها در این حوزه و هویت زایی برای طراحان؛ تقویت ساز و کارهای پیشگیرانه و مهارکننده در ساختارهای تربیتی جامعه به منظور پیشگیری از گرایش به سبک های وارداتی و نابهنجار پوشش بدن و مدل‌های ناهنجار پوشش؛

8 ـ برخورداری از نظام تحقیق و توسعه دانش بنیان هدفمند و راهگشا و شبکه‌های قدرتمند و پیشرفته علم، فناوری و نوآوری در حوزه مد لباس اسلامی ایرانی؛

9ـ دستیابی به ظرفیت تولید انبوه پوشاک ایرانی با کیفیت و دارای قیمت رقابتی در سطح جهانی ضمن برخورداری از نظام هوشمند تولید یا واردات مواد اولیه معطوف به اقتضایات سبک متمایز پوشش اسلامی ایرانی؛

10ـ غلبه الگوهای اسلامی ایرانی پوشش در فضای بصری زندگی روزمره مردم در جامعه ایران و دسترسی آسان و ارزان قیمت مصرف کنندگان پوشاک اسلامی ایرانی؛

11ـ شکل گیری گفتمان مشترک میان بازیگران اصلی و محوری حوزه پوشاک، حول ادبیات و شاخص‌های اسلامی ایرانی پوشش (پذیرش شاخص‌های سبک پوشش اسلامی ایرانی در میان کنش گران اصلی این حوزه)؛

12ـ برخورداری از دیپلماسی موثر فرهنگی، هنری و تجاری با کنش گران بین‌المللی حوزه پوشاک، چه در سطح حکمرانی و چه در سطح انجمن ها و تشکل‌های تخصصی مردمی، به منظور معرفی و ترویج سبک پوشش اسلامی ایرانی در خارج از کشور با تکیه بر ظرفیت‌های متنوع لباس اقوام؛

13ـ شکل گیری قدرتمند اقتصاد سبک پوشش اسلامی ایرانی در کشور و تضمین سودآوری فعالیت در حوزه پوشاک اسلامی ایرانی براساس سیاست‌های نظام اسلامی؛

14ـ جریان سازی اجتماعی و بازارسازی برای سبک اسلامی ایرانی پوشش (کنش گری فعال و الهام بخش در تبلیغ و الگوسازی سبک پوشش اسلامی ایرانی و تصویرسازی مثبت از آن در مقابل انفعال در برابر هجوم تبلیغاتی غرب) و لزوم ساماندهی فضای تبلیغی ترویجی در جهت پوشش حداکثری جلوه های سبک پوشش اسلامی ایرانی در رسانه‌های جمعی، شبکه‌های اجتماعی و به ویژه رسانه‌های محیطی (تبلیغات شهری و ویترین ها) و متعاقبا غلبه هر چه بیشتر مظاهر عینی آن در سطح جامعه؛

15ـ فعال‌سازی ظرفیت انجمن ها و تشکل‌های تخصصی مردم نهاد حوزه سبک پوشش اسلامی ایرانی در استان‌های مختلف در تصمیم سازی و پیشبرد سیاست‌های نظام جمهوری اسلامی در این حوزه و الگوسازی پوشش اسلامی ایرانی؛

16ـ تجاری سازی پوشاک اسلامی ایرانی از طریق بازسامان دهی هوشمند نظام صادرات و واردات پوشاک و مواد اولیه آن مبتنی بر ظرفیت ها و فرصت‌های زنجیره ارزش احصا شده در پوشاک اسلامی ایرانی (شفافیت نظام مبادله در حوزه پوشاک).

ماده 5 ـ اقدامات و فعالیت‌های اجرایی

الف ـ اقدامات آموزشی ـ پژوهشی

1ـ بازنگری و روزآمدسازی برنامه‌های درسی و سرفصل‌های آموزشی در حوزه نساجی، طراحی، دوخت و سبک لباس و پوشاک (به ویژه طراحی لباس) بر اساس معیارهای اسلامی ایرانی، ظرفیت‌های جغرافیای فرهنگی ایران در حوزه پوشش و همچنین مناسبات حرفه‌ای روز(بعد تخصصی و حرفه‌ای) و تحلیل انتقادی قواعد و مناسبات جهانی پوشاک، با نظارت و تایید شورای عالی انقلاب فرهنگی و در چارچوب مصوبات آن؛

2ـ تدوین و اجرای برنامه‌های پیشگیرانه تربیتی در تقویت عزت نفس، تعقل، خودباوری و خلاقیت در کودکان، نوجوانان و جوانان و «پیوند زدن عفاف، امنیت و شادکامی» در خانواده ها، مدارس، دانشگاه‌ها و رسانه ها به عنوان یک عامل کلیدی در پیشگیری از بدن نمایی، جلوه گری و پوشش‌های تحریک آمیز جنسی و افزایش قدرت تمیزدهی میان سبک های بهنجار از نابهنجار و متعاقبا گزینش و به کارگیری مربیان براساس صلاحیت ها و توانمندی‌های مرتبط؛

3ـ برگزاری دوره‌های معرفت افزایی و مهارت افزایی در تقویت سواد عمومی، تخصصی و تحلیل انتقادی سبک پوشش غربی در مهدکودک ها، مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز آموزش فنی حرفه‌ای؛

4ـ ایجاد مراکز استعدادیابی، رشد، خلاقیت و نوآوری و شتاب دهنده های تخصصی در حوزه سبک پوشش اسلامی ایرانی؛

5 ـ راه اندازی و تقویت واحدهای پژوهشی، دانشگاهی و حوزوی رصد و مطالعات راهبردی پوشاک اسلامی ایرانی در سطح ملی و بین‌المللی در اتصال با مراکز نوآوری، طراحی، تولید سنتی و صنعتی پوشاک اسلامی ایرانی:

· انجام مطالعات مردم شناختی و مخاطب شناسی(شناسایی نظام زیبایی شناختی، علایق، ترجیحات و ظرفیت‌های تاریخ فرهنگی) ناظر به موقعیت‌های مختلف جغرافیایی ایران فرهنگی؛

· انجام تحقیقات بازار و پایش مستمر روند تغییر سلایق و ترجیحات مصرف کنندگان و روش‌های ذایقه سازی، جهت بخشی و هدایت نظام علایق و ترجیحات؛

· انجام پژوهش‌های بنیادی و کاربردی ناظر به بومی سازی روش ها و استانداردهای فعالیت‌ها، خدمات (اعم از رسانه‌ای و تبلیغاتی، اجتماعی، اقتصادی و...)، زنجیره ارزش و رویدادهای حوزه سبک پوشش و صنعت پوشاک، فرایندهای شبکه‌سازی در ارایه خدمات طراحی پوشاک اسلامی ایرانی؛

· شناخت، رصد و تحلیل مداوم رقبای جهانی در حوزه پوشاک و فهم دقیق ظرفیت ها و فرصت‌های ایجاد ارزش افزوده در زنجیره پوشاک داخلی به منظور نقش آفرینی موثر ملی و بین‌المللی، ضمن ارتباط موثر با مراکز تحقیقاتی بین‌المللی به منظور انتقال دانش روز؛

· توسعه مطالعات آینده پژوهی در حوزه صنعت پوشاک و سبک پوشش اسلامی ایرانی در بعد جهانی، منطقه‌ای و ملی به منظور ترسیم دقیق افق پیش روی نقش آفرینی موثر ویژند(برند)های داخلی در سبک پوشش اسلامی ایرانی و نیز رصد وضعیت، تحولات و روند پوشش در جامعه و نگرش مردم نسبت به پوشش اسلامی ایرانی به منظور آینده نگاری در این زمینه؛

· حمایت مادی و معنوی از توسعه پژوهش‌های پشتیبان سبک و سبک سازی پوشش اسلامی ایرانی اعم از مطالعات و تحقیقات کاربردی، روند پژوهی، آینده پژوهی و...؛

· هدایت و جهت بخشی هوشمند سرمایه گذاری در اجزا مختلف زنجیره پوشاک اسلامی ایرانی ـ به ویژه تولید از تولید مواد اولیه (خصوصا نساجی) تا تولید پوشاک ـ با تمرکز بر فرصت‌های کسب ارزش افزوده بالا، مبتنی بر ظرفیت‌های داخلی و مطالعات آینده پژوهی؛

· تعیین اولویت‌های واردات و صادرات حوزه پوشاک و تنظیم ساز و کارهای نظارت بر آن، مبتنی بر شناخت و ارزیابی صحیح ظرفیت‌های موجود، ایجاد ارزش افزوده تولید داخل و افزایش صادرات در برابر واردات در نسبت با افق پیش رو و آینده پژوهی صورت گرفته در حوزه صنعت پوشاک و مد لباس؛

ب ـ اقدامات تبلیغی ـ ترویجی

1ـ ایجاد فضاهایی برای شکل گیری و تقویت ارتباطات و تعاملات اجزا مختلف چرخه مد و لباس اسلامی ایرانی (از طراحی تا تولید، توزیع و بازاریابی و فروش) در قالب نمایشگاه ها، انجمن ها، جشنواره ها، رویدادها، همایش‌های تخصصی و سایر سازوکارهای مقتضی و نوین و هوش مصنوعی؛

2ـ نظارت بر کیفیت بازنمایی سبک پوشش بانوان و آقایان در رسانه‌های داخلی (اعم از رسانه‌های جمعی و اجتماعی) به ویژه تبلیغات تجاری و همچنین نظارت بر چگونگی ارایه الگوهای پوشش بانوان و آقایان در تبلیغات محیطی و ویترین فروشگاه ها از حیث تناسب آن با شاخص‌های عفیفانه اسلامی ایرانی پوشش با بهره گیری از ظرفیت‌های مردمی (مثل اصناف پوشاک) و برخورد قاطع با تخلفات به منظور مقابله با استفاده ابزاری از زنان و حفظ شان و کرامت بانوان، جلوگیری از اشاعه نمادهای ایدیولوژی ها و مکاتب انحرافی و نمادهای جنسی و شکل گیری انگاره های جنسی از پوشش و آرایش بدن؛

3ـ تنوع بخشی در تبلیغ و نمایش الگوهای پوشش اسلامی ایرانی با تکیه بر ظرفیت‌های متنوع ایران فرهنگی در پوشش عفیفانه و پرهیز از تکرار و یکنواختی و محدود شدن به نوع خاصی از محصولات اسلامی ایرانی لباس به منظور تامین روحیه تنوع طلبی جوانان امروز، با در نظر گرفتن اصول و شاخص‌های وحدت بخش اسلامی ایرانی در حوزه پوشش؛

4ـ طراحی برنامه ها و تولیدات رسانه‌ای تبلیغی ترویجی سناریو (فیلم نامه) محور و قرار دادن آن در چارچوب روایت های زندگی روزمره در راستای ایجاد نگرش مثبت در مخاطبین نسبت به مفاهیم اخلاقی غیرت، خویشتن داری، حیا و عفت در روابط اجتماعی به عنوان یک امر ارزشمند و حیاتی در زندگی روزمره؛

5 ـ طراحی و راه اندازی موزه‌های لباس اقوام ایرانی و نمایش سبک های متنوع اسلامی ایرانی پوشش، ضمن امکان عرضه نوآوری‌های اسلامی ایرانی لباس اقوام مبتنی بر اقتضایات جغرافیای فرهنگی هر منطقه؛

6 ـ تصویرسازی صحیح و مثبت از زن ایرانی و نیز کیفیت پوشش بدن وی در رسانه ها (برنامه‌های تلویزیونی و تبلیغات تجاری) با ویژگی‌های خاص زیستی و مردم شناختی زن ایرانی به منظور تقویت عزت نفس و خودباوری وی به عنوان یک مسلمان ایرانی؛

7ـ مواجهه بازدارنده با مد و لباس نامتعارف و ناهنجار چهره های شناخته شده، مشهور و سلبریتی در حوزه‌های ورزشی، هنری، سینمایی و رسانه‌ای (مجریان صدا و سیما)؛

8 ـ استفاده مبتکرانه و فنی از ظرفیت لباس ورزشی برای بازنمایی سیمای فاخر و کاربردی حجاب و سبک پوشش اسلامی ایرانی در رویدادهای جهانی؛

9ـ حمایت از تشکیل و رشد انجمن ها، تشکل‌ها و مجامع صنفی حوزه لباس و سبک پوشش اسلامی ایرانی به ویژه ناظر به ظرفیت‌های لباس اقوام؛

10ـ کاهش هزینه‌های تبلیغات ویژند(برند)های داخلی و اختصاص فضای مطلوب تبلیغ و نمایش به آن‌ها در سطح رسانه‌های جمعی، اجتماعی و محیطی در عین محدودسازی و مقیدسازی تبلیغات ویژند(برند)های غیرایرانی در سطح رسانه‌های جمعی، اجتماعی و محیطی (با لحاظ شاخص ها و معیارهای کلی اسلامی ایرانی در پوشش و خلاقیت در سبک و طرح)؛

11ـ طراحی الگوی تبلیغ و ترویج پوشش اسلامی ایرانی و رفع شبهات در زمینه زیست عفیفانه.

ج ـ اقتصادی ـ تجاری

1ـ تضمین سودآوری و تامین امنیت سرمایه گذاری در حوزه سبک پوشش اسلامی ایرانی از طریق اختصاص تسهیلات لازم برای حمایت از ویژند(برند)های شناخته شده فراملی و معتبر داخلی به منظور ورود به حوزه پوشاک اسلامی (رفع یا کاهش مالیات، خدمات بیمه، اعطای وام، فراهم آوردن زیرساخت‌های لازم فنی، تامین هدفمند ارز پشتیبان، رفع محدودیت‌های قانونی و تسهیل فرایند اخذ مجوزهای قانونی و...)؛

2ـ حمایت از تهیه و تامین پارچه و لباس کارکنان دولت و بخش عمومی بر اساس تولیدات تولیدکنندگان اسلامی ایرانی پوشاک به ویژه نشان ها و ویژندهای صاحب سبک در پوشاک اسلامی ایرانی، ضمن ایجاد فضای رقابتی از طریق شاخص گذاری کیفیت، نوآوری، کارایی و تناسب با معیارهای اسلامی ایرانی؛

3ـ قطع زنجیره قاچاق در چرخه تجاری پوشاک کشور از طریق تسهیل دسترسی فعالان صنفی و صنعتی پوشاک اسلامی به رقابتی ترین ظرفیت‌های داخلی و مزیت‌های معقول و مقرون به صرفه خارجی جهت تامین مجموعه کالاها و خدمات مورد نیاز این صنف و صنعت برای بهینه سازی فرایندهای تولید و عرضه و کاهش قیمت تمام شده محصولات و توسعه بازارهای داخلی و خارجی آن‌ها از طریق ایجاد بازار شفاف مبتنی بر خدمات دانش بنیان؛

4ـ ایجاد مرکز سنجش و پایش کیفیت پوشاک ایرانی (در راستای ارایه مجوزهای کیفی لازم برای فعالیت تولیدکنندگان و فروشندگان پوشاک ایرانی) به منظور نشان گذاری موثر تنبیهی(منفی) به فروشندگان لباس های نابهنجار یا قاچاق و حمایتی(مثبت) به فروشندگان پوشاک با کیفیت اسلامی ایرانی و انجام اقدامات تنبیهی (مانند تذکر و پلمپ) و خدمات تشویقی (تبلیغات محیطی و...) مقتضی به منظور توسعه استانداردهای کیفیت در سبک پوشش اسلامی ایرانی؛

5 ـ اختصاص تسهیلات گمرکی و مالیاتی و قانونی برای واردات مواد اولیه، تولید و عرضه پوشاک اسلامی؛

6 ـ ایجاد و تقویت سازوکارهای نظارت پیشینی بر فرآیند طراحی و تولید لباس و سبک های پوشش بدن؛

7ـ پیشبرد دیپلماسی فعال اقتصادی در کسب فناوری‌های پیشرفته (محصولات های تک) و جذب سرمایه گذاری خارجی در حوزه سبک پوشش اسلامی؛

8 ـ توسعه مناطق آزاد تجاری بوم بنیان، ویژه پوشاک در نواحی مختلف مرزی ایران در راستای تقویت دیپلماسی اقتصادی و فرهنگی با محوریت پوشاک اقوام و ظرفیت‌های متنوع آن؛

9ـ حذف شبکه‌های واسطه گری و دلالی در صنعت پوشاک.

د ـ حقوقی ـ نظارتی

1ـ تنظیم و تصویب قوانین و مقررات مقتضی در تسهیل و حذف دیوان سالاری های زاید وهمگرایی، هدفمندسازی و هوشمندسازی فرایندهای اداری پشتیبان صنعت پوشاک اسلامی ایرانی (از جمله امور تولیدی، امور گمرکی تا خدمات بیمه و امور مالیاتی)؛ از طریق ساز و کارها و تشریفات قانونی نظام حقوقی کشور در زمینه تصویب قوانین و مقررات؛

2ـ تهیه دستورالعمل اجرایی و پیگیری اجرای الزام به نصب برچسب کالاهای پوشاکی(لیبلینگ) در بازار کشور، جهت جلوگیری از عرضه کالای غیرمجاز و یا بدون تطابق با برچسب و نشان تجاری کالا و حفظ حقوق و آگاهی مصرف کنندگان؛

3ـ هدایت، نظارت و پایش پیوسته رعایت حجاب و موازین شرعی پوشش و شاخص‌های فرهنگی خصوصا در مورد بانوان برای لباس واحد یا رسمی یا تامینی نهادها و مجموعه‌های عمومی و دولتی به ویژه مجموعه‌هایی که روزانه در تعامل حداکثری با اقشار مختلف جامعه هستند؛ مثل معلمان، کارکنان بانک ها، بیمه ها، مراکز بهداشتی ـ درمانی، مراکز خدماتی، رفاهی ـ حمل و نقل عمومی و... و اتخاذ اقدامات تشویقی و تنبیهی الزام آور و مقتضی؛

4ـ ایجاد جریان، ایتلاف و رویدادهای بین‌المللی در سطح جهان اسلام با نوآوری و کارآفرینی الگوهای اسلامی پوشاک و فعال‌سازی موثر ظرفیت ویژند(برند)ها، انجمن ها و تشکل‌های مردمی داخلی شاخص در سبک پوشش اسلامی ـ ایرانی؛

5 ـ حمایت و پشتیبانی از تاسیس و نوسازی زیرساخت ها، فناوری ها، ماشین آلات و تجهیزات واحد های فعال در حوزه سبک پوشش اسلامی ایرانی؛

6 ـ برگزاری نمایشگاه ها، جشنواره ها، رویدادها و همایش‌های تخصصی سبک پوشش اسلامی ـ ایرانی، طراحی و اجرای رویدادهای جریان ساز فرهنگی هنری ملی و بین‌المللی در حوزه سبک پوشش اسلامی ایرانی با استانداردها و روش‌های مبتکرانه بومی، متناسب با کرامت انسانی و در چارچوب شرع اسلام و قوانین نظام اسلامی، ضمن جذب مشارکت مجموعه‌های بین‌المللی و کشورهای فعال در حوزه سبک پوشش اسلامی؛

7ـ تشکیل بنیاد ملی سبک پوشش اسلامی ایرانی و اتخاذ تدابیر لازم جهت اجرایی سازی این سند.

ماده 6 ـ الزامات اجرایی (راهبری و اجرا)

1ـ مسیولیت اجرایی سازی سند ملی سبک پوشش اسلامی ایرانی بر عهده شورای راهبری تخصصی سند با ترکیب ذیل است:

الف ـ اعضای حقوقی شورای راهبری عبارتند از:

1ـ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی یا نماینده تام‌الاختیار ایشان (رییس شورای راهبری)

2ـ دبیر کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور (دبیر شورای راهبری)

3ـ معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری

4ـ رییس شورای فرهنگی اجتماعی خانواده و زنان شورای عالی انقلاب فرهنگی

5 ـ رییس شورای حوزوی شورای عالی انقلاب فرهنگی

6 ـ یکی از اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی

7ـ معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم قوه قضاییه

8 ـ رییس شورای اجتماعی کشور

9ـ نماینده تام‌الاختیار وزارت امور اقتصادی و دارایی

10ـ نماینده تام‌الاختیار از مرکز ملی فضای مجازی

11ـ نماینده تام‌الاختیار از پلیس فتا

12ـ معاون امور هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

13ـ معاون ذی‌ربط سازمان صدا و سیما جمهوری اسلامی ایران

14ـ معاون صنایع عمومی وزارت صمت

15ـ معاون تجارت و خدمات وزارت صمت

16ـ رییس اتاق اصناف ایران

ب ـ اعضای حقیقی شورای راهبری عبارتند از:

1ـ یک نفر از اساتید دانشگاه در حوزه مرتبط

2ـ دو نفر (الزاما یک نفر از بانوان) از فعالان فرهنگی و هنری حوزه طراحی لباس و ترویج عفاف و حجاب

3ـ دو نفر از فعالان صنفی ـ صنعتی پوشاک.

تبصره1ـ دبیرخانه شورای راهبری در وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مستقر می‌باشد.

تبصره2ـ اعضای حقیقی به پیشنهاد رییس شورا و تصویب شورای عالی انقلاب فرهـنگی به مدت دو سال تعیین شده و حکم ایشـان را رییس شـورای راهبـری صادر می‌نماید.

2ـ شورای راهبری مسیول رصد مداوم وضعیت مد و لباس، هماهنگی و برنامه ریزی و پیگیری اجرای سند ملی سبک پوشش اسلامی ایرانی می‌باشد.

تبصره3ـ این شورا، سالیانه گزارش اجرای برنامه‌های اجرایی و اثربخشی آن‌ها را با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور، سازمان اداری و استخدامی کشور و سایر دستگاه‌های مسیول، تهیه و به دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ارایه می‌نماید.

3ـ شورای راهبری، مسیول روزآمدسازی سند است . این شورا حداکثر هر پنج سال یک بار سند را روزآمد نموده و برای تصویب در شورای عالی انقلاب فرهنگی به دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی ارسال می‌نماید.

4ـ ماموریت شورای راهبری سند، وضع سیاست ها و ضوابط لازم و نظارت بر عملکرد کارگروه ساماندهی مد و لباس کشور در حیطه ماموریتی سند است؛ و تهیه پیش نویس دستورالعمل و آیین‌نامه‌های سیاستی و اجرایی در چارچوب این سند، جز ماموریت‌های کارگروه ساماندهی مد و لباس است.

5 ـ دستگاه‌های اجرایی مکلف اند اعتبارات مورد نیاز برای اجرای فعالیت‌های این مصوبه را پیش بینی و در زمان تدوین لوایح بودجه سنواتی، به سازمان برنامه و بودجه ارسال نمایند.

6 ـ دستگاه‌های دولتی و حاکمیتی که توسط شورای راهبری سند تعیین می‌شوند، موظف هستند ظرف مدت دو ماه پس از تصویب و ابلاغ سند، برنامه‌های اجرایی داخلی خود را در نسبت با پیشبرد هدفمند این سند با توجه به جایگاه و ماموریت خود در منظومه مسیولین اصلی عرصه حکمرانی و عرصه مردمی سبک پوشش اسلامی ایرانی، تنظیم نموده تا در قالب نگاشت نهادی، به تایید و تصویب شورای راهبری سند برسد . همچنین هر شش ماه یک بار گزارش عملکرد خود را به این شورا ارایه دهند.

تبصره4ـ در تمام فعالیت‌ها، توجه به ظرفیت مجموعه‌های مردمی و حمایت کافی و بهره گیری موثر از ظرفیت جبهه مردمی فعال در حوزه سبک پوشش اسلامی ایرانی ضرورت دارد.

7ـ به منظور رفع خلاهای قانونی در پیشبرد مفاد سند حاضر، وزارت فرهنگ وارشاد اسلامی موظف است، حداکثر ظرف مدت 6 ماه پس از ابلاغ این سند، اصلاحات و ویرایش جدیدی از قانون ساماندهی مد و لباس و یا آیین‌نامه اجرایی آن را تدوین و در هیات وزیران یا مجلس شورای اسلامی تصویب نماید.

8 ـ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مکلف است برای تقویت ظرفیت اجرایی و عملیاتی جهت تحقق اهداف این سند و ساماندهی مد و لباس در کشور، اساسنامه و ساختار «بنیاد ملی سبک پوشش ایرانی اسلامی» را ظرف مدت سه ماه پس از ابلاغ این سند در چارچوب قوانین جاری با استفاده از ظرفیت‌های موجود در نظام اداری به شورای عالی انقلاب فرهنگی پیشنهاد نموده و پس از تصویب؛ آن را تاسیس نماید.

تبصره5 ـ نظارت بر حسن اجرای این سند برعهده شورای عالی انقلاب فرهنگی است و شورای راهبری سند موظف است در پایان فرودین ماه هر سال، گزارش عملکرد سالانه خود را به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارایه نماید.

ماده 7ـ تصویب

این سند که مشتمل بر یک مقدمه، 7 ماده و 5 تبصره؛ در جلسه 900 مورخ 1403/03/08 شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و از تاریخ ابلاغ، لازم‌الاجرا می‌باشد.

سرپرست ریاست جمهوری و رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی ـ محمد مخبر