رای شماره 1886 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع:...

شماره 9803794 1400/01/10

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رییس هیات مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 9909970905811886 مورخ 1399/12/05 با موضوع: «ابطال ماده 24 عوارض توسعه فضای سبز و آموزش فرهنگ شهرنشینی از تعرفه، عوارض محلی سال 1398 شورای اسلامی شهر اهر» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد.

مدیرکل هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین

تاریخ دادنامه: 1399/12/05 شماره دادنامه: 1886 شماره پرونده: 9803794

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای یوسف کاغذچی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده 24 (عوارض توسعه فضای سبز و آموزش فرهنگ شهرنشینی) از تعرفه عوارض محلی سال 1398 شورای اسلامی شهر اهر

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال ماده 12 (عوارض ابقای ساختمان) و ماده 34 (خدمات آتش نشانی و امور ایمنی شهرداری) و ماده 24 (عوارض توسعه فضای سبز و آموزش فرهنگ شهرنشینی) از تعرفه عوارض محلی سال 1398 شورای اسلامی شهر اهر را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

" احتراما به استحضار می‌رساند که اینجانب به استناد تفاهم نامه مورخ 1393/03/20 فی مابین فرماندار شهرستان اهر و مرکز خدمات و دبیرخانه ستاد سرمایه گذاری استان در راستای اشتغال زدایی، اقدام به ساخت هتل و سرمایه گذاری نموده و دستگاه‌های دولتی متعهد شده بودن که در اخذ مجوزات لازم مساعدت های شایسته را مبذول و به استناد ماده 12 تصویب‌نامه کمیسیون موضوع اصل 138 قانون اساسی مبنی بر معافیت موسسات آموزشی و خدمات گردشگری و هتل‌ها از عوارض و جرایم شهرداری بهره مند گردم که متاسفانه پس از اقدام به احداث بنا و تکمیل نیمه کاره ساختمان کلیه محورهای مربوط را از ادارات اخذ نمودم که شهرداری اهر علیرغم تشویق و ارسال به ادارات ذیربط و کارگروه تخصصی جهت اخذ مجوز و صدور پروانه به تعهدات خود عمل نکرده و پرونده و پروژه و هتل اینجانب به کمیسیون ماده صد قانون شهرداری ارسال و ماده صد قانون شهرداری با ابقا ساخت و ساز خارج از پروانه ساختمان پلاک ثبتی 86/61 اینجانب را به پرداخت جریمه ماده صد به مبلغ 000/420/884/2 ریال طی رای شماره 118 ـ 1395/07/07 محکوم که پس از اعتراض به رای صادره عینا به موجب رای شماره 922/9601ـ 1396/05/17 تایید گردید و در دیوان عدالت اداری که شعبه 12 بدوی رای کمیسیون صد تایید و در شعبه 6 دیوان عدالت اداری نیز رای صادره تایید گردید و اینجانب جهت پرداخت جریمه تخلفات ساختمانی به شهرداری اهر مراجعه و شهرداری بااستناد به ماده 12، 24 و 34 تعرفه عوارض محلی سال 1398 مصوب شورای اهر، علاوه بر جریمه تعیین شده کمیسیون ماده صد که مبلغ 000/420/884/2 ریال می‌باشد، مبلغ 000/780/678/2 ریال به عنوان عوارض پذیره تجاری و مبلغ 000/146/875/1 ریال به عنوان عوارض توسعه فضای سبز و مبلغ 000/909/30 ریال به عنوان عوارض توسعه ایستگاه‌های آتش نشانی که کلا مبلغ 600/203/897/2 ریال تحت عنوان عوارض پذیره تجاری، عوارض توسعه فضای سبز و توسعه ایستگاه‌های آتش نشانی مطالبه نمودند که با اعتراض اینجانب که شهرداری اهر موضوع را در کمیسیون ماده 77 قانون شهرداری مطرح و کمیسیون مذکور را نیز علیرغم غیرقانونی بودن مطالبه عوارض شهرداری اهر را عینا تایید نمودند. مطابق ماده صد و تبصره‌های ذیل آن عدم رعایت الزامات مقرر برای اخذ پروانه احداث بنا مستلزم رسیدگی به موضوع در کمیسیون ماده صد قانون شهرداری و اتخاذ تصمیم آن کمیسیون برای بقای بنا به اخذ جریمه یا قلع بنا و مستحدثات با رعایت ضوابط مربوطه می‌باشد و اخذ مبالغ دیگر علاوه بر میزان جریمه مقرر در رای کمیسیون ماده صد تحت عنوان عوارض ابقای ساختمان خلاف قانون می‌باشد و در این راستا هیات عمومی دیوان عدالت اداری به موجب آرای متعددی از جمله دادنامه‌های شماره 354 الی 358 ـ 1380/11/14، 848 ـ 1387/12/11، 770 ـ 1391/11/01 و 243ـ 1395/04/01 نسبت به ابطال مصوبات مغایر قانون شوراهای اسلامی شهرداری تهران، اردبیل و کرج در خصوص اخذ مبالغ دیگر علاوه بر جرایم کمیسیون ماده صد تحت عنوان عوارض اضافه بنا ـ تراکم و پذیره تجاری اقدام نموده است و آرای صادره در روزنامه رسمی کشور منتشر و به اطلاع عموم رسیده است و همچنین اخیرا نیز دادنامه شماره 936 ـ 1398/05/15 ابطال مصوبات مغایر قانون شورای اسلامی شهر اهر در مورد پذیره تجاری و عوارض صادر گردیده است لیکن شورای اسلامی شهرستان اهر علیرغم غیرقانونی بودن اخذ عوارض ابقای ساختمان بعد از ماده صد به موجب ماده 12، 24 و 34 تعرفه عوارض محلی سال 1398 به وضع قاعده عوارض ابقای ساختمان بعد از ماده صد شامل عوارض پذیره، عوارض توسعه فضای سبز و عوارض توسعه ایستگاه‌های آتش نشانی برخلاف قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی خود کرده است و بنا به مراتب فوق غیرقانونی بودن اخذ عوارض، علاوه بر ماده صد لذا تقاضای ابطال ماده 12، 24 و 34 تعرفه عوارض محلی شورای شهر اهر که برخلاف قانون صادر گردیده ضمنا متن مصوبه‌های مورد اعتراض تقدیم می‌گردد تقاضای بذل توجه و تصمیم شایسته از محضر عالی مقامان مورد استدعاست. "

متن مقرره مورد شکایت به شرح زیر است:

" ماده 24: عوارض توسعه فضای سبز و آموزش فرهنگ شهرنشینی

الف: عوارض پروانه ساختمانی

تبصره1: عوارض این ماده از عوارض زیربنا و پذیره محاسبه و وصول خواهد شد و شهرداری و سازمان ها و واحدهای مربوطه موظفند درآمد حاصله را نگهداری و توسعه فضای سبز شهر و آموزش فرهنگ شهرنشینی هزینه نمایند.

تبصره2: در عوارض ابقا بعد از اعمال ضریب پذیره بنا عوارض این ماده محاسبه و اخذ خواهد شد.

ب) عوارض این ماده در مورد واحدهای تجاری و خدماتی فعال:

در پاسخ به شکایت مذکور رییس شورای اسلامی شهر اهر به موجب لایحه شماره 414ـ 1398/12/07 توضیح داده است که:

" احتراما عطف به ابلاغیه پرونده کلاسه 9803794 موضوع شکایت آقای یوسف کاغذچی به طرفیت شورای اسلامی شهر اهر مبنی بر درخواست ابطال مواد 12 و 24 و 34 تعرفه عوارض محلی سال 1398 شهرداری اهر، بدین وسیله در مقام دفاع و پاسخ به شکایت نامبرده در فرجه قانونی موارد و مراتب ذیل را جهت استحضار به حضورتان تقدیم و رد شکایت نامبرده از محضر حضرتعالی مورد تقاضا و استدعاست.

اولا: مستحضر می‌دارد که خواهان در قالب دادخواست حاضر دو خواسته 1ـ ابطال تعرفه 2ـ اعتراض به رای کمیسیون ماده 77 را مطرح نموده که برابر مقررات قانون آیین دادرسی مدنی تعدد خواسته محسوب شده و لذا دعوای نامبرده به شکل صحیح اقامه نگردیده و به نظر می‌رسد رسیدگی وجاهت قانونی نداشته باشد.

ثانیا: شکایت حاضر شاکی در خصوص اعتراض به رای کمیسیون ماده 77 شهرداری اهر در شعبه 12 آن دیوان (شعبه 38 سابق) تحت کلاسه 982086 در جریان رسیدگی می‌باشد که طی دادنامه شماره 9809970903803736 حکم به ورود شکایت صادر شده است.

ثالثا: همان گونه که مستحضرید برابر بند 16 ماده 80 (71 سابق) قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال 1375 تصویب لوایح، برقراری یا لغو عوارض شهر و همچنین تغییر نوع و میزان آن با در نظر گرفتن سیاست‌های عمومی دولت که از سوی وزارت کشور اعلام می‌شود از جمله وظایف و مسیولیت‌های شورای اسلامی شهرها محسوب شده و در تبصره1 ماده 50 قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1387 وضع عوارض محلی جدید با رعایت مقررات مربوط تجویز شده است. بنابراین وضع و تصویب دستورالعمل تعرفه عوارض محلی سال 1398 که ابطال برخی از بندهای آن مورد ادعای شاکی می‌باشد کاملا قانونی بوده و موردی برای ابطال موارد مورد ادعای شاکی به چشم نمی خورد.

رابعا: همان گونه که مستحضرید برابر دادنامه‌های شماره 786 ـ 1396/09/09 و 835 ـ 1398/04/25 آن هیات اخذ عوارض ابقا بعد از صدور آرا کمیسیون ماده 100 قانونی اعلام شده لذا ادعای مشارالیه تصور قانونی نداشته و ندارد.

خامسا: نظر به اینکه شاکی مستندا به دادنامه‌های شماره 354 الی 358 ـ 1380/11/14 و 242ـ 1395/04/01 اقدام به شکایت نموده معروض می‌دارد که رای شماره 242 که به استناد آرای 354 الی 358 صادر گردیده بود با اعمال ماده 91 قانون تشکیلات و آیین دادرسی آن دیوان به شماره 786 ـ 1396/09/09 در آن هیات نقض گردیده است لذا استناد شاکی محمل قانونی نداشته و ندارد.

سادسا: در نهایت اعلام می‌دارد که این شهرداری برابر دادنامه شماره 936 ـ 1398/05/15 آن هیات موضوع ابطال عوارض ابقا تعرفه سال 1396 و 1397 عوارض ابقا را بدون ضریب و مطابق عوارض پروانه ساختمانی محاسبه می‌نماید که با این حساب ادعای شاکی بلادلیل و بلاوجه خواهد بود.

حالیه عنایتا به جمیع موارد معنونه و در جهت صیانت از حق و حقوق شهرداری اهر به عنوان مصداق بارز دفاع از اموال عمومی و حقوق عامه رد شکایت شاکی مورد تقاضا و استدعاست."

در اجرای ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392، پرونده به هیات تخصصی شوراهای اسلامی دیوان عدالت اداری ارجاع می‌شود و هیات مذکور به موجب دادنامه شماره 798 ـ 1399/06/02 ماده 12 تحت عنوان عوارض ابقای ساختمان و ماده 34 تحت عنوان عوارض خدمات آتش نشانی و امور ایمنی شهرداری از تعرفه سال 1398 شهرداری اهر مصوب شورای اسلامی شهر اهر را قابل ابطال تشخیص نداد و رای به رد شکایت صادر کرد. رای مذکور به علت عدم اعتراض از سوی رییس دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات دیوان عدالت اداری قطعیت یافت.

رسیدگی به ماده 24 (عوارض توسعه فضای سبز و آموزش فرهنگ شهرنشینی) از تعرفه عوارض محلی سال 1398 شورای اسلامی شهر اهر در دستورکار هیات عمومی قرار گرفت.

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1399/12/05 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آرا به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

هر چند در بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال 1375، تعیین نوع و میزان عوارض از اختیارات شوراهای اسلامی ذکر شده است، لکن در قوانین مرتبط با فضای سبز از جمله قانون گسترش فضای سبز شهرها و اصلاحیه‌های بعدی آن، عوارض فضای سبز شهری پیش بینی نشده است، بنابراین ماده 24 عوارض توسعه فضای سبز و آموزش فرهنگ شهر نشینی از تعرفه سال 1398 شهرداری اهر مصوب شورای اسلامی شهر اهر مغایر قانون و خارج از حدود اختیارات قانونی شورای اسلامی شهر است و مستند به بند 1 ماده 12 و ماده 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 ابطال می‌شود.

رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری ـ محمدکاظم بهرامی