اساسنامه صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمان

شماره 99307/ت58474هـ 1400/09/02

وزارت امور اقتصادی و دارایی ـ وزارت کشور

وزارت راه و شهرسازی

وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی

وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

سازمان برنامه و بودجه کشور ـ بنیاد مسکن انقلاب اسلامی

هیات وزیران در جلسات 1400/04/06 و 1400/08/12 به پیشنهاد بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران (با همکاری سازمان مدیریت بحران کشور) و تایید هیات امنای صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمان و به استناد ماده (15) قانون تاسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی ـ مصوب 1399ـ ، اساسنامه صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمان را به شرح زیر تصویب کرد:

ماده 1ـ صندوق بیمه حوادث طبیعی ساختمان که در این اساسنامه به اختصار "صندوق" نامیده می‌شود، موسسه عمومی غیر دولتی و دارای شخصیت حقوقی و استقلال مالی است و طبق مقررات قانون تاسیس صندوق بیمه همگانی حوادث طبیعی ـ مصوب 1399ـ که از این پس به اختصار " قانون" نامیده می‌شود و سایر قوانین مربوط و مفاد این اساسنامه اداره می‌شود.

ماده 2ـ وظایف، اختیارات و تعهدات صندوق به عنوان بیمه گر پایه به شرح زیر می‌باشد:

1ـ ارایه پوشش بیمه همگانی حوادث طبیعی به منظور جبران بخشی از خسارت‌های مالی وارد شده به ساختمان‌های مسکونی دارای انشعاب قانونی برق در اثر حوادث طبیعی نظیر زلزله، سیل، طوفان، صاعقه و سنگینی برف، رانش زمین، ریزش کوه و دریا لرزه (سونامی) در مناطقی که احتمال وقوع هر یک از این حوادث و خطرات در آن‌ها وجود دارد، مطابق آیین‌نامه موضوع تبصره (1) ماده (1) قانون در قبال دریافت حق بیمه پایه.

2ـ سپرده گذاری موجودی نقدی مازاد نزد بانک‌های دولتی و یا خرید اوراق بهادار بدون خطر با رعایت مواد (12) و (13) قانون.

3ـ تعمیم تدریجی پوشش‌های بیمه‌ای موضوع بند (1) این ماده به ساختمان‌های غیرمسکونی با رعایت مقررات مربوط.

تبصره ـ صندوق موظف است با همکاری دستگاه‌های اجرایی ذی‌ربط سامانه ارایه خدمات بیمه پایه حوادث طبیعی ساختمان را به صورت برخط با امکان ارتباط با سامانه خدمت رسانی این دستگاه ها طراحی و ایجاد کند. دستگاه‌های اجرایی موظفند همکاری لازم را به عمل آورند.

ماده 3ـ سرمایه اولیه صندوق مبلغ پانصد میلیارد (000ر000ر000ر500 ) ریال است که به عنوان کمک از محل بودجه عمومی دولت فقط در سال اول تاسیس تامین می‌شود.

ماده 4ـ مدت فعالیت صندوق نامحدود و مرکز اصلی آن تهران است. صندوق می‌تواند به منظور تحقق اهداف و انجام وظایف خود با رعایت قوانین و مقررات مربوط و با تصویب هیات عامل در سایر نقاط کشور نمایندگی ایجاد کند.

ماده 5 ـ ارکان صندوق به شرح زیر است:

1ـ هیات امنا

2ـ هیات عامل

3ـ بازرس قانونی و حسابرس

ماده 6 ـ اعضای هیات امنای صندوق به شرح زیر است:

1ـ وزیر امور اقتصادی و دارایی (رییس هیات امنا).

2ـ وزیر کشور.

3ـ وزیر راه و شهرسازی.

4ـ وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی.

5 ـ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی.

6 ـ رییس سازمان برنامه و بودجه کشور.

7ـ رییس کل بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران.

8 ـ رییس سازمان مدیریت بحران کشور.

9ـ رییس بنیاد مسکن انقلاب اسلامی.

10ـ یکی از نمایندگان عضو کمیسیون اقتصادی به انتخاب مجلس شورای اسلامی به عنوان ناظر (بدون حق رای).

11ـ رییس شورای عالی استان‌ها (بدون حق رای).

ماده 7ـ جلسه هیات امنای صندوق حداقل دو بار در سال برگزار می‌شود و در مواقع لزوم، بنا به درخواست رییس هیات امنا یا حداقل (3) نفر عضو دارای حق رای هیات امنا و یا بازرس برگزار خواهد شد.

تبصره ـ دعوت از اعضای هیات امنا توسط رییس آن و با ارسال دعوت نامه کتبی با قید روز، ساعت، محل تشکیل و دستور جلسه انجام می‌شود. دعوت نامه باید حداقل ده روز قبل از زمان جلسه ارسال شود.

ماده 8 ـ جلسات هیات امنا با حضور حداقل دوسوم اعضای صاحب رای رسمیت می‌یابد و تصمیمات آن با رای اکثریت اعضای حاضر دارای حق رای معتبر خواهد بود.

ماده 9ـ وظایف و اختیارات هیات امنای صندوق به شرح زیر است:

1ـ تصویب خط مشی و سیاست‌های کلان و برنامه عملیاتی صندوق.

2ـ بررسی و اتخاذ تصمیم نسبت به پیشنهاد هیات عامل در مورد حداکثر حق بیمه سالانه هر واحد مسکونی مشمول قانون و ارایه آن به دولت جهت درج در لوایح بودجه سنواتی و تصویب مجلس شورای اسلامی، حداکثر تا پایان شهریور ماه هر سال.

3ـ بررسی و اتخاذ تصمیم نسبت به آیین‌نامه موضوع ماده (2) قانون و ارایه آن به هیات وزیران جهت تصویب.

4ـ بررسی و اتخاذ تصمیم درخصوص حداکثر تعهد صندوق به ازای هر واحد مسکونی و حق بیمه پایه متناسب با میزان خطرپذیری مناطق کشور و شهری و روستایی بودن آن به صورت سالانه جهت تصویب هیات وزیران.

5 ـ بررسی و اتخاذ تصمیم در مورد تعمیم تدریجی پوشش بیمه‌ای موضوع تبصره (2) ماده (1) قانون به ساختمان‌های غیر مسکونی واقع در مناطق حادثه خیز و ارایه آن به هیات وزیران جهت تصویب.

6 ـ بررسی و اتخاذ تصمیم نسبت به عملکرد سالانه هیات عامل و صورت‌های مالی پس از استماع گزارش بازرس قانونی و حسابرس و تصویب صورت‌های مالی حداکثر تا پایان شهریورماه هر سال.

7ـ بررسی و تصویب بودجه سالانه پیشنهادی از سوی هیات عامل حداکثر تا پایان شهریورماه هر سال.

8 ـ تصویب ساختار و تشکیلات کلان و تفصیلی صندوق با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

9ـ تصویب آیین‌نامه‌های اداری و استخدامی و مالی و معاملاتی صندوق با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

10ـ تصویب آیین‌نامه‌های سرمایه گذاری موضوع ماده (12) قانون و نحوه رسیدگی و پرداخت خسارت و سایر آیین‌نامه ها و دستورالعمل‌های مورد نیاز در چهارچوب قوانین و مقررات مربوط.

11ـ انتخاب بازرس قانونی و حسابرس صندوق و تعیین حق‌الزحمه وی.

12ـ بررسی و اتخاذ تصمیم درخصوص تغییر و اصلاح اساسنامه صندوق جهت ارایه آن به هیات وزیران جهت تصویب.

13ـ اتخاذ تصمیم درباره مطالبات مشکوک‌الوصول و یا غیر قابل وصول با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

14ـ اتخاذ تصمیم نسبت به عضویت یا لغو عضویت صندوق در مجامع و سازمان‌های داخلی یا بین‌المللی، با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

15 ـ اتخاذ تصمیم نسبت به هر موضوعی که از طرف هر یک از اعضای هیات امنا، هیات عامل یا بازرس قانونی و حسابرس در چهارچوب اختیارات قانونی خود پیشنهاد می‌شود.

16 ـ تعیین حقوق و مزایا و پاداش سالانه اعضای هیات عامل با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

17ـ اتخاذ تصمیم نسبت به صلح و سازش و ارجاع به داوری و استرداد دعوی با رعایت اصل (139) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران.

ماده 10ـ هیات عامل صندوق متشکل از رییس هیات عامل و چهار عضو به عنوان معاونان رییس می‌باشد.

تبصره ـ اعضای هیات عامل به صورت موظف و تمام وقت در صندوق اشتغال به کار خواهند داشت.

ماده 11ـ اعضای هیات عامل باید از میان اشخاص دارای شرط امانت، وثاقت و شرایط زیر انتخاب شوند:

1ـ دارندگان حداقل مدرک کارشناسی در یکی از رشته‌های تحصیلی بیمه، مدیریت، حسابداری، آمار، مالی، حقوق، اقتصاد، علوم اجتماعی و مهندسی ساختمان، سازه، معماری و شهرسازی.

2ـ داشتن حداقل ده سال تجربه مدیریتی برای رییس هیات عامل و پنج سال تجربه در زمینه‌های کاری مرتبط با رشته‌های تحصیلی مذکور برای سایر اعضای هیات عامل.

ماده 12ـ رییس هیات عامل با پیشنهاد رییس کل بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران و تایید هیات امنای صندوق تعیین و با حکم وزیر امور اقتصادی و دارایی منصوب می‌شود. معاونان رییس با پیشنهاد رییس هیات عامل صندوق و تایید هیات امنا تعیین و با حکم وزیر امور اقتصادی و داریی منصوب می‌شوند.

تبصره ـ مدت تصدی اعضای هیات عامل چهار سال است و انتخاب مجدد آن‌ها بلامانع است.

ماده 13ـ هیات عامل باید حداقل دو هفته یک بار با حضور حداقل (3) نفر جلسه تشکیل بدهد و در هر حال تصمیمات آن با رای حداقل (3) نفر از اعضا معتبر خواهد بود.

تبصره ـ رییس هیات عامل صندوق موظف است یک نسخه از هر یک از صورتجلسات و مصوبات هیات عامل را به بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران ارسال نماید.

ماده 14ـ هیات عامل صندوق در حدود قوانین و مقررات مربوط مسیول حسن اداره امور آن و موظف به اجرای قانون و مفاد این اساسنامه و تصمیمات هیات امنا و آیین‌نامه‌های مربوط است و دارای وظایف و اختیارات زیر می‌باشد:

1ـ اجرای مصوبات هیات امنا.

2ـ پیشنهاد حداکثر حق بیمه سالانه هر واحد مسکونی مشمول قانون به هیات امنا.

3ـ پیشنهاد آیین‌نامه موضوع ماده (2) قانون و ارایه آن به هیات امنا.

4ـ پیشنهاد حداکثر تعهد صندوق به ازای هر واحد مسکونی و حق بیمه پایه متناسب با میزان خطرپذیری مناطق کشور و شهری و روستایی بودن آن به صورت سالانه به هیات امنا.

5 ـ پیشنهاد تعمیم تدریجی پوشش بیمه همگانی حوادث طبیعی به ساختمان‌های غیرمسکونی واقع در مناطق حادثه خیز جهت تایید هیات امنا.

6 ـ تهیه و ارایه صورت‌های مالی و گزارش فعالیت هیات عامل به منظور ارایه به بازرس قانونی و حسابرس و هیات امنا و همچنین تدوین و پیشنهاد برنامه عملیاتی و بودجه سالانه صندوق جهت تصویب هیات امنا.

7ـ پیشنهاد ساختار اداری و تشکیلات تفصیلی صندوق و همچنین آیین‌نامه ها و دستورالعمل‌های مورد نیاز برای اجرای وظایف و ماموریت‌های صندوق جهت تصویب هیات امنا.

8 ـ ارایه گزارش درباره مطالبات مشکوک‌الوصول و غیرقابل وصول صندوق جهت اتخاذ تصمیم هیات امنا.

9ـ پیشنهاد صلح دعاوی و ارجاع به داوری در خصوص پرونده‌های صندوق به هیات امنا.

10ـ اتخاذ تصمیم نسبت به تاسیس یا انحلال شعب در داخل کشور به پیشنهاد رییس هیات عامل در چهارچوب تشکیلات مصوب.

11ـ پیشنهاد انتخاب بازرس قانونی و حسابرس صندوق به هیات امنا.

12ـ برون سپاری آن بخش از امور اجرایی و کارشناسی که قابلیت واگذاری دارند از طریق انعقاد قرارداد مطابق قوانین و مقررات.

13ـ تهیه و تنظیم خط مشی و سیاست‌های کلان صندوق جهت ارایه به هیات امنا.

14ـ اتخاذ تصمیم در مورد خرید، فروش و اجاره، قبول ضمانت یا ظهرنویسی تضمینات، توثیق یا رهن اموال غیرمنقول، در چهارچوب آیین‌نامه‌های مصوب هیات امنا.

15ـ پیشنهاد سرمایه‌گذاری‌های موضوع ماده (12) قانون به هیات امنا با رعایت قوانین مربوط از جمله قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی و همچنین مصوبات هیات امنا.

16ـ تعیین دارندگان امضای مجاز و شرایط و نحوه امضای کلیه اوراق، قراردادها و اسناد تعهدآور براساس آیین‌نامه مالی و معاملاتی صندوق.

17ـ سایر وظایفی که در چهارچوب این اساسنامه از سوی هیات امنا به هیات عامل تفویض می‌شود.

ماده 15ـ رییس هیات عامل، رییس و بالاترین مقام اجرایی صندوق بوده و دارای وظایف و اختیارات زیر است:

1ـ اجرای مصوبات هیات عامل و هیات امنا.

2ـ نمایندگی صندوق در کلیه مراجع رسمی و قانونی و در مقابل اشخاص حقیقی و حقوقی با حق تعیین وکیل یا نماینده حقوقی با رعایت قوانین مربوط.

3ـ تهیه برنامه عملیاتی و بودجه سالانه صندوق و ارایه آن به هیات عامل در مهلت مقرر.

4ـ تهیه آیین‌نامه ها و دستورالعمل‌های مورد نیاز برای بررسی و تایید هیات عامل.

5 ـ به کارگیری نیروی انسانی مورد نیاز صندوق در چهارچوب بودجه مصوب و بر اساس آیین‌نامه اداری و استخدامی.

6 ـ نصب و عزل مدیران صندوق با رعایت آیین‌نامه اداری و استخدامی صندوق.

7ـ پیگیری وصول به موقع و صحیح مطالبات و درآمدهای صندوق.

8 ـ سپرده گذاری موجودی نقدی مازاد صندوق نزد بانک‌های دولتی و خرید اوراق بدون خطر در چهارچوب مصوبات هیات عامل.

9ـ افتتاح و بستن حساب‌های جاری صندوق نزد هر یک از بانک ها و موسسات مالی و اعتباری مجاز با رعایت ضوابط و مقررات مربوط.

10ـ انجام وظایف و اختیاراتی که هیات عامل به رییس هیات عامل تفویض می‌نماید.

تبصره ـ رییس صندوق می‌تواند قسمتی از اختیارات خود را به هر یک از معاونان یا مدیران صندوق که در تعیین آن‌ها شرط وثاقت و امانت احراز گردیده است، تفویض کند. این تفویض اختیار رافع مسیولیت وی نخواهد بود.

ماده 16ـ بازرس قانونی و حسابرس از میان سازمان حسابرسی یا موسسات حسابداری عضو جامعه حسابداران رسمی کشور به پیشنهاد هیات عامل توسط هیات امنا برای مدت یک سال مالی انتخاب می‌شود و انتخاب مجدد آن بلامانع است.

ماده 17ـ وظایف و اختیارات بازرس قانونی و حسابرس صندوق به شرح زیر است:

1ـ رسیدگی و اظهارنظر درباره صحت گزارش عملکرد سالانه، صورت‌های مالی و صورت وضعیت مالی که هیات عامل برای تصویب به هیات امنا ارایه می‌کند.

2ـ نظارت بر انجام حسابرسی و ارایه گزارش آن به هیات عامل و هیات امنا و مراجع قانونی ذی‌ربط.

3ـ بررسی و اظهارنظر نسبت به گزارش مقایسه ای بودجه و عملکرد صندوق.

4ـ اظهارنظر نسبت به گزارش هیات عامل در خصوص ارزیابی اثربخشی کنترل‌های داخلی صندوق برای ارایه به هیات امنا.

5 ـ سایر وظایف و اختیارات که به موجب قوانین و مقررات مربوط بر عهده بازپرس قانونی و حسابرس می‌باشد.

تبصره ـ بازرس قانونی و حسابرس حق مطالبه اسناد و مدارک و اطلاعات مربوط به صندوق را دارد ولی حق دخالت در اموراجرایی صندوق را نداشته و انجام وظایف وی نباید مانع جریان امورعادی صندوق شود.

ماده 18ـ بازرس قانونی و حسابرس صندوق موظف است اظهارنظر درباره عملکرد سالانه و صورت‌های مالی ارایه شده از سوی رییس صندوق را حداقل ده روز قبل از برگزاری جلسه سالانه هیات امنا آماده کند و در اختیار اعضای هیات مذکور قرار دهد.

ماده 19ـ درصورتی که بازرس قانونی و حسابرس صندوق در اجرای وظایف قانونی صندوق نقص یا ایراد و یا تخلفی را مشاهده نماید باید مراتب را در اسرع وقت به رییس صندوق اعلام کند و چنانچه ظرف (15) روز اقدامی درجهت رفع نقص یا ایراد و یا تخلف به عمل نیاید، موضوع را کتبا به اطلاع هیات عامل و هیات امنا برساند.

ماده 20ـ منابع درآمدی صندوق عبارتند از:

1ـ حق بیمه دریافتی (اعم از سهم مالکان و سهم دولت).

2ـ درآمد حاصل از سرمایه گذاری منابع صندوق.

3ـ کمک‌ها و هدایای اشخاص حقیقی و حقوقی داخلی و خارجی که طبق قانون به صندوق اختصاص می‌یابد.

ماده 21ـ حق بیمه پایه سهم مالکان از طریق درج در قبوض برق دریافت و به حساب خزانه داری کل کشور واریز می‌شود و خزانه داری کل کشور طبق قانون موظف است ظرف یک هفته پس از وصول، مبالغ مذکور را به حساب صندوق واریز کند.

ماده 22ـ حق بیمه پایه سهم دولت از محل اعتبار ماده (10) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت ـ مصوب 1380 ـ و اصلاحات بعدی آن با پیش بینی در قوانین بودجه سنواتی جهت انجام تعهدات موضوع قانون در ابتدای هر سال مستقیما به حساب صندوق پرداخت می‌شود.

ماده 23ـ سهم مالکان مسکونی تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی (ره) یا سازمان بهزیستی کشور یا مالکان ناتوان از پرداخت حق بیمه پایه از محل اعتبار ماده (10) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت ـ مصوب 1380 ـ و اصلاحات بعدی آن و اعتبارات مواد (16) و (17) قانون مدیریت بحران کشور ـ مصوب 1398 ـ تامین و پرداخت می‌شود.

ماده 24ـ در اجرای ماده (12) قانون، صندوق مجاز است موجودی نقدی مازاد خود را نزد بانک‌های دولتی سپرده گذاری و یا اوراق بهادار بدون خطر (ریسک) خریداری کند، مشروط بر اینکه سرمایه‌گذاری‌های مذکور به نحوی برنامه ریزی شود که همواره امکان انجام تعهدات صندوق وجود داشته باشد.

تبصره ـ سرمایه‌گذاری‌های موضوع این ماده با رعایت قوانین مربوطه از جمله قانون اجرای سیاست‌های کلی اصل چهل و چهارم (44) قانون اساسی انجام خواهد شد.

ماده 25ـ مازاد منابع بر مصارف هر دوره مالی صندوق مشمول پرداخت مالیات بر درآمد عملکرد نبوده و به عنوان اندوخته به دوره بعد منتقل می‌شود.

ماده 26ـ سال مالی صندوق از اول فروردین ماه هر سال آغاز و در پایان اسفند ماه همان سال ختم می‌شود. در سال اول، این موضوع از تاریخ ابلاغ این اساسنامه شروع و در آخر اسفندماه سال جاری پایان می‌یابد.

ماده 27ـ صورت وضعیت مالی و صورت‌های مالی صندوق باید با رعایت استانداردهای حسابداری و طبق نمونه‌های ابلاغی از طرف بیمه مرکزی جمهوری اسلامی ایران با هماهنگی سازمان حسابرسی تهیه و تنظیم و حداکثر تا پایان خرداد ماه هر سال مالی جهت رسیدگی و اظهار نظر به بازرس قانونی و حسابرس ارایه شود.

تبصره1ـ صورت‌های مالی حسابرسی شده هر سال مالی، باید ظرف شش ماه پس از انقضای سال مالی صندوق به تصویب هیات امنا رسیده باشد.

تبصره2ـ موعد مقرر برای تسلیم صورت‌های مالی از طرف هیات عامل به بازرس قانونی و حسابرس تا دو ماه با ارایه دلایل قابل توجیهی که به تایید رییس هیات امنا برسد قابل تمدید می‌باشد.

تبصره3ـ بازرس قانونی و حسابرس موظف است ظرف دو ماه پس از وصول صورت‌های مالی رسیدگی‌های لازم را انجام داده و گزارش خود را به صندوق و هیات امنا ارسال نماید. مهلت رسیدگی حسابرس تا سه ماه با ارایه دلایل قابل توجیهی که به تایید وزیر امور اقتصادی و دارایی (رییس هیات امنا) می‌رسد، قابل تمدید است.

تبصره4ـ در صورتی که پس از تشکیل جلسه هیات امنا، صورت‌های مالی شرکت به دلایل موجهی قابل تصویب نباشد، هیات عامل صندوق موظف است در مهلتی که توسط هیات امنا تعیین می‌شود، نسبت به رفع ایرادات و اشکالات به منظور تشکیل جلسه هیات امنا برای تصویب صورت‌های مالی اقدام نماید. در هر حال صورت‌های مالی هر سال مالی صندوق باید تا پایان آذرماه سال بعد به تصویب هیات امنا برسد.

ماده 28ـ صندوق مکلف است جهت فراهم آوردن امکان ایفای تعهدات قانونی، ذخایر و اندوخته‌های لازم را در پایان سال مالی منظور نماید.

این اساسنامه به موجب نامه شماره 28372/102 مورخ 1400/08/26 شورای نگهبان تایید شده است.

معاون اول رییس جمهور ـ محمد مخبر