رای شماره 101 هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شماره 9600882 1398/07/22

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رییس هیات مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

با سلام

یک نسخه از رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 9809970905810101 مورخ 1398/02/03 جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد.

مدیرکل هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ مهدی دربین

تاریخ دادنامه: 1398/02/03 شماره دادنامه: 101 شماره پرونده: 96/882

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای محمدعلی جمشیدی پنجکی با وکالت آقای برومند حسینی

موضوع شکایت و خواسته: ابطال 1) بند 3 تعرفه عوارض شورای اسلامی شهر کمال شهر در سال‌های 1391 و 1395در خصوص عوارض مازاد بر تراکم

2) بند 5 تعرفه عوارض شورای اسلامی شهر کمال شهر در سال‌های 1391 و 1395 در خصوص عوارض حذف پارکینگ

3) بند 7 تعرفه عوارض شورای اسلامی شهر کمال شهر در سال‌های 1391 و 1395 در خصوص عوارض تفکیک عرصه و اعیانی در کاربری‌های مختلف

4) ردیف (ب) بند 12 تعرفه عوارض شورای اسلامی شهر کمال شهر در سال 1391 در خصوص عوارض ابقای ساختمان

5) ردیف (د) و (1/12) بند 12 تعرفه عوارض شورای اسلامی شهر کمال شهر در سال‌های 1391 و 1395 در خصوص عوارض ابقای ساختمان

6) بند 13 تعرفه عوارض شورای اسلامی شهر کمال شهر در سال‌های 1391 و 1395 در خصوص عوارض حق‌النظاره مهندسین ناظر

7) بند 16 تعرفه عوارض شورای اسلامی شهر کمال شهر در سال‌های 1391 و 1395 در خصوص عوارض فضای سبز شورای اسلامی شهر کمال شهر

گردش کار: آقای برومند حسینی به وکالت از آقای محمدعلی جمشیدی به موجب دادخواستی ابطال تعرفه‌های فوق‌الذکر را از تعرفه عوارض سال‌های 1391 و 1395 شورای اسلامی شهر کمال شهر را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

«ریاست محترم دیوان عدالت اداری

سلام علیکم

احتراما موکل اینجانب به موجب وکالتنامه‌های فروش شماره 45239، 49526، 21581، 20299، 24600 مبادرت به خرید 6 دانگ یک قطعه زمین از پلاک ثبتی 137 اصلی از 1112 فرعی قطعه 385 واقع در کمال شهر کرج می‌نماید و در تاریخ 1393/01/19 و از طریق وکالت‌های فوق مبادرت به اخذ پروانه ساختمانی شماره 461/20/93 نموده و نهایتا به علت تخلفات ساختمانی موضوع در کمیسیون ماده 100 مطرح و به موجب رای قطعی کمیسیون تجدیدنظر مورخ 1394/02/27 به پرداخت مبلغ 715 میلیون تومان محکوم و متعاقبا و در تاریخ 1394/04/31 از سـوی واحـد درآمد شهرداری به عنوان عوارض بعد از کمیسیون برگی تنظیم می‌گردد که موکل می‌باید علاوه بر پرداخت جریمه فوق مبلغی حدودا نزدیک به 185 میلیون تومان دیگر به عنوان عوارض بعد از کمیسیون اعم از مسکونی، تجاری، پذیره، تفکیک، بالکن و پیش آمدگی، حق‌النظاره فضای سبز و ایمنی ساختمان پرداخت نماید. شرح شکواییه قسمت اول:

قضات هیات عمومی دیوان عدالت اداری همان گونه که مستحضرید در خصوص تخلفات ساختمانی و انجام اقدامات خلاف پـروانه، مغایر با اصول فنی و شهرسـازی، ایمنی و بهداشتی تکلیف در مـاده 100 قانون شهرداری مشخص و می‌باید رای به اخذ جریمه یا اعاده به وضع سابق آن هم توسط کمیسیون ماده 100 (بدوی و تجدیدنظر) داده شود اما متاسفانه در چند سال اخیر شاهد این موضوع بوده ایم که مالک علاوه بر پرداخت جرایم، از طرف شهرداری و به موجب مصوبات شورای شهر ملزم به پرداخت عوارض بعد از کمیسیون می‌گردد در حالی که مصوبات مذکور خلاف قوانین آمره بوده چرا که به موجب بند 26 ماده 71 شوراهای اسلامی و انتساب شهرداران، شوراهای شهر حق تصویب نرخ خدمات ارایه شده توسط شهرداری و سازمان‌های وابسته را دارد به همین جهت به موجب دادنامه شماره 1818 ـ 1393/11/06 هیات عمومی دیوان عدالت اداری وضع عوارض چنانچه منوط به ارایه خدمات نباشد تشخیص داده شده و از آنجا که به موجب ماده 100 قانون شهرداری، شهرداری ها مکلف شده اند که از انجام تخلفات ساختمانی جلوگیری نمایند و موضوع را به کمیسیون ماده 100 ارجاع دهند و بدین نحو قانونگذار از ارایه هر نوع خدماتی توسط شهرداری به تخلفات ساختمانی ممانعت نموده و از طرفی نیز اصولا شهرداری خدماتی در این زمینه ارایه نمی دهد که مستحق دریافت عوارض باشد و مضافا اینکه موضوع تخلفات ساختمانی نیز در ماده فوق‌الذکر نسبت به آن تعیین تکلیف گشته است و در ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی هم اخذ هرگونه وجهی خارج از چارچوب قانونی را توسط ارگان‌های ذیربط من جمله شهرداری ها ممنوع اعلام شده است به همین جهت هیات عمومی دیوان عدالت اداری به کرات و در آرای متعدد و مختلف به شرح ذیل اخذ عوارض بعد از کمیسیون را خارج از حدود اختیارات شورای شهر دانسته و نسبت به ابطال آن اقدام کرده است.

لذا تعرفه عوارض شهرداری کمال شهر مصوب 1395 و 1391 در بند 10 ماده 1، مواد 3، 5، 6، 8، 12، 10، 13 و 16 از هر دو دفترچه و بند 3 قسمت توضیحات ماده 1 دفترچه مصوب 1395 نسبت به مصادیق و موارد مربوط به تخلفات ساختمانی که در کمیسیون ماده 100 مطرح می‌گردد و به شهرداری اجازه اخذ عوارض بعد از کمیسیون را خواهد داد خلاف قانون و خروج از اختیارات واصله می‌باشد به همین جهت تقاضای ابطال آن را دارم.

1ـ دادنامه شماره 354 الی 358 ـ 1380/07/14 مبنی بر ابطال بخشنامه معاون شهرسازی و معماری در خصوص اخذ عوارض اضافه تراکم، تغییر کاربری و زیربنا و پذیره علاوه بر تخلفات ساختمانی.

2ـ دادنامه شماره 848 ـ 1387/12/11 مبنی بر ابطال مصوبه شورای شهر اردبیل در خصوص وضع عوارض مازاد تراکم، کسری فضای آزاد و ارزش افزوده به جهت تخلفات ساختمانی

3ـ دادنامه شماره 770 ـ 1391/11/18 مبنی بر ابطال مصوبات شورای شهر بوشهر نسبت به اخذ عوارض کسر پارکینگ.

4ـ دادنامه شماره 1529ـ 1393/09/24 مبنی بر ابطال مصوب شورای شهر اردبیل در خصوص عوارض کسری فضای آزاد به جهت تخلفات ساختمانی

5 ـ دادنامه شماره 52 ـ 1395/02/27 مبنی برابطال مصوبه شورای شهر شاهرود در خصوص وضع عوارض کسری پارکینگ به جهت تخلفات ساختمانی

6 ـ دادنامه شماره 242ـ 1395/04/01 مبنی بر ابطال مصوبه شورای شهر کرج در قسمت وضع کلیه عوارض تخلفات ساختمانی

7ـ دادنامه شماره 1356 الی 1359ـ 1395/11/17 در خصوص ابطال مصوبه شورای شهر ملایر و تبریز و در قسمت عوارض زیر بنا، پذیره، اضافه تراکم، تغییر کاربری، عوارض فضای سبز و عوارض ایمنی

8 ـ دادنامه شماره 1355 ـ 1395/12/17 مبنی بر ابطال مصوبه شورای شهر ملایر در قسمت عوارض پیش آمدگی و بالکن، حق‌النظاره، عوارض مازاد، تفکیک اعیانی و فضای سبز ملی ناشی از تخلفات ساختمانی و مربوط به بعد از کمیسیون می‌باشد.

قسمت دوم شکواییه: قضات همان گونه که مستحضر هستید به موجب ماده 5 قانون تجمیع عوارض شوراهای اسلامی در چارچوب قانون شورا مصوب 1375 مجاز به وضع عوارض محلی می‌باشند و در بند 26 ماده 71 قانون شوراها نیز صرفا صورت ارایه خدمات از سوی شهرداری اجازه وضع عوارض داده شده است و از آنجا که در مورد تفکیک عرصه شهرداری ها ارایه دهند خدماتی نمی باشند و این موضوع نیز در آرای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به‌شماره‌های 1ـ دادنامه شماره 381ـ 1390/09/07 مبنی بر ابطال مصوبه شورای شهر شیراز 2ـ دادنامه شماره 634 ـ مورخ 1391/09/20 مبنی بر ابطال مصوبه شورای شهر گرگان 3ـ دادنامه شماره 1312ـ 1395/12/10 مبنی بر ابطال مصوبه شورای شهر هشترود همگی نسبت وضع عوارض تفکیک و افراز عرصه و به جهت مغایرت با ماده 4 قانون تنظیم مقررات مالی دولت و خروج شورا از حدود اختیارات باطل شده و از طرفی تبصره 3 ماده 101 قانون شهرداری ها نیز در خصوص زمین‌های بالای 500 متر و آن هم در جهت تامین سرانه عمومی می‌باشد و استناد به تبصره مذکور به منظور وضع عوارض محمل قانونی ندارد و در خصوص وضع عوارض تفکیک اعیان هم موضع در صلاحیت اداره ثبت بوده و عوارض مربوطه هم به موجب ماده 150 قانون ثبت بر اساس ارزش معاملاتی روز ملک از مالک اخذ می‌گردد. لذا شهرداری در این مورد ارایه دهنده خدماتی نمی باشد و از طرفی بین صدور پایان کار و تفکیک اعیانی فاصله زمانی بوده و اخذ عوارض تفکیک اعیان زمان صدور پایان کار در حالی که هنوز تفکیکی انجام نشده غیرموجه است و این موضوع نیز در دادنامه شماره 97ـ 1395/03/26 هیات عمومی دیوان عدالت اداری تایید گردیده و مصوب شورای شهر گرگان در قسمت اخذ عوارض تفکیک عرصه و اعیان ابطال شده است لذا ماده 7 تعرفه عوارض شورای شهر کمال شهر مصوب 1395 و 1391 نیز خلاف قانون و خارج از اختیارات این شورا می‌باشد و تقاضای ابطال آن را دارم.»

متن تعرفه ها در قسمت‌های مورد اعتراض به قرار زیر است:

«الف) بند 3: عوارض مازاد بر تراکم در سال 1391:

3ـ عوارض مازاد بر تراکم مجاز: برای محاسبه عوارض مازاد بر تراکم مجاز با کاربری‌های مختلف که برابر ضوابط پیش بینی شدن در دفترچه طرح هادی و طرح جامع و همچنین در صورتی که املاک واقع در حوزه شهر نیاز به افزایش تراکم داشته باشند، هنگام پیشنهاد برای تصویب در کمیته فنی طرح‌های هادی یا کمیسیون موضوع ماده 5 قانون شورای عالی شهرسازی و معماری از فرمول زیر استفاده می‌شود:

S × P × K

K = ضریب املاک با کاربری‌های مختلف می‌باشد.

P = قیمت منطقه بندی زمین

S = مساحت مربوط به افزایش تراکم

ضریب K برای واحدهای مسکونی با تراکم کم 4 و با تراکم متوسط 7 با تراکم زیاد 8 ضریب بناهای تجاری 12 و بناهای صنعتی و کارگاهی 9 و بناهای اداری 8 و سایر کاربری ها نیز 3 تعریف شده است.

تبصره: بدیهی است در صورت عدم تصویب پیشنهاد مذکور توسط مراجع ذی‌صلاح، مبالغ دریافتی یا تضمین اخذ شده در این خصوص به مودی بایستی مسترد گردد.

تبصره: در صورت پرداخت مجموع جریمه ماده 100 به اضافه عوارض بعد از کمیسیون به صورت نقد به حساب شهرداری ضریب به صورت K 2/1 معادل نصف محاسبه و وصول خواهد شد.»

«بند 3: عوارض مازاد بر تراکم در سال 1395:

3ـ عوارض مازاد بر تراکم مجاز: برای محاسبه عوارض مازاد بر تراکم مجاز با کاربری‌های مختلف که برابر ضوابط پیش بینی شدن در دفترچه طرح هادی و طرح جامع و همچنین در صورتی که املاک واقع در حوزه شهر نیاز به افزایش تراکم داشته باشند، هنگام پیشنهاد برای تصویب در کمیته فنی طرح‌های هادی یا کمیسیون موضوع ماده 5 قانون شورای عالی شهرسازی و معماری علاوه بر عوارض پذیره و پایه از فرمول زیر استفاده می‌شود:

الف) برابر ضوابط پیش بینی شدن در دفترچه طرح هادی و طرح جامع

S × P × K

K = ضریب املاک با کاربری‌های مختلف می‌باشد.

P = قیمت منطقه بندی زمین

S = مساحت مربوط به افزایش تراکم

ضریب K برای واحدهای مسکونی با تراکم کم 5 و با تراکم متوسط 9 با تراکم زیاد 10 ضریب بناهای تجاری 17 و بناهای صنعتی و کارگاهی 13 و بناهای اداری 11 و سایر کاربری ها نیز 4 تعریف شده است.»

«ب) بند 5: عوارض حذف پارکینگ در سال 1391:

5 ـ عوارض حذف پارکینگ: برای محاسبه عوارض حذف پارکینگ در صورتی که هنگام صدور پروانه احداث بنا، امکان تامین پارکینگ مطابق دستورالعمل‌های شماره 34/3/2331ـ 1371/02/07 و 34/3/1/10740 ـ 1371/06/04 وزارت کشور برای مالکین فراهم نباشد، شهرداری می‌بایست نسبت به وصول عوارض حذف پارکینگ به شرح ذیل عمل نماید.

P × K × (متراژ یک واحد پارکینگ) (25 مترمربع)

در فرمول مذکور: K = ضریب مربوط به بناهای با کاربری‌های مختلف می‌باشند.

P = همان قیمت منطقه بندی زمین می‌باشد.

ضریب K برای واحدهای مسکونی عدد 6 و واحدهای تجاری عدد 12 و واحدهای صنعتی و مشاغل مزاحم شهری و اداری عدد 8 و سایر بناها عدد 4 تعریف شده است.

تبصره1: متراژ مربوط به هر واحد پارکینگ با توجه به ضوابط پیش بینی شده در طرح هادی یا تفصیلی هر شهرداری محاسبه می‌شود.

تبصره2: در مواردی که پارکینگ حذف شده در کمیسیون ماده صد مشمول جریمه گردیده عوارض حذف پارکینگ محاسبه نخواهد شد.»

«بند 5 عوارض حذف پارکینگ در سال 1395:

5 ـ عوارض حذف پارکینگ: برای محاسبه عوارض حذف پارکینگ در صورتی که هنگام صدور پروانه احداث بنا، امکان تامین پارکینگ مطابق دستورالعمل‌های شماره 34/3/2331ـ 1371/02/07 و 34/3/1/10740 ـ 1371/06/04 وزارت کشور برای مالکین فراهم نباشد، شهرداری می‌بایست نسبت به وصول عوارض حذف پارکینگ به شرح ذیل عمل نماید.

P × K × (متراژ یک واحد پارکینگ) (25 مترمربع)

در فرمول مذکور: K = ضریب مربوط به بناهای با کاربری‌های مختلف می‌باشند.

P = همان قیمت منطقه بندی زمین می‌باشد.

ضریب K برای واحدهای مسکونی عدد 30 و واحدهای تجاری عدد 50 و واحدهای صنعتی و مشاغل مزاحم شهری و اداری عدد 36 و سایر بناها عدد 8 تعریف شده است.

تبصره1: متراژ مربوط به هر واحد پارکینگ با توجه به ضوابط پیش بینی شده در طرح هادی یا تفصیلی هر شهرداری محاسبه می‌شود.

تبصره2: در مواردی که پارکینگ حذف شده در کمیسیون ماده صد مشمول جریمه گردیده عوارض حذف پارکینگ محاسبه نخواهد شد.»

«ج) بند 7: عوارض تفکیک عرصه و اعیانی در کاربری‌های مختلف در سال 1391:

1/7: برای محاسبه عوارض تفکیک عرصه املاک مجاز: با کاربری‌های مختلف با تقاضای مالک و با رعایت ضوابط فنی و شهرسازی از فرمول ذیل استفاده می‌شود:

قیمت منطقه‌ای × مساحت × ضریب ® K ×p × S

ضریب برای اراضی با کاربری‌های مختلف عبارتند از:

مسکونی با تراکم کم = 30% تجاری = 120%

مسکونی با تراکم متوسط = 50% اداری = 50%

مسکونی با تراکم ویژه = 70% صنعتی و مشاغل مزاحم شهری = 100%

کشاورزی و باغات = 10% سایر موارد = 20%

2/7: برای محاسبه عوارض تفکیک عرصه و اعیان (تبدیل واحد) املاک غیرمجاز:

تبصره1: با توجه به تبصره 3 قانون اصلاح ماده 101 شهرداری ها که در سال 1390 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و مطابق آن شهرداری می‌تواند برای تامین سرانه فضای عمومی و خدماتی در اراضی با مساحت بیشتر از پانصد مترمربع دارای سند ششدانگ تا سقف بیست و پنج درصد (25%) از باقیمانده اراضی را در اثر تفکیک و افراز دریافت نماید یا قدرالسهم مذکور را بر اساس قیمت روز طبق نظر کارشناس رسمی دادگستری دریافت نماید. لذا در راستای لایحه و مجوز این شهرداری در خصوص صدور پروانه بر روی املاک با سند عادی (قولنامه ای)، همچنین عرصه بناهای مطروحه در کمیسیون‌های ماده صد قانون شهرداری ها و ماده 147 اصلاحی ثبت که به صورت غیرمجاز تفکیک عرصه نموده اند جهت جلوگیری از اتلاف وقت و تحمیل هزینه کارشناسی معادل نسبی از برآورد کارشناسی با ضریب ارزش معاملاتی دفترچه دارایی به شرح فرمول ذیل محاسبه و وصول می‌گردد.

ضوابط تفکیک متناسب با نوع کاربری بر اساس دفترچه هادی یا جامع هر شهر توسط واحد فنی و شهرسازی شهرداری ها تعیین می‌شود.

با متراژ حدنصاب تفکیک ضریب × ارزش منطقه‌ای × مساحت عرصه ® K × P × S

زیرحدنصاب تفکیک ضریب × ارزش منطقه‌ای × مساحت عرصه ® K 2 × P × S

K برای مسکونی 8، تجاری 16، صنعتی و اداری و مشاغل مزاحم شهری حمل و نقل و انبار 11، ورزشی، فرهنگی، مذهبی، درمانی 6، سایر کاربری ها و حریم 14 برابر ارزش منطقه‌ای موضوع دفترچه امور اقتصادی و دارایی

تبصره2: اگر یک ملک بر اثر عبور خیابان، لوله‌های آبرسانی، گازرسانی و دکل‌های برق به چند قطعه تفکیک گردد به عنوان عوامل قهری تلقی شده و عوارض برابر تعرفه مجاز محاسبه خواهد شد.

تبصره3: در خصوص عرصه املاک تفکیک شده قبل از تاسیس شهرداری که بنای محصور منطبق با عکس هوایی در نقشه طرح هادی (سال 1375 زمان تاسیس شهرداری) موجود باشد عـوارض تفکیک بـه صورت مجـاز محاسبه می‌شود. در صورت تفکیک مجدد که مغایر با وضعیت فوق و همچنین بدون موافقت شهرداری صورت گیرد، غیرمجاز تلقی خواهد شد و جهت متراژ بیش از پانصد متر مطابق تبصره یک و کمتر از پانصد متر نصف عوارض مربوطه اخذ خواهد شد.»

«بند 7: عوارض تفکیک عرصه و اعیانی در کاربری‌های مختلف در سال 1395:

1/7: برای محاسبه عوارض تفکیک:

تبصره1: با توجه به تبصره 3 ماده 101 اصلاحی قانون شهرداری ها که در سال 1390 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسیده و مطابق آن شهرداری می‌تواند برای تامین سرانه عمومی و خدماتی در اراضی با مساحت بیش از پانصد مترمربع دارای سند ششدانگ تا سقف بیست و پنج درصد (25%) از باقیمانده اراضی را در اثر تفکیک و افراز دریافت نماید یا قدرالسهم مذکور را بر اساس قیمت روز طبق نظر کارشناس رسمی دادگستری دریافت نماید. لذا در راستای قانون مذکور و مجوز این شهرداری در خصوص صدور پروانه بر روی املاک با سند عادی (قولنامه)، همچنین عرصه بناهای مطروحه در کمیسیون‌های ماده صد شهرداری ها و ماده 147 اصلاحی ثبت به صورت غیرمجاز تفکیک عرصه شده و صورتمجلس تفکیکی به تایید شهرداری نرسیده است جهت تامین سرانه‌های عمومی مورد نیاز این گونه املاک قدرالسهم آن‌ها براساس برآورد کارشناسی معادل آن متناسب با ارزش معاملاتی دفترچه دارایی و ضرایب تعیین شده به شرح فرمول زیر محاسبه و وصول می‌گردد.

ضوابط تفکیک متناسب با نوع کاربری بر اساس دفترچه هادی یا جامع هر شهر توسط واحد فنی و شهرسازی شهرداری ها تعیین می‌شود.

تفکیک ضریب × ارزش منطقه‌ای × مساحت عرصه ® K × P × S

تبصره2: در خصوص عرصه املاک تفکیک شده متناسب با بنای محصور منطبق با عکس هوایی و نقشه موجود به تفکیک سال‌های مورد اشاره ضریب K تعیین و محاسبه و وصول خواهد شد.

1ـ قبل از تاسیس شهرداری سال شهریور 1375:

K برای مسکونی 5، تجاری 10، صنعتی و اداری و مشاغل مزاحم شهری حمل و نقل و انبار 8، ورزشی، فرهنگی، مذهبی، درمانی 4، سایر کاربری ها و حریم 9 برابر ارزش منطقه‌ای موضوع دفترچه امور اقتصادی و دارایی

2ـ از شهریور 1375 تا پایان 1385:

K برای مسکونی 10، تجاری 20، صنعتی و اداری و مشاغل مزاحم شهری حمل و نقل و انبار 14، ورزشی، فرهنگی، مذهبی، درمانی 8، سایر کاربری ها و حریم 18 برابر ارزش منطقه‌ای موضوع دفترچه امور اقتصادی و دارایی

3ـ از سال 1386 تا پایان 1390:

K برای مسکونی 25، تجاری 50، صنعتی و اداری و مشاغل مزاحم شهری حمل و نقل و انبار 30، ورزشی، فرهنگی، مذهبی، درمانی 20، سایر کاربری ها و حریم 43 برابر ارزش منطقه‌ای موضوع دفترچه امور اقتصادی و دارایی

3ـ از سال 1391 به بعد: با توجه به حاکمیت تبصره 3 قانون اصلاحی ماده 101 شهرداری ها املاک بالای 500 مترمربع دارای سند ششدانگ مطابق قانون مذکور عمل می‌شود و املاک دارای سند ششدانگ زیر 500 مترمربع به شرح ذیل خواهد بود:

K برای مسکونی 40، تجاری 80، صنعتی و اداری و مشاغل مزاحم شهری حمل و نقل و انبار 62، ورزشی، فرهنگی، مذهبی، درمانی 30، سایر کاربری ها و حریم 70 برابر ارزش منطقه‌ای موضوع دفترچه امور اقتصادی و دارایی

تبصره3: اگر یک ملک بر اثر عبور خیابان، لوله‌های آبرسانی، گاز رسانی و دکل‌های برق به چند قطعه تفکیک گردد به عنوان عوامل قهری تلقی شده و عوارض برابر بند (1) تبصره 2 محاسبه خواهد شد.»

«د) بند 12: عوارض ابقای ساختمان در سال 1391:

ب: در کاربری غیرمربوط علاوه بر جرایم، معادل 5/1 برابر عوارض احداث بنا مشابه عوارض صدور پروانه ساخت

د: در خصوص آن دسته از بناهای احداث شده قبل از تاسیس شهرداری که بنای غیرمجاز برابر آرای کمیسیون ماده 99 و 100 منجر به پرداخت جریمه شده اند، عوارض متعلقه به ماخذ 10% مشابه عوارض صدور پروانه و تعرفه روز با در نظر گرفتن بند (الف و ب) وصول خواهد شد.»

«1) 1/12: بناهای احداث شده قبل از تاسیس شهرداری در سال 1391:

این قبیل بناها که به صورت غیرمجاز احداث گردیده و پرونده آن‌ها قابل طرح در کمیسیون ماده 100 نمی باشد و ساکنین این قبیل اماکن همانند سایر شهروندان از مزایای شهروندی استفاده می‌نمایند. در صورت درخواست استعلام از شهرداری جهت بناهای قبل از سال 1366 معادل 20% بعد از 1366 تا 1375 زمان تاسیس شهرداری 30% ارزش منطقه‌ای موضوع ماده 64 قانون مالیات‌های مستقیم مشابه عوارض صدور پروانه ساخت وصول خواهد شد. ملاک تشخیص قدمت بنا نقشه هوایی موجود در شهرداری با نظریه کارشناس رسمی دادگستری می‌باشد.»

«2) ردیف (د) و (1/12) بند 12: عوارض ابقای ساختمان در سال 1395:

د: در خصوص آن دسته از بناهای احداث شده قبل از تاسیس شهرداری که بنای غیرمجاز برابر آرای کمیسیون ماده 99 و 100 منجر به پرداخت جریمه شده اند، عوارض متعلقه به ماخذ 10% مشابه عوارض صدور پروانه و تعرفه روز با در نظر گرفتن بند (الف و ب) وصول خواهد شد.

1/12: بناهای احداث شده قبل از تاسیس شهرداری:

این قبیل بناها که به صورت غیرمجاز احداث گردیده و پرونده آن‌ها قابل طرح در کمیسیون ماده 100 نمی باشد و ساکنین این قبیل اماکن همانند سایر شهروندان از مزایای شهروندی استفاده می‌نمایند. در صورت درخواست استعلام از شهرداری جهت بناهای قبل از سال 1366 معادل 20% بعد از 1366 تا 1375 زمان تاسیس شهرداری 30% ارزش منطقه‌ای موضوع ماده 64 قانون مالیات‌های مستقیم مشابه عوارض صدور پروانه ساخت به روز وصول خواهد شد.

ـ ملاک تشخیص قدمت بنا نقشه هوایی موجود در شهرداری با نظریه کارشناس رسمی دادگستری می‌باشد.

ـ ملاک اثبات تجاری بودن ملک قبل از تاسیس شهرداری شامل حداقل دو مورد از موارد پروانه کسب اتحادیه صنفی و سایر مراجع ذی‌صلاح قبوض برقی ـ آب ـ گاز تجاری و برگ پرداخت مالیات سالیانه خواهد بود.»

«هـ) بند 13: عوارض حق‌النظاره مهندسین ناظر در سال 1391:

در هنگام صدور پروانه ساختمانی برای تهیه نقشه و نظارت مهندسین ناظر ساختمانی به ماخذ 50% از کل هزینه تهیه نقشه و حق‌النظاره از مهندسین مرتبط اخذ می‌شود.»

«بند 13: عوارض حق‌النظاره مهندسین ناظر در سال 1395:

در هنگام صدور پروانه ساختمانی برای تهیه نقشه و نظارت مهندسین ناظر ساختمانی به ماخذ 50% از کل هزینه تهیه نقشه و حق‌النظاره از مهندسین مرتبط اخذ می‌شود.»

«و) بند 16: عوارض فضای سبز در سال 1391:

به منظور حفظ و تامین فضای سبز شهری در هنگام صدور پروانه ساختمانی برای اراضی با کاربری‌های مختلف اعم از مسکونی ـ تجاری ـ صنعتی ـ اداری و سایر برای وصول عوارض از مالکین یا متقاضیان صدور پروانه به شرح ذیل اخذ می‌شود.

1/16: نرخ پیشنهادی برای اراضی با کاربری مسکونی (بر اساس طرح مصوب توسعه شهری)

H = F × D × (B : A ) 25%

A : متراژ کل بنای صادره (بنای مفید و غیرمفید)

B : عدد ثابت 20 مترمربع عنوان متوسط سرانه مسکونی برای شهرهای استان تهران

D : سرانـه پیش بینی شـده فضای سبز در طـرح مصوب توسعـه شهر (طـرح هادی) برای شهر....... عدد ثابت 8 می‌باشد.

F : حداقل هزینه ایجاد یک مترمربع فضای سبز در شهرها 30000 ریال در نظر گرفته می‌شود.

H : مبلغی است که متقاضی بابت توسعه فضای سبز در هنگام دریافت پروانه ساختمانی می‌بایستی پرداخت نماید.

تبصره1: نرخ پیشنهادی برای اراضی غیرمسکونی که در اثر رای کمیسیون‌های مختلف از قبیل مغایرت‌های اساسی، غیراساسی و ماده 5 که به کاربری مسکونی تغییر یافته و یا بر اثر ساخت و ساز غیرمجاز طی کمیسیون ماده 100 منجر به صدور رای جریمه گردیده است، در موارد فوق در فرمول به جای پارامتر D عدد 15 که سرانه پیش بینی شده برای شهرهای استان می‌باشد در فرمول جایگزین می‌گردد. برای نمونه در شهری که در طرح هادی مصوب شهر سرانه فضای سبز پیش بینی شده 3 مترمربع می‌باشد به جای پارامتر D عدد 3 جایگزین می‌گردد ولی در صورتی که موضوع شامل رای تایید شده کمیسیون‌های اعلامی در بند فوق باشد به جای پارامتر D عدد ثابت 15 در نظر گرفته شود.

تبصره2: در مواردی که پروانه احداث تجاری از طرف شهرداری موافقت می‌گردد با توجه به معضلات واحدهای تجاری حداکثر متراژ سرانه 15 مترمربع به عنوان پارامتر D در فرمول اعلام شده در نظر گرفته می‌شود و در صورتی که بنا تجاری احداث شده غیرمجاز باشد بعد از رای کمیسیون‌های مربوطه حاصل فرمول با ضریب 2 اعمال گردد.

2/16 ـ عوارض حذف 10% احداث فضای سبز مسکونی و تجاری:

مالکین احداث بنای مسکونی و تجاری مکلف به اختصاص 10% عرصه به فضای سبز می‌باشند در صورتی که مالک بعد از احداث بنا عرصه مورد نظر به فضای سبز را اجرا و تبدیل ننماید برای یکبار به شرح فرمول مشمول پرداخت جریمه می‌باشند.

(P 2 + N + M ) S 10% = A

M : عدد ثابت هزینه اجرای فضای سبز در یک مترمربع برای کلیه شهرهای استان تهران 50000 ریال در نظر گرفته شده است.

N : عدد ثابت هزینه نگهداری دو سال یک متر فضای سبز که برای کلیه شهرهای استان تهران 50000 ریال در نظر گرفته شده است

S : مساحت عرصه کل پلاک می‌باشد.

P : عدد متغیر که همان ارزش منطقه‌ای آن شهر می‌باشد.

A : مبلغ قابل وصول می‌باشد.

3/16 ـ عوارض حذف 25% عرصه کارخانجات و کارگاه‌های صنعتی به امر فضای سبز:

متقاضیان اخذ پروانه ساخت کارخانجات و کارگاه‌های صنعتی مکلفند در زمان تهیه نقشه احداث بنا، اختصاص 25% عرصه را برای فضای سبز در نقشه مشخص کنند. در صورتی که کارخانجات نسبت به تعهد خود در حد 25% عرصه برابر نقشه عمل و اجرا ننماید، برای یکبار به شرح ذیل محاسبه می‌گردد.

( P 2 + N + M ) S % 25 = A

M : عدد ثابت هزینه اجرای فضای سبز در یک مترمربع برای کلیه شهرهای استان تهران 50000 ریال در نظر گرفته شده است.

N : عدد ثابت هزینه نگهداری دو سال یک متر فضای سبز که برای کلیه شهرهای استان تهران 50000 ریال در نظر گرفته شده است

S : مساحت عرصه کل پلاک می‌باشد.

P : بالاترین ارزش منطقه‌ای آن شهر می‌باشد.

A : مبلغ قابل وصول می‌باشد.

تبصره: عوارض و جرایم مربوط به بند 3/16 به کلیه کارخانجات و کارگاه‌های احداث شده بعد از سال 1382 تسری داشته و شهرداری باید محاسبه و وصول نماید.

لازم به توضیح است پارامتر ثابت B = 15 در خصوص بناهای کارگاهی و تجاری از مجموع کلیه سرانه کاربری‌های (تجاری ـ آموزشی ـ فرهنگی و مذهبی ـ درمانی و بهداشتی ـ اداری و انتظامی ـ تفریحی ورزشی ـ کارگاهی ـ حمل و نقل و انبار) بر اساس دفترچه طرح هادی........... استخراج گردیده است.»

«بند 16: عوارض فضای سبز در سال 1395:

به منظور حفظ و تامین فضای سبز شهری در هنگام صدور پروانه ساختمانی برای اراضی با کاربری‌های مختلف اعم از مسکونی ـ تجاری ـ صنعتی ـ اداری و سایر برای وصول عوارض از مالکین یا متقاضیان صدور پروانه به شرح ذیل اخذ می‌شود.

1/16: نرخ پیشنهادی برای اراضی با کاربری مسکونی (بر اساس طرح مصوب توسعه شهری)

H = F × D × (B : A ) % 25

A : متراژ کل بنای صادره (بنای مفید و غیرمفید)

B : عدد ثابت 20 متر مربع عنوان متوسط سرانه مسکونی برای شهرهای استان البرز

D : سرانه پیش بینی شده فضای سبز در طرح مصوب توسعه شهر (طرح هادی) برای شـهر کمال شهر عدد ثابت 8 می‌باشد.

F : حداقل هزینه ایجاد یک متر مربع فضای سبز در شهرها 70000 ریال در نظر گرفته می‌شود.

H : مبلغی است که متقاضی بابت توسعه فضای سبز در هنگام دریافت پروانه ساختمانی می‌بایستی پرداخت نماید.

تبصره1: نرخ پیشنهادی برای اراضی غیرمسکونی که در اثر رای کمیسیون‌های مختلف از قبیل مغایرت‌های اساسی، غیراساسی و ماده 5 که به کاربری مسکونی تغییر یافته و یا بر اثر ساخت و ساز غیرمجاز طی کمیسیون ماده 100 منجر به صدور رای جریمه گردیده است، در موارد فوق در فرمول به جای پارامتر D عدد 15 که سرانه پیش بینی شده برای شهرهای استان می‌باشد در فرمول جایگزین می‌گردد. برای نمونه در شهری که در طرح هادی مصوب شهر سرانه فضای سبز پیش بینی شده 3 مترمربع می‌باشد به جای پارامتر D عدد 3 جایگزین می‌گردد ولی در صورتی که موضوع شامل رای تایید شده کمیسیون‌های اعلامی در بند فوق باشد به جای پارامتر D عدد ثابت 15 در نظر گرفته شود.

تبصره2: در مواردی که پروانه احداث تجاری از طرف شهرداری موافقت می‌گردد با توجه به معضلات واحدهای تجاری حداکثر متراژ سرانه 15 مترمربع به عنوان پارامتر D در فرمول اعلام شده در نظر گرفته می‌شود و در صورتی که بنا تجاری احداث شده غیرمجاز باشد بعد از رای کمیسیون‌های مربوطه حاصل فرمول با ضریب 2 اعمال گردد.

2/16 ـ عوارض حذف10% احداث فضای سبز مسکونی و تجاری:

مالکین احداث بنای مسکونی و تجاری مکلف به اختصاص 10% عرصه به فضای سبز می‌باشند در صورتی که مالک بعد از احداث بنا عرصه مورد نظر به فضای سبز را اجرا و تبدیل ننماید برای یکبار به شرح فرمول مشمول پرداخت جریمه می‌باشند.

(P 2 + N + M ) S %10 = A

M : عدد ثابت هزینه اجرای فضای سبز در یک مترمربع برای کلیه شهرهای استان البرز 70000 ریال در نظر گرفته شده است.

N : عدد ثابت هزینه نگهداری دو سال یک متر فضای سبز که برای کلیه شهرهای استان البرز 70000 ریال در نظر گرفته شده است

S : مساحت عرصه کل پلاک می‌باشد.

P : عدد متغیر که همان ارزش منطقه‌ای آن شهر می‌باشد.

A : مبلغ قابل وصول می‌باشد.

3/16 ـ عوارض حذف 25% عرصه کارخانجات و کارگاه‌های صنعتی به امر فضای سبز:

متقاضیان اخذ پروانه ساخت کارخانجات و کارگاه‌های صنعتی مکلفند در زمان تهیه نقشه احداث بنا، اختصاص %25 عرصه را برای فضای سبز در نقشه مشخص کنند. در صورتی که کارخانجات نسبت به تعهد خود در حد 25% عرصه برابر نقشه عمل و اجرا ننماید، برای یکبار به شرح ذیل محاسبه می‌گردد.

( P 2 + N + M ) S %25 = A

M : عدد ثابت هزینه اجرای فضای سبز در یک مترمربع برای کلیه شهرهای استان البرز 70000 ریال در نظر گرفته شده است.

N : عدد ثابت هزینه نگهداری دو سال یک متر فضای سبز که برای کلیه شهرهای استان البرز 70000 ریال در نظر گرفته شده است

S : مساحت عرصه کل پلاک می‌باشد.

P : بالاترین ارزش منطقه‌ای آن شهر می‌باشد.

A : مبلغ قابل وصول می‌باشد.

تبصره: عوارض و جرایم مربوط به بند 3/16 به کلیه کارخانجات و کارگاه‌هایی که بعد از دریافت عدم خلاف یا پایان کار نسبت به تغییراتی در بناهای احداث شده قبلی (بعد از سال 1382) اقدام نموده اند تسری داشته و شهرداری باید نسبت به محاسبه و وصول آن اقدام نماید. لازم به توضیح است پارامتر ثابت D = 15 در خصوص بناهای کارگاهی و تجاری از مجموع کلیه سرانه کاربری‌های (تجاری ـ آموزشی ـ فرهنگی و مذهبی ـ درمانی و بهداشتی ـ اداری و انتظامی ـ تفریحی ورزشی ـ کارگاهی ـ حمل و نقل و انبار) بر اساس دفترچه طرح هادی.... استخراج گردیده است.»

«ز) ردیف 10/1: الف بند 1 عوارض پذیره یک مترمربع از واحدهای (تجاری، اداری):

10/1: الف ـ عوارض پذیره یک مترمربع از واحدهای (تجاری، اداری) با ارتفاع و دهنه مغایر با ضوابط مجاز اعلام شده توسط طرح شهری: