اصلاح آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت...

شماره 127702/ت59027هـ 1400/10/18

وزارت نفت ـ وزارت امور اقتصادی و دارایی

سازمان برنامه و بودجه کشور ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران

هیات وزیران در جلسه 1400/10/08 به پیشنهاد شماره 287 ـ 2/20 مورخ 1400/04/26 وزارت نفت و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد:

آیین‌نامه اجرایی قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری مردمی موضوع تصویب‌نامه شماره 138474/ت57038هـ مورخ 1398/10/29 به شرح زیر اصلاح می‌شود:

الف ـ ماده (1) به شرح زیر اصلاح می‌شود:

ماده 1ـ در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:

1ـ قانون: قانون حمایت از توسعه صنایع پایین‌دستی نفت خام و میعانات گازی با استفاده از سرمایه گذاری مردمی ـ مصوب 1398 ـ و اصلاح بعدی آن ـ مصوب 1400 ـ .

2ـ طرح: طرح‌های ایجاد تاسیسات پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان و همچنین تاسیسات پالایشگاهی و پتروپالایشـگاهی موضوع بند (الف) ماده (1) قانون و طرح‌های تکمیل زنجیره ارزش موضوع بند (5) این ماده.

3ـ مجوز: مجوز موضوع بند (ب) ماده (1) قانون.

4ـ شرکت مجری طرح: شرکت موضوع بند (پ) ماده (1) قانون و شرکت مجری طرح تکمیل زنجیره ارزش موضوع بند (6) این ماده.

5 ـ طرح تکمیل زنجیره ارزش: طرح‌های ایجاد صنایع اولویت دار تکمیل زنجیره ارزش موضوع بند (ج) ماده (1) قانون.

6 ـ شرکت مجری طرح تکمیل زنجیره ارزش: شخصیت حقوقی و دارای مجوز اجرای طرح تکمیل زنجیره ارزش موضوع بند (چ) ماده (1) قانون.

7ـ تنفس خوراک: اعطای خوراک موضوع بند (ت) ماده (1) قانون.

8 ـ میزان سرمایه گذاری ارزش‌گذاری‌شده: برآورد میزان سرمایه گذاری هر طرح مطابق بند (ث) ماده (1) قانون که به صورت ارزی و با تبدیل بخش ریالی به ارز بر مبنای نرخ روز مورد تایید بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران در مجوز درج می‌شود.

9ـ وزارت نفت: وزارت نفت، شرکت ملی نفت ایران، شرکت ملی گاز ایران، شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران و شرکت ملی صنایع پتروشیمی حسب مورد.

10 ـ بورس: سازمان بورس و اوراق بهادار و سایر بورس‌های تحت نظارت آن سازمان.

11ـ صندوق: صندوق توسعه ملی.

12ـ پتروپالایشگاه: واحدهای پالایشگاهی دارای زنجیره‌های پتروشیمیایی براساس خوراک‌های هیدروکربنی تولیدشده در بخش پالایشگاهی.

13ـ پالایشگاه‌های موجود: پالایشگاه‌های آبادان، اصفهان، تهران، تبریز، شازند اراک، کرمانشاه، بندرعباس، لاوان، شیراز و ستاره خلیج فارس.

14ـ ساحل: نواری در خشکی تا فاصله (20) کیلومتری از دریا.

ب ـ در ماده (3)، عبارت "کتبا به پالایشگاه‌های موجود" به عبارت "کتبا به پالایشگاه / پتروپالایشگاه/ پتروشیمی‌های موجود" اصلاح و متون زیر به عنوان تبصره‌های (2)، (3) و (4) به ماده مذکور الحاق و تبصره قبلی به عنوان تبصره (1) تلقی می‌شود:

تبصره2ـ وزارت نفت مکلف است ظرف (30) روز از تاریخ ابلاغ این تصویب‌نامه، نسبت به اعلام سازوکار ارسال تقاضا، برای متقاضیان اجرای طرح‌های تکمیل زنجیره ارزش در تارنمای وزارت نفت و همچنین دعوت از شرکت‌های پتروشیمی که دارای مجوز تخصیص خوراک پروپان یا بوتان در سواحل هستند، اقدام نماید.

تبصره3ـ طرح‌های احداث پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان صرفا شامل طرح‌هایی خواهد بود که خوراک خود را به طور مستقیم از وزارت نفت یا با یک واسطه از آن وزارت دریافت می‌نمایند.

تبصره4ـ متقاضیان خوراک پروپان یا بوتان باید برداشت هم زمان پروپان و بوتان به نسبت مورد تایید وزارت نفت را در طرح‌های خود پیش بینی نمایند.

پ ـ در ماده (5)، عبارت "پالایشگاه/پتروپالایشگاه، حدود برآورد سرمایه گذاری برای هر بشکه نفت خام / میعانات" به عبارت "پالایشگاه / پتروپالایشگاه/ پتروشیمی، حدود برآورد سرمایه گذاری به ازای هر واحد خوراک" اصلاح می‌شود.

ت ـ در ماده (8)، عبارت "پالایشگاه/ پتروپالایشگاه" قبل از عبارت "موضوع قانون" الحاق می‌شود.

ث ـ بند (1) ماده (11) به شرح زیر اصلاح می‌شود:

1ـ کمیت، کیفیت، مدت تعهد تامین خوراک پالایشگاه / پتروپالایشگاه برای (20) سال و برای طرح‌های پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان برای (12) سال و نیز محل تحویل خوراک.

ج ـ متن زیر به عنوان بند (3) به ماده (12) الحاق می‌شود:

3ـ مجوز پیش فروش تا سقف پنجاه درصد (50%) فرآورده ها معادل حداکثر پنجاه درصد (50%) میزان سرمایه گذاری ارزش‌گذاری‌شده به شرکت‌های خارجی در قبال تامین مالی خارجی (فاینانس) یا تامین تجهیزات با فناوری پیچیده به تشخیص وزارت نفت.

چ ـ در بند (1) ماده (13)، عبارت "یک سال" به عبارت "دو سال" اصلاح و عبارت "(در نوبت)" حذف و در بند (4) ماده مذکور، عبارت "برنامه زمان بندی" قبل از عبارت "مجوز صادرشده"الحاق می‌شود.

ح ـ در ماده (15)، عبارت "بیش از سقف دو میلیون بشکه در روز" به عبارت "برای طرح‌های پالایشگاه/پتروپالایشگاه بیش از سقف دو میلیون بشکه در روز و برای طرح‌های احداث پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان بیش از سقف هشت میلیون تن در سال" اصلاح و تبصره ماده مذکور به شرح زیر اصلاح می‌شود:

تبصره ـ درصورتی که مجموع ظرفیت درخواستی متقاضیان واجد شرایط احداث طرح‌های پالایشگاه/پتروپالایشگاه از دو میلیون بشکه در روز یا احداث طرح‌های پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان از هشت میلیون تن در سال بیشتر شود، علاوه بر اعمال اولویت‌های مذکور در این ماده، وزارت نفت همچنین مجاز است به منظور بهره مندی تعداد بیشتری از متقاضیان از تسهیلات مذکور در قانون، با رعایت بازدهی اقتصادی طرح ها، سقف ظرفیت خوراک نفت خام، میعانات گازی، پروپان یا بوتان مربوط به هر طرح را به نسبت میزان خوراک در دسترس محدود کند.

خ ـ در تبصره (1) ماده (17)، عبارت "و نیز سهامداران طرح‌های تکمیل زنجیره ارزش" قبل از عبارت "نخواهد شد" الحاق می‌شود.

د ـ در جز (ب) بند (1) ماده (20)، عبارت "پالایشگاه / پتروپالایشگاه" حذف می‌شود.

ذ ـ مواد (22)، (23)، (24)، (25)، (26) و (27) به شرح زیر اصلاح می‌شوند:

ماده 22ـ شرکت مجری طرح باید حداقل پانزده درصد (15%) از منابع لازم برای اجرای طرح را متناسب با پیشرفت فیزیکی طرح و مراحل تامین مالی، از طریق آورده خود تامین کند. ارایه مستندات مربوط به بورس جهت دریافت مجوز انتشار اوراق موضوع ماده (20) این آیین‌نامه الزامی است.

ماده 23ـ سهامداران شرکت مجری طرح موظفند حداکثر دوسال پس از دریافت مجوز، نسبت به واگذاری حداقل سی درصد (30%) از سهام شرکت مجری طرح از طریق عرضه سهام یا از طریق صندوق سرمایه گذاری پروژه در چهارچوب قوانین مربوط یا انتشار اوراق بهادار قابل تبدیل به سهام اقدام کنند و تمام منابع حاصل از این واگذاری باید صرفا در اجرای طرح مذکور هزینه شود. در غیر این صورت وزارت نفت مکلف است نسبت به ابطال مجوز خوراک آن‌ها اقدام کند.

تبصره1ـ آن دسته از دارایی‌هایی که تامین مالی آن‌ها از طریق صندوق سرمایه گذاری پـروژه جهـت عرضه بـه عمـوم مردم صورت می‌گیرد، از پرداخت عوارض نقل و انتقال معاف هستند.

تبصره2ـ شرکت مجری طرح می‌تواند تن ها یک مرتبه و در صورت موافقت سازمان بورس و اوراق بهادار نسبت به پذیره نویسی بدون حضور متعهد پذیره نویس اقدام کند. همچنین شرکت ها و نهادهای غیرمالی مورد تایید این سازمان یا مشارکتی از آن‌ها می‌توانند به عنوان متعهد پذیره نویسی ایفای نقش کنند.

تبصره3ـ در صورتی که پس از سه مرحله عرضه سهام به ترتیب مورد قبول بورس، بدون قصور یا تقصیر شرکت مجری طرح، خریدار برای سی درصد (30%) سهام عرضه شده یافت نشود، شرکت ذی‌ربط مشمول ابطال مجوز خوراک نخواهد شد.

تبصره4ـ نقل و انتقال سهام و دارایی‌های شرکت ناشر به صندوق سرمایه گذاری پروژه و همچنین نقل و انتقال دارایی‌های صندوق سرمایه گذاری پروژه به شرکت ناشر پس از اتمام پروژه و انحلال صندوق سرمایه گذاری پروژه (تبدیل واحدهای صندوق به سهام، در زمان انحلال شرکت پروژه) به عنوان انتقال سهام و دارایی‌های موضوع تبصره‌های (1) و (2) ماده (143) قانون مالیات‌های مستقیم محسوب نمی شود.

تبصره5 ـ شرکت مجری طرح برای تمامی اقدامات مربوط به انتشار و فروش سهام در تمامی تابلوهای بورس‌های اوراق بهادار و بازارهای خارج از بورس مشمول مقررات مالیاتی موضوع مواد (48)، (143) و (143) مکرر قانون مالیات‌های مستقیم در خصوص افزایش سرمایه‌های بعدی خواهد بود.

تبصره6 ـ واگذاری موضوع این ماده، شامل طرح‌های بهینه سازی و ارتقای کمیت و کیفیت فرآورده‌های پالایشگاه‌های موجود نخواهد بود.

ماده 24ـ دوره تنفس خوراک از زمان شروع تولید طرح با حداقل هشتاد درصد (80%) ظرفیت تولید محصولات مذکور در مجوز طرح آغاز خواهد شد. در صورتی که شرکت مجری طرح، طرح را در گام (فاز)های مختلف با رعایت شروط این قانون در مورد هر گام طراحی کرده باشد، پس از تایید وزارت نفت در مورد بهره‌برداری از هر گام (فاز) با هشتاد درصد (80%) ظرفیت تولید محصولات آن گام (فاز) می‌تواند تنفس خوراک متناسب با همان گام (فاز) را دریافت کند. سایر شروط بند (ح) ماده (3) قانون نیز در این خصوص برقرار است.

ماده 25ـ وزارت نفت به درخواست شرکت مجری طرح، پیش از آغاز بهره‌برداری از هر طرح/ گام(فاز) هر طرح، مراتب را جهت طی فرآیند لازم برای عقد قرارداد با شرکت مجری طرح، به صندوق و بانک عامل پذیرفته شده توسط صندوق اعلام می‌کند. بانک عامل در سقف مصوب هیات امنای صندوق توسعه ملی به میزان سرمایه گذاری ارزش‌گذاری‌شده اعلامی وزارت نفت در مجوز هر طرح، در قبال ترهین طرح به بهره‌برداری رسیده، محصولات تولیدی آن و سایر وثایق به تشخیص بانک عامل، تسهیلات تنفس خوراک هر طرح/ هر گام (فاز) طرح را در اختیار شرکت مجری طرح قرار می‌دهد. پرداخت تسهیلات از سوی صندوق/ بانک عامل پس از اعلام وزارت نفت مبنی بر تحقق ماده (24) این آیین‌نامه صورت می‌پذیرد. پرداخت تسهیلات تنفس خوراک، مطابق مقررات صندوق صورت می‌گیرد.

ماده 26ـ پس از تصویب پرداخت تسهیلات تنفس خوراک هر طرح/ هر فاز طرح توسط صندوق و تعیین بانک عامل و عقد و نفوذ قرارداد با ذی نفع، مراتب به وزارت نفت اعلام می‌شود. در دوره تنفس، وزارت نفت صورتحساب ارزش خوراک تحویلی به پالایشگاه/ پتروپالایشگاه/پتروشیمی/ تامین کننده خوراک موضوع ماده (35) این آیین‌نامه را به بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران اعلام می‌کند، طی (10) روز پس از دریافت صورتحساب وجه معادل سهم دولت و شرکت ملی نفت ایران از هر صورتحساب در دوره تنفس خوراک، ابتدا در صورت تکافوی سی و پنج درصد (35%) از سهم دریافتی ماهانه صندوق توسعه ملی از صادرات نفت خام، میعانات گازی و گاز، توسط بانک مرکزی از حساب صندوق کسر و به حساب دولت و شرکت ملی نفت ایران (با اولویت پرداخت سهم 
شرکت ملی نفت ایران) واریز و در صورت عدم تکافو، بابت تسویه بدهی آن‌ها به صندوق توسعه ملی استفاده می‌شود. هیچ یک از نهادها یا شرکت‌های دولتی و حاکمیتی حق ندارد شرکت مالک طرح را به پرداخت بخشی از هزینه خوراک در دوره تنفس خوراک ملزم و در ازای آن، طول دوره تنفس خوراک را طولانی تر کند. مقررات مربوط به تسویه حساب خوراک نفت خام و میعانات گازی در سایر قوانین، در مورد طرح‌های موضوع این قانون از پایان دوره تنفس خوراک قابل اجرا خواهد بود.

ماده 27ـ خوراک تحویلی به واحدهای موضوع قانون، از نظـر قواعـد مـالی در حکم صادرات نفت خام و میعانـات گـازی اسـت و تـنفس خـوراک بـرای اجرای این قانون از محل سهم سالانه صندوق توسعه ملی تا سقف سی و پنج درصد (35%) سهم ماهانه آن صندوق و مطالبات ارزی صندوق توسعه ملی از دولت و شرکت ملی نفت ایران تامین می‌شود. تسویه حساب این واحدها با صندوق توسعه ملی بابت بازپرداخت اقساط تنفس خوراک، علاوه بر سهم صندوق توسعه ملی از محل فروش خوراک به آن‌ها در طی سنوات آتی خواهد بود. بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران وجوه دریافتی را به عنوان وصولی حاصل از صادرات نفت خام و میعانات گازی لحاظ و سهم ذی‌نفعان را مطابق قانون پرداخت می‌کند.

تبصره ـ دستورالعمل حسابداری مواد (26) و (27) این آیین‌نامه توسط وزارت نفت و با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، صندوق و سازمان برنامه و بودجه کشور تدوین می‌شود.

ر ـ در ماده (28)، عبارت "دوره تنفس از پالایشگاه / پتروپالایشگاه" به عبارت "دوره تنفس از طرح‌های" و عبارت‌های "پالایشگاه / پتروپالایشگاه" در ماده مذکور و تبصره آن به واژه "طرح" اصلاح می‌شوند.

ز ـ متن زیر به عنوان ماده (35) الحاق و شماره مواد بعدی به ترتیب اصلاح می‌شود:

ماده 35ـ طرح‌های تکمیل زنجیره ارزش با رعایت مقررات مندرج در این قانون و پس از تایید وزارت نفت در مورد میزان سرمایه گذاری انجام شده در آن‌ها مشمول دریافت تنفس خوراک می‌شوند. شرکت مجری طرح تکمیل زنجیره ارزش، باید موضوع تنفس خوراک را با ارجاع به مجوز دریافتی از وزارت نفت در قرارداد تامین خوراک با شرکت تامین کننده آن لحاظ کند. قرارداد خوراک منعقده فی مابین دو شرکت تا پایان دوره تنفس خوراک باید با تایید وزارت نفت باشد .در این صورت شرکت‌های تابع وزارت نفت معادل مبلغ تنفس خوراک را از دریافت هزینه خوراک شرکت تامین کننده کسر می‌کنند. شرکت مجری طرح تکمیل زنجیره ارزش موظف است پس از اتمام دوره تنفس خوراک نسبت به پرداخت اقساط مربوط به حساب صندوق توسعه ملی مطابق شرایط این قانون اقدام نماید.

ژ ـ مواد (36) و (40) که با توجه به اصلاح موضوع بند (ز) فوق به عنوان مواد (37) و (41) می‌باشند، به شرح زیر اصلاح می‌شوند:

ماده 37ـ قیمت نفت خام / میعانات گازی خوراک طرح‌های موضوع قانون، طبق 
بندهای (ت) و (ث) ماده (4) قانون و قیمت میانگین ماهانه پروپان و بوتان خوراک طرح‌های موضوع قانون بر اساس قیمت‌های صادراتی تحویل روی کشتی (فوب) خلیج فارس شرکت‌های تابع وزارت نفت تعیین و دریافت می‌شود.

ماده 41ـ مجوزهایی که توسط وزارت نفت بر پایه این آیین‌نامه صادر می‌شود، نباید موجب تضییع حقوق اشخاصی شود که تاکنون از این وزارتخانه مجوز تخصیص خوراک برای احداث پالایشگاه / پتروپالایشگاه/ تاسیسات پتروشیمی با خوراک پروپان یا بوتان دریافت کرده اند.

معاون اول رییس جمهور ـ محمد مخبر