رای شماره 417 هیات عمومی دیوان عدالت اداری درخصوص خسارات...

تاریخ: 1386/06/18
شماره دادنامه: 417
کلاسه پرونده: 84/888
مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری.
شاکی: سازمان امور مالیاتی کشور.
موضوع شکایت و خواسته: اعلام تعارض آرا صادره از شعب اول و نهم تجدیدنظر دیوان عدالت اداری.
مقدمه: الف ـ1ـ شعبه ششم در رسیدگی به پرونده کلاسه 81/1018 موضوع شکایت شرکت مهندسی پروژه‌های آب و نیروی ایران (پانیر) به طرفیت وزارت امور اقتصادی و دارایی و شورای عالی مالیاتی به شرح دادنامه شماره 1595 مورخ 1383/06/24 چنین رای صادر نموده است، شکایت شاکی بشرح مندرجات دادخواست تقدیمی وارد بنظر نمی رسد، زیرا شعبه پنجم شورای عالی مالیاتی، مطابق مفاد بند 4 ماده 255 و 256 قانون مالیات‌های مستقیم فقط وظیفه و اختیار این را دارد که بدون ورود به ماهیت امر و صرفا از لحاظ رعایت تشریفات و مقررات شکلی اقدامات و آرا معترض عنه را مورد رسیدگی قرار دهد. با عنایت به اینکه اقدام حوزه مالیاتی مبنی بر عدم ارسال پرونده شاکی به کمیسیون حل اختلاف به سبب عدم درخواست شاکی در مهلت مقرر در مقررات ماده 165 قانون مالیات‌های مستقیم و آیین‌نامه اجرایی آن بوده و در این اقدام از نظر تشریفات و مقررات شکلی نقض قوانین و مقررات موضوعه ملاحظه نمی گردد. لذا در رای معترض عنه تخلف از موازین و مقررات موضوعه احراز نشده و قرار رد شکایت شاکی با کیفیت موجود صادر و اعلام می‌گردد. الف ـ2ـ شعبه اول تجدیدنظر دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 83/792 موضوع تجدیدنظرخواهی شرکت مهندسی پروژه‌های آب و نیروی ایران نسبت به دادنامه شماره 1595 مورخ 1383/06/24 به شرح دادنامه 517 مورخ 1384/03/11 چنین رای صادر نموده است، با توجه به محتویات پرونده نظر به اینکه از طرف تجدیدنظرخواه نسبت به دادنامه تجدیدنظرخواسته اعتراض موجه و موثری بعمل نیامده و با بررسی سوابق امر بر کیفیت رسیدگی و اعمال مقررات نیز ایراد و اشکالی که فسخ دادنامه بدوی را ایجاب نماید مشهود نیست فلذا با رد تجدیدنظرخواهی رای بدوی عینا تایید و استوار می‌گردد. ب ـ1ـ شعبه ششم دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 80/2001 موضوع شکایت شرکت مهندسی پروژه‌های آب و نیروی ایران به طرفیت وزارت امور اقتصادی و دارایی و شورای عالی مالیاتی به شرح دادنامه شماره 2821 مورخ 1382/11/18 چنین رای صادر نموده است، درخصوص دادخواست شرکت مهندسی پروژه‌های آب و نیروی ایران به طرفیت وزارت امور اقتصادی و دارایی به خواسته نقض رای 7819ـ4/30 مورخ 1379/08/30 شعبه پنجم شورای عالی مالیاتی با ملاحظه اوراق و محتویات پرونده عملکرد مالیاتی مربوطه و لایحه دفاعیه طرف شکایت، نظر به اینکه شاکی مدعی است در مراحل مختلف رسیدگی به عملکرد مالیاتی و هیاتهای حل اختلاف بدوی و تجدیدنظر اعلام نموده که شرکت متحمل خسارت گردیده و تقاضای ارجاع پرونده جهت رسیدگی به کمیسیون خاص مقرر در ماده 4 آیین‌نامه اجرایی ماده 165 قانون مالیات‌های مستقیم نموده و این ادعا در متن رای معترض عنه نیز ذکر گردیده و مطرح شده است اما به دلیل اینکه ادعای فوق‌الاشعار در فرجه و موعد مقرر قانونی از سوی مودی مطرح نشده لذا ادعا مودی موثر در مقام تشخیص داده نشده و رای هیات حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر تایید شده است، حال آنکه ماده 165 قانون مالیات‌های مستقیم و مواد 2 و 3 و 4 و 5 آیین‌نامه اجرایی ماده قانونی مرقوم مصوب 1368/03/20 هیات وزیران، ظهور بر این دارد که در اینگونه موارد که مودی مدعی تحمل خسارت می‌باشد باید ادعای مطروحه در کمیسیون تخصصی مربوط مورد رسیدگی و توجه قرار گیرد. علیهذا از این حیث رای شماره 7819ـ4/30 مورخ 1379/08/30 شعبه پنجم شورای‌عالی مالیاتی مخدوش به نظر رسیده حکم به نقض آن و رسیدگی مجدد در شعبه همعرض صادر و اعلام می‌گردد. ب ـ2ـ شعبه نهم تجدیدنظر دیوان در رسیدگی به پرونده کلاسه 83/2190 موضوع تقاضای تجدیدنظرخواهی سازمان امور مالیاتی کشور نسبت به دادنامه شماره 2821 مورخ 1382/11/18 به شرح دادنامه شماره 2126 مورخ 1383/12/22 چنین رای صادر نموده است، با بررسی اوراق پرونده و لایحه شماره 3305/39 ـ 1383/03/03 سازمان تجدیدنظرخواه و اینکه به فرض خارج از مهلت بودن اعلام خسارت موجب سلب صلاحیت کمیسیون تخصصی در رسیدگی و اظهارنظر آن مرجع، نفیا یا اثباتا نیست و علاوه بر آن چنانچه سازمان تجدیدنظرخواه مدعی پرداخت و جبران خسارت توسط مرجع ذی‌صلاح است، ارایه دلایل اثباتی ازجمله وظایف آن سازمان است « براساس قاعده فقهی البینه علی المدعی» لذا اعتراض موثری از ناحیه سازمان تجدیدنظرخواه نسبت به دادنامه تجدیدنظرخواسته بعمل نیامده و از طرفی بر کیفیت رسیدگی و اصدار دادنامه معترض عنه ایراد و اشکال قانونی که متضمن نقض آن باشد، مشهود نیست بنابراین ضمن ردتجدیدنظرخواهی دادنامه تجدیدنظرخواسته تایید و استوار می‌گردد. هیات عمومـی دیوان عـدالت اداری در تـاریخ فوق باحضور روسا و مستشاران و دادرسان علی‌البدل شعب دیوان تشکیل و پس از بحث و بررسی و انجام مشاوره با اکثریت آرا به شرح آتی مبادرت به صدور رای می‌نماید.

رای هیات عمومی

در مورد خسارات وارده به مودی مالیاتی در نتیجه سوانح و حوادث غیرمترقبه مذکور در ماده 165 قانون مالیات‌های مستقیم و عدم جبران آن به شرح مقرر در آن ماده، وزارت امور اقتصادی و دارایی می‌تواند معادل خسارت وارده از درآمد مشمول مالیات مودی در آن سال و سنوات بعد کسر نماید، مشروط بر آنکه مودی مالیاتی طبق ماده 5 آیین‌نامه اجرایی ماده 165 قانون فوق‌الذکر ظرف شش ماه از تاریخ وقوع حادثه و سانحه درخواست خود را به همراه مدارک مربوط به حوزه مالیاتی محل وقوع حادثه تسلیم نماید. بنا به جهات فوق‌الذکر دادنامه شماره 1595 مورخ 1383/06/24 شعبه ششم بدوی دیوان که مورد تایید شعبه اول تجدیدنظر قرار گرفته و قطعیت یافته و متضمن رد شکایت شاکی بلحاظ عدم رعایت مهلت و سایر شرایط قانونی مربوط است، صحیح و موافق قانون تشخیص داده می‌شود. این رای به استناد بند 2 ماده 19 و ماده 43 قانون دیوان عدالت اداری برای شعب دیوان و سایر مراجع اداری ذیربط در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.