رای شماره 3114 هیات عمومی دیوان عدالت اداری با موضوع:...

شماره 0001482 1400/12/18

بسمه تعالی

جناب آقای اکبرپور

رییس هیات مدیره و مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران

یک نسخه از رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری به شماره دادنامه 140009970905813114 مورخ 1400/11/30 با موضوع: «بندهای 22 و 23 تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای شهرداری پرند در سال 1399 و ماده 22 تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای شهرداری پرند در سال 1400 که توسط شورای اسلامی این شهر در رابطه با اخذ عوارض و بهای خدمات فضای سبز وضع شده از تاریخ تصویب ابطال شد.» جهت درج در روزنامه رسمی به پیوست ارسال می‌گردد.

مدیرکل هیات عمومی و هیاتهای تخصصی دیوان عدالت اداری ـ یدالله اسمعیلی فرد

تاریخ دادنامه: 1400/11/30 شماره دادنامه: 3114 شماره پرونده: 0001482

مرجع رسیدگی: هیات عمومی دیوان عدالت اداری

شاکی: آقای ایمان قوامی فرد

موضوع شکایت و خواسته: ابطال ماده 22 تعرفه عوارض محلی سال‌های 1399 و 1400 تحت عنوان بهای ارایه خدمات حفظ و ایجاد فضای سبز و ماده 23 تعرفه عوارض محلی سال 1399 تحت عنوان عوارض عدم ایجاد فضای سبز شورای اسلامی شهر پرند

گردش کار: شاکی به موجب دادخواستی ابطال ماده 22 تعرفه عوارض محلی سال‌های 1399 و 1400 تحت عنوان بهای ارایه خدمات حفظ و ایجاد فضای سبز و ماده 23 تعرفه عوارض محلی سال 1399 تحت عنوان عوارض عدم ایجاد فضای سبز شورای اسلامی شهر پرند را خواستار شده و در جهت تبیین خواسته اعلام کرده است که:

"با توجه به اینکه مواد 22 و 23 تعرفه عوارض و بهای خدمات سال 99 و نیز ماده 22 تعرفه عوارض و بهای خدمات سال 1400 شهرداری پرند مصوب شورای اسلامی شهر پرند تحت عنوان عوارض و بهای خدمات ارایه و حفظ و عدم ایجاد فضای سبز به شرح پیوست مغایر با بند (الف) ماده 174 قانون برنامه پنجم توسعه مصوب 1390 در باب سیاست کاهشی عوارض و نیز علاوه بر تبصره 3 ماده 101 قانون شهرداری ها در باب اخذ رایگان سرانه خدماتی است که فضای سبز مصداق اجلی آن است بصورت مضاعف تجویز گردیده و از طرف دیگر طبق ماده 4 قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و تبصره 3 ماده 62 قانون برنامه پنجم توسعه مصوب 1390 اخذ هر گونه وجه باید به موجب قانون باشد و ایضا در قانون اصلاح قانون حفظ و گسترش فضای سبز در شهرها صرفا عوارض قطع درخت تجویز گردیده که منصرف از عوارض فضای سبز بصورت کلی است و نیز طبق ماده 59 قانون رفع موانع تولید درخواست یا دریافت وجه مازاد بر عوارض قانونی هنگام صدور پروانه یا پس از آن ممنوع است و عوارض و بهای خدمات مزبور در آرا متعدد صادره از هیات عمومی دیوان عدالت اداری من جمله دادنامه‌های شماره 746 ـ 1396/08/09، 188 ـ 1398/02/17 و 1148 ـ 1147 مورخ 1399/09/25 ابطال گردیده است لذا تقاضای رسیدگی و ابطال مصوبات معترض به معنونه از تاریخ تصویب مورد استدعاست . "

متن مقرره‌های مورد شکایت به شرح زیر است:

"تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای شهرداری پرند در سال 1399

ماده 22 ـ بهای ارایه خدمات حفظ و ایجاد فضای سبز (سال 99)

به منظور حفظ و تامین فضای سبز در هنگام صدور پروانه ساختمانی و همچنین بعد از صدور رای کمیسیون ماده صد برای اراضی با کاربری‌های مختلف اعم از مسکونی، تجاری، صنعتی، اداری و سایر برای وصول بهای خدمات از مالکین یا متقاضیان صدور پروانه به شرح ذیل اقدام می‌گردد.

H=% 50 (A B) D F

A = متراژ کل بنای صادره (مفید و غیرمفید)

B = عدد ثابت 20 مترمربع عنوان متوسطه سرانه مسکونی برای شهرهای استان تهران

D = سرانه پیش بینی فضای سبز در طرح مصوب توسعه شهر (طرح هادی) برای شهر پرند عدد ثابت 15 در نظر گرفته می‌شود.

F = حداقل هزینه ایجاد یک مترمربع فضای سبز در شهر پرند 100.000 ریال در نظر گرفته شود.

H = مبلغی است که متقاضی بابت توسعه فضای سبز در هنگام دریافت پروانه ساختمانی می‌بایستی پرداخت نماید.

ماده 23 ـ عوارض عدم ایجاد فضای سبز (سال 99)

حذف K احداث فضای سبز

A=(S ـ R)(M+N+2P)

A = مبلغ قابل وصول

S = مساحت عرصه فضای سبز ایجاد شده طبق طرح تفصیلی شهرسازی

M = عدد ثابت هزینه اجرای فضای سبز در یک مترمربع برای کلیه شهرهای استان تهران 000/50 ریال در نظر گرفته شده است.

N = عدد ثابت هزینه نگهداری 2 سال یک مترمربع فضای سبز که برای کلیه شهرهای استان تهران 000/50 ریال در نظر گرفته شده است.

R = فضای سبز ایجاد شده بر اساس گزارش کتبی کارشناس فضای سبز

ماده 22 ـ بهای ارایه خدمات حفظ و ایجاد فضای سبز (سال 1400)

به منظور حفظ و تامین فضای سبز در هنگام صدور پروانه ساختمانی و همچنین بعد از صدور رای کمیسیون ماده صد برای اراضی با کاربری‌های مختلف اعم از مسکونی، تجاری، صنعتی، اداری و سایر برای وصول بهای خدمات از مالکین یا متقاضیان صدور پروانه به شرح ذیل اقدام میگردد.

H=% 50 (A B) D F

A = متراژ کل بنای صادره (مفید و غیرمفید)

B = عدد ثابت 20 مترمربع عنوان متوسطه سرانه مسکونی برای شهرهای استان تهران

D = سرانه پیش بینی فضای سبز در طرح مصوب توسعه شهر (طرح هادی) برای شهر پرند عدد ثابت 15 در نظر گرفته می‌شود.

F = حداقل هزینه ایجاد یک مترمربع فضای سبز در شهر پرند 120.000 ریال در نظر گرفته شود.

H = مبلغی است که متقاضی بابت توسعه فضای سبز در هنگام دریافت پروانه ساختمانی و یا بعد از صدور رای کمیسیون بابت متراژ اضافه شده می‌بایستی پرداخت نماید.

A=S (M+N+ 2P)

A = مبلغ قابل وصول فضای سبز ایجاد نشده

M = عدد ثابت هزینه اجرای فضای سبز در یک مترمربع برای کلیه شهرهای استان تهران 000/50 ریال در نظر گرفته شده است.

N = عدد ثابت هزینه نگهداری 2 سال یک مترمربع فضای سبز که برای کلیه شهرهای استان تهران 000/50 ریال در نظر گرفته شده است.

S = متراژ اعلامی از سوی واحد فضای سبز"

در پاسخ به شکایت مذکور، رییس شورای اسلامی شهر یزد به موجب لایحه شماره 2143 ـ 1400/10/12 به طور خلاصه توضیح داده است که:

"1 ـ شاکی به آرای صادره از هیات عمومی دیوان عدالت اداری مربوط به مصوبات شورای اسلامی شهرها جهت دریافت عوارض با عنوان «فضای سبز و توسعه آن» استناد نموده که به استحضار می‌رساند این موضوع در دفترچه تعرفه این شهرداری از تاریخ ابلاغ رای دیوان لحاظ گردیده و عوارض فضای سبز و توسعه حذف گردیده است. شورای اسلامی شهر پرند به موجب بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال 1375 این مصوبه را صرفا برای واحدهایی که در نقشه‌های معماری ارایه شده هنگام صدور پروانه و یا اخذ پایانکار قادر به تامین فضای سبز مطابق طرح جامع مصوب نمی باشند، تصویب نموده و درآمد کسب شده صرفا در جهت افزایش و حفظ و نگهداری سرانه‌های خدمات عمومی هزینه می‌گردد.

2ـ در شهر پرند ماده 101 قانون شهرداری و بالطبع تبصره‌های ذیل آن رعایت نمی گردد و شرکت عمران شهر پرند راسا اقدام به تفکیک اراضی نموده و شهرداری از اخذ سرانه‌های خدماتی بی نصیب می‌باشد.

3ـ سرانه‌های عمومی شهر پرند غالبا کمتر از سرانه‌های مصوب شورای عالی شهرسازی و معماری ایران بوده لذا این شرایط ویژه شورای اسلامی شهر را طبق قانون شوراها و قانون مالیات بر ارزش افزوده مستلزم تصویب عوارض محلی خاص درچارچوب قوانین و مقررات ملی می‌نماید."

هیات عمومی دیوان عدالت اداری در تاریخ 1400/11/30 با حضور رییس و معاونین دیوان عدالت اداری و روسا و مستشاران و دادرسان شعب دیوان تشکیل شد و پس از بحث و بررسی با اکثریت آرا به شرح زیر به صدور رای مبادرت کرده است.

رای هیات عمومی

هرچند در بند 16 ماده 80 قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب سال 1375 با اصلاحات بعدی، تعیین نرخ و میزان عوارض از اختیارات شوراهای اسلامی شهر ذکر شده است، ولی با توجه به اینکه در قوانین مرتبط با فضای سبز از جمله قانون گسترش فضای سبز شهرها و اصلاحیه‌های بعدی آن، عوارض فضای سبز شهری پیش بینی نشده است و در آرای مختلف هیات عمومی دیوان عدالت اداری از جمله رای شماره 1153 ـ 1396/11/10 این هیات، وضع عوارض برای فضای سبز مغایر با قانون و خارج از حدود اختیار تشخیص و ابطال شده است، بنابراین بندهای 22 و 23 تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای شهرداری پرند در سال 1399 و ماده 22 تعرفه عوارض، بهای خدمات و سایر درآمدهای شهرداری پرند در سال 1400 که توسط شورای اسلامی این شهر در رابطه با اخذ عوارض و بهای خدمات فضای سبز وضع شده، خلاف قانون و خارج از حدود اختیار است و مستند به بند 1 ماده 12 و مواد 13 و 88 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب سال 1392 از تاریخ تصویب ابطال می‌شود.

رییس هیات عمومی دیوان عدالت اداری ـ حکمتعلی مظفری