هیات تخصصی مالیاتی، بانکی
شماره پــرونـــده : 9801078 شماره دادنامه : 9909970906010803 تاریخ: 1399/06/02
شـاکــی : بهمن زبردست
طرف شکایت : سازمان امور مالیاتی کشور
مـوضـوع شکایت و خـواستـه : ابطال پاراگراف دوم بند 7 بخشنامه شماره 24/98/200 به تاریخ 1398/03/21 رییس کل سازمان امور مالیاتی
شاکی دادخواستی به طرفیت سازمان امور مالیاتی کشور به خواسته ابطال پاراگراف دوم بند 7 بخشنامه شماره 24/98/200 به تاریخ 1398/03/21 رییس کل سازمان امور مالیاتی به دیوان عدالت اداری تقدیم کرده که به هیات عمومی ارجاع شده است متن مقرره مورد شکایت به قرار زیر می‌باشد :
7- ...
بدیهی است در مواردی که اعتراض به زیان تایید نشده مطرح می‌باشد و نظر به اینکه حسب رای شماره 30/4/11885 مورخ 1371/10/13 حق تمبر موضوع ماده 103 قانون مالیات‌های مستقیم می‌بایست از مالیات مابهالاختلاف محاسبه و مطالبه گردد لذا در این گونه موارد حق تمبری متصور نمی باشد.
دلایل شاکی برای ابطال مقرره مورد شکایت :
شاکی به موجب دادخواست تقدیمی، تقاضای ابطال مقرره مورد شکایت را به دلیل مغایرت با بند «د» ماده 103 قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1366 و اصلاحات بعدی مطرح کرده است. شاکی در بیان دلایل ابطال ذکر می‌دارد که، همان گونه که در خصوص اختلاف بر سر میزان سود مودی باید به میزان "مابهالاختلاف" مالیات متعلق به آن سود مورد اختلاف، تمبر باطل شود، دقیقا به همان سیاق در خصوص اختلاف بر سر میزان زیان مودی نیز باید به میزان "مابه اختلاف" مالیات متعلق به آن زیان مورد اختلاف، تمبر باطل شود.
اساسا هدف قانونگذار از وضع ماده 103، دریافت علیالحساب مالیاتی از حق‌الزحمه وکلا در کلیه دعاوی، از جمله دعاوی و اختلافات مالی و مالیاتی بوده است و از این رو این دعاوی و اختلافات چه بر سر سود باشد و چه زیان، علیالحساب مالیاتی مابه اختلاف باید پرداخت شود.
در پاسخ به شکایت مذکور، مدیرکل دفتر حقوقی سازمان امور مالیاتی کشور به طور خلاصه اعلام کرده است که:
1- با عنایت به اختلاف نظری که نسبت به برداشت صحیح از " وجه الاختلاف" مندرج در بند (د) ماده 103 وجود داشت، شورای عالی مالیاتی به موجب رای شماره 11885/4/30 به تاریخ 1371/10/13، مقرر نمود که مقصود از جمله " مابهالاختلاف" مذکور در بند (د) ماده 103 قانون مالیات‌های مستقیم، تفاوت مبلغ مالیات مورد قبول مودی با مالیات مطالبه شده توسط مراجع ذی‌ربط است و تفاوت مذکور، باید به عنوان "مابه اختلاف" مبنای محاسبه و ابطال تمبر قرار گیرد.
2- بر اساس بند (12) ماده (148) قانون مالیات‌های مستقیم : «زیان اشخاص حقیقی و حقوقی که از طریق رسیدگی به دفاتر آن‌ها و با توجه به مقررات احراز گردد، از درآمد سال یا سال‌های بعد استهلاک پذیر است. بنابراین استهلاک زیان اشخاص از درآمد سال‌های بعد صورت میگیرد و بدین ترتیب زیان شناسایی شده، بر درآمد سال با سال‌های آتی و نیز میزان مالیات سال بعد، اثر گذار است و برخلاف ادعای شاکی، در مواردی که موضوع اختلاف در مراجع مالیاتی، زیان است؛ مالیاتی برای آن متصور نیست تا «مابهالاختلاف» مالیات متعلق به آن زمان، مبنای محاسبه ابطال تمبر قرار گیرد. لذا همانگونه که در بند (7) بخشنامه موضوع شکایت نیز به درستی بیان شده است، در مواردی که موضوع اختلاف، «زیان» است، تفاوت بین مالیات مورد قبول مودی با مالیات تعیین شده توسط مرجع مالیاتی، موضوعیت ندارد و در این گونه موارد، پرداخت مالیات علیالحساب با الصاق و ابطال تمبر بر روی وکالتنامه، سالبه به انتفای موضوع است. تهیه کننده گزارش : دکتر زین‌العابدین تقوی
رای هیات تخصصی مالیاتی، بانکی دیوان عدالت اداری
با مداقه در اوراق و محتوای پرونده، به موجب بند «د» ماده 103 قانون مالیات‌های مستقیم : «در مورد دعاوی و اختلافات مالی که در مراجع اختصاصی غیرقضایی رسیدگی و حل و فصل می‌شود و برای حقالوکاله آن‌ها تعرفه خاصی مقرر نشده است از قبیل اختلافات مالیاتی و عوارض توسعه معابر شهرداری و نظایر آن‌ها، میزان حقالوکاله صرفا از لحاظ مالیاتی به شرح زیر : تا ده میلیون (10,000,000) ریال مابهالاختلاف، پنج درصد (%5)، تا سی میلیون (30,000,000) ریال مابهالاختلاف، چهار درصد (%4) نسبت به مازاد ده میلیون (10,000,000) ریال، از سی میلیون (30,000,000) ریال مابهالاختلاف به بالا سه درصد (%3) نسبت به مازاد سی میلیون (30,000,000) ریال منظور می‌شود و معادل پنج درصد (%5) آن تمبر باطل خواهد شد. مفاد این بند درباره اشخاصی که وکالتا در مراجع مذکور در این بند اقدام مینمایند (ولو اینکه وکیل دادگستری نباشند) نیز جاری است، جز در مورد کارمندان مودی یا پدر، مادر، برادر، خواهر، پسر، دختر، نواده و همسر مودی.» نظر به اینکه به موجب بند 12 ماده 148 قانون مالیات‌های مستقیم مقرر شده است که : «زیان اشخاص حقیقی یا حقوقی که از طریق رسیدگی به دفاتر آن‌ها و با توجه به مقررات احراز گردد، از درآمد سال یا سال‌های بعد استهلاکپذیر است»، بنابراین استهلاک زیان اشخاص از درآمد سال‌های بعد صورت میگیرد و زیان شناسایی شده بر درآمد سال یا سال‌های آتی و نیز میزان مالیات سال بعد اثرگذار است و در مواردی که موضوع اختلاف در مراجع مالیاتی زیان است، مالیاتی برای آن متصور نیست تا مابهالاختلاف مالیات متعلق به آن زیان، مبنای محاسبه ابطال تمبر قرار گیرد و تفاوت بین مالیات مورد قبول مودی با مالیات تعیین شده توسط مرجع مالیاتی موضوعیت ندارد و در اینگونه موارد پرداخت مالیات علیالحساب با الصاق و ابطال تمبر بر روی وکالتنامه سالبه به انتفا موضوع است. بنا به مراتب فوق، مقرره مورد شکایت خلاف قانون و خارج از اختیار نبوده، لذا به استناد بند (ب) ماده 84 قانون تشکیلات و آیین دادرسی دیوان عدالت اداری مصوب 1392، رای به رد شکایت صادر و اعلام میکند. رای صادره ظرف مدت بیست روز از تاریخ صدور، از سوی ریاست ارزشمند دیوان عدالت اداری و یا ده نفر از قضات گرانقدر دیوان قابل اعتراض است.
دکتر زین‌العابدین تقوی - رییس هیات تخصصی مالیاتی، بانکی دیوان عدالت اداری