تصویب نامه درخصوص بسته اجرایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

شماره 246338/ت48527هـ 1391/12/13

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ـ معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور

هیات وزیران در جلسه مورخ 1391/11/29 بنا به پیشنهاد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و تایید معاونت برنامه ریزی و نظارت راهبردی رییس جمهور و به استناد ماده (217) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب1389ـ تصویب نمود:

بسته اجرایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی موضوع ماده (217) قانون یادشده به شرح پیوست که تایید شده به مهر «دفتر هیات دولت» است، تعیین می‌شود.

معاون اول رییس جمهور ـ محمدرضا رحیمی

بسته اجرایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی

(1394 ـ 1390)

موضوع ماده (217) قانون برنامه پنج ساله پنجم

توسعه جمهوری اسلامی ایران

مقدمه

فرهنگ، کلی ترین بینش و نگرشی است که انسان نسبت به جهان دارد. این بینش و نگرش همان معنایی است که جامعه برای هستی و انسان قایل بوده و به اندازه ای کلی و جهانشمول است که همه ارزش ها و روش‌های فرد و اجتماع را در بر می‌گیرد و گاه حتی می‌توان آنرا مترادف با جهان بینی به کار برد. جهان بینی هر قوم در شکل و محتوای بسیاری از جنبه های محسوس زندگی آن قوم اثر قابل توجهی دارد، جهانی که مردم می سازند و در آن زندگی می‌کنند، تا حد زیادی تحت تاثیر جهان بینی آنان است. به عبارت دیگر، فرهنگ یک قوم، در وجوه مختلف زندگی آنان از قبیل صنعت، اقتصاد، مدیریت، شهرسازی، معماری و هنر، تجلی می‌کند و به منزله روحی است که در کالبد تمدن آن قوم جریان دارد. فرهنگ به عنوان بستر و زیرساخت توسعه بر سایر عرصه ها (سیاسی، اقتصادی و اجتماعی و...) تاثیر می‌گذارد و از آن‌ها تاثیر می‌پذیرد.

با این نگرش، وظایف بخش فرهنگ را از دو جنبه می‌توان مورد بررسی قرار داد. جنبه اول وظیفه و رسالتی است که این بخش در توسعه عمومی کشور یا به عبارت دیگر در فرهنگ توسعه بر عهده دارد. در این رویکرد مهمترین رسالت بخش فرهنگ به ایجاد زیرساخت ها و فراهم کردن بسترهای مناسب با استفاده از ظرفیت نهادی بخش فرهنگ برای تحقق رشد اقتصادی، اجتماعی و سیاسی و... معطوف است.

جنبه دوم وظایف بخش فرهنگ به توسعه فرهنگی معطوف است. این جنبه به تامین حقوق فرهنگی مردم به معنای حق دسترسی عادلانه افراد به کالاها و خدمات فرهنگی اشاره دارد. تامین نیازهای فرهنگی امری اجتناب ناپذیر برای دستگاه‌های فرهنگی تلقی می‌شود. علاوه بر آن، برنامه ریزی در مورد ماهیت و محتوای فعالیت‌ها و خدمات فرهنگی که عموما از طریق ابزارهای فرهنگی حاصل می‌شود زمینه دیگری است که در تدوین برنامه‌های توسعه فرهنگی نباید از آن غافل شد.

فرهنگ در سند چشم انداز

فرهنگ ایران اسلامی از کهن ترین و اصیل ترین فرهنگ های جهانی به شمار می‌رود که زیر لوای پرچم اسلام غنای بیشتری نیز یافته است، لذا سیاستگزاران و مسیولان کشور، همواره در تدوین و تعیین اهداف و سیاست‌های کلان و بلندمدت جایگاه ویژه‌ای برای فرهنگ قایل بوده و فرهنگ را از ارکان اساسی جامعه محسوب می‌کنند. این رویکرد تا جایی پیش رفته که روح حاکم بر اهداف چشم انداز 20 ساله جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر فرهنگ و مولفه‌های هویت بخش آن است. خصوصا هویت اسلامی مورد تاکید قرار گرفته تا حدی که در اولین بند از هشت بند سند چشم انداز بر فرهنگ و عناصر آن و به ویژه فرهنگ عمومی جامعه تاکید شده و در بندهای دیگر نیز به مناسبت موضوع، به فرهنگ نیز اشاره شده است. در بند اول در افق چشم انداز بیست ساله ویژگی‌های جامعه ایرانی به شرح زیر بیان شده است:

ـ توسعه‌یافته، متناسب با مقتضیات فرهنگی، جغرافیایی و تاریخی خود و متکی بر اصول اخلاقی و ارزش‌های اسلامی، ملی و انقلابی، تاکید بر مردم سالاری دینی، عدالت اجتماعی، آزادی‌های مشروع، حفظ کرامت و حقوق انسان ها، و بهره مند از امنیت اجتماعی و قضایی.

در بند دیگری نیز آمده است :

ـ فعال، مسیولیت پذیر، ایثارگر، مومن، رضایت مند، برخوردار از وجدان کاری، انضباط، روحیه ی تعاون و سازگاری اجتماعی، متعهد به انقلاب و نظام اسلامی و شکوفایی ایران و مفتخر به ایرانی بودن.

سیاست های کلی برنامه پنجم توسعه در امور فرهنگی

سیاست‌های کلی برنامه پنجم توسعه در امور فرهنگی نیز بر موضوعات زیر تاکید دارد:

ـ تکمیل و اجرای طرح مهندسی فرهنگی کشور و تهیه پیوست فرهنگی برای طرح‌های مهم

ـ زنده و نمایان نگه داشتن اندیشه دینی و سیاسی حضرت امام خمینی(ره) و برجسته کردن نقش آن به عنوان یک معیار اساسی در تمام سیاست گذاری ها و برنامه ریزی ها

ـ تقویت قانونگرایی، انضباط اجتماعی، وجدان کاری، خودباوری، روحیه کار جمعی، ابتکار، درستکاری، قناعت، پرهیز از اسراف و اهتمام به ارتقا کیفیت در تولید

ـ مقابله با جریانات انحرافی در حوزه دین و زدودن خرافات و موهومات

ـ استفاده بهینه از فناوری‌های اطلاعاتی و ارتباطی برای تحقق اهداف فرهنگی نظام

ـ ایجاد درک مشترک از چشم انداز بیست ساله و تقویت باور و عزم ملی برای تحقق آن

وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان‌های وابسته به آن، بزرگترین دستگاه فرهنگی دولتی کشور به حساب می‌آیند. این وزارتخانه به عنوان متولی اصلی بخش فرهنگ کشور، به دلیل تغییر و تحول در فرهنگ جاری و نیز نیازهای فرهنگی کشور، خود نیز از ابتدای تاسیس تاکنون دچار تغییر و تحولات وسیعی شده است .

اهداف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی عبارتند از :

1. رشد فضایل اخلاقی براساس ایمان و تقوا

2. استقلال فرهنگی و مصونیت جامعه از نفوذ فرهنگ اجانب

3. اعتلای آگاهی‌های عمومی در زمینه‌های مختلف و شکوفایی استعدادها و روحیه تحقق و تتبع و ابتکار

4. رواج فرهنگ و هنر اسلامی

5. آگاهی جهانیان نسبت به مبانی و اهداف انقلاب اسلامی

6. گسترش مناسبات فرهنگی با ملل و اقوام مختلف بخصوص مسلمانان و مستضعفان جهان

7. فراهم آمدن زمینه‌های وحدت میان مسلمین

در ادامه با توجه به اهداف و شرح وظایف در نظر گرفته شده در قوانین جاری کشور و قانون برنامه پنجم توسعه برای وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دستگاه‌های تابعه آن، به تشریح مسایل اساسی دستگاه اجرایی در طول سال‌های برنامه پنجم و راهبردهای اصلی آن دستگاه، به تفکیک حوزه‌های گوناگون فرهنگی خواهیم پرداخت .

مسایل اساسی بخش فرهنگ

v حوزه کتاب

1. نیاز به حمایت بیشتر از انتشار آثار ارزشمند در کشور

2. عدم آشنایی سایر جوامع با رهاوردهای نشر کشور (فرهنگ مکتوب)

3. ضعیف بودن امکانات دسترسی به کتاب درکشور

4. ضعف ساز و کارهای حمایت از مصرف کنندگان کتاب در کشور

5. پایین بودن سرانه‌های مصرف کتاب (خرید و کتابخوانی) در کشور

6. ارتقا شاخص‌های کتابخانه ای در ابعاد فضا و منابع مطالعه ای

7. نیاز به حمایت بیشتر فعالان حوزه نشر کتاب در کشور

8. ضعف پژوهش، سیاست گذاری و برنامه ریزی در حوزه کتاب و کتابخوانی

v حوزه کتابخانه‌های عمومی

1. ارتقا شاخص‌های کتابخانه ای در ابعاد فضا و منابع اطلاعاتی

2. کمک به نهادینه کردن مطالعه مفید به عنوان یک ارزش و عادت عمومی در جامعه

3. کمک به فراهم‌سازی زیرساخت‌های فیزیکی، مجازی و انسانی کتابخوانی شایسته ایران اسلامی

v حوزه صنعت چاپ

1. نبود استانداردهای ملی و آمار روز آمد در صنعت چاپ کشور

2. رویکرد سنتی به نظام تولید وتوزیع در صنعت چاپ کشور

v حوزه مطبوعات

1. احصا و ارتقا سهم مطبوعات در بخش فرهنگ

2. اعطای تسهیلات و کمک‌های لازم به مطبوعات برای نیل به رشد پایدار

3. بازنگری و اصلاح قوانین مطبوعات و تدوین نظام جامع رسانه ها

4. حمایت از انجام مطالعات بنیادی و کاربردی در عرصه فرهنگ سازی، پژوهشی، آموزشی و اطلاع رسانی

5. تقویت هنجارهای فرهنگی و اجتماعی و مقابله با ناهنجاری های اجتماعی از طریق رسانه ها

6. ضعف نشر حرفه‌ای

7. ضعف پژوهشی، سیاست گذاری و برنامه ریزی در حوزه کتاب و کتاب خوانی

8. کمبود دانش فنی نیروی انسانی به ویژه در مواجهه با فرایندهای نوین صنعت چاپ سریع در فناوری ماشین آلات و مواد

v حوزه سینما

1. عدم جذب اقشار مختلف مهجور مانده از حلقه مخاطبان سینمای ایران

2. عدم تناسب تعداد فیلم‌های تولید شده نسبت به ترکیب جمعیت

3. کمبود سرانه سالن‌های سینمایی در کشور

4. توزیع نامناسب فضاها وامکانات سینمایی و سمعی و بصری در گسترده جغرافیایی ملی، استانی، شهرستانی و شهرها

5. بی انگیزگی سرمایه گذاران بخش خصوصی

6. ضعف دانش فنی سینماگران از فنآوری های نوین و دانش روز دنیا

7. ضعف محتوایی در نگارش فیلم نامه

8. فرسوده بودن تجهیزات تولید فیلم و تجهیزات سالن‌های سینما

9. محدود بودن اکران فیلم‌های مستند و کوتاه

10. عدم رعایت حقوق مادی و معنوی پدیدآورندگان آثار سینمایی و سمعی و بصری (حقوق مالکیت معنوی)

11. ورود بی رویه محصولات سینمایی و سمعی و بصری غیرمجاز

12. عدم موفقیت فیلم‌های ایرانی جهت ورود به بازارهای جهانی فیلم و اکران در کشورهای خارجی

13. نبود قوانین و مقررات تسهیل کننده جهت ورود سرمایه گذاران خارجی در تولید فیلم و پروژه‌های عمرانی سینمای کشور

14. کمبود مراکز خدمات تولید و پخش فیلم (لابراتوارها، استودیوهای صدا و تدوین، شرکت ها و موسسات تولید و پخش فیلم)

15. ضعف مطالعه، تحقیق و پژوهش‌های تخصصی در زمینه سینما

16. عدم قوانین و مقررات و پوشش بیمه‌ای مربوط به آثار سینمایی و سمعی و بصری

17. عدم تمایل بانک ها به سرمایه گذاری، بالا بودن نرخ کارمزد تسهیلات بانکی و اقدام قانونی بانک ها نسبت به اقساط معوقه سینما داران

18. عدم برخورداری کارفرما (سینماداران) از معافیت سهم خود در بیمه تامین اجتماعی نسبت به پرسنل شاغل در سینما

19. عدم برخورداری سینما داران از معافیت مالیاتی

v حوزه هنرهای تجسمی و مد و لباس

1. عدم ساماندهی و نظارت بر گستره وسیع تولید آثار تجسمی و رفع کاستی های موجود درتولید، توزیع و عرضه و فروش آثار تجسمی

2. فقدان نظام ثبت آثار و صدور شناسنامه هنری در حوزه هنرهای تجسمی

3. ضرورت تقویت و ارتقای کیفی کارگاه ها و نمایشگاه ها، جشنواره ها و دو سالانه های هنرهای تجسمی

4. اجرای قانون ساماندهی مد و لباس، عفاف و حجاب و بکارگیری توانمندی‌های کلیه دستگاه ها در طراحی، تولید و عرضه لباس و مد اسلامی

v حوزه هنرهای نمایشی

1. لزوم حمایت جدی تر دولت از هنرهای نمایشی

2. رفع کاستی های نمایشنامه نویسی و ارتقای کیفی تولید آثار نمایشی در ایران

3. گسترش دایره مخاطبان هنرهای نمایشی در سطح کشور

4. جبران کاستی ها و توسعه فضای کالبدی هنرهای نمایشی و تیاتر

v حوزه موسیقی

1. تنوع ذایقه موسیقایی گروه‌های مختلف سنی، جنسی و شغلی

2. ورود انواع تولیدات خارج از کشور و لزوم افزایش جذابیت در موسیقی ملی

3. ضرورت مقابله با تکثیر غیرمجاز بازار غیررسمی موسیقی داخل کشور

4. لزوم مقابله با تهاجم فرهنگی غرب

v حوزه آموزش و تقویت بسترهای توسعه هنر

1. فقدان الگوی راهبردی و نظام جامع آموزشی هنر، نظارت، ارزشیابی

2. ضرورت تشویق و تقویت مشارکت بخش خصوصی و غیردولتی در آموزش هنر

3. ضرورت ارتقای کیفی ذایقه ها و سلایق هنری در مخاطبان

4. ضرورت دستیابی به سرانه مطلوب و استاندارد در فضاها، تجهیزات و امکانات آموزشی هنر

5. ارتقای منزلت اجتماعی اقتصادی و حقوقی اصحاب هنر و پیاده سازی نظام جامع حقوقی مولفان و مصنفان

6. ضعف پوشش تامین اجتماعی و معیشتی و تضمین امنیت شغلی و حقوقی هنرمندان و ضرورت ایجاد آرشیو ملی و موزه‌های تخصصی (تیاتر ـ موسیقی ـ مد و لباس ایرانی اسلامی )

v حوزه رسانه‌های دیجیتال

1. عدم سرمایه گذاری در فعالیت‌های فرهنگی دیجیتال به علت عدم اطمینان ناشی از نقض حق مولف از طریق تکثیر غیرمجاز

2. عدم مسیولیت پذیری تولیدکنندگان، ناشران، تکثیرکنندگان و عرضه‌کنندگان رسانه ها و آثار فرهنگی دیجیتال به علت نابسامانی بازار

3. عدم توسعه فناوری و دانش و مهارت‌های نیروی انسانی جهت تولید رسانه‌های دیجیتال رقابت پذیر

4. نابسامانی ساز و کارهای نشر، تکثیر (تولید) و عرضه رسانه‌های دیجیتال

5. نبود بنگاه‌های توانمند بزرگ بخش خصوصی در این حوزه

6. ضعف و نابسامانی بازار داخلی و خارجی و فقدان نظام عرضه شفاف و کارآمد

7. نبود سامانه‌های آمار و اطلاعات

8. عدم برخورداری از سهم مناسب از اعتبارات در مقایسه با سایر اشکال فرهنگی

9. ناکارآمدی نظام توزیع و عرضه

10. ناآشنایی مردم با فرهنگ و مهارت‌های کاربری فناوری اطلاعات و رسانه‌های دیجیتال

11. هدفمند و کارآمد نبودن حمایت‌های دولتی

12. ضعف کیفیت رسانه ها و آثار فرهنگی دیجیتال

v حوزه بازی‌های رایانه‌ای

1. تبیین، تقویت وترویج مبانی فرهنگی و هویت اسلامی ـ ایرانی از طریق صنعت بازی‌های رایانه‌ای با نگاه ویژه به کودکان و نوجوانان

2. حمایت و نظارت بر گسترش فرآیند تولید، تامین، واردات، صادرات، آماده سازی، تکثیرو توزیع انواع بازی‌های ویدیویی و رایانه‌ای

3.رشد بی رویه مصرف بازی‌های رایانه‌ای خارجی و ایجاد محدودیت در توزیع بازی‌های رایانه‌ای ایرانی در کشور

4. ضعف عملکرد رسانه‌های ملی و عمومی در ترویج بازی‌های ایرانی و فرهنگ سازی استفاده مناسب از بازی‌های رایانه‌ای

5. عدم شناخت و جدیت دستگاه‌های ذی‌ربط در تامین نیازمندی‌های توسعه صنعت بازی‌های رایانه‌ای کشور

6. عدم وجود نظام مدیریت و برنامه ریزی منسجم و یکپارچه فرهنگی، تولیدی و تجاری در صنعت بازی رایانه‌ای کشور

7. عدم امکان دستیابی و استفاده از نرم افزارهای قوی و به روز دنیا در طراحی بازی‌های رایانه‌ای در داخل کشور

v حوزه حج و زیارت

1. سهمیه بندی و محدودیت پذیرش زایر از سوی عربستان

2. کمبود ظرفیت‌های ناوگان حمل و نقل هوایی

v حوزه فعالیت‌های قرآنی

1. ارتقا انس جامعه با قرآن کریم

2. ارتقا فرهنگ عمومی براساس آموزه‌های قرآنی

3. نشر و گسترش فرهنگ قرآنی بین اقشار مختلف جامعه

4. نبود هماهنگی میان دستگاه‌های کشور و هم پوشانی فعالیت‌های دستگاه ها که منجر به انجام امور مشابه و صرف هزینه‌های غیرضروری می‌شود

v حوزه اوقاف و امور خیریه

1. تثبیت مالکیت موقوفات از طریق ثبت و سنددار کردن موقوفات کشور

2. نبود برنامه ریزی برای احیا توسعه، عمران و بهره‌برداری بهینه از سرمایه و دارایی موقوفات

3. نبود اشراف اطلاعاتی بر موقوفات و رقبات و بقاع متبرکه کشور، به منظور تبدیل بقاع به قطب فرهنگی، حفظ و تثبیت مالکیت، حسابرسی، کنترل درآمد و هزینه و بهره‌برداری از سرمایه و دارایی موقوفات و رقبات

v حوزه خبرگزاری

1. تنوع و فراوانی منابع خبری قابل دسترس در داخل و خارج از کشور

2. رشد سریع و روز افزون فن آوری های نوین اطلاعاتی و ارتباطی

3. روزآمد نبودن شیوه ها و سیستم‌های جمع آوری و انتشار اخبار توسط سازمان خبرگزاری

v حوزه روابط فرهنگی بین‌المللی

1. فقدان برنامه بلندمدت و راهبردی برای فعالیت‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور

2. نبود تمرکز در فعالیت‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و وجود ناهماهنگی بین دستگاه‌های فعال در حوزه فعالیت‌های فرهنگی در خارج از کشور

3. ضعف دستگاه‌های فعال در حوزه فعالیت‌های فرهنگی در خارج از کشور در شناساندن و معرفی فرهنگ و تمدن اسلامی ـ ایرانی

4. نارسایی بهره گیری از ظرفیت‌های بومی در محیط هدف

5. لزوم توسعه ارتباط و همکاری فرهنگی با مراکز فرهنگی سایر کشورها و همچنین مراکز ایران شناسی و اسلام شناسی

v حوزه مساجد

1. فقدان آمار جدید و دقیق از تعداد مساجد و اماکن مذهبی

2. عدم وجود یک سازمان مرکزی متولی امور مساجد کشور

3. عدم وجود ردیف بودجه مستقل برای کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد

4. عدم توجه به پیوست مسجد در پروژه‌های مهم

5. عدم دسترسی آسان به مسجد (پراکندگی موجود نامناسب می‌باشد)

6. کمبود مسجد در برخی از روستاها، شهرک‌ها و...

7. عدم وجود پرتال یا شبکه مجازی مساجد

8. عدم توجه به مساله بیمه فعالان مساجد (کتابداران، مسیولان کانون ها و...)

9. عدم ارتباط مساجد داخل کشور با مساجد خارج کشور

راهبردهای اصلی بخش فرهنگ

v حوزه کتاب

1. توسعه و ارتقای تولید، توزیع و مصرف کتاب درکشور

2. ارتقای جایگاه تحقیق و توسعه (R&D ) درحوزه کتاب و کتابخوانی کشور

v حوزه کتابخانه‌های عمومی

1. افزایش فضای کتابخانه‌های عمومی

2. فراهم آوری منابع مطالعاتی مورد نیاز کتابخانه ها اعم از کتاب، نشریه، منابع چندرسانه ای و...

3. توجه به مطالعه مفید در برنامه اوقات فراغت

v حوزه صنعت چاپ

1. حمایت از توسعه صنعت چاپ و بسته بندی در داخل کشور

2. حمایت از صادرات محصولات صنعت چاپ و بسته بندی کشور به بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی

v حوزه مطبوعات

1. استفاده عادلانه از کالاها و خدمات مطبوعاتی به منظور ایجاد تعادل و کاهش نابرابری ها در دسترسی به کالاهای فرهنگی

2. جهت دهی رسانه ها به سمت سالم سازی فضای عمومی جهت رشد آگاهی و فضایل اخلاقی

3. انجام مطالعات لازم در خصوص شاخص‌هایی که باتوجه به تغییرات فکری، بینشی و رفتاری جامعه نیاز به بازنگری دارند

v حوزه سینما

1. تقویت و حمایت از توسعه زیرساخت‌های سینمایی و سمعی و بصری

2. حمایت از افزایش کمی و کیفی تولیدات سینمایی و سمعی و بصری

3. تلاش به منظور رشد مخاطبان آثار سینمایی و سمعی و بصری

4. حمایت از تولیدات فاخر سینمای ایران

5. حمایت از برگزاری و شرکت در جشنواره‌های بین‌المللی، ملی، منطقه‌ای و استانی

6. حمایت از تدوین و تصویب سند سینمای ایران

7. حمایت از ساماندهی صنوف سینمایی و هدایت تشکل‌های صنفی به انجام وظایف تخصصی

8. تاکید بر دیجیتالی کردن تمامی آثار و اسناد سمعی و بصری در گنجینه فیلم خانه ملی ایران

9. حمایت از شناسایی، گردآوری، ثبت و نگهداری جهت معرفی میراث سینمایی و اسناد تصویری کشور

10. حمایت از اصلاح ساختارهای بخش دولتی سینما و تقویت توان و ظرفیت بخش خصوصی

v حوزه هنرهای تجسمی و مد و لباس

1. تاکید بر ساماندهی و تقویت و گسترش هنرهای تجسمی و تاکید بر فضاهای کالبدی تجسمی

2. توجه به ظرفیت‌های اقتصادی و اشتغال نهفته و بهبود فضای کسب و کار

3. توانمندسازی تشکل‌ها و گروه‌های فعال درحوزه هنرهای تجسمی

4. توجه به کاربرد هنرهای تجسمی در طراحی صنعتی، معماری و شهرسازی و طراحی لباس و پوشاک

5. تاکید بر تقویت و ارتقای کیفی نمایشگاه ها، کارگاه‌های تخصصی، نگارخانه ها، جشنواره ها و دوسالانه ها

6. عملیاتی کردن طرح استفاده از نمادها و نشانه ها و آثار تجسمی در سیمای شهرها

7. ساماندهی، هدایت و حمایت بازار تولید و عرضه البسه و پوشاک بر اساس طرح ها و الگو های داخلی

8. تاکید بر حمایت حقوق مولفان و مصنفان و تدوین سند ملی و اطلس مد و لباس ایرانی ـ اسلامی

9. تاکید بر حمایت و پشتیبانی از پدیدآورندگان، تولیدکنندگان و عرضه‌کنندگان مد و لباس ایرانی ـ اسلامی

v حوزه هنرهای نمایشی

1. ساماندهی، هدایت و حمایت از هنرهای نمایشی

2. نشر و تقویت اخلاق اسلامی و فضایل انسانی از طریق هنرهای نمایشی

3. بهره مندی و دسترسی عادلانه مردم در اقصی نقاط کشور به هنرهای نمایشی و نمایش های تیاتری (خدمات و برنامه‌های نمایشی)

4. احیا و حفظ شکل ها و محتوای اصیل نمایش ایرانی و اسلامی و تاکید بر فضاهای کالبدی نمایشی

5. تاکید بر گسترده کردن تنوع مضامین و گونه ها و ارتقای کمی وکیفی تولید و عرضه و برگزاری جشنواره‌های نمایشی و تیاتری

6. توجه ویژه جهت تهیه متون نمایشی با موضوعات فرهنگ دینی، ملی و بومی و محلی

v حوزه موسیقی

1. تاکید بر ساماندهی و صیانت از موسیقی ملی و حفظ و اشاعه موسیقی محلی

2. افزایش و تسهیل دسترسی مردم به موسیقی در قالب‌های مختلف، به ویژه اجرای صحنه‌ای موسیقی

3. توجه به ذایقه گروه‌های مختلف به ویژه کودکان، نوجوانان و جوانان در تولید و عرضه موسیقی

4. توجه به موسیقی ملی، مقامی و نواحی در تولید و عرضه موسیقی

5. تاکید بر تولید و عرضه آثار موسیقایی فاخر

6. ارتقای کیفی تولیدات و مجامع و جشنواره‌های موسیقی

7. توجه ویژه به توسعه فضاهای کارگاهی، اجرای صحنه‌ای

8. تاکید بر استفاده از ظرفیت متنوع آیین‌ها و فرهنگ موسیقایی نواحی و مقامی ایران برای ایجاد همبستگی و وحدت ملی

v حوزه آموزش و تقویت بسترهای توسعه هنر

1. تاکید بر تربیت و پرورش هنرمندان متعهد

2. بهبود و کیفیت زندگی و غنی سازی اوقات فراغت از طریق یادگیری مهارت‌های هنری

3. توجه به بازار کار در آموزش نیروی انسانی در بخش هنر

4. تامین دسترسی به فرصت‌های برابر آموزشی و توسعه سرانه فضاهای آموزش هنر

5. حمایت از مالکیت آثار هنری و تثبیت فضاهای اطمینان بخش برای فعالان فرهنگی و هنری و مخاطبان آثار هنری

6. تاکید بر اهمیت جایگاه فعالیت‌های صنفی و حرفه‌ای هنر (تیاتر ـ موسیقی ـ تجسمی، مد و لباس)

7. حمایت از موزه‌های تخصصی هنری و ایجاد بانک متون و اسناد قابل اقتباس هنری تاکید بر احداث و راه اندازی آرشیو ملی آثار هنری

v حوزه رسانه‌های دیجیتال

1. ساماندهی فعالیت‌های فرهنگی دیجیتال

2. توانمندسازی محیط

3. فرهنگ سازی و دانش افزایی کاربران رسانه‌های دیجیتال و فناوری اطلاعات

4. توسعه بازار داخلی

5. گسترش بازار خارجی

v حوزه بازی‌های رایانه‌ای

1. توسعه و ارتقای تولید، توزیع، مصرف و صادرات بازی‌های رایانه‌ای در کشور

2. حمایت از ظرفیت‌های موجود جهت بومی سازی و تقویت تولیدات داخلی و ایجاد رشد و شکوفایی خلاقیت های جوانان

3. ایجاد بسترهای لازم و ارتقای سطح دانش فنی تولیدکنندگان بازی‌های رایانه‌ای کشور

4. ارتقای جایگاه تحقیق و توسعه (R&D ) در حوزه بازی‌های رایانه‌ای کشور

v حوزه حج و زیارت

1. استفاده از ظرفیت‌های ساختاری و سازمانی در داخل و خارج از کشور برای توسعه کمی و کیفی

2. هماهنگی و همکاری بین دستگاه ها و نهادهای مرتبط در داخل و خارج از کشور

v حوزه فعالیت‌های قرآنی

1. تبلیغ و ترویج مفاهیم قرآن کریم در جامعه

2. آموزش قرآن کریم در سطح ملی

3. توسعه پژوهش قرآنی

v حوزه اوقاف و امور خیریه

1. شناسایی، تثبیت مالکیت و حفظ و نگهداری اسناد وقفی

2. سنددارکردن موقوفات کشور

3. استیفای حقوق موقوفات با بسیج همگانی، حقوقی، ثبتی و هیات فقهی

4. استقرار سامانه جامع اطلاعات اوقافی

5. ایجاد زمینه لازم برای تبدیل بقاع متبرکه به قطب فرهنگی و زمینه سازی برای تقویت حضور مردم در بقاع متبرکه

v حوزه خبرگزاری

1. رشد کمی و کیفی اطلاع رسانی به هنگام

2. کسب،پردازش و انتشار بهینه اخبار و گزارش‌های خبری در چارچوب‌های حرفه‌ای

3. تقویت زیرساخت‌های اطلاع رسانی در کشور

4. انتشار اهداف و دستاوردهای نظام جمهوری اسلامی ایران برای جهانیان

v حوزه روابط فرهنگی بین‌المللی

1. تدوین برنامه بلندمدت و راهبردی برای فعالیت‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور

2. تمرکز در فعالیت‌های فرهنگی جمهوری اسلامی ایران در خارج از کشور و ایجاد هماهنگی بین دستگاه‌های فعال در حوزه فعالیت‌های فرهنگی در خارج از کشور

3. توسعه روابط و حضور فرهنگی در کشورهای همگرا به ویژه کشورهای همجوار، منطقه و جهان اسلام

4. توسعه حضور فرهنگی فعال و موثر جمهوری اسلامی ایران در سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای

5. رشد وتوسعه روابط و تعاملات میان اسلام و سایر ادیان و شکل گیری ایتلاف ها و نهادهای مشترک همکاری‌های دینی میان اسلام و سایر ادیان

v حوزه مساجد

1. توجه به مساجد به عنوان یک مرکز مهم در تصمیم گیری های فرهنگی و اجتماعی و تربیتی

2. تخصیص بودجه مناسب جهت انجام فعالیت‌های کانون‌های فرهنگی و هنری مساجد

3. تجمیع فعالیت‌های موازی سازمان ها و نهادها و دستگاه ها در یک سازمان یا شورای مرکزی تحت اشراف مقام معظم رهبری

4. در نظر گرفتن مساجد به عنوان پیوست فرهنگی طرح‌های مهم فرهنگی و اجتماعی

5. ضرورت مشارکت دستگاه‌های مرتبط با مسجد در انجام فعالیت‌های فرهنگی

سیاست‌های اجرایی بخش فرهنگ

v حوزه کتاب

1. حمایت از تولید کتاب در کشور

2. ساماندهی وضعیت توزیع کتاب درکشور

3. حمایت از مصرف کتاب (خرید و کتابخوانی) در کشور

4. حمایت از ایجاد زیرساخت‌های اطلاعاتی در حوزه کتاب و کتابخوانی

5. حمایت از انجام تحقیقات توسعه‌ای در حوزه کتاب و کتابخوانی

v حوزه کتابخانه‌های عمومی

1. ارتقا شاخص‌های کتابخانه ای در ابعاد فضا و منابع اطلاعاتی

2. کمک به نهادینه کردن مطالعه مفید به عنوان یک ارزش و عادت عمومی در جامعه

3. کمک به فراهم‌سازی زیرساخت‌های فیزیکی، مجازی و انسانی کتابخوانی شایسته ایران اسلامی

4. زمینه سازی برای هدایت محتوای مطالعه آحاد جامعه

5. توسعه فعالیت‌های بین‌المللی در زمینه تولید متون مکتوب، محتوا، کیفیت چاپ و تاثیر آن بر افزایش مطالعه در داخل کشور

v حوزه صنعت چاپ

1. توسعه فعالیت‌های زیرساختی صنعت چاپ و بسته بندی

2. ارتقای مبادلات و صادرات محصولات چاپ و بسته بندی در بازارهای منطقه‌ای و بین‌المللی

3. تقدیر از فعالان حوزه چاپ و چاپ بسته بندی کشور

4. ارتقای تحقیق و توسعه در حوزه‌های مختلف صنعت چاپ و چاپ بسته بندی

5. ارتقای دانش فنی اصحاب چاپ

6. ارتقای سطح فعالیت‌های پشتیبان صنعت چاپ و چاپ بسته بندی

7. حمایت از بازاریابی راهبردی محصولات و خدمات فنی و مهندسی صنعت چاپ و چاپ بسته بندی کشور

v حوزه مطبوعات

1. حمایت از انتشار مطبوعات و دست اندرکاران مطبوعات و تبلیغات و اطلاع رسانی برای رسیدن به رشد متناسب

2. ساماندهی فضای رسانه‌ای در حوزه استفاده از رسانه‌های ماهواره‌ای و اینترنتی و حمایت از رسانه‌های همسو و مقابله با رسانه‌های معارض از طریق ارتقای سطح آگاهی، دانش و مهارت همگانی

3. کمک به بسترسازی و تقویت زمینه‌های رشد مطبوعات و تبلیغات از طریق اعطای تسهیلات به موسسات و کانون‌های مطبوعاتی و تبلیغاتی

4. تجدیدنظر در محتوای شاخص ها برای رسیدن به اهداف تعیین شده

v حوزه سینما

1. افزایش تعداد مخاطبان فیلم ها و برنامه‌های سینمایی و سمعی و بصری

2. حمایت از ساخت شهرک، سالن‌ها و پردیس‌های سینمایی

3. حمایت از مراکز تولید، توزیع و پخش محصولات سینمایی و سمعی و بصری

4. افزایش بهره مندی از فناوری‌های جدید و روزآمدسازی تجهیزات تولید فیلم

5. تاکید بر آموزش نظری و عملی مبتنی بر فناوری‌های نوین

6. حمایت ویژه از نگارش فیلم نامه‌های ارزشمند

7. صیانت از منزلت اجتماعی، رفاهی و معیشتی سینماگران

8. تاکید بر فراهم شدن تسهیلات حمایتی برای سرمایه گذاران بخش خصوصی

9. ایجاد زمینه لازم جهت دسترسی عمومی مردم به تولیدات غیرسینمایی (مستند و کوتاه)

10. افزایش کمی و کیفی جشنواره‌های داخلی و حضور در مجامع بین‌المللی

11. افزایش تولید فیلم‌های فاخر

12. ارایه تسهیلات ویژه به تولیدکنندگان جهت تولید فیلم به خصوص ژانرهای مهجور مانده

13. افزایش و توسعه تعداد لابراتوارها و استودیوهای صدا و تدوین

14. افزایش مخاطبان آثار سینمایی و سمعی و بصری

15. افزایش تعداد فیلم نامه‌های فاخر

v حوزه هنرهای تجسمی و مد و لباس

1. تدوین پیش نویس سند ملی توسعه هنرهای تجسمی

2. تلاش برای توسعه فضاهای کالبدی هنری

3. حمایت از تولید و خلق آثار تجسمی ارزشمند

4. استفاده از ظرفیت ها و فرصت‌های ملی، منطقه‌ای و بین‌المللی برای معرفی و عرضه آثار تجسمی در خارج از کشور

5. جلب مشارکت انجمن ها و تشکل‌های حرفه‌ای و صنفی فعال و واگذاری تصدی‌ها به آنان

6. بهره مندی و برخورداری عادلانه شهرستان ها و مناطق مختلف کشور از خدمات و برنامه‌های تجسمی

v حوزه هنرهای نمایشی

1. تدوین سند ملی توسعه هنرهای نمایشی

2. ایجاد بسترهای قانونی و صنفی برای تشکیل و ایجاد سازمان‌های تخصصی و حرفه‌ای در عرصه تولید و عرضه آثار نمایشی

3. ساماندهی و افزایش کمک‌های اعطای بخش نمایش (بابت تولید، عرضه و اجرای تیاتر) از طریق تعمیم و سوق دادن حمایت از تولید به سمت مصرف

4. تقویت انجمن ها، کانون ها، صنوف، موسسات، انتشارات و مراکز پژوهشی هنرهای نمایشی

5. حمایت از ورود منابع انسانی جدید و متعهد و کارآمد به عرصه هنرهای نمایشی

6. نهادینه کردن تیاتر خیابانی یا سایر شکل های سهل تر و کم هزینه تر برای اجرا و عرضه فراگیر تیاتر در سراسر ایران

7. حفظ آیین‌ها و سنت‌های اصیل نمایشی کشور در قالب موزه ملی تیاتر و در تولید و اجراهای تیاتری

8. توسعه و تقویت هنرهای نمایشی آیینی سنتی و خرده نمایش های ارزشمند ایرانی

v حوزه موسیقی

1. تلاش برای ساماندهی و قانونمند شدن مناسبات تولید عرضه و مدیریت بر موسیقی

2. اهتمام به مطالعه مستمر و منظم به منظور شناسایی نقاط قوت و ضعف و آشنایی با تحولات و دستاوردهای موسیقایی و انتشاریافته های آموزشی، پژوهشی و علمی

3. برآورد وضعیت اشتغال و حجم بازار رسمی و غیررسمی بخش موسیقی

4. تاکید بر بهره مندی و برخورداری عادلانه آحاد جامعه و نقاط مختلف کشور از خدمات و برنامه‌های موسیقی

5. کمک به شناسایی، جمع آوری، حفظ و معرفی میراث، اسناد و مدارک، آمار و اطلاعات، ثبت اثر و اجرای طرح‌های مطالعاتی و پژوهشی حوزه موسیقی

6. تلاش برای ارتقای فنی و کیفی تولید و عرضه آثار و محصولات موسیقی استاندارد

7. تلاش برای استفاده از ظرفیت ها و فرصت‌های منطقه‌ای و بین‌المللی برای معرفی ترویج و عرضه و سرمایه گذاری بخش موسیقی در عرصه‌های جهانی

8. ساماندهی و ارتقای کیفی آموزش موسیقی

9. توسعه و تقویت موسیقی نواحی، مقامی و اقوام مناطق مختلف کشور

v حوزه رسانه‌های دیجیتال

1. افزایش اطمینان و مقابله با نشر و تکثیر آثار غیرمجاز

2. صیانت از سلامت اخلاقی و فرهنگ عمومی

3. تسهیل و تقویت تهیه و انتشار رسانه‌های دیجیتال

4. توسعه زیرساخت‌های تهیه و نشر رسانه ها و فعالیت‌های فرهنگی دیجیتال

5. ارتقای دانش و مهارت‌های تخصصی در زمینه رسانه ها، آثار و محصولات فرهنگی دیجیتال

6. توسعه اقتصاد رسانه ها، آثار و محصولات فرهنگی وهنری دیجیتال

7. توسعه صادارت و حضور اثرگذار رسانه ها، آثار و محصولات فرهنگی و هنری دیجیتال داخلی در خارج از کشور

8. توسعه فرهنگ بهره گیری از آثار و محصولات فرهنگی، هنری و رسانه‌ای دیجیتال

v حوزه بازی‌های رایانه‌ای

1. ساماندهی و حمایت از تولید بازی‌های رایانه‌ای در کشور

2. ساماندهی، نظارت و حمایت از فرآیند تامین، تکثیر، توزیع، مصرف، واردات و صادرات انواع بازی‌های ویدیویی و رایانه‌ای

3. توسعه فعالیت‌های زیرساختی و تجهیزات و امکانات پایه‌ای تولید بازی‌های رایانه‌ای در کشور

4. برگزاری، حمایت و شرکت در مسابقات، همایش ها، کنفرانس ها جشنواره ها و نمایشگاه‌های داخلی و خارجی

5. حمایت از تبلیغات، اطلاع رسانی و فرهنگ سازی استفاده صحیح از بازی‌های رایانه‌ای

6. توسعه و ارتقای همکاری و بازاریابی بین‌المللی به ویژه با کشورهای اسلامی در زمینه صنعت بازی‌های رایانه‌ای

7. حمایت از حقوق مادی و معنوی تولیدکنندگان و مصرف کنندگان بازی‌های رایانه‌ای

8. حمایت از اجرای دوره‌های آموزشی و پژوهشی و تربیت نیروی انسانی متخصص

9. حمایت از تحقیقات توسعه‌ای در حوزه بازی‌های رایانه‌ای

v حوزه حج و زیارت

1. اهتمام در ایجاد راهکار مناسب برای بهینه ساختن مسایل اسکان، تدارک، تغذیه، حمل و نقل زمینی و هوایی و اعزام زایرین

2. ایجاد هماهنگی و همکاری بین دستگاه‌های درگیر در امر حج، عمره و عتبات

v حوزه فعالیت‌های قرآنی

1. توسعه فعالیت‌های تبلیغی ترویجی قرآن کریم

2. توسعه آموزش عمومی قرآن کریم

3. توسعه پژوهش و آموزش عالی قرآنی

v حوزه اوقاف و امور خیریه

1. ساماندهی و حفظ و نگهداری مناسب اسناد

2. در اولویت قرار دادن برنامه سنددار کردن کلیه موقوفات و رقبات کشور در برنامه‌های سازمان

3. بسیج همگانی حقوقی و ثبتی برای شناسایی و خلع ید متصرفین غیرقانونی موقوفات و رقبات کشور با اولویت پرونده‌های ملی و مهم استانی

4. بسیج امکانات و منابع به منظور استقرار و پیاده سازی سامانه جامع اطلاعات اوقافی و فعال نمودن زیرسیستم های آن حسب اولویت

5. تقویت و توسعه برنامه عمران و آبادانی بقاع متبرکه

v حوزه خبرگزاری

1. ارتقای سطح کیفی و کمی اخبار و گزارش‌های خبری و پژوهشی

2. استاندارد و به روزکردن روش‌های جمع آوری، پردازش و انتشار اخبار و گزارش‌های خبری

3. تنوع بخشی و به منابع جمع آوری اخبار

4. تقویت و توسعه شبکه جمع آوری اخبار و اطلاعات

5. بهینه سازی شبکه‌های سخت افزاری و نرم افزارهای حوزه خبر

6. مشارکت در ایجاد و تقویت سازمان ها و ایتلاف های خبری منطقه‌ای و بین‌المللی

v حوزه روابط فرهنگی بین‌المللی

1. توسعه روابط و مبادله همکاری‌های فرهنگی، هنری و دینی با کشورهای هدف با محوریت و تمرکز سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی

2. ارتقا کمی و کیفی خدمات و محصولات فرهنگی هنری ج.ا.ایران برای کشورهای هدف با محوریت سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی

3. توسعه تشکل‌ها، انجمن ها و ایتلاف های مشترک دینی و همکاری با سازمان‌های مردم نهاد در کشورهای هدف

4. توسعه حضور ج.ا.ایران در سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای

v حوزه مساجد

1. ترویج و توسعه فعالیت‌های قرآنی در مساجد

2. حمایت از تاسیس کانون‌های جدید در مساجد و پشتیبانی از کانون‌های موجود

3. حمایت از تاسیس کتابخانه‌های جدید در مساجد و پشتیبانی از کتابخانه‌های موجود

4. آموزش ایمه جماعات (مهارت‌های تبلیغ)

5. آموزش اعضای کانون ها

6. آموزش کتابداران

7. انجام پژوهش‌های مسجد محور

8. ایجاد شبکه اجتماعی اعضای کانون ها یا پورتال

9. بیمه فعالان کانون ها

10. بیمه کتابداران

11. برگزاری جشنواره‌های مختلف با رویکرد هنری ـ دینی

12. آمارگیری مساجد و سایر مراکز مذهبی

13. تامین بودجه موردنیاز ساخت کانون ها و کتابخانه ها در جوار مساجد بویژه مناطق محروم و مرزی

مهمترین اقداماتی که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طی برنامه پنج ساله پنجم مکلف به انجام و یا مشارکت در اجرای آنهاست، به شرح ذیل قابل احصا می‌باشد:

v مشارکت در تهیه نقشه مهندسی فرهنگی کشور

v مشارکت در تهیه نظامنامه پیوست فرهنگی

v مشارکت در تهیه پیوست فرهنگی برای طرح‌های مهم و جدید

v انجام حمایت‌های لازم از بخش غیردولتی در زمینه برنامه‌های اجرایی دینی، مذهبی، هنری، فرهنگی، آموزشی و علمی

v طراحی، تولید، توزیع، انتشار و صدور خدمات و محصولات فرهنگی، هنری، رسانه‌ای، صنایع دستی و میراث فرهنگی

v توسعه تولیدات و فعالیت‌های رسانه‌ای، فرهنگی و هنری دیجیتال و نرم افزارهای چندرسانه ای و نیز حضور فعال و تاثیرگذار در فضای مجازی

v توسعه و راه اندازی موسسات، هیاتها و تشکل‌های فرهنگی، هنری، رسانه‌ای، دینی و قرآنی

v تهیه «سند ملی توسعه روابط فرهنگی، هنری جمهوری اسلامی ایران در سطح بین‌الملل»

v زنده و نمایان نگه داشتن اندیشه دینی و سیاسی و سیره عملی حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری

v تامین هزینه تکمیل مراکز فرهنگی، هنری، دینی و قرآنی دارای پیشرفت فیزیکی حداقل پنجاه درصد بخش غیردولتی

v تقویت ساز و کارهای لازم برای ساماندهی، نظارت و پالایش محتوای دیداری، شنیداری و نوشتاری در فضای رسانه‌ای

v تقویت رسانه‌های ماهواره‌ای و اینترنتی همسو و مقابله با رسانه‌های معارض خارجی

v حمایت از برنامه‌های اجرایی سند نهضت مطالعه مفید

v اقدام برای حذف اسامی لاتین از سردر اماکن عمومی، شرکت ها و بسته بندی کالاهای صادراتی

v توسعه تولیدات و فعالیت‌های رسانه‌ای، فرهنگی و هنری دیجیتال و نرم افزارهای چندرسانه ای و نیز حضور فعال و تاثیرگذار در فضای مجازی

به منظور اجرایی کردن اهداف مندرج در سند چشم انداز، سیاست ها و قانون برنامه پنجساله پنجم در حوزه فرهنگ و ارشاد، بسته اجرایی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با رویکرد مسیله محوری، شامل چهارده بسته اجرایی فرعی به شرح زیر می‌باشد:

v بسته اجرایی فرعی1: توسعه کتاب و کتابخوانی در کشور

v بسته اجرایی فرعی 2: روزآمدسازی صنعت چاپ

v بسته اجرایی فرعی 3: اعتلا و ارتقا مطبوعات، فعالیت‌های تبلیغاتی و اطلاع رسانی

v بسته اجرایی فرعی4: رونق سینمای ایران

v بسته اجرایی فرعی 5: ارتقا و گسترش هنرهای تجسمی و مد و لباس

v بسته اجرایی فرعی6 : ارتقا و گسترش هنرهای نمایشی

v بسته اجرایی فرعی7: ارتقای کمی و کیفی و صیانت از موسیقی ملی ایران

v بسته اجرایی فرعی 8 : آموزش و تقویت بسترهای توسعه هنر

v بسته اجرایی فرعی 9: ساماندهی و توسعه رسانه ها و فعالیت‌های فرهنگی دیجیتال و بازی‌های رایانه‌ای

v بسته اجرایی فرعی10: هماهنگی، توسعه و ترویج فعالیت‌های قرآنی

v بسته اجرایی فرعی11: حفظ، شناسایی و ساماندهی موقوفات و رقبات کشور

v بسته اجرایی فرعی12: توسعه و گسترش شبکه خبری و اطلاع رسانی سازمان خبرگزاری

v بسته اجرایی فرعی13: توسعه روابط فرهنگی بین‌المللی

بسته اجرایی فرعی14: ارتقا کارکرد فرهنگی و هنری مساجد