مورخ: 1403/02/10
شماره: 54 مکرر
قانون مالیات‌های مستقیم
قانون مالیات‌های مستقیم - ماده 54 مکرر

ماده 54 مکرر- هر واحد مسکونی واقع در کلیه شهرهای بالای یکصدهزار نفر جمعیت و کلیه شهرهای جدید[1] که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور موضوع تبصره (7) ماده (169 مکرر) این قانون، در هر سال مالیاتی در مجموع بیش از 120 روز ساکن یا کاربر نداشته باشد به عنوان خانه خالی شناسایی شده و به ازای هر ماه بیش از زمان مذکور، بدون لحاظ معافیت‌های تبصره (11) ماده (53) این قانون، ماهانه مشمول مالیاتی بر مبنای مالیات بر درآمد اجاره به شرح ضرایب زیر می‌شود:

سال اول- معادل شش برابر مالیات متعلقه

سال دوم - معادل دوازده برابر مالیات متعلقه

سال سوم به بعد- معادل هجده برابر مالیات متعلقه

واحدهای نوساز پس از دوازده ماه و در طرح (پروژه) های انبوهسازی پس از هجده ماه از زمان صدور گواهی اتمام عملیات ساختمانی (موضوع ماده (100) قانون شهرداری مصوب 1334/04/11 با اصلاحات و الحاقات بعدی آن) مشمول مالیات موضوع این ماده می‌شوند.

وزارت راه و شهرسازی موظف است با همکاری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، یک ماه قبل از اتمام مهلت‌های مذکور، اخطار لازم را به مالک واحد مسکونی یا به کدپستی محل آن ارسال کند.

ضرایب مالیاتی فوق برای کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی از جمله اشخاص موضوع ماده (29) قانون برنامه پنجساله ششم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران مصوب 1395/12/14، که دارای بیش از پنج خانه خالی در هر سال مالیاتی باشند، نسبت به کل واحدها، دو برابر ضرایب مذکور در صدر ماده اعمال می‌شود.

مالیات موضوع این ماده تا زمانی که تعداد واحد مسکونی موجود در شهرهای بالای یکصدهزار نفر جمعیت به استناد مرکز آمار ایران به یک ممیز بیست و پنج صدم (1/25) برابر تعداد خانوارهای ساکن در این شهرها برسد، قابل اجرا است.

تبصره 1- در صورت تغییر مالکیت به صورت رسمی، مهلت 120 روزه مذکور برای مالک جدید جاری است. سازمان امور مالیاتی کشور مکلف است تا پایان تیرماه هر سال مالیات متعلق به مالکین واحدهای مشمول این ماده را اعلام نماید. اشخاص مشمول، مکلفند مبالغ مذکور را تا یک ماه پس از اعلام سازمان امور مالیاتی پرداخت نمایند. در صورت عدم پرداخت، مالیات متعلقه، به موجب برگ مطالبه از اشخاص، مطالبه و وصول می‌شود. جریمه موضوع ماده (190) این قانون، برای پرداخت‌های پس از مردادماه هر سال اعمال می‌شود. پس از لازم الاجرا شدن این ماده، دفاتر اسناد رسمی موظفند پس از دریافت گواهی پرداخت مالیات موضوع این ماده، سند انتقال قطعی را ثبت نمایند.

تبصره 2- سازمان امور مالیاتی موظف است هر شش ماه یک بار گزارش اجرای این ماده را به کمیسیون اقتصادی مجلس ارایه نماید.

تبصره 3- در صورتی که مالک، واحد مسکونی خود را برای فروش یا اجاره، حسب مورد به ارزش اجاری موضوع ماده (54) این قانون یا میانگین قیمت‌های روز منطقه موضوع ماده (64) این قانون، از طریق سامانه معاملات املاک که وزارت راه و شهرسازی ظرف مدت حداکثر سه ماه از لازم الاجراشدن این ماده، با استفاده از امکانات موجود، راه‏اندازی و اجرا می‏کند، عرضه نماید، مشمول مالیات موضوع این ماده نمی شود. اگرمالک بیش از دوبار از اجاره یا فروش ملک خود به قیمت‌های مذکور خودداری کند، واحد مذکور از زمانی که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور به عنوان خانه خالی شناسایی شده است، حسب مورد مشمول مالیات موضوع این ماده یا جریمه موضوع بند (5) تبصره (8) ماده (169 مکرر) این قانون می‌شود.

سامانه معاملات املاک باید به گون های طراحی شود که قابلیت ارزشگذاری واحدهای مسکونی به قیمت‌های مذکور، امکان ثبت درخواست متقاضی خرید یا اجاره املاک عرضهشده در آن و ثبت تحقق یا عدمتحقق معامله را داشته باشد. در صورت نیاز، وزارت راه و شهرسازی میتواند از منابع تخصیصیافته حاصل از مالیات بر خانه‌های خالی برای تامین هزینه‏های ارتقا و نگهداری این سامانه استفاده نماید که میزان آن در قوانین بودجه سنواتی مشخص میگردد.

تبصره 4- واحدهای مسکونی موقوفه که براساس استعلام از سازمان اوقاف و امور خیریه امکان اجاره آن‌ها حسب وقفنامه وجود ندارد، مشمول مالیات موضوع این ماده نخواهند بود.[2]

تبصره 5- شهرداری‌های شهرهای دارای بیش از یکصد هزار نفر جمعیت مکلفند واحدهای مسکونی خالی از سکنه واقع در شهرها را شناسایی کنند و اطلاعات آن‌ها را در اختیاروزارت راه و شهرسازی قرار دهند وزارت مزبور موظف است بر اساس اطلاعات سامانه ملی املاک و اسکان کشور اطلاعات دریافتی را صحت سنجی نماید و پس از تایید، جهت اخذ مالیات متعلقه موضوع این ماده به سازمان امور مالیاتی کشور معرفی کند.

صددرصد (100%) درآمد حاصل از مالیات بر خانه‌های خالی شناسایی شده توسط شهرداری ها به حساب شهرداری شهرهای محل اخذ مالیات در قالب بودجه سنواتی صرفا جهت احیای بافت‌های فرسوده و اتخاذ تدابیر لازم برای ساخت خانه‌های ارزان قیمت برای اشخاص بی بضاعت وفق ردیف (21) ماده (55) قانون شهرداری مصوب 1334/04/11 واریز می‌شود.

آیین‌نامه اجرایی این تبصره توسط وزارت کشور با همکاری وزارت امور اقتصادی و دارایی (سازمان امور مالیاتی کشور) و وزارت راه و شهرسازی ظرف یک ماه از لازم‌الاجرا شدن این حکم تهیه می‌شود و به تصویب هیات وزیران می‌رسد.[3]


[1]. به موجب ماده 2 قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره بها مصوب 1403/02/10 مجلس شورای اسلامی، یک عبارت به صدر ماده 54 مکرر اضافه شد.

[2]. به موجب بند الف قانون اصلاح موادی از قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1399/09/05، این متن جایگزین ماده 54 مکرر قانون شد.

متن ماده 54 مکرر قبلی: «واحدهای مسکونی واقع در شهرهای با جمعیت بیش از یکصد هزار نفر که به استناد سامانه ملی املاک و اسکان کشور (موضوع تبصره 7 ماده 169مکرر این قانون) به عنوان «واحد خالی» شناسایی می‌شوند، از سال دوم به بعد مشمول مالیات معادل مالیات بر اجاره به شرح زیر خواهند شد: 

سال دوم- معادل یک دوم مالیات متعلقه

سال سوم- معادل مالیات متعلقه

سال چهارم و به بعد- معادل یک و نیم (5/1) برابر مالیات متعلقه»

[3]. به موجب ماده 2 قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره بها مصوب 1403/02/10 مجلس شورای اسلامی، یک تبصره به عنوان تبصره 5 به ماده 54 مکرر الحاق شد.

آیین‌نامه‌ها

 [1400/07/14][73974/ت 58792هـ] آیین‌نامه اجرایی بند (خ) تبصره (6) ماده واحده قانون بودجه سال 1400 کل کشور
 [1401/05/01][71553/ت60069هـ] آیین‌نامه ساماندهی بازار مسکن و اجاره بها
 [1401/05/10][78852/ت59834هـ] واحدهای مسکونی و باغ ویلاهای دارای پروانه ساختمانی
→ قانون قبلی قانون بعدی ←
مورخ: 1403/02/10
شماره: 53
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1403/02/10
شماره: 54
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1394/04/31
شماره: 64
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1380/11/27
شماره: 190
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1403/02/23
شماره: 9445
سایر قوانین
معتبر
مورخ: 1401/12/22
شماره: 200/1401/58
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1401/09/03
شماره: 161079
سایر اطلاعات
معتبر
مورخ: 1401/09/01
شماره: 83294/11ـ510
سایر قوانین
مورخ: 1401/05/10
شماره: 78852/ت59834هـ
آیین‌نامه
معتبر
مورخ: 1401/05/01
شماره: 71553/ت60069هـ
تصویب‌نامه و تصمیم‌نامه
مورخ: 1401/05/01
شماره: 71553/ت60069هـ
آیین‌نامه
معتبر
مورخ: 1400/11/05
شماره: 138903/ت59303هـ
تصویب‌نامه و تصمیم‌نامه
معتبر
مورخ: 1400/01/18
شماره: 200/1400/1
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1399/10/22
شماره: 200/99/74
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1399/10/04
شماره: 112114
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1399/10/02
شماره: 74213/70
سایر قوانین
مورخ: 1399/01/19
شماره: 200/99/7
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1399/01/19
شماره: 200/99/7
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1398/12/28
شماره: 95604/687
سایر قوانین
مورخ: 1397/06/04
شماره: 200/97/84
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1392/09/30
شماره: 200/17006
بخشنامه
-
مورخ: 1392/04/08
شماره: 200/5916
دستورالعمل
-
مورخ: 1392/04/08
شماره: 200/5916
دستورالعمل
-
مورخ: 1384/07/27
شماره: 13530
بخشنامه
معتبر-منسوخ صریح جزیی
مورخ: 1384/07/27
شماره: 13530
بخشنامه
معتبر-منسوخ صریح جزیی
مورخ: 1382/06/09
شماره: 213/510/30696
بخشنامه
-
مورخ: 1382/06/09
شماره: 213/510/30696
بخشنامه
-
مورخ: 1382/02/10
شماره: 213-31
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1381/06/19
شماره: 211/7057/64886
بخشنامه
-
مورخ: 1381/06/19
شماره: 211/7057/64886
بخشنامه
-
مورخ: 1380/08/19
شماره: 30/4/6683/48085
بخشنامه
-
مورخ: 1380/08/19
شماره: 30/4/6683/48085
بخشنامه
-
مورخ: 1377/02/28
شماره: 30/4/1687/7356
بخشنامه
-
مورخ: 1377/02/28
شماره: 30/4/1687/7356
بخشنامه
-
مورخ: 1376/07/05
شماره: 28464
بخشنامه
-
مورخ: 1371/04/23
شماره: 30/5/1258/17758
بخشنامه
-
مورخ: 1371/04/23
شماره: 30/5/1258/17758
بخشنامه
-