مورخ: 1402/12/21
شماره: 139
قانون مالیات‌های مستقیم
قانون مالیات‌های مستقیم - ماده 139

 ماده 139

الف - موقوفات، نذورات، پذیره، کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی آستان قدس رضوی، آستان حضرت عبدالعظیم الحسنی (ع)، آستانهحضرت معصومه(س)، آستان حضرت احمد ابن موسی (ع)«شاه چراغ»، آستان مقدس حضرت امام خمینی (ره)، مساجد، حسینیه ها، تکایا و سایر بقاع متبرکه از پرداخت مالیات معاف است. تشخیص سایر بقاع متبرکه به عهده سازمان اوقاف و امور خیریه می‌باشد.

ب - کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران از پرداخت مالیات معاف است.

ج - کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی صندوق‌های پس انداز بازنشستگی و سازمان بیمه خدمات درمانی و سازمان تامین اجتماعی و صندوق بیمه اجتماعی کشاورزان، روستاییان و عشایر و همچنین حق بیمه و حق بازنشستگی سهم کارکنان و کارفرما و جریمه‌های دریافتی مربوط توسط آن‌ها از پرداخت مالیات معاف است.

د - کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی مدارس علوم اسلامی از پرداخت مالیات معاف است.(1) تشخیص مدارس علوم اسلامی با شورای مدیریت حوزه علمیه قم می‌باشد.

ه - کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی نهادهای انقلاب اسلامی از پرداخت مالیات معاف است.(2)تشخیص نهادهای انقلاب اسلامی با هیات وزیران می‌باشد.

و - آن قسمت از درآمد صندوق عمران موقوفات کشور که به مصرف عمران موقوفات برسد از پرداخت مالیات معاف است.(3)

ز - درآمد اشخاص از محل وجوه بریه ولی فقیه، خمس و زکات از پرداخت مالیات معاف است.

ح - آن قسمت از درآمد موقوفات عام که طبق موازین شرعی به مصرف اموری از قبیل تبلیغات اسلامی، تحقیقات فرهنگی، علمی، دینی، فنی،اختراعات، اکتشافات، تعلیم و تربیت، بهداشت و درمان، بنا و تعمیر و نگهداری مساجد و مصلاها و حوزه‌های علمیه و مدارس علوم اسلامی و مدارس و دانشگاه‌های دولتی، مراسم تعزیه و اطعام، تعمیر آثار باستانی، امور عمرانی و آبادانی، هزینه یا وام تحصیلی دانشآموزان و دانشجویان،کمک به مستضعفان و آسیب دیدگان حوادث ناشی از سیل، زلزله، آتش سوزی، جنگ و حوادث غیرمترقبه دیگر برسد، مشروط بر این که درآمد و هزینه‌های مزبور به تایید سازمان اوقاف و امور خیریه رسیده باشد و همچنین ساخت، تعمیر و نگهداری مراکز نگهداری کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بدسرپرست در گروه‌های سنی و جنسی مختلف، مراکز نگهداری و مراقبت سالمندان، کارگاه‌های حرفهآموزی و اشتغال مصدومان ضایعه نخاعی، معلولان جسمی و حرکتی، زنان سرپرست خانوار و دختران خودسرپرست، مراکز آموزش، توانبخشی و حرفهآموزی معلولان ذهنی و کودکان نابینا، کم بینا، کم شنوا و ناشنوا و سایر مراکز و اماکنی که بتوانند در خدمت مددجویان سازمان‌های حمایتی بهزیستی کشور قرار گیرند(4) از پرداخت مالیات معاف است.(5)

تبصره – مفاصا حساب‌هایی که توسط شعب تحقیق موضوع ماده (14) قانون تشکیلات و اختیارات سازمان حج و اوقاف و امور خیریه مصوب 1363/10/02 صادر شده یا می‌شود اگر در مهلت مقرر مربوط به تسلیم اظهارنامه به سازمان امور مالیاتی کشور ارایه شود، برای برخورداری از هرگونه معافیت مالیاتی مقرر در این قانون یا سایر قوانین، به منزله اظهارنامه مالیاتی مودی تلقی می‌شود.

همچنین در مورد سال‌های قبل از ابلاغ این قانون، در صورتی که مفاصا حساب مربوط تا پایان سال 1394 به سازمان امور مالیاتی ارایه شود، به منزله اظهارنامه مالیاتی خواهد بود.(6)

ط - کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی موسسات خیریه و عام‌المنفعه که به ثبت رسیدهاند، مشروط بر آن که به موجب اساسنامه آن‌ها صرف امور مذکور در بند (ح) این ماده شود و سازمان امور مالیاتی کشور بر درآمد و هزینه آن‌ها نظارت کند، از پرداخت مالیات معاف است.

تبصره – کمک‌های نقدی و غیرنقدی که در هر سال مالی به مصرف نرسیده باشد بدون تعلق مالیات به سال مالی بعد منتقل میگردد.(7)

ی - کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی و همچنین حق عضویت اعضا مجامع حرفهای، احزاب و انجمن ها و تشکل‌های غیر دولتی که دارای مجوز از مراجع ذیربط باشند و وجوهی که به موجب قانون و مقررات مربوط از درآمد یا حقالزحمه اعضا آن‌ها کسر و به حساب مجامع مزبور واریزمی‌شود، از پرداخت مالیات معاف است.

ک - موقوفات و کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی انجمن ها و هیاتهای مذهبی مربوط به اقلیت‌های دینی مذکور در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، مشروط بر این که رسمیت آن‌ها به تصویب وزارت کشور برسد، از پرداخت مالیات معاف است.

ل - فعالیت‌های انتشاراتی و مطبوعاتی و قرآنی(دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دستگاه‌های ذیربط) ، فرهنگی و هنری که به موجب مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی انجام می‌شوند، از پرداخت مالیات معاف است.(8)

تبصره 1 - وجوهی که از فعالیت‌های غیر انتفاعی و به منظور پیشبرد اهداف و وظایف اشخاص موضوع این ماده از راه برگزاری دوره‌های آموزشی، سمینارها، نشر کتاب و نشریه‌های دورهای و ... در چارچوب اساسنامه آن‌ها تحصیل می‌شود و سازمان امور مالیاتی کشور بر درآمد و هزینه آن‌ها نظارت میکند، از پرداخت مالیات معاف است.

تبصره 2 - حکم تبصره (2) ماده (2) این قانون در مورد درآمد مشمول مالیات اشخاص موضوع این ماده جاری می‌باشد.

تبصره 3 - آیین‌نامه اجرایی موضوع این ماده به وسیله سازمان امور مالیاتی کشور تهیه و با پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.

تبصره 4 - مفاد این ماده در مواردی که از طرف حضرت امام خمینی (ره) یا مقام معظم رهبری دارای مجوز میباشند براساس نظر مقام معظم رهبری انجام میگیرد.

تبصره 5 ـ درآمدها و عایدی حاصل از موقوفات و کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی اشخاص موضوع بندهای(ط) و (ک) از پرداخت مالیات معاف می‌باشد. اینحکم شامل درآمد شرکت‌های زیرمجموعه اشخاص مذکور نخواهد بود.(9)


1.به موجب بند 36 ماده واحده قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1394/04/31، موضوع ماده (146) مکرر در مواد (133)، (134)، (139) « به استثنای بندهای (الف)،(ب) و (ز) آن»،(142)،(143) و تبصره 1 ذیل ماده(143) مکرر به عنوان مالیات به نرخ صفر منظور می‌شود.

2. به موجب بند 36 ماده واحده قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1394/04/31، موضوع ماده (146) مکرر در مواد (133)، (134)، (139) « به استثنای بندهای (الف)،(ب) و (ز) آن»،(142)،(143) و تبصره 1 ذیل ماده(143) مکرر به عنوان مالیات به نرخ صفر منظور می‌شود.

3. به موجب بند 36 ماده واحده قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1394/04/31، موضوع ماده (146) مکرر در مواد (133)، (134)، (139) « به استثنای بندهای (الف)،(ب) و (ز) آن»،(142)،(143) و تبصره 1 ذیل ماده(143) مکرر به عنوان مالیات به نرخ صفر منظور می‌شود.

4 . به موجب جز الف بند 34 ماده واحده قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، مصوب 1394/04/31 ، در بند (ح) ماده (139) بعد از عبارت سازمان اوقاف و امور خیریه رسیده باشد عبارت "و همچنین ساخت، تعمیر و نگهداری مراکز نگهداری کودکان و نوجوانان بیسرپرست و بدسرپرست در گروه‌های سنی و جنسی مختلف، مراکز نگهداری و مراقبت سالمندان، کارگاه‌های حرفهآموزی و اشتغال مصدومان ضایعه نخاعی، معلولان جسمی و حرکتی، زنان سرپرست خانوار و دختران خودسرپرست، مراکز آموزش، توانبخشی و حرفهآموزی معلولان ذهنی و کودکان نابینا، کم بینا، کم شنوا و ناشنوا و سایر مراکز و اماکنی که بتوانند در خدمت مددجویان سازمان‌های حمایتی بهزیستی کشور قرار گیرند"، اضافه شد.

5.به موجب بند 36 ماده واحده قانون مالیات‌های مستقیم مصوب 1394/04/31، موضوع ماده (146) مکرر در مواد (133)، (134)، (139) « به استثنای بندهای (الف)،(ب) و (ز) آن»،(142)،(143) و تبصره 1 ذیل ماده(143) مکرر به عنوان مالیات به نرخ صفر منظور می‌شود.

6 . به موجب ماده (85) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت(2)، مصوب 1393/12/04، این تبصره به ذیل بند(ح) ماده (139) قانون مالیات‌های مستقیم الحاق شد.

7. به موجب جز «ب» بند 34 ماده واحده قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، مصوب 1394/04/31، عبارت "کمک‌های نقدی و غیرنقدی که در هر سال مالی به مصرف نرسیده باشد بدون تعلق مالیات به سال مالی بعد منتقل می‌گردد" به عنوان تبصره ذیل بند ط ماده (139) الحاق شد.

8 . به موجب جز «د» بند 34 ماده واحده قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، مصوب 1394/04/31، در بند (ل) ماده(139) قانون بعد از عبارت «مطبوعاتی،» عبارت «و قرآنی (دارای مجوز از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دستگاه‌های ذیربط)،» اضافه شد.

9 . به موجب جز «ج» بند 34 ماده واحده قانون اصلاح قانون مالیات‌های مستقیم، مصوب 1394/04/31، یک تبصره به عنوان تبصره 5 به ماده( 139) قانون الحاق شد.

آیین‌نامه‌ها

 [1381/12/07][53456/ت27257 هـ] آیین‌نامه اجرایی موضوع تبصره (3) ماده (139) اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم- مصوب 1380- با آخرین اصلاحات 1395/05/10
 [1381/12/17][211/7980/5357] آیین‌نامه اجرایی تبصره 3ماده 139
 [1390/05/24][200/13383] ابلاغ رای هیات عمومی دیوان عدالت اداری موضوع دادنامه شماره 8 مورخ 1390/01/22
 [1393/06/04][62400/ت50217/هـ] اصلاح مواد (15) و (16) آیین‌نامه اجرایی تبصره(3) ماده (139)اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم و اصلاحیه آن و ماده (17) الحاقی
 [1401/03/22][44165/ت59936هـ] آیین‌نامه اجرایی بند و تبصره 17 ماده واحده قانون بودجه سال 1401 کل کشور
→ قانون قبلی قانون بعدی ←
مورخ: 1398/03/20
شماره: 2
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1394/04/31
شماره: 146 مکرر
قانون مالیات‌های مستقیم
مورخ: 1403/12/28
شماره: 200/1403/63
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1403/11/13
شماره: 75483/235
سایر قوانین
مورخ: 1403/03/16
شماره: 1403/03/16
آیین‌نامه
مورخ: 1403/01/25
شماره: 200/1403/1
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1402/12/27
شماره: 97555/11ـ 950
سایر قوانین
مورخ: 1402/01/10
شماره: 200/1402/2
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1402/01/10
شماره: 200/1402/2
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1401/12/28
شماره: 120558/11ـ860
سایر قوانین
مورخ: 1401/02/10
شماره: 200/1401/9
تصویب‌نامه و تصمیم‌نامه
مورخ: 1401/02/10
شماره: 200/1401/9
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1400/12/29
شماره: 114504/715
سایر قوانین
مورخ: 1400/01/18
شماره: 200/1400/1
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1399/10/24
شماره: 1318
آرا هیات تخصصی دیوان عدالت
مورخ: 1399/01/19
شماره: 200/99/7
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1399/01/19
شماره: 200/99/7
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1397/08/19
شماره: 200/97/118/ص
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1397/08/19
شماره: 200/97/118/ص
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1397/03/29
شماره: 917
آرا هیات عمومی دیوان عدالت
معتبر
مورخ: 1395/05/18
شماره: 58555/ت 53122 هـ
تصویب‌نامه و تصمیم‌نامه
معتبر
مورخ: 1394/07/29
شماره: 200/94/75
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1394/05/19
شماره:
سایر قوانین
مورخ: 1394/04/31
شماره:
سایر قوانین
مورخ: 1393/12/11
شماره: 200/93/137
بخشنامه
معتبر
مورخ: 1393/03/19
شماره: 201/4
آرا هیات عمومی شورای مالیاتی
معتبر
مورخ: 1392/01/21
شماره: 200/477
بخشنامه
-
مورخ: 1391/12/08
شماره: 242895/ت 48524 هـ
تصویب‌نامه و تصمیم‌نامه
با اجرا منتفی
مورخ: 1391/05/01
شماره: 230/16259/د
بخشنامه
-
مورخ: 1391/05/01
شماره: 230/16259/د
بخشنامه
-
مورخ: 1385/06/12
شماره: 255
مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی
مورخ: 1384/07/27
شماره: 13530
بخشنامه
معتبر-منسوخ صریح جزیی
مورخ: 1384/07/12
شماره: 256
مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی
مورخ: 1383/11/04
شماره: 211/4348/19153
بخشنامه
-
مورخ: 1383/11/04
شماره: 211/4348/19153
دستورالعمل
-
مورخ: 1383/11/04
شماره: 211/4348/19153
بخشنامه
-
مورخ: 1383/11/04
شماره: 211/4348/19153
دستورالعمل
-
مورخ: 1383/01/16
شماره: 250/171
بخشنامه
-
مورخ: 1383/01/16
شماره: 250/171
بخشنامه
-
مورخ: 1381/12/17
شماره: 211/7980/5357
بخشنامه
-
مورخ: 1381/12/17
شماره: 211/7980/5357
آیین‌نامه
-
مورخ: 1381/12/17
شماره: 211/7980/5357
آیین‌نامه
-
مورخ: 1379/12/14
شماره: 361
مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی
مورخ: 1374/03/31
شماره: 265
مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی
مورخ: 1372/06/06
شماره: 30/4/7060
آرا هیات عمومی شورای مالیاتی
-
مورخ: 1372/06/06
شماره: 30/4/7060
آرا هیات عمومی شورای مالیاتی
-